ILPP2/443-456/12-4/MR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Fundacji, przedstawione we wniosku z dnia 24 kwietnia 2012 r. (data wpływu 30 kwietnia 2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia 6 lipca 2012 r. (data wpływu 12 lipca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej opodatkowania działalności statutowej i możliwości odliczenia podatku VAT od zakupu towarów i usług związanych z tą działalnością w ramach realizacji operacji finansowanej ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich - jest prawidłowe.

W dniu 30 kwietnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania działalności statutowej i możliwości odliczenia podatku VAT od zakupu towarów i usług związanych z tą działalnością w ramach realizacji operacji finansowanej ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. Wniosek uzupełniono w dniu 12 lipca 2012 r. o doprecyzowanie opisu stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Fundacja jest podmiotem mającym status Organizacji Pożytku Publicznego, której działalnością statutową jest ochrona zabytkowych zespołów parkowo-pałacowych i dworskich oraz innych budowli rezydencjonalnych w (...) oraz promocja rejonu pod nazwą " (...)" jako szczególnego dziedzictwa kulturowego. Fundacja w ramach prowadzonej działalności statutowej realizowała operację finansowaną ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich pod tytułem " (...)", której cel był określony w następujący sposób: "Celem projektu jest podniesienie jakości życia mieszkańców wsi, poprzez organizowanie w obiektach zabytkowych na terenie, na którym mieszkają koncertów, spektakli teatralnych i wystaw. Planowane działania umożliwią mieszkańcom gmin objętych projektem nieodpłatne uczestnictwo w imprezach kulturalnych o wysokim poziomie artystycznym, niedostępnych na co dzień w ich miejscowościach. Ukażą im także możliwość wykorzystania ekonomicznego obiektów zabytkowych na przykładzie miejsc, w których organizowane będą koncerty i spektakle. Realizacja projektu powinna w znaczny sposób przyczynić się do podniesienia poziomu oferty turystycznej, a tym samym atrakcyjności wsi dla odwiedzających je turystów polskich i zagranicznych oraz promocji całego regionu".

Realizując projekt Fundacja organizowała koncerty i wystawy w wynajętych salach. Wstęp na te koncerty był otwarty i nieodpłatny. Nie były również prowadzone jakiekolwiek ewidencje osób korzystających z tych koncertów i wystaw. Wynajem sal, zakup towarów oraz innych usług był dokumentowany wystawianymi przez podatników VAT fakturami VAT. W Oświadczeniu o kwalifikowalności VAT składanych razem z wnioskiem w 2010 r. do powyższego Projektu wykazano, iż zgodnie z art. 11 pkt 2 lit. a Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1081/2006, podatek od towarów może być uznany za wydatek kwalifikowalny tylko wtedy, gdy został rzeczywiście i ostatecznie poniesiony przez Beneficjenta oraz Beneficjent nie ma prawnej możliwości odzyskania podatku od towarów i usług co oznacza, że pomimo zasady, iż podatek VAT, nie jest kosztem kwalifikowalnym, dopuszcza się wyjątek jeśli Wnioskodawca nie może odliczyć podatku VAT, poniesione przez niego i udokumentowane koszty tego podatku są wydatkiem kwalifikowanym.

W uzupełnieniu wskazano, że:

Fundacja jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Za otrzymane dofinansowanie zostały nabyte następujące usługi:

* wynagrodzenia dla artystów,

* wynajem sal konferencyjnych, na których odbywały się koncerty,

* noclegi dla artystów w przypadku koncertów w kolejnych dniach,

* usługi gastronomiczne dla artystów.

Wstęp na wszystkie koncerty był bezpłatny zarówno dla mieszkańców, jak i gości przebywających na terenie Doliny.

Efekt projektu jest związany z profilem działalności statutowej jaką prowadzi Fundacja.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy działalność statutowa nieodpłatna pożytku publicznego prowadzona przez Fundację podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, a w związku z tym czy Fundacja ma prawo do odliczenia podatku VAT od zakupu towarów i usług związanych z tą działalnością co ma decydujące znaczenie dla uznania podatku VAT jako wydatku kwalifikowalnego w realizowanych projektach przez Fundację współfinansowanych ze środków pomocowych WE.

