ILPP2/443-253/13-6/MN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 18 marca 2013 r. (data wpływu 26 marca 2013 r.), uzupełnionym pismami z dnia 27 maja 2013 r. (data wpływu 31 maja 2013 r.) oraz z dnia 12 czerwca 2013 r. (data wpływu 13 czerwca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dostawy nieruchomości dłużników w drodze licytacji komorniczej - jest nieprawidłowe.

W dniu 26 marca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT dostawy nieruchomości dłużników w drodze licytacji komorniczej. Wniosek został uzupełniony pismami z dnia 27 maja 2013 r. (data wpływu 31 maja 2013 r.) oraz z dnia 12 czerwca 2013 r. (data wpływu 13 czerwca 2013 r.) o informacje doprecyzowujące opis stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W rewirze Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w X prowadzone jest postępowanie egzekucyjne przeciwko małżonkom: Y i Z. W toku egzekucji została zajęta nieruchomość: lokal mieszkalny w budynku wielolokalowym o pow. 60,60 m^2, składający się z trzech pokoi, kuchni, łazienki i WC oraz przedpokoju. Lokal przedmiotowy oznaczony nr (...) znajduje się na I piętrze budynku wielolokalowego nr (...) położonego w X przy ul. (...). Przedmiotowy budynek to kamienica wybudowana w latach 70-80-tych XX wieku. Dla zajętego lokalu Sąd Rejonowy w X prowadzi księgę wieczystą nr (...). W toku postępowania lokal ten został sprzedany w drodze licytacji publicznej za kwotę 116 925,00 zł.

Dłużniczka Z nie figuruje w Urzędzie Skarbowym w X jako podmiot opodatkowany podatkiem od towarów i usług, dłużnik Y figuruje w bazie Urzędu Skarbowego w X jako podmiot podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zajęty a następnie sprzedany lokal stanowi współwłasność małżeńską ww. dłużników.

Nieruchomość została sprzedana w drodze licytacji publicznej w dniu 20 grudnia 2012 r.

W piśmie z dnia 27 maja 2013 r. (data wpływu 31 maja 2013 r.) Wnioskodawca uzupełnił opisany stan faktyczny o następujące dane:

* W przedmiotowym lokalu mieszkalnym mieści się siedziba firmy dłużnika od 2007 r. do dnia dzisiejszego.

* Opisana nieruchomość nie była udostępniania przez dłużników na podstawie umów cywilnoprawnych.

* Doszło do pierwszego zasiedlenia przedmiotowego lokalu mieszkalnego. Okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą nieruchomości w drodze licytacji wynosi 20 lat.

* Dłużnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu przedmiotowej nieruchomości.

* Dłużnik nie dokonywał jakichkolwiek ulepszeń w przedmiotowej nieruchomości.

* Jako klasyfikację budynku Wnioskodawca wskazał budynek mieszkalny.

W piśmie z dnia 12 czerwca 2013 r. (data wpływu 13 czerwca 2013 r.) Wnioskodawca uzupełnił opisany stan faktyczny o następujące informacje:

1. Przedmiotowa nieruchomość nie była wykorzystywana w działalności gospodarczej przez dłużnika. Nie była prowadzona w tym lokalu działalność gospodarcza, przedmiotowa nieruchomość stanowiła jedynie siedzibę firmy.

2. Przedmiotowa nieruchomość nie była wprowadzona do ewidencji środków trwałych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy dostawa nieruchomości ww. podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jeżeli tak to w jakiej wysokości.

Zdaniem Wnioskodawcy, dostawa nieruchomości wskazanej w poz. 50 podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w wysokości 23%.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Pod pojęciem towaru - w myśl art. 2 pkt 6 ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Podatnikami - stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - mocą ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jednocześnie wskazać należy, iż zgodnie z ustawą z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 35) z dniem 1 kwietnia 2013 r. powołany przepis art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług otrzymał nowe brzmienie tj. działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykorzystywania w prowadzonej działalności gospodarczej.

