ILPP2/443-191/12-6/SJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej reprezentowanej przez Doradcę Podatkowego, przedstawione we wniosku z dnia 15 lutego 2012 r. (data wpływu 20 lutego 2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia 23 maja 2012 r. (data wpływu 28 maja 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego i podstawy opodatkowania z tytułu czynności nabycia wierzytelności - jest nieprawidłowe.

W dniu 20 lutego 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia momentu powstania obowiązku podatkowego i podstawy opodatkowania z tytułu czynności nabycia wierzytelności. Przedmiotowy wniosek został w dniu 28 maja 2012 r. uzupełniony poprzez przedstawienie własnego stanowiska w sprawie.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

S.A. (dalej: Wnioskodawca lub Spółka) zawarła w formie aktu notarialnego (Rep. A nr...) umowę cesji wierzytelności (dalej: Umowa), na podstawie której doszło do nabycia przez Spółkę wierzytelności własnej (dalej: Wierzytelność) przysługującej cedentowi wobec podmiotu trzeciego (dalej: Dłużnik) tytułem kar umownych wynikających z umowy zawartej pomiędzy cedentem a Dłużnikiem.

Jak wynika z postanowień Umowy, cedent dokonał sprzedaży Wierzytelności na rzecz Spółki. W konsekwencji w praktyce oznacza to, że na skutek zawarcia Umowy doszło do definitywnego przelewu Wierzytelności na rzecz Wnioskodawcy w trybie art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego, w związku z czym:

Zgodnie z adnotacją notariusza zamieszczoną w treści aktu notarialnego Umowy, podatek od czynności cywilnoprawnych z tytułu przeniesienia prawa własności Wierzytelności (jako sprzedaży prawa majątkowego) nie został pobrany na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 86, poz. 959 z późn. zm.).

W najbliższej przyszłości Spółka rozważa możliwość wniesienia Wierzytelności w drodze aportu do osobowej spółki prawa handlowego (np. spółki komandytowo-akcyjnej).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

W którym momencie doszło po stronie Spółki do powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT i co stanowiło podstawę opodatkowania podatkiem VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z przedstawionym stanowiskiem Spółki w zakresie pytania nr 1 (zgodnie z którym nabycie przez Wnioskodawcę wierzytelności cedenta nie skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w podatku VAT) należy stwierdzić, iż w opinii Spółki po jej stronie, w przedstawionym stanie faktycznym, w żadnym momencie nie dojdzie do powstania obowiązku podatkowego w podatku VAT. Zdaniem Wnioskodawcy, podstawa opodatkowania podatkiem VAT jest niemożliwa do ustalenia w przedstawionym stanie faktycznym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, podstawą opodatkowania jest obrót z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W rozumieniu art. 29 ust. 2 ustawy, w przypadku gdy pobrano zaliczki, zadatki, przedpłaty lub raty, obrotem jest również kwota otrzymanych zaliczek, zadatków, przedpłat lub rat, pomniejszona o przypadającą od nich kwotę podatku (...).

W przypadku nabycia wierzytelności podstawę opodatkowania z tytułu świadczonej usługi finansowej (ściągania długów) stanowić będzie różnica między wartością nominalną wierzytelności, która została przeniesiona na cesjonariusza a kwotą, którą cesjonariusz zapłacił za przejętą wierzytelność. Różnica ta stanowi bowiem faktyczne wynagrodzenie cesjonariusza z tytułu świadczonej usługi. Natomiast jeżeli wierzytelność nabyta jest po cenie nominalnej, to wówczas podstawa opodatkowania wyniesie "0".

Natomiast obowiązek podatkowy, zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy, powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 4 ustawy).

