ILPP2/443-1767/09-4/SJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 28 grudnia 2009 r. (data wpływu 30 grudnia 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 1 marca 2010 r. (data wpływu 2 marca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

* prawidłowe - w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT od zakupów produktów spożywczych oraz

* nieprawidłowe - w zakresie opodatkowania nieodpłatnego przekazania produktów spożywczych zużytych na spotkaniach z kontrahentami oraz w trakcie spotkań wewnętrznych, w tym z pracownikami.

W dniu 30 grudnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT od zakupów produktów spożywczych oraz opodatkowania nieodpłatnego przekazania tych produktów na cele związane z działalnością gospodarczą Spółki. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 1 marca 2010 r. (data wpływu 2 marca 2010 r.), w którym doprecyzowano przedmiot wniosku wskazując, iż dotyczy on stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (dalej Spółka) ponosi wydatki na nabycie takich artykułów jak: kawa, herbata, ciastka, cukier, mleczko do kawy, owoce, napoje, soki etc. na potrzeby obsługi sekretariatów. Artykuły te wykorzystywane są przez sekretariaty w zależności od okoliczności: na drobny poczęstunek dla zewnętrznych kontrahentów i potencjalnych kontrahentów, bądź na poczęstunek dla uczestników spotkań roboczych, w tym pracowników Spółki, w ramach prowadzonej działalności. Poza tym, przy organizacji spotkań, szczególnie z gośćmi przyjezdnymi, zamawiany jest skromny catering zewnętrzny (kanapki, obiad, pizza). Spółka nie jest w stanie określić dokładnej ilości produktów wykorzystywanych na poszczególne cele, gdyż uzależnione jest to od indywidualnych okoliczności. w niektórych miesiącach większość produktów wykorzystywana jest na poczęstunek dla kontrahentów, w innym na spotkania wewnętrzne.

Ponadto, Spółka dokonuje zakupów usług gastronomicznych podczas spotkań z kontrahentami w lokalach gastronomicznych. Obecnie Spółka wydatków tych nie zalicza do kosztów uzyskania przychodów. Nie mniej jednak Spółka uważa, iż obecnie w związku z powszechnie stosowaną praktyką w kontaktach gospodarczych nie mającą działania nadzwyczajnego, wydatki na zaproszenie kontrahenta na kawę, lunch, czy też obiad do restauracji można uznać za koszty uzyskania przychodów. w koszty uzyskania przychodów Spółka nie zalicza obecnie również nieodliczonego podatku VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - zwana dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów.

W art. 7 ust. 2 ustawy określono, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

Z literalnego brzmienia powyższego zapisu nie wynika, że przekazanie przez podatnika towarów na cele reprezentacji i reklamy było czynnością opodatkowaną podatkiem od towarów usług, gdyż jest to niewątpliwie przekazanie na cele ściśle związane z prowadzonym przedsiębiorstwem.

Jednakże art. 7 ust. 3 ustawy o VAT stanowi, iż przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazania drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek. Przekazanie drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, niewątpliwie jest związane z prowadzonym przedsiębiorstwem, zatem z przytoczonych przepisów a contrano wynika, iż przekazanie towarów nie będących drukowanymi materiałami reklamowymi i informacyjnymi, prezentami o małej wartości i próbkami w rozumieniu przepisów ustawy o VAT związane, bądź niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności w całości lub w części.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zatem, opodatkowanie wydanych przedmiotowych upominków, artykułów spożywczych w ramach reprezentacji i reklamy, będzie uprawniało Wnioskodawcę do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy ich nabyciu, niezależnie od tego, czy wydatki te stanowią koszt uzyskania przychodu, czy też nie.

Reasumując, Spółka stoi na stanowisku że prawidłowym jest odliczenie podatku naliczonego od wszelkich zakupów związanych z działalnością opodatkowaną podatkiem VAT (w tym na reprezentację i reklamę za wyjątkiem usług gastronomicznych i noclegowych) oraz, że opodatkowaniu podatkiem VAT podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru i usług należących do przedsiębiorstwa (w tym na reprezentację i reklamę), z wyjątkiem przekazania towarów stanowiących drukowane materiały reklamowe i informacyjne, bądź spełniających warunki do uznania ich za prezenty o małej wartości lub próbki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

* prawidłowe - w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku VAT od zakupów produktów spożywczych oraz

* nieprawidłowe - w części dotyczącej opodatkowania nieodpłatnego przekazania produktów spożywczych zużytych na spotkaniach z kontrahentami oraz w trakcie spotkań wewnętrznych, w tym z pracownikami.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i ust. 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy).

