ILPP2/443-23/14-2/EN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 3 stycznia 2014 r. (data wpływu 10 stycznia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupów związanych z realizacją projektu "Services in support..." będącego częścią europejskiej sieci Enterprise Europe Network - jest prawidłowe.

W dniu 10 stycznia 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od zakupów związanych z realizacją projektu "Services in suport..." będącego częścią europejskiej sieci Enterprise Europe Network.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (dalej jako Uczelnia lub Wnioskodawca) uczestniczy w realizacji projektu "Services in support..." będącego częścią europejskiej sieci Enterprise Europe Network. Przedmiotowy wniosek dotyczy zlecenia do którego realizacji Uczelnia przystąpiła.

Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym, podstawowym przedmiotem działalności Uczelni Wyższej jest kształcenie i wychowywanie studentów, prowadzenie badań naukowych i prac rozwojowych oraz świadczenie usług badawczych, kształcenie i promowanie kadr naukowych, upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki, kultury narodowej i techniki, kształcenie w celu zdobywania i uzupełniania wiedzy, działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych.

Tak więc podstawowa działalność Wnioskodawcy to usługi edukacyjne - niepodlegające opodatkowaniu bądź zwolnione z VAT, usługi badawcze finansowane ze środków budżetowych służące rozwojowi nauki - niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, usługi badawcze realizowane w ramach projektów celowych i umów z podmiotami gospodarczymi - opodatkowane według podstawowej stawki VAT.

Realizując statutowe cele działalności Wnioskodawca bierze udział i jest koordynatorem konsorcjum realizującego w latach 2008-2014 projekt "Services in support....". Jest on częścią europejskiej sieci Enterprise Europe Network. Projekt jest realizowany i koordynowany przez Centrum (...) w ramach Programu Ramowego Komisji Europejskiej na rzecz Konkurencyjności i Innowacji (Competitiveness and Innovation Framework Programme 2007-2013). Partnerami w konsorcjum są także: Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. A, Fundacja, Uniwersytet A, Fundacja, Stowarzyszenie Rozwoju Gospodarczego, Stowarzyszenie, Uniwersytet B oraz Agencja Rozwoju Regionalnego S.A. B. Adresatami działalności konsorcjum są przede wszystkim mali i średni przedsiębiorcy, a także uniwersytety i instytuty naukowe.

Działania konsorcjum są realizowane w ramach trzech modułów tematycznych, zgodnie z art. 21 ust. 2 decyzji ustanawiającej Program Ramowy na rzecz Konkurencyjności i Innowacji UE. Obejmują one także tzw. działania wspólne, o których mowa w zasadach konkursu (...). Program na rzecz konkurencyjności i innowacji dotyczy udostępniania informacji istotnych dla przedsiębiorców oraz organizowania współpracy między nimi, wspomagania przedsięwzięć innowacyjnych, w tym związanych z transferem wiedzy i technologii oraz zachęcania przedsiębiorców do udziału w realizacji programów Wspólnoty Europejskiej w dziedzinie badań i rozwoju technologii.

W szczególności działania konsorcjum obejmują pełnienie funkcji informacyjno-doradczych beneficjentom ostatecznym; organizację szkoleń, warsztatów, seminariów, współorganizację oraz udział w misjach handlowych/technologicznych i spotkaniach brokerskich; udział w targach, konferencjach i innych imprezach branżowych. Ponadto w ramach projektu realizowane są działania promocyjno-informacyjne, tj. prowadzenie serwisu internetowego, opracowanie i zlecanie produkcji/druku materiałów informacyjno-promocyjnych, publikacje artykułów w mediach oraz działania koordynacyjne (przypisane wyłącznie koordynatorowi) tj. organizacja spotkań konsorcjum, przygotowanie raportów zbiorczych konsorcjum dla Komisji Europejskiej i Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. W ramach projektu przewidziane są też działania wynikające z uczestnictwa w ogólnoeuropejskiej sieci współpracy, tj. udział w szkoleniach specjalistycznych dla personelu, wdrażanie "dobrych praktyk" opracowanych w ramach sieci i promowanie własnych, wymiany pracownicze, akcje mentorskie oraz działania wynikające ze zobowiązań administracyjnych. Sieć Enterprise Europe Network działająca od 1 stycznia 2008 r. oferuje małym i średnim przedsiębiorstwom kompleksowe usługi, które mają pomóc w pełni rozwinąć ich potencjał i zdolności innowacyjne.

