ILPP2/443-516/12-2/AKr - VAT w zakresie opodatkowania świadczeń finansowanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 15 maja 2012 r. (data wpływu 21 maja 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczeń finansowanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych - jest prawidłowe.

W dniu 21 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczeń finansowanych z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka jest zobowiązana do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych (dalej: ZFŚS) w oparciu o przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych (Dz. U. z 1990nr., Nr 70, poz. 335 j. t. z późn. zm.). Zasady tworzenia i gospodarowania środkami funduszu socjalnego określa Regulamin ZFŚS obowiązujący w Spółce. Ze środków ZFŚS jest finansowana działalność socjalna na rzecz osób uprawnionych, w tym pracowników i członków ich rodzin oraz byłych pracowników i ich rodzin. Świadczenia socjalne obejmują m.in. różne formy wypoczynku, pomoc rzeczową i pieniężną w formie zapomóg i pożyczek, działalność sportowo-rekreacyjną, kulturalno-oświatową (jak np. karnety do korzystania z basenów, siłowni i innych obiektów sportowych, bilety wstępu na imprezy kulturalne i sportowe).

Spółka działa jako administrator ZFŚS. W przypadku zakupu powyższych usług od podmiotów zewnętrznych, finansuje całość z ZFŚS. Podatek VAT naliczony od faktur zakupu świadczeń socjalnych nie jest odliczany. Z zakupionych przez Wnioskodawcę usług korzystają następnie osoby uprawnione nieodpłatnie (całość finansowana jest z ZFSS) lub za częściową odpłatnością, której wysokość zależy m.in. od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej. W przypadkach kiedy osoba uprawniona zwraca Spółce część kosztów zakupionych świadczeń, dokonuje wpłaty środków pieniężnych na konto bankowe ZFSS. Środki ZFŚS gromadzone są na odrębnym rachunku bankowym, Spółka jedynie administruje tymi środkami.

Ww. koszty oraz wpłaty nie stanowią ani kosztu, ani przychodu Wnioskodawcy z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej i dla celów podatku dochodowego od osób prawnych nie są kwalifikowane jako koszty lub przychody podlegające opodatkowaniu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wykonywane przez Spółkę czynności (nieodpłatnie, bądź częściowo odpłatnie) sfinansowane z ZFŚS, związane z organizacją różnych form rekreacji i wypoczynku, udzielaniem pomocy rzeczowej i pieniężnej w formie zapomóg i pożyczek na rzecz osób uprawnionych, są czynnościami wykonywanymi w charakterze podatnika podatku od towarów i usług podlegającymi opodatkowaniem podatkiem VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, czynności wykonywane przez Spółkę na mocy ustawy o ZFŚS, nie są czynnościami wykonywanymi w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Dotyczy to zarówno sytuacji, gdy dane świadczenie jest w całości finansowane ze środków funduszu, jak i sytuacji, gdy świadczenie to współfinansuje pracownik tj. gdy Spółka pobiera od osoby uprawnionej do korzystania ze środków ZFŚS, część wydatków poniesionych z tego funduszu na zakup świadczeń socjalnych. W tych przypadkach Spółka, występuje jedynie w roli administratora środków ZFSS i nie świadczy odpłatnie czy nieodpłatnie usługi w charakterze podatnika podatku VAT. Spółka nie wykonuje samodzielnie działalności gospodarczej w tym zakresie, tym samym nie są to czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT. Wnioskodawca, jako administrator funduszu nie pobiera z tego tytułu żadnego wynagrodzenia. Spółka wykonuje (nieodpłatnie) jedynie czynności techniczno-administracyjne, do których obliguje ją ustawa o ZFŚS.