Artykuł 88 ust. 1 pkt 4 ustawy stanowi, iż obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem:

Zgodnie z art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Zatem, stosownie do cyt. art. 86 ust. 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostają spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wobec powyższego, przedstawiona zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami.

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia - jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas, po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy, prawa obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT - spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

Biorąc pod uwagę, że prawo do odliczenia powinno być realizowane natychmiast po powstaniu podatku naliczonego, decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa - mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, iż określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. o pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu. Najczęściej do wydatków mających pośredni wpływ na wykonywanie czynności opodatkowanych zalicza się koszty reprezentacji i reklamy, wydatki związane z udziałem w targach, konferencjach, koszty doradztwa podatkowego itp.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca, na potrzeby obsługi sekretariatów dokonuje zakupu artykułów takich jak: kawa, herbata, ciastka, cukier, mleczko do kawy, owoce, napoje, soki itp. Artykuły te zużywane są na drobny poczęstunek dla zewnętrznych kontrahentów i potencjalnych kontrahentów lub też na poczęstunek dla uczestników spotkań roboczych, w tym pracowników Spółki, w ramach prowadzonej działalności. Przy organizacji spotkań, szczególnie dla gości przyjezdnych, zamawiany jest skromny catering zewnętrzny (kanapki, obiad, pizza). Spółka dokonuje również zakupu usług gastronomicznych podczas spotkań z kontrahentami w lokalach gastronomicznych.

Biorąc pod uwagę opis sprawy stwierdzić należy, iż nabywane przez Wnioskodawcę artykuły spożywcze, które przeznaczone są do zużycia jako drobny poczęstunek dla zewnętrznych kontrahentów i potencjalnych kontrahentów oraz na spotkaniach roboczych przez pracowników Spółki mają związek (pośredni) z wykonywaniem czynności opodatkowanych, bowiem nabywane przez Zainteresowanego towary nie służą dalszej odsprzedaży, ani nie są wykorzystywane do wytworzenia wyrobów i usług będących przedmiotem obrotu.

Reasumując, Wnioskodawca może dokonać obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem produktów spożywczych przeznaczonych na potrzeby sekretariatów (jako drobny poczęstunek dla kontrahentów) oraz zużywanych podczas organizowanych spotkań pracowniczych, ze względu na fakt, iż poniesione wydatki służą Zainteresowanemu do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Artykuł 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez dostawę towarów rozumie się również - zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy - przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

- jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Powyższego przepisu nie stosuje się do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek - art. 7 ust. 3 ustawy.

Generalnie zatem, z uwagi na brzmienie art. 5 ust. 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa. Od tej zasady przewidziano jednak pewne wyjątki. Art. 7 ust. 2 ustawy wskazuje bowiem czynności, które mimo braku odpłatności uważane są za zrównane z odpłatną dostawą. Do czynności takich ustawodawca zaliczył przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa pod warunkiem jednak, iż:

Jednocześnie, na mocy art. 7 ust. 3 ustawy, ustawodawca wyłączył z opodatkowania czynności, które są ściśle związane z prowadzonym przedsiębiorstwem - drukowane materiały reklamowe i informacyjne, prezenty o małej wartości oraz próbki.

Ponadto, z treści przytoczonego art. 7 ust. 2 ustawy wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega zużycie towarów, gdy ich spożytkowanie nastąpiło na cele osobiste osób ściśle określonych w tym przepisie, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Zauważyć przy tym należy, że ustawodawca posłużył się dwoma pojęciami: "przekazanie" i "zużycie". w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy, występują te dwa pojęcia, zaś w art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy, występuje jedynie pojęcie "przekazanie".

