ILPP2/443-52/09-5/EN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 22 grudnia 2008 r. (data wpływu 16 stycznia 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 24 marca 2009 r. (data wpływu 26 marca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dokumentowania wynagrodzenia za świadczone usługi - jest prawidłowe.

W dniu 16 stycznia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie dokumentowania wynagrodzenia za świadczone usługi. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 24 marca 2009 r. (data wpływu 26 marca 2009 r.) o brakującą opłatę.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca prowadzi działalność polegającą na sprzedaży pojazdów w systemie tak zwanych aukcji. Samochody są dostarczane przez podmioty krajowe będące zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług. System sprzedaży polega na tym, że w ramach prowadzonych aukcji Zainteresowany występuje w stosunku do nabywcy samochodu jako podmiot działający w imieniu i na rzecz sprzedawcy samochodu. Licytację prowadzoną przez niego wygrywa ten podmiot, którego oferta zostanie wywołana trzykrotnie i nie zostanie zgłoszona nowa oferta z kolejnym przystąpieniem (czyli z wyższą ceną). W rezultacie podmiot taki otrzymuje przybicie, a wszystkie płatności stają się dla tego podmiotu natychmiast wymagalne. Prawo własności samochodu przechodzi na taki podmiot po zapłaceniu ceny. Po zakończeniu licytacji jest on zobowiązany do podpisania umowy sprzedaży samochodu.

Umowę sprzedaży zawiera Wnioskodawca działający w imieniu i na rzecz dostawcy danego samochodu, jako jego pełnomocnik. Podstawą współpracy między Spółką a dostawcą samochodu jest umowa agencyjna, na mocy której posiada ona pełnomocnictwo do zawarcia umowy sprzedaży samochodu w imieniu i na rzecz dostawcy z tym z uczestników aukcji, który zaproponuje najwyższą cenę. Na podstawie umowy agencyjnej zawieranej każdorazowo z dostawcą samochodu, Zainteresowany jest upoważniony do wystawienia faktury VAT w imieniu dostawcy z tytułu dokonanej na aukcji w wyniku przybicia ceny sprzedaży samochodu przez dostawcę na rzecz podmiotu, który wylicytował najwyższą cenę. Faktura taka określa jako dostawcę (sprzedawcę) podmiot, który wystawia samochód na aukcję. Wnioskodawca określony został w treści wzoru faktury jako podmiot, który wystawił fakturę.

Do tak funkcjonującego modelu Wnioskodawca planuje wprowadzić nowe elementy, które stanowią podstawę do sformułowania wątpliwości prawnych będących przedmiotem zapytania.

Specyfika sprzedaży aukcyjnej powoduje, że w wyniku przeprowadzenia aukcji nie zawsze udaje się znaleźć nabywcę na wystawione samochody za cenę, którą chciałby uzyskać dostawca samochodów. W okresach między jedną a drugą aukcją samochody znajdują się na placu należącym do Wnioskodawcy i czekają na kolejne aukcje. Możliwe jest jednak, że w okresie między jedną a drugą aukcją pojawi się podmiot, który będzie chciał nabyć dany samochód. To powoduje, że Wnioskodawca chciałby zawierać z dostawcami umowy agencyjne, które dodatkowo dopuszczałyby możliwość sprzedaży danego samochodu za cenę w umowie określoną także między poszczególnymi aukcjami. W takim wypadku nadal będzie on działał jako agent dostawcy, w imieniu i na jego rzecz (faktura sprzedaży zostanie wystawiona przez Wnioskodawcę z oznaczeniem dostawcy jako sprzedawcy, a Wnioskodawcy jako wystawcy faktury).

Zainteresowany planuje także zawarcie umowy zlecenia z inną Spółką. Na mocy tej umowy (której dopuszczalność zostałaby przewidziana w umowie między pierwotnym dostawcą samochodu a Wnioskodawcą) inna Spółka występowałby w imieniu i na rzecz dostawcy samochodu działając jako jego agent.

Umowa między Zainteresowanym a inną Spółką przewidywać będzie, że wynagrodzenie prowizyjne z tytułu sprzedaży zrealizowanej przez nią jako przyjmującego zlecenie Zainteresowanego, dzielone będzie między oba podmioty: Wnioskodawcę i Spółkę. Oznacza to, iż Spółce będzie przysługiwać wynagrodzenie równe 50% wynagrodzenia prowizyjnego przewidzianego w podstawowej umowie agencyjnej między dostawcą samochodu a Wnioskodawcą. Zainteresowanemu natomiast przysługiwać będzie drugie 50% wynagrodzenia prowizyjnego przewidzianego w umowie między nim a dostawcą samochodu.