Dla określenia momentu powstania obowiązku podatkowego wykonanej usługi polegającej na nabyciu wierzytelności, kluczowe jest ustalenie chwili, w której dochodzi do wykonania usługi. Generalnie usługę można uznać za wykonaną w momencie, gdy usługodawca zrealizuje wszystkie czynności składające się na dany rodzaj usługi będącej przedmiotem umowy zawartej przez strony, doprowadzając tym samym do powstania stanu rzeczy pożądanego przez zleceniodawcę (usługobiorcę).

Jednocześnie, za moment wykonania usługi należy uznać moment zaspokojenia wierzyciela pierwotnego (cedenta), tj. chwilę zdjęcia z niego ciężaru egzekucji i ryzyka niewypłacalności dłużnika, tożsamy z momentem wykupu wierzytelności (moment zawarcia umowy cesji). W tym bowiem momencie, cedent otrzymuje od cesjonariusza świadczenie stanowiące istotę usługi. Ponieważ usługa winna zostać udokumentowana fakturą, obowiązek podatkowy z jej tytułu powstanie z chwilą wystawienia faktury, które powinno nastąpić nie później niż 7. dnia licząc od dnia wykonania usługi. W razie niewystawienia faktury w obowiązującym terminie, obowiązek podatkowy powstanie 7. dnia licząc od ww. dnia wykonania.

Z opisu sprawy wynika, iż Spółka zawarła w formie aktu notarialnego umowę cesji wierzytelności, na podstawie której doszło do nabycia przez nią wierzytelności własnej przysługującej cedentowi wobec podmiotu trzeciego tytułem kar umownych wynikających z umowy zawartej pomiędzy cedentem a Dłużnikiem. Jak wynika z postanowień Umowy, cedent dokonał sprzedaży Wierzytelności na rzecz Spółki, co w konsekwencji oznacza, że na skutek zawarcia Umowy doszło do definitywnego przelewu Wierzytelności na rzecz Wnioskodawcy w trybie art. 509 § 1 Kodeksu cywilnego.

W interpretacji indywidualnej z dnia 15 maja 2012 r. znak ILPP2/443-191/12-2/SJ stwierdzono, iż czynność nabycia wierzytelności stanowi usługę polegającą na uwolnieniu od długu cedenta przez nabywcę wierzytelności (Wnioskodawcę), a zatem transakcja ta nie korzysta ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 41 ust. 1 pkt 40 ustawy, lecz jest opodatkowana według podstawowej stawki podatku VAT w wysokości 23%.

A zatem, udzielając odpowiedzi na zadane pytanie stwierdzić należy, iż podstawą opodatkowania opisanej we wniosku czynności polegającej na nabyciu wierzytelności jest różnica pomiędzy wartością nominalną nabywanej wierzytelności lub szacunkowo ustaloną wartością możliwą do odzyskania od dłużnika, a kwotą zapłaconą przez Wnioskodawcę cedentowi z tytułu ich nabycia, pomniejszone o kwotę należnego podatku VAT. Natomiast momentem powstania obowiązku podatkowego z tytułu wykonania usługi nabycia wierzytelności jest moment wystawienia faktury VAT dokumentującej wykonanie usługi nabycia wierzytelności.

Reasumując, podstawą opodatkowania opisanej we wniosku czynności polegającej na nabyciu wierzytelności jest różnica pomiędzy wartością nominalną wierzytelności a wartością, którą Spółka zapłaciła cedentowi, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Natomiast z uwagi na fakt, że usługa ta winna zostać udokumentowana fakturą, obowiązek podatkowy z jej tytułu powstaje z chwilą wystawienia faktury, jednak nie później niż 7. dnia licząc od dnia wykonania usługi, zgodnie z art. 19 ust. 4 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

W niniejszej interpretacji rozpatrzono wniosek w części dotyczącej określenia momentu powstania obowiązku podatkowego i podstawy opodatkowania z tytułu czynności nabycia wierzytelności. Natomiast wniosek w pozostałym zakresie został rozpatrzony w interpretacjach indywidualnych z dnia 15 maja 2012 r. znak ILPP2/443-191/12-2/SJ i ILPP2/443-191/12-3/SJ.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.