Zgodnie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

W myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również: przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej; zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji; świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Natomiast stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

W opinii Wnioskodawcy, w przedmiotowym stanie faktycznym, Spółka nie występuje w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, ale wyłącznie wykonuje czynności administrowania środkami ZFŚS. Obowiązek tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nakładają przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych (Dz. U. z 1996 r. Nr 70, poz. 335 z późn. zm.). Działania pracodawcy podejmowane w ramach ZFŚS są przejawem działalności socjalnej zakładu pracy (art. 1 ust. 1 ustawy o ZFSS), a nie działalności gospodarczej podatnika podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 10 oraz art. 12 § 1 ustawy o ZFŚS, środki ZFŚS gromadzone są na odrębnym rachunku bankowym, a pracodawca jedynie administruje tymi środkami. Środki zgromadzone na koncie ZFŚS, jak i wpłaty dokonywane przez pracowników i innych osób uprawnionych na to konto nie są środkami Spółki tylko środkami funduszu. Ponadto nie stanowią one przychodu Spółki z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej i dla celów podatku dochodowego od osób prawnych nie są kwalifikowane jako przychody podlegające opodatkowaniu.

Zdaniem Spółki, działania podejmowane przez Spółkę w ramach ZFŚS nie podlegają przepisom ustawy o VAT, gdyż nie są przejawem działalności gospodarczej, lecz jedynie działalnością socjalną, do której obliguje ją odrębna ustawa. Cała bowiem operacja gospodarcza związana z funduszem przebiega poza strefą aktywności biznesowej Spółki. Podmiot gospodarczy nie rozpoczyna i nie prowadzi działalności gospodarczej w celu dysponowania funduszem socjalnym. Wykonuje te czynności tylko dlatego, że taki obowiązek nakłada na niego ustawa o Zakładowym Funduszu Świadczeń Socjalnych. W konsekwencji Spółka wykonując te czynności z ZFŚS nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. Spółka nie nabywa bowiem ani prawa własności, ani prawa do rozporządzania jak właściciel kwotami wydatkowanymi z ZFŚS, jak i kwotami zwróconymi przez osoby uprawnione do korzystania ze środków ZFŚS. Wpłacane przez osobę uprawnioną do korzystania z środków ZFŚS na konto ZFŚS kwoty nie są wynagrodzeniem za odpłatne świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ustawy o VAT. W sytuacji tej nie mamy również do czynienia z refakturowaniem usług. Spółka nie nabywa usług na swoją rzecz, konsumentem tych usług jest pracownik i nie dokonuje ich odsprzedaży. Zatem Spółka nie powinna w tej sytuacji wystawiać faktur VAT dokumentujących przekazanie ww. usług na rzecz uprawnionych do korzystania ze środków Funduszu.

Zdaniem Spółki, należy również zauważyć, że samodzielność działalności gospodarczej polega na pełnej swobodzie w dysponowaniu środkami należącymi do podatnika. Mając na uwadze powyższe, nie można przyjąć, iż administrowanie przez pracodawcę środkami ZFŚS poprzez przyznawanie świadczeń na zasadach i warunkach określonych w regulaminie ustalonym zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 854 z późn. zm.), jest wykonywaniem samodzielnej działalności gospodarczej. W związku z tym, nie można uznać, że została spełniona podstawowa przesłanka z art. 15 ustawy o VAT. Tym samym nieprawidłowe byłoby twierdzenie, że Wnioskodawca, wykonując przedmiotowe czynności, występuje w roli podatnika.

