ILPP2/443-553/11-4/MN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Zarządu Dróg i Komunikacji, przedstawione we wniosku z dnia 17 marca 2011 r. (data wpływu 21 marca 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 21 czerwca 2011 r. (data wpływu 27 czerwca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania podmiotu za podatnika podatku od towarów i usług w związku z poborem opłat za korzystanie z przystanków komunikacyjnych - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania podmiotu za podatnika podatku od towarów i usług w związku z poborem opłat za korzystanie z przystanków komunikacyjnych. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 21 czerwca 2011 r. (data wpływu 27 czerwca 2011 r.) o doprecyzowanie opisu zaistniałego stanu faktycznego oraz dokument, z którego wynika prawo osoby podpisanej na wniosku do występowania w imieniu Wnioskodawcy z wnioskiem o interpretację przepisów prawa podatkowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Dnia 1 marca 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2011 r. Nr 5, poz. 13). Zgodnie z art. 16 ustawy, za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego mogą być pobierane opłaty. Stawka opłaty jest ustalana w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego (w tym przypadku przez Radę Miejską). Ustawodawca nie określił czy opłatę nakłada się na podstawie decyzji administracyjnej, czy też podstawą pobierania opłaty jest umowa zawarta z przewoźnikiem (operatorem). Ustawodawca nie określił też, czy opłatę egzekwuje się w postępowaniu administracyjnym czy też cywilnym.

Na sesję, która odbędzie się pod koniec marca 2011 r. Prezydent Miasta przygotował projekt uchwały Rady Miejskiej w sprawie ustalenia stawki opłaty za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem albo zarządzającym jest Gmina. Uchwała wchodzi w życie po 14 dniach od opublikowania w Dzienniku Urzędowym Województwa. Po jej wejściu w życie pobierana będzie opłata za korzystanie z przystanków komunikacyjnych. Opłaty za korzystanie z przystanków, zgodnie z art. 16 ust. 7 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, stanowią dochód właściwej jednostki samorządu terytorialnego z przeznaczeniem na utrzymanie przystanków oraz realizację zadań określonych w art. 18 ustawy.

W uzupełnieniu wniosku Zainteresowany wskazał, iż w dniu 3 maja 2011 r. weszła w życie uchwała Rady Miejskiej z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie ustalenia stawki opłaty za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem albo zarządzającym jest Gmina (Dz. U. W.D. Nr 83, poz. 1284). Opłaty za korzystanie z przystanków pobiera Zarząd Dróg i Komunikacji.

Jednocześnie od 1 sierpnia 2011 r. - z uwagi na zwiększenie zakresu działania - zmianie ulegnie nazwa Zarządu Dróg i Komunikacji na Zarząd Dróg, Komunikacji i Utrzymania Miasta (zmiana nie skutkuje likwidacją jednostki i utworzeniem nowej). Od 1 sierpnia 2011 r. opłaty pobierać będzie ZDKiUM.

Opłaty od operatora i przewoźników pobierane są na podstawie uchwały Rady Miejskiej z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie ustalenia stawki opłaty za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem albo zarządzającym jest Gmina (Dz. U. W.D. Nr 83, poz. 1284) oraz umów, które ZDiK zawarł z każdym z przewoźników oraz operatorem. ZDiK zawiera umowy, gdyż obowiązujące przepisy ustawy o publicznym transporcie zbiorowym nie przewidują trybu administracyjnego do pobierania opłat za korzystanie z przystanków.

Opłaty za korzystanie przez operatora i przewoźników z przystanków zlokalizowanych na drogach gminnych na terenie W. pobierane są na podstawie art. 16 ust. 4 z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2011 r. Nr 5, poz. 13) i uchwały Rady Miejskiej z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie ustalenia stawki opłaty za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem albo zarządzającym jest Gmina (Dz. U. W.D. Nr 83, poz. 1284).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy pobierający opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych jest podatnikiem podatku VAT, czy też nie uznaje się go za podatnika podatku VAT (art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług).