Sposób fakturowania tego wynagrodzenia byłby następujący: Spółka fakturowałby na Wnioskodawcę kwotę wynagrodzenia za wykonaną przez siebie usługę w wysokości 50% prowizji należnej Zainteresowanemu od dostawcy samochodu na podstawie umowy agencyjnej. Z kolei Wnioskodawca fakturowałaby na dostawcę samochodu kwotę równą pełnej prowizji należnej mu na podstawie umowy agencyjnej zawartej z dostawcą samochodu (a więc sumę kwoty stanowiącej równowartość kwoty wynagrodzenia wynikającego z faktury wystawionej przez Spółkę i kwoty równej temu wynagrodzeniu - czyli dwukrotność wynagrodzenia prowizyjnego Spółki).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy dokonanie podziału wynagrodzenia należnego z tytułu zawarcia przez inną Spółkę, działającą na podstawie umowy zlecenia zawartej z Wnioskodawcą, ale w imieniu i na rzecz dostawcy samochodów, w proporcjach po 50% i wystawienie faktury najpierw przez Spółkę na Wnioskodawcę w wysokości przypadającej na nią kwoty prowizji, a następnie przez Zainteresowanego na dostawcę samochodu w pełnej wysokości prowizji określonej w umowie agencyjnej będzie zgodne z przepisami prawa podatkowego.

Zdaniem Wnioskodawcy, podział prowizji między niego a inną Spółkę w sytuacji, gdy sprzedaż samochodu nastąpi przez inną Spółkę działającą w imieniu i na rzecz dostawcy samochodów, ale na podstawie umowy zlecenia zawartej z Wnioskodawcą, będzie zgodny z przepisami prawa podatkowego.

Dla innej Spółki wynagrodzenie będzie równe 50% wynagrodzenia, które należne jest Wnioskodawcy na podstawie umowy agencyjnej zawartej między nim a dostawcą samochodu. Fakturę wystawi inna Spółka na rzecz Wnioskodawcy, bowiem będzie ona związana umową zlecenia przewidującą świadczenie usług polegających na podejmowaniu działań skutkujących zawarciem umowy sprzedaży samochodu w imieniu i na rzecz dostawcy samochodu. Faktura zostanie wystawiona przez inną Spółkę po wykonaniu usługi, czyli po zawarciu umowy sprzedaży.

Dla Zainteresowanego z kolei wynagrodzenie należne od dostawcy samochodu fakturowane będzie na podstawie faktury wystawionej po zawarciu umowy sprzedaży. W razie zawarcia umowy sprzedaży przez Wnioskodawcę będzie to wynagrodzenie prowizyjne przewidziane w umowie agencyjnej. W razie zawarcia umowy sprzedaży przez inną Spółkę będzie to wynagrodzenie równe podwójnej wysokości wynagrodzenia należnego innej Spółce, a faktura zostanie wystawiona przez Wnioskodawcę na rzecz dostawcy samochodu. Powyższe wynika z tego, że konsekwencją zawarcia umowy zlecenia między Wnioskodawcą a inną Spółką będzie to, że jej działanie należy kwalifikować jako usługę w rozumieniu art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług z tytułu wykonania której wynagrodzenie należne jest od nabywcy tej usługi (czyli od Wnioskodawcy) niezależnie od tego, że na gruncie cywilnoprawnym inna Spółka działałaby w imieniu i na rzecz dostawcy samochodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ustępie 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Artykuł 29 ust. 1 ustawy stanowi, iż podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne opłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Natomiast w art. 30 ust. 1 ustawy postanowiono, iż podstawę opodatkowania czynności maklerskich, czynności wynikających z zarządzania funduszami inwestycyjnymi, czynności wynikających z umowy agencyjnej lub zlecenia, pośrednictwa, umowy komisu lub innych usług o podobnym charakterze stanowi dla:

Z opisu sprawy wynika, iż Zainteresowany prowadzi działalność polegającą na sprzedaży pojazdów w systemie tak zwanych aukcji. Samochody są dostarczane przez podmioty krajowe będące zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług. Podstawą współpracy między Wnioskodawcą a dostawcą samochodu jest umowa agencyjna, na mocy której posiada on pełnomocnictwo do zawarcia umowy sprzedaży samochodu w imieniu i na rzecz dostawcy (...). Ponadto Zainteresowany planuje zawarcie umowy zlecenia z inną Spółką. Na mocy tej umowy (której dopuszczalność zostałaby przewidziana w umowie między dostawcą samochodu a Wnioskodawcą) inna Spółka występowałby w imieniu i na rzecz dostawcy samochodu działając jako jego agent.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Obowiązek dotyczący wystawiania faktur został doprecyzowany w § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337), zwanego dalej rozporządzeniem, wydanego na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 106 ust. 8 pkt 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT".