Ponadto świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT tylko wówczas, gdy jest wykonywane przez podatnika podatku od towaru i usług działającego dla tych czynności w takim charakterze. Wymóg ten wynika bezpośrednio z Dyrektywy 2006/112/WE, z art. 2 ust. 1 lit. c. Dokonując wykładni art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku VAT nie można pominąć jednoznacznego brzmienia przepisu Dyrektywy 2006/112/WE. Powyższe stanowisko zostało potwierdzone w wyroku WSA z dnia 12 kwietnia 2007 r., sygn. akt. I SN/Go 1250/06 oraz w wyroku NSA z dnia 2 września 2008 r. sygn. akt I FSK 1076/07. W ww. wyroku NSA stwierdził, że: "z ogólnych zasad podatku VAT wynika, że świadczenie usług podlega opodatkowaniu tylko wówczas, gdy jest wykonywane przez podatnika podatku od towarów i usług działającego dla tych czynności w takim charakterze. Wymóg ten wynika także bezpośrednio z szóstej dyrektywy 77/388/EWG Rady WE z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych (...) oraz obecnie obowiązującej dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Po drugie świadczenie usług musi mieć charakter odpłatny, czyli musi być wykonywane za wynagrodzeniem (z zaznaczeniem, że niektóre czynności nieodpłatne zostały z mocy ustawy zrównane z odpłatnym świadczeniem usług).". W dalszej części orzeczenia Sąd stwierdził, że "podmiot zobowiązany do utworzenia i administrowania zakładowym funduszem socjalnym podejmuje działania techniczne o charakterze nieodpłatnym, które pozostają całkowicie poza prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. (...) Podatnik ponosi koszty związane z administrowaniem funduszem, nie pobierając z tego tytułu wynagrodzenia. (...) W orzecznictwie ETS podkreśla się element dochodowości (odpłatności) jako element konieczny uznania działalności podatnika za działalność gospodarczą w rozumieniu VI Dyrektywy VAT". Całkowity brak odpłatności eliminuje podmiot z systemu VAT, który obejmuje działalność gospodarczą, a nie wszelką działalność (po. wyr ETS 88/81).

Zdaniem Wnioskodawcy istotną okolicznością jest iż, Spółka ponosi koszty związane z administrowaniem funduszem, nie pobierając z tego tytułu wynagrodzenia. Spółka wykonuje (nieodpłatnie) jedynie czynności techniczno-admistracyjne, do których obliguje ją ustawa o ZFŚS.

Wyrażone przez Spółkę stanowisko potwierdza przeważająca obecnie linia orzecznictwa oraz interpretacje organów podatkowych.

WSA w Lublinie orzekł w wyroku z dnia 11 marca 2011 r., sygn. akt I SN/Lu 917/10, że brak jest podstaw, aby uznać, że czynności podejmowane przez pracodawcę w warunkach zdeterminowanych przepisami ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych są czynnościami podejmowanymi przez niego w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Dotyczy to zarówno sytuacji, gdy dane świadczenie jest w całości finansowane ze środków ZFŚS, jak i sytuacji, gdy świadczenie to współfinansuje beneficjent, tj. osoba uprawniona do korzystania z Funduszu. Podobnie orzekł w wyroku z dnia 12 maja 2010 r., sygn. akt I SA/Lu 42/10.

Również Naczelny sąd Administracyjny w wyroku z dnia 18 stycznia 2011 r. (sygn. akt I FSK 91/10) stwierdził, że samo posłużenie się w definicji art. 2 pkt 1 ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych pojęciem "pracodawcy" jako podmiotu świadczącego usługi w ramach działalności socjalnej, nie może przesądzać o jego statusie prawno-podatkowym w podatku od towarów i usług. Podmiot administrujący Funduszem nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług. Skoro zatem Spółka w opisanym stanie faktycznym nie świadczy odpłatnie czy nieodpłatnie usług w charakterze podatnika podatku VAT, to wykonywanie czynności z ZFŚS nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Fragment uzasadnienia tego wyroku: " (...) W Wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego (m.in. z dnia 2 września 2008 r., sygn. akt I FSK 1076/07, z dnia 17 września 2010 r. sygn. akt I FSK 1491/09, z dnia 15 października 2010 r., sygn. akt I FSK 1511/09, z dnia 22 października 2010 r., sygn. akt I FSK 1727/09) na podstawie analizy przepisów ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, ustawy o podatku od towarów i usług, jak również przepisów unijnych oraz wyrażonego na ich tle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdzono, że podmiot zobowiązany do utworzenia i administrowania zakładowym funduszem socjalnym podejmuje działania techniczne o charakterze nieodpłatnym, które pozostają całkowicie poza prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Podmiot nie rozpoczyna i nie prowadzi działalności gospodarczej w celu dysponowania funduszem socjalnym. Wykonuj te czynności tylko dlatego, że taki obowiązek nakłada na niego ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych. W konsekwencji podmiot wykonując te czynności z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT. (...)".