Zatem z art. 7 ust. 2 ustawy wynika, iż opodatkowaniu podlega, zgodnie z pkt 1, przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste ściśle wymienionych osób, a zgodnie z pkt 2 tego przepisu, wszelkie inne przekazanie towarów bez wynagrodzenia, w szczególności darowizny. Skutkiem tak sformułowanych norm prawnych jest przyjęcie, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w trybie art. 7 ust. 2 ustawy, podlega wszelkie przekazanie towarów, natomiast zużycie - tylko na rzecz podmiotów wymienionych w pkt 1 tego przepisu.

W przeciwieństwie do nieodpłatnego zbycia towarów zużycie towaru traktowane jest jako następujące na cele niezwiązane z prowadzonym przedsiębiorstwem tylko w przypadku, gdy następuje na cele osobiste pracowników (i innych osób wymienionych w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy).

Nie podlegają zatem opodatkowaniu nieodpłatne czynności zużycia towarów na cele związane z prowadzoną działalnością, w przypadku gdy beneficjentem jest kontrahent przedsiębiorcy (potencjalny kontrahent) - osoba trzecia, nie będąca pracownikiem, udziałowcem ani inną osobą wymienioną w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy. Opodatkowaniu nie podlega także zużycie towarów przez pracowników przedsiębiorstwa w trakcie narad i szkoleń przeprowadzanych w zakładzie pracy, bowiem w tym przypadku nie ma miejsca zużycie towarów na cele osobiste pracowników lecz zużycia te mają (pośredni) związek z prowadzonym przedsiębiorstwem.

Z opisu sprawy wynika, iż Spółka ponosi wydatki na zakup produktów spożywczych (kawa, herbata, ciastka, cukier, mleczko do kawy, owoce, napoje, soki itp.), które są przeznaczane do zużycia:

* jako poczęstunek dla uczestników spotkań roboczych, w tym pracowników Spółki, w ramach prowadzonej działalności,

* przez sekretariaty na drobny poczęstunek dla zewnętrznych kontrahentów i potencjalnych kontrahentów.

Odnosząc powyższe regulacje prawne do przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego stwierdzić należy, iż nieodpłatne przekazanie artykułów spożywczych (tekst jedn.: kawa, herbata, ciastka, cukier, mleczko do kawy, owoce, napoje, soki itp.) do zużycia w sekretariatach, w celu poczęstunku kontrahentów oraz potencjalnych kontrahentów, nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż jest niewątpliwie zużyciem na potrzeby związane z prowadzoną działalnością. Także zużycie artykułów spożywczych, jako drobny poczęstunek dla uczestników spotkań roboczych, w tym pracowników Spółki, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem również dotyczy zużycia towarów na cele związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

W odniesieniu do pytania Spółki, "Czy można przyjąć zasadę, że odliczeniu podlega podatek naliczony od wszystkich zakupów towarów, których zakup został zakwalifikowany do kosztów reprezentacji na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i jednocześnie naliczać podatek należny z tytułu przekazania tych towarów, z wyjątkiem gastronomii i alkoholi", należy wyjaśnić.

Prawo do odliczenia podatku naliczonego generalnie przysługuje każdemu podatnikowi podatku od towarów i usług w sytuacji, gdy nabywane towary i usługi są wykorzystywane przez niego do wykonywania czynności opodatkowanych, o czym stanowi art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, wymienionych w art. 88 ustawy.

Natomiast, ocena o tym czy należy naliczać podatek należny z tytułu przekazania towarów, których zakup został zakwalifikowany do kosztów reprezentacji na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powinna być każdorazowo dokonywana o wykładnię art. 7 ust. 1-4 oraz ust. 7 ustawy. Bowiem przepis omawianego art. 7 ustawy, obejmuje przypadki, gdy czynności podjęte przez podatnika prowadzącego opodatkowaną działalność gospodarczą mają charakter zadysponowania towarami wchodzącymi w skład przedsiębiorstwa zarówno w celach związanych, jak i niezwiązanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Zatem, nie można w tym przypadku przyjąć zasady, iż do wszystkich zakupów towarów, których zakup został zakwalifikowany do kosztów reprezentacji na gruncie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu ich przekazania należy naliczać podatek należny.

Tutejszy Organ informuje ponadto, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego oraz we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa - rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto tut. Organ informuje, iż w sprawie o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.