Zdaniem Wnioskodawcy, działalność statutowa nieodpłatna pożytku publicznego Fundacji w stanie faktycznym nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem, a w związku z tym Fundacja nie ma prawa odliczenia tego podatku od zakupionych towarów i usług związanych z prowadzoną przez Fundację działalnością statutową nieodpłatną pożytku publicznego. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W konsekwencji jeżeli Fundacja świadczy usługi oraz dokonuje dostawy towarów nieodpłatnie, to tym samym jej działalność w tym zakresie w ogóle nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Przepis ten jest istotny w przypadku finansowania części działalności ze środków pomocowych WE, ponieważ wówczas podatek VAT uznawany jest za koszt kwalifikowalny. Świadczenia realizowane przez Fundację w ramach statutowej nieodpłatnej działalności pożytku publicznego otrzymywane są przez osoby, które nie finansują jej działalności. Nie jest również możliwe określenie ceny świadczenia a zatem nie ma zastosowania art. 29 ust. 1 zd. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. zgodnie z którym obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Stanowisko takie znajduje potwierdzenie w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. W wyroku z dnia 3 marca 1994 r. (sygn. akt C-16/93) Trybunał ten stwierdził, że: " (...) usługi są świadczone za wynagrodzeniem i stąd podlegają opodatkowaniu, wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy". Zasady określone tym wyrokiem nie zostały w przedmiotowej sprawie spełnione, gdyż wpłaty otrzymywane przez Fundację nie stanowią wynagrodzenia (wartości faktycznie przekazanej) w zamian za czynności wykonywane na rzecz beneficjentów Fundacji. Mając na uwadze powyższe Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż VAT naliczony od zakupu towarów i usług związany z nieodpłatnymi świadczenia, które są finansowane ze środków pomocowych WE będzie kosztem kwalifikowalnym, ponieważ Fundacja nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupu tych świadczeń. W myśl art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z zastrzeżeniem art. 114, art. 119, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (tekst jedn.: Dz. U. z 1991 r. Nr 46, poz. 203 z późn. zm.) Fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w szczególności takich jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz opieka nad zabytkami.

W myśl art. 4 ww. ustawy, Fundacja działa na podstawie przepisów niniejszej ustawy i statutu. Fundator ustala statut fundacji, określający jej nazwę, siedzibę i majątek, cele, zasady, formy i zakres działalności fundacji, skład i organizację zarządu, sposób powoływania oraz obowiązki i uprawnienia tego organu i jego członków. Statut może zawierać również inne postanowienia, w szczególności dotyczące prowadzenia przez fundację działalności gospodarczej, dopuszczalności i warunków jej połączenia z inną fundacją, zmiany celu lub statutu, a także przewidywać tworzenie obok zarządu innych organów fundacji (art. 5 ust. 1 cyt. ustawy).

Z przepisu art. 3 powołanej ustawy wynika, że oświadczenie woli o ustanowieniu fundacji powinno być złożone w formie aktu notarialnego. W oświadczeniu woli o ustanowieniu fundacji fundator powinien wskazać cel fundacji oraz składniki majątkowe przeznaczone na jego realizację. Składnikami majątkowymi, o których mowa w ust. 2, mogą być pieniądze, papiery wartościowe, a także oddane fundacji na własność rzeczy ruchome i nieruchomości.

Natomiast ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536 z późn. zm.) w art. 1 ust. 1 reguluje m.in. zasady prowadzenia działalności pożytku publicznego przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych, uzyskiwanie przez organizacje pozarządowe statusu organizacji pożytku publicznego oraz funkcjonowania organizacji pożytku publicznego.

W myśl art. 3 ust. 1 ww. ustawy, działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna, prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych określonych w ustawie.

Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, organizacjami pozarządowymi są:

- osoby prawne lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, w tym fundacje i stowarzyszenia, z zastrzeżeniem ust. 4.

Stosownie do art. 6 ww. ustawy, działalność pożytku publicznego nie jest, z zastrzeżeniem art. 9 ust. 1, działalnością gospodarczą, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, i może być prowadzona jako działalność nieodpłatna lub działalność odpłatna.

Działalnością nieodpłatną pożytku publicznego jest działalność prowadzona przez organizacje pozarządowe i podmioty wymienione w art. 3 ust. 3, w sferze zadań publicznych, o której mowa w art. 4, za które nie pobierają one wynagrodzenia (art. 7 cyt. ustawy).

Działalnością odpłatną pożytku publicznego jest zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy:

Przychód z działalności odpłatnej pożytku publicznego służy wyłącznie prowadzeniu działalności pożytku publicznego (art. 8 ust. 2 cyt. ustawy).