Zdaniem Wnioskodawcy, podmiot pobierający opłaty publiczne za korzystanie z przystanków komunikacyjnych (określone uchwałą organu jednostki samorządu terytorialnego podjętej na podstawie ustawy o publicznym transporcie zbiorowym) nie jest podatnikiem podatku VAT (art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług), ponieważ zadanie w zakresie poboru opłaty za korzystanie z przystanków zostało nałożone na jednostkę samorządu terytorialnego odrębnymi przepisami z zakresu prawa administracyjnego materialnego (ustawą o publicznym transporcie zbiorowym).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Jak stanowi art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług, uznaje się również:

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jednocześnie w myśl art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Wyłączenie organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy z kategorii podatników podatku od towarów i usług ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy. W celu skorzystania przez ww. podmioty z wyłączenia z opodatkowania konieczne jest zatem spełnienie dwóch warunków:

* czynności - co do zasady podlegające opodatkowaniu - muszą być wykonane przez ściśle określone podmioty,

* czynności te muszą być wykonywane w ramach sprawowanego przez te podmioty władztwa publicznego.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy.

Wskazać przy tym należy, że jednostki samorządu terytorialnego objęte są zwolnieniem wskazanym w § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 73, poz. 392).

Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy przepis, w identycznym brzmieniu, do dnia 5 kwietnia 2011 r. uregulowany był w § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 2010 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 246, poz. 1649).

Zasady organizacji i funkcjonowania regularnego przewozu osób w publicznym transporcie zbiorowym realizowanego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej określa ustawa z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie drogowym (Dz. U. Nr 5, poz. 13).

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy, publiczny transport zbiorowy, w zależności od obszaru działania lub zasięgu przewozów, jest organizowany przez: gminę, związek międzygminny, powiat, związek powiatów, województwo lub ministra właściwego do spraw transportu.

Za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem albo zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, mogą być pobierane opłaty (art. 16 ust. 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym). Stawka opłaty jest ustalana w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego.

Z danych przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca jest jednostką budżetową Gminy. Zgodnie z art. 16 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego mogą być pobierane opłaty. Stawka opłaty jest ustalana w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego (w tym przypadku przez Radę Miejską). Opłaty te, zgodnie z art. 16 ust. 7 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym stanowią dochód właściwej jednostki samorządu terytorialnego z przeznaczeniem na utrzymanie przystanków oraz realizację zadań określonych w art. 18 ww. ustawy. Należności od operatora i przewoźników pobierane są na podstawie uchwały Rady Miejskiej z dnia 31 marca 2011 r. w sprawie ustalenia stawki opłaty za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych, których właścicielem albo zarządzającym jest Gmina (Dz. U. W.D. Nr 83, poz. 1284) oraz umów, które ZDiK zawarł z każdym z przewoźników oraz operatorem. Jak wynika z uzupełnionego stanu faktycznego Zarząd Dróg i Komunikacji zawiera umowy, gdyż obowiązujące przepisy ustawy o publicznym transporcie zbiorowym nie przewidują trybu administracyjnego do pobierania opłat za korzystanie z przystanków.

Reasumując, skoro będące przedmiotem niniejszego rozstrzygnięcia czynności polegające na umożliwieniu operatorom i przewoźnikom korzystania z przystanków komunikacyjnych i pobieraniu opłat (w wysokości określonej uchwałą organu jednostki samorządu terytorialnego) realizowane są na podstawie umów cywilnoprawnych uznać należy, że Wnioskodawca nie działa w tym zakresie jako organ władzy publicznej lub urząd obsługujący organ władzy publicznej i tym samym przewidziane w art. 15 ust. 6 ustawy o podatku od towarów i usług wyłączenie z kategorii podatników nie znajduje w przedmiotowym stanie faktycznym zastosowania.

Ponadto, okoliczność zawarcia umów cywilnoprawnych wyłącza również możliwość skorzystania z przywołanego zwolnienia przewidzianego dla jednostek samorządu terytorialnego w § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.