ILPP2/443-1506/11-2/MR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 20 października 2011 r. (data wpływu 31 października 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności nabycia wierzytelności - jest nieprawidłowe.

W dniu 31 października 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności nabycia wierzytelności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka prowadzi działalność jako tzw. spółka deweloperska. W Krajowym Rejestrze Sądowym jako przedmiot działalności Spółki wskazano:

* realizację projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków,

* roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych,

* kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek,

* rozbiórkę oraz przygotowanie terenu pod budowę,

* wykonywanie robót budowlanych wykończeniowych,

* pozostałe specjalistyczne roboty budowlane,

* wynajem nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi,

* pośrednictwo w obrocie nieruchomościami,

* zarządzanie nieruchomościami wykonywane na zlecenie,

* pozostałe formy udzielania kredytów.

Spółka planuje podpisanie umowy cesji wierzytelności, z jednym z podmiotów.

Na mocy umowy dotychczasowy wierzyciel (cedent) definitywnie przeniesie na rzecz Spółki (cesjonariusza) wierzytelność własną za ustaloną cenę. Umowa będzie miała charakter jednorazowy oraz będzie zakładać wyegzekwowanie przez Spółkę wierzytelności na własny rachunek z wyłączeniem dalszej odsprzedaży. W ramach umowy Spółka nie będzie wykonywać wobec sprzedającego wierzytelność żadnych dodatkowych usług zwłaszcza usług ściągania długów oraz faktoringu. Ponadto na moment zawarcia umowy Spółka nie będzie miała wiedzy czy ściągnie wierzytelność, czy też nie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy nabycie wierzytelności w wyszczególnionym zdarzeniu przyszłym będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z przepisami ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.; dalej jako ustawa o VAT).

Zdaniem Wnioskodawcy, w opisanym zdarzeniu przyszłym przeniesienie oraz nabycie wierzytelności w formie cesji wierzytelności (sprzedaż) nie podlega podatkowi od towarów i usług.

W ocenie Spółki cesja wierzytelności własnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT ponieważ ani zbywca (sprzedający), ani Spółka czyli nabywca wierzytelności nie działają w charakterze świadczących usługę. Zatem zarówno Sprzedawca, jak i nabywca wierzytelności czyli Spółka tytułem tej transakcji nie są zobowiązani do zapłaty podatku od towarów i usług i nie są z tego podatku zwolnieni ponieważ działania sprzedawcy i nabywcy nie zostały objęte zakresem regulacji ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terenie kraju. W myśl art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa powyżej, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę w jakiej dokonano czynności prawnej.

W przedmiotowej sprawie należy rozważyć czy działanie polegające na sprzedaży, nabyciu wierzytelności stanowi odpłatną dostawę towarów, bądź czy takie działanie nie jest usługą.

Zdaniem Spółki sprzedaż wierzytelności własnej nie stanowi świadczenia usługi lub dostawy towaru przez jej zbywcę.

Zgodnie z treścią art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez pojęcie "towarów" należy rozumieć "rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii". Zdaniem Spółki, wierzytelność będąca prawem