W kontekście powyższego, nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Stosownie natomiast do art. 18 ustawy, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2005 r. Nr 229, poz. 1954 z późn. zm.), oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

W myśl art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego, do obliczenia i pobierania od podatnika podatku i wpłacania go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Podatnikiem natomiast, stosownie do art. 7 § 1 ww. ustawy, jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

W myśl § 23 pkt 1 i pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360 z późn. zm.), organy egzekucyjne, określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego, w przypadku dokonania dostawy towarów, wystawiają w imieniu dłużnika i na jego rzecz faktury potwierdzające dokonanie sprzedaży tych towarów. Fakturę wystawia się, jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów.

Z powyższych przepisów wynika, iż komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik; w przypadku gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

A zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Z opisu sprawy wynika, że Komornik Sądowy prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko małżonkom. W toku egzekucji została zajęta nieruchomość: lokal mieszkalny w budynku wielolokalowym o pow. 60,60 m^2. W toku postępowania lokal ten został sprzedany w drodze licytacji publicznej za kwotę 116 925,00 zł.

Dłużniczka Z nie figuruje w Urzędzie Skarbowym w X jako podmiot opodatkowany podatkiem od towarów i usług, dłużnik Y figuruje w bazie Urzędu Skarbowego w X jako podmiot podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zajęty a następnie sprzedany lokal stanowi współwłasność małżeńską ww. dłużników. Nieruchomość została sprzedana w drodze licytacji publicznej w dniu 20 grudnia 2012 r.

Przedmiotowa nieruchomość nie była wykorzystywana w działalności gospodarczej przez dłużnika (nie była w tym lokalu prowadzona działalność gospodarcza), oraz nie była ona wprowadzona do ewidencji środków trwałych. Przedmiotowa nieruchomość stanowiła jedynie siedzibę firmy. Opisana nieruchomość nie była również udostępniania przez dłużników na podstawie umów cywilnoprawnych.

Treść wniosku wskazuje, zatem że przedmiotowy lokal mieszkalny nie był wykorzystywany w prowadzonej przez dłużnika działalności gospodarczej, nie był wprowadzony do ewidencji środków trwałych oraz nie był udostępniany na podstawie umów cywilnoprawnych, w rezultacie uznać należy, iż pochodzi on z majątku prywatnego. Oznacza to, że dostawa ww. lokalu mieszkalnego realizowana będzie poza sferą działalności gospodarczej i nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów.

Z przedstawionych w opisie stanu faktycznego informacji wynika także, że dłużnikiem - współwłaścicielem nieruchomości jest zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz dłużniczka - współwłaścicielka, która nie figuruje jako podmiot opodatkowany podatkiem od towarów i usług.

Prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się - jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji - przepisy odnoszące się do własności.

Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności.

Jak stanowi art. 196 § 1 ww. Kodeksu, współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu (§ 2 ww. przepisu).

Stosunki majątkowe między małżonkami zostały uregulowane przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 788 z późn. zm.). Zgodnie z treścią art. 31 § 1 ww. ustawy, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). W myśl natomiast art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Kodeks rodzinny i opiekuńczy dopuszcza również ustanowienie umownego ustroju majątkowego pomiędzy małżonkami. Zgodnie z art. 47 § 1 ww. ustawy małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa. Natomiast w myśl art. 48 do ustanowionej umową wspólności majątkowej stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności ustawowej (...).

Jak wynika z treści wniosku, przedmiotowa nieruchomość byłą objęta wspólnością majątkową obojga małżonków. Z uwagi na fakt, iż dłużniczka nie prowadzi działalności gospodarczej (nie figuruje w bazie Urzędu Skarbowego jako podmiot opodatkowany VAT), czynność sprzedaży nieruchomości w drodze licytacji w części odpowiadającej jej udziałowi należy uznać za czynność niepodlegającą opodatkowaniu. Jak wskazano powyżej, także dłużnik z tytułu omawianej transakcji nie wystąpi w charakterze podatnika podatku VAT.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy należy stwierdzić, iż okoliczności przedmiotowej sprawy nie wskazują, by w związku z ww. dostawą dłużnicy wystąpili w charakterze podatników podatku od towarów i usług, gdyż czynność ta nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Skoro przedmiotowy lokal nie był wykorzystywany w działalności gospodarczej, jego sprzedaż licytacyjna jest sprzedażą majątku osobistego dłużników, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania.

Reasumując, sprzedaż opisanej we wniosku nieruchomości należy uznać za czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.