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w dniu 24 maja 2011 r. wydał interpretację podatkową nr ILPP/443-1109/08/11-S/SJ, uwzględniając w tym zakresie orzecznictwo sądowe. Oto fragment powyższej interpretacji: " (...) tut. Organ stwierdza, iż w przypadku, gdy pracodawca dokonuje zakupu usług i towarów finansując wydatki w całości z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych oraz w sytuacji, w której dany wydatek jest częściowo finansowany również przez pracownika, pracodawca odbierając i przekazując określone środki poza rachunkiem Funduszu, działa jedynie jako swojego rodzaju pośrednik (nie rozpoznając z tego tytułu żadnych kosztów, ani przychodów dla celów CIT), a jego czynności związane są ściśle z rolą administratora ZFŚS. Tym samym w takich sytuacjach, w których pracodawca najczęściej realizuje swoje zadania socjalne poprzez zakup finansowanych z ZFŚS usług od podmiotów trzecich, jak np.: wczasów dla pracowników, karnetów uprawniających do korzystania z siłowni, basenów i innych obiektów sportowych, biletów do kina, teatru, kompleksowych usług polegających na organizacji określonej imprezy kulturalnej - występuje jedynie jako podmiot administrujący środkami Funduszu i nie jest w tym zakresie podatnikiem podatku id towarów i usług.

Ponadto, w przypadku częściowego partycypowania w kosztach nabytych usług obcych przez pracownika, trudno uznać, że odpłatność czyniona przez pracownika ma charakter wynagrodzenia za usługę pracodawcy, gdyż jego usługa w tym zakresie jako administratora Funduszu - ma charakter jedynie pośredniczenia w udostępnianiu pracownikowi usługi obcej, sfinansowanej ze środków Funduszu, z tytułu którego to działania pracodawca nie uzyskuje żadnego wygrodzenia, gdyż odpłatność pracownika przekazywana jest na rachunek ZFŚS. Zatem w sytuacji przedstawionej we wniosku, Wnioskodawca nie występuje jako podatnik podatku od towarów i usług, a w konsekwencji działalność w zakresie administrowania funduszem socjalnym nie podlega opodatkowaniu VAT. (...)".

Również podobne stanowisko wyraził Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 4 października 2011 r., sygn. IPTPP2/443-306/11-3/JN. Organ podatkowy uznał, że organizowanie przedmiotowej wycieczki jest działaniem o charakterze techniczno-administracyjnym, podejmowanym dodatkowo, całkowicie poza sferą prowadzonej przez pracodawcę działalności gospodarczej (poza sferą jego aktywności biznesowej) i jest ono poza VAT. Dotyczy to zarówno części finansowanej ze środków ZFŚS (w tym przypadku pracodawca występuje jedynie w roli administratora tych środków, a nie jego dysponenta), jak i części finansowanej przez osoby uprawnione do korzystania ze świadczenia. Uznano bowiem, że współfinansowanie świadczenia przez osobę uprawnioną nie można kwalifikować jako świadczenia wzajemnego uzyskiwanego z Funduszu, co oznacza, że nie stanowi ono wynagrodzenia dla pracodawcy. Nie ma tym samym cechy odpłatności, która stanowi warunek i kryterium kwalifikowania świadczenia z Funduszu jako czynności opodatkowanej VAT. Takie też stanowisko zawarte zostało w późniejszej interpretacji tego samego organu z dnia 21 października 2011 r., sygn. IPTPP2/443-381/11-/AW.