Sieć Enterprise Europe Network jest także pośrednikiem umożliwiającym instytucjom Unii Europejskiej pełniejszą orientację w potrzebach małych i średnich przedsiębiorstw.

Usługi sieci Enterprise Europe Network są działaniami nierynkowymi, które co do zasady oferowane są bezpłatnie beneficjentom ostatecznym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy Wnioskodawcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od towarów i usług nabytych w celu realizacji projektu opisanego w stanie faktycznym, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z realizacją kolejnej fazy projektu nie będzie on wykonywał czynności opodatkowanych VAT, gdyż wszelkie świadczenia realizowane na rzecz beneficjentów w ramach projektu będą bezpłatne (koszty związane z ich realizacją zostaną pokryte środkami uzyskanymi z Programu Ramowego Komisji Europejskiej na rzecz Konkurencyjności i Innowacji, Competitiveness and Innovation Framework Programme 2007-2013). Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatne świadczenie usług. Zatem nie zostanie spełniona podstawowa przesłanka warunkująca powstanie prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT), gdyż towary i usługi nabywane w ramach realizacji projektu nie służą czynnościom opodatkowanym. W związku z powyższym, Wnioskodawca nie ma możliwości, na gruncie obowiązujących przepisów podatkowych, odzyskania kwoty podatku naliczonego przy realizacji projektu.

Prawidłowość powyższego stanowiska potwierdzają znane Wnioskodawcy stanowiska organów podatkowych, w tym uzyskana przez Uczelnię w odniesieniu do poprzednich faz projektu interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 8 czerwca 2009 r.

Wnioskodawca informuje, że nie toczy się postępowanie kontrolne, podatkowe lub sądowe, które obejmowałoby przedmiotową kwestię. Interpretacja, której dotyczy wniosek wymagana jest przez Komisję Europejską w celu zaliczenia podatku VAT do kosztów kwalifikowanych wyżej wymienionego projektu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy - w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r.) - kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Z kolei, na mocy art. 87 ust. 1 ustawy - w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Stosownie do art. 88 ust. 4 ustawy (w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2014 r.) - obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

W świetle cytowanych wyżej przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tj. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona w art. 86 ust. 1 ustawy zasada wyłącza więc możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy - opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do treści art. 7 ust. 2 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Natomiast na mocy art. 8 ust. 1 ustawy - przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy, za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Zauważyć tutaj należy, że - jak wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy - dla uznania, że dostawa towarów oraz świadczenie usługi podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bezwzględnym warunkiem jest "odpłatność" za daną czynność (za wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz art. 8 ust. 2 ustawy).

Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym, wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.

Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.

Zatem, pod pojęciem odpłatności świadczenia rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej - zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

O bezpośrednim związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług, a otrzymanym wynagrodzeniem można mówić jedynie wówczas, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść na rzecz dostawcy towaru lub świadczącego usługę i jeżeli świadczenie wzajemne pozostaje w bezpośrednim związku ze świadczeniem dokonanej czynności. Zatem, dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wtedy, gdy są wykonane odpłatnie i pomiędzy dostawcą towaru lub świadczącym usługę i ich beneficjentem (odbiorcą) istnieje jawny stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane są świadczenia wzajemne.

Z kolei, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika (art. 29a ust. 1 ustawy - obowiązujący od 1 stycznia 2014 r.).

Wskazać zatem należy, że jeżeli podatnik otrzyma dotację, która ma bezpośredni związek z konkretną dostawą lub usługą i która ma wpływ na cenę dostarczanych towarów lub świadczonych usług to dotacja taka stanowi obok ceny jednoznacznie uzupełniający ją element podstawy opodatkowania. W takiej sytuacji mamy do czynienia z dotacją przedmiotową, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Skutkuje to m.in. tym, że dotacje opodatkowane są według takiej stawki jak czynności, których dotyczą. Natomiast jeżeli podatnik otrzyma dotację, subwencję lub dopłatę o podobnym charakterze na np. tzw. koszty ogólne działalności podatnika, wpływ takiej dotacji na cenę towaru lub usługi, o ile zostanie stwierdzony, będzie wyłącznie pośredni. Taka dotacja, subwencja lub dopłata nie jest związana z konkretną dostawą lub usługą i nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. A zatem, dotacje podmiotowe lub dotacje przeznaczone na pokrycie kosztów działalności, które nie są uzależnione od ilości i wartości dostarczanych towarów lub świadczonych usług, nie zwiększają podstawy opodatkowania z tytułu podatku od towarów i usług, a tym samym nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

We wniosku wskazano, że Wnioskodawca realizując statutowe cele działalności bierze udział i jest koordynatorem konsorcjum realizującego w latach 2008-2014 projekt "Services in support...". Jest on częścią europejskiej sieci Enterprise Europe Network.