Stosownie do § 5 ust. 1 rozporządzenia, faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej:

Z powyższych przepisów wynika zatem, że fakturę wystawia sprzedawca będący podatnikiem podatku od towarów i usług, w celu udokumentowania dokonanej sprzedaży towarów lub świadczonych usług. Faktura jest więc dokumentem stwierdzającym wystąpienie u podatnika okoliczności powodujących powstanie obowiązku podatkowego, a taki powstaje m.in. z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 1 ustawy).

Należność z tytułu dostawy towarów i świadczenia usług generalnie wyrażana jest w formie ceny. Ustawa o podatku od towarów i usług nie precyzuje terminu cena. Przedmiotową definicję zawiera art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 5 lipca 2001 r. o cenach (Dz. U. z 2001 r. Nr 97, poz. 1050 z późn. zm.), który stanowi, że cena to wartość wyrażona w jednostkach pieniężnych, którą kupujący jest obowiązany zapłacić przedsiębiorcy za towar lub usługę, w cenie uwzględnia się podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów sprzedaż towaru (usługi) podlega obciążeniu podatkiem od towarów i usług oraz podatkiem akcyzowym. Ceny towarów i usług, zgodnie z art. 2 ust. 1 powołanej ustawy, uzgadniają strony zawierające umowę (...).

W zawartej między Zainteresowanym a Spółką umowie zlecenia, wskazano iż Spółce będzie przysługiwać wynagrodzenie w wysokości 50% wynagrodzenia prowizyjnego przysługującego Wnioskodawcy z tytułu pośrednictwa w sprzedaży samochodu, określonego w umowie agencyjnej zawartej między dostawcą samochodu a Wnioskodawcą.

Biorąc pod uwagę przedstawiony przez Zainteresowanego opis sprawy tut. Organ wyjaśnia, iż w prawodawstwie polskim obowiązuje zasada swobody umów, w ramach której strony mogą dowolnie kształtować treść umowy w granicach wyznaczonych przez prawo. Zasada ta ma również zastosowanie na gruncie prawa podatkowego. W związku z tym, przy ustalaniu wysokości należności ustawodawca nie ingeruje w sferę podejmowania decyzji, czy należne innej Spółce wynagrodzenie ma być w wysokości 50% wynagrodzenia przysługującego Wnioskodawcy z tytułu zrealizowanej transakcji sprzedaży samochodu czy w innej wysokości, rozstrzygnięcie w przedmiotowej sprawie uzależnione jest od postanowień zawartej przez Strony (Wnioskodawcy i Spółki) umowy.

Tut. Organ podkreśla jednak, iż świadczone przez inną Spółkę na rzecz Wnioskodawcy usługi wynikające z zwartej umowy zlecenia, stanowią odrębną usługę od usługi świadczonej przez Zainteresowanego na rzecz dostawcy samochodu. Tym samym, wykonanie ww. usług należy udokumentować odrębnymi fakturami VAT. Wnioskodawca powinien wystawić fakturę VAT na rzecz dostawcy samochodu na wartość usługi wynikającą z zawartej z nim umowy, z kolei Spółka powinna również otrzymane od Zainteresowanego wynagrodzenie za wykonaną przez siebie usługę, udokumentować fakturą VAT.

Zatem, jeżeli Zainteresowany oraz Spółka świadcząca na jego rzecz usługi ustaliły ceny swoich świadczeń w sposób opisany we wniosku, stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

W niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej opisanego zdarzenia przyszłego w zakresie dokumentowania wynagrodzenia za świadczone usługi. Natomiast w kwestii dotyczącej opisanego zdarzenia przyszłego w zakresie opodatkowania usług agenta zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie nr ILPP2/443-52/08-4/EN z dnia 9 kwietnia 2009 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.