Ponadto z przepisu art. 10 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, prowadzenie przez organizacje pozarządowe i podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 pkt 2-4:

- wymaga rachunkowego wyodrębnienia tych form działalności w stopniu umożliwiającym określenie przychodów, kosztów i wyników każdej z tych działalności, z zastrzeżeniem przepisów o rachunkowości.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Fundacją, jest podmiotem mającym status Organizacji Pożytku Publicznego, której działalnością statutową jest ochrona zabytkowych zespołów parkowo-pałacowych i dworskich oraz innych budowli rezydencjonalnych w... oraz promocja rejonu pod nazwą " (...)" jako szczególnego dziedzictwa kulturowego. Fundacja w ramach prowadzonej działalności statutowej realizowała operację finansowaną ze środków Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich pod tytułem " (...)". Celem projektu jest podniesienie jakości życia mieszkańców wsi, poprzez organizowanie w obiektach zabytkowych na terenie, na którym mieszkają koncertów, spektakli teatralnych i wystaw. Planowane działania umożliwią mieszkańcom gmin objętych projektem nieodpłatne uczestnictwo w imprezach kulturalnych o wysokim poziomie artystycznym, niedostępnych na co dzień w ich miejscowościach. Ukażą im także możliwość wykorzystania ekonomicznego obiektów zabytkowych na przykładzie miejsc, w których organizowane będą koncerty i spektakle. Realizacja projektu powinna w znaczny sposób przyczynić się do podniesienia poziomu oferty turystycznej, a tym samym atrakcyjności wsi dla odwiedzających je turystów polskich i zagranicznych oraz promocji całego regionu. Realizując projekt Fundacja organizowała koncerty i wystawy w wynajętych salach. Wstęp na te koncerty był otwarty i nieodpłatny. Nie były również prowadzone jakiekolwiek ewidencje osób korzystających z tych koncertów i wystaw. Wynajem sal, zakup towarów oraz innych usług był dokumentowany wystawianymi przez podatników VAT fakturami VAT.

W uzupełnieniu wskazano, że Fundacja jest zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Za otrzymane dofinansowanie zostały nabyte następujące usługi: wynagrodzenia dla artystów, wynajem sal konferencyjnych, na których odbywały się koncerty, noclegi dla artystów w przypadku koncertów w kolejnych dniach, usługi gastronomiczne dla artystów. Wstęp na wszystkie koncerty był bezpłatny zarówno dla mieszkańców, jak i gości przebywających na terenie (...). Efekt projektu jest związany z profilem działalności statutowej jaką prowadzi Fundacja.

Fundacja ma wątpliwości, czy prowadzona przez nią działalność statutowa nieodpłatna pożytku publicznego podlega opodatkowaniu podatkiem VAT i w związku z tym czy ma prawo do odliczenia podatku VAT od zakupu towarów i usług związanych z tą działalnością.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w art. 8 ust. 1 ustawy wskazano, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Wskazać należy, że czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Mając powyższe na uwadze, aby ustalić zasady opodatkowania danej czynności dokonywanej w zamian za opłatę, niezbędne jest rozstrzygnięcie, czy czynności te skutkują uzyskaniem bezpośrednich korzyści przez wypłacającego.

Stosownie natomiast do art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Należy jednocześnie zauważyć, że treść art. 8 ust. 2 ustawy wskazuje, iż aby nieodpłatne świadczenie uznać za odpłatne świadczenie usług, czyli za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być ono świadczone na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że realizując projekt Fundacja organizowała koncerty i wystawy w wynajętych salach. Wstęp na te koncerty był otwarty i nieodpłatny. Jak wynika z opisu sprawy Fundacja świadczy usługi oraz dokonuje dostawy towarów nieodpłatnie. Świadczenia realizowane przez Fundację w ramach działalności statutowej jako podmiotu posiadającego status Organizacji Pożytku Publicznego mają charakter nieodpłatny. Efekt projektu współfinansowanego ze środków pomocowych WE jest związany z profilem działalności statutowej prowadzoną przez Fundację. Zatem z uwagi na fakt, że powyższe usługi świadczone przez Wnioskodawcę nieodpłatnie mają związek z prowadzoną działalnością nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że w świetle art. 8 ust. 2 pkt 2 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, usługi świadczone przez Wnioskodawcę nieodpłatnie, w ramach prowadzonej działalności statutowej nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, a tym samym prowadzona przez Wnioskodawcę działalność statutowa nieodpłatna pożytku publicznego nie podlega ustawie o podatku od towarów i usług.

Artykuł 86 ust. 1 ustawy stanowi, iż podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (...).

Z przepisu art. 86 ust. 1 ustawy wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko zarejestrowanym, czynnym podatnikom podatku od towarów i usług oraz jedynie w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z transakcjami opodatkowanymi podatnika, tj. takimi, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyłącza więc możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy warunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Reasumując, Fundacja nie ma możliwości odliczenia podatku VAT związanego z zakupem towarów i usług w związku z realizacją przedmiotowej operacji, gdyż efekty uzyskane w wyniku jej realizacji nie służą do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Tut. Organ informuje, iż organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu kwalifikacji, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.