Projekt jest realizowany w ramach Programu Ramowego Komisji Europejskiej na rzecz Konkurencyjności i Innowacji (Competitiveness and Innovation Framework Programme 2007-2013). Adresatami działalności konsorcjum są przede wszystkim mali i średni przedsiębiorcy, a także uniwersytety i instytuty naukowe.

Działania konsorcjum są realizowane w ramach trzech modułów tematycznych, zgodnie z art. 21 ust. 2 decyzji ustanawiającej Program Ramowy na rzecz Konkurencyjności i Innowacji UE. Program na rzecz konkurencyjności i innowacji dotyczy udostępniania informacji istotnych dla przedsiębiorców oraz organizowania współpracy między nimi, wspomagania przedsięwzięć innowacyjnych, w tym związanych z transferem wiedzy i technologii oraz zachęcania przedsiębiorców do udziału w realizacji programów Wspólnoty Europejskiej w dziedzinie badań i rozwoju technologii. W szczególności działania konsorcjum obejmują pełnienie funkcji informacyjno-doradczych beneficjentom ostatecznym; organizację szkoleń, warsztatów, seminariów, współorganizację oraz udział w misjach handlowych/technologicznych i spotkaniach brokerskich; udział w targach, konferencjach i innych imprezach branżowych. Ponadto w ramach projektu realizowane są działania promocyjno-informacyjne, tj. prowadzenie serwisu internetowego, opracowanie i zlecanie produkcji/druku materiałów informacyjno-promocyjnych, publikacje artykułów w mediach oraz działania koordynacyjne (przypisane wyłącznie koordynatorowi) tj. organizacja spotkań konsorcjum, przygotowanie raportów zbiorczych konsorcjum dla Komisji Europejskiej i Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. W ramach projektu przewidziane są też działania wynikające z uczestnictwa w ogólnoeuropejskiej sieci współpracy, tj. udział w szkoleniach specjalistycznych dla personelu, wdrażanie "dobrych praktyk" opracowanych w ramach sieci i promowanie własnych, wymiany pracownicze, akcje mentorskie oraz działania wynikające ze zobowiązań administracyjnych.

Sieć Enterprise Europe Network działająca od 1 stycznia 2008 r. oferuje małym i średnim przedsiębiorstwom kompleksowe usługi, które mają pomóc w pełni rozwinąć ich potencjał i zdolności innowacyjne. Sieć Enterprise Europe Network jest także pośrednikiem umożliwiającym instytucjom Unii Europejskiej pełniejszą orientację w potrzebach małych i średnich przedsiębiorstw. Usługi sieci Enterprise Europe Network są działaniami nierynkowymi, które co do zasady oferowane są bezpłatnie beneficjentom ostatecznym.

Koszty związane z realizacją projektu zostaną pokryte środkami uzyskanymi z Programu Ramowego Komisji Europejskiej na rzecz Konkurencyjności i Innowacji, Competitiveness and Innovation Framework Programme 2007-2013.

W oparciu o przedstawiony przez Wnioskodawcę stan faktyczny oraz obowiązujący w tym zakresie stan prawny należy stwierdzić, że Wnioskodawca w ramach realizowanego projektu nie wykonuje czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów usług.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W omawianej sprawie warunek uprawniający do odliczenia nie jest spełniony, gdyż towary i usługi nabywane w ramach realizacji projektu nie są związane z czynnościami opodatkowanymi podatnikiem podatku od towarów i usług. Zatem, Wnioskodawca nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z realizowanym projektem.

Mając na uwadze opis sprawy oraz powołane przepisy prawa stwierdzić należy, że Wnioskodawca nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dotyczących zakupów dokonywanych w związku z realizacją projektu "Services in support..." będącego częścią europejskiej sieci Enterprise Europe Network, ponieważ poniesione wydatki nie służą wykonywaniu czynności opodatkowanych podatnikiem podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Zauważyć ponadto należy, że organy podatkowe nie są kompetentne do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowanych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków bezzwrotnej pomocy zagranicznej. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne Wnioskodawcy przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowanym.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie, które nie zostały objęte pytaniem wskazanym we wniosku, nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - w wydanej interpretacji rozpatrzone.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.