Podobne stanowisko zaprezentował również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 8 grudnia 2011 r., nr IPFP1/443-1500/11-4/AW stwierdzając że podmiot administrujący funduszem nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług, w związku z czym czynności wykonywane przez wnioskodawcę finansowane lub współfinansowane z ZFSS nie mogą podlegać opodatkowaniu tym podatkiem.

W związku z powyższym Spółka wniosła o uznanie za prawidłowe jej stanowiska, iż wykonywane przez Spółkę czynności (nieodpłatnie bądź częściowo odpłatnie) sfinansowane z ZFŚS, związane z organizacją różnych form rekreacji wypoczynku udzielaniem zapomóg i pożyczek, nie są czynnościami wykonywanymi w charakterze podatnika podatku od towarów i usług podlegającymi opodatkowaniem podatkiem VAT, a zatem Spółka nie powinna w tej sytuacji wystawiać faktur VAT dokumentujących przekazanie ww. usług na rzecz pracowników.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Ponadto, przez dostawę towarów rozumie się również - w myśl art. 7 ust. 2 ustawy, przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, (...).

Stosownie do art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Określony w cytowanej ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, iż do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Obowiązek tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych nakładają przepisy ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 592), zwanej dalej ustawą o ZFŚS.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o ZFŚS, ustawa określa zasady tworzenia przez pracodawców zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, zwanego dalej "Funduszem", i zasady gospodarowania środkami tego Funduszu, przeznaczonego na finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz osób uprawnionych do korzystania z Funduszu, na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych oraz na tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli oraz innych form wychowania przedszkolnego.

Jak wynika z treści art. 2 pkt 1 ustawy o ZFŚS, przez działalność socjalną rozumie się usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalności kulturalno-oświatowej, sportowo-rekreacyjnej, opieki nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego, udzielanie pomocy materialnej - rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Według art. 2 pkt 5 ustawy o ZFŚS, osobami uprawnionymi do korzystania z Funduszu są pracownicy i ich rodziny, emeryci i renciści - byli pracownicy i ich rodziny oraz inne osoby, którym pracodawca przyznał, w regulaminie, o którym mowa w art. 8 ust. 2, prawo korzystania ze świadczeń socjalnych finansowanych z Funduszu.

Z powołanych przepisów wynika, iż zakładowa działalność socjalna dotyczy określonych rodzajów świadczeń pracodawcy na rzecz osób uprawnionych i tylko te świadczenia mogą być finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Ponadto, Fundusz jest tworzony na rzecz ww. osób i prawo do korzystania ze świadczeń finansowanych z Funduszu jest ich kolektywnym prawem.

Stosownie natomiast do art. 10 i art. 12 ustawy o ZFŚS, środkami Funduszu administruje pracodawca i gromadzi je na odrębnym rachunku bankowym.

Dokonując analizy powołanych powyżej przepisów należy stwierdzić, iż w przypadku, gdy pracodawca dokonuje zakupu usług i towarów sfinansowanych częściowo z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych a częściowo przez pracownika (wkład własny pracownika zostanie wpłacony na rachunek Funduszu Świadczeń Socjalnych), pracodawca działa jedynie jako swego rodzaju pośrednik, a jego czynności związane są ściśle z rolą administratora ZFŚS. Tym samym, w takich sytuacjach, w których pracodawca realizuje swoje zadania socjalne poprzez zakup finansowanych z ZFŚS towarów i usług od podmiotów trzecich - zakup wycieczki dla pracowników, biletów na imprezy kulturalne - występuje jedynie jako podmiot administrujący środkami Funduszu i nie jest w tym zakresie podatnikiem podatku od towarów i usług.

Ponadto, w przypadku częściowego lub całościowego partycypowania w kosztach nabytych usług obcych przez pracownika, trudno uznać, że odpłatność czyniona przez tą osobę ma charakter wynagrodzenia za usługę pracodawcy, gdyż jego usługa w tym zakresie - jako administratora Funduszu - ma charakter jedynie pośredniczenia w udostępnianiu ww. osobom usługi obcej, sfinansowanej ze środków Funduszu, z tytułu którego to działania pracodawca nie uzyskuje żadnego wynagrodzenia, gdyż odpłatność pracownika przekazywana jest na rachunek ZFŚS.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Spółka jest zobowiązana do tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych. Zasady tworzenia i gospodarowania środkami funduszu socjalnego określa Regulamin ZFŚS obowiązujący w Spółce. Ze środków ZFŚS jest finansowana działalność socjalna na rzecz osób uprawnionych, w tym pracowników i członków ich rodzin oraz byłych pracowników i ich rodzin. Świadczenia socjalne obejmują m.in. różne formy wypoczynku, pomoc rzeczową i pieniężną w formie zapomóg i pożyczek, działalność sportowo-rekreacyjną, kulturalno-oświatową (jak np. karnety do korzystania z basenów, siłowni i innych obiektów sportowych, bilety wstępu na imprezy kulturalne i sportowe).

Spółka działa jako administrator ZFŚS. W przypadku zakupu powyższych usług od podmiotów zewnętrznych, finansuje całość z ZFŚS. Podatek VAT naliczony od faktur zakupu świadczeń socjalnych nie jest odliczany. Z zakupionych przez Wnioskodawcę usług korzystają następnie osoby uprawnione nieodpłatnie (całość finansowana jest z ZFŚS) lub za częściową odpłatnością, której wysokość zależy m.in. od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej. W przypadkach kiedy osoba uprawniona zwraca Spółce część kosztów zakupionych świadczeń, dokonuje wpłaty środków pieniężnych na konto bankowe ZFSS. Środki ZFŚS gromadzone są na odrębnym rachunku bankowym, Spółka jedynie administruje tymi środkami.

Ww. koszty oraz wpłaty nie stanowią ani kosztu, ani przychodu Wnioskodawcy z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Zatem, w sytuacji przedstawionej we wniosku, Wnioskodawca nie występuje jako podatnik podatku od towarów i usług, a w konsekwencji działalność w zakresie administrowania funduszem socjalnym nie podlega opodatkowaniu VAT.

Mając na uwadze powyższy opis zdarzenia przyszłego oraz powołane wyżej przepisy prawa w przypadku, gdy czynność zakupu towarów i usług od osoby trzeciej świadczeń finansowanych z ZFŚS jest działaniem o charakterze techniczno - administracyjnym, podejmowanym dodatkowo, całkowicie poza sferą prowadzonej przez pracodawcę działalności gospodarczej (poza sferą jego aktywności biznesowej), to czynność ta nie jest podejmowana przez pracodawcę w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. W konsekwencji należy stwierdzić, że nie jest on podatnikiem tego podatku w tym zakresie.

Powyższe odnieść należy zarówno do sytuacji, gdy ww. świadczenie jest w całości lub części finansowane ze środków ZFŚS, albowiem pracodawca występuje jedynie w roli administratora tych środków, nie zaś jego dysponenta, jak i do sytuacji, gdy świadczenie to współfinansuje beneficjent, tj. osoba uprawniona do korzystania z Funduszu, albowiem udziału i zaangażowania osoby uprawnionej we współfinansowaniu świadczenia nie można kwalifikować, jako świadczenia wzajemnego uzyskiwanego z Funduszu, co oznacza, że nie stanowi ono wynagrodzenia dla pracodawcy i nie ma tym samym cechy odpłatności, stanowiącej warunek i kryterium kwalifikowania świadczenia z Funduszu, jako czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług.

Reasumując, w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca nie będzie występował jako podatnik podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy. W związku z czym działalność wykonywana przez Wnioskodawcę jako administratora ZFŚS nie będzie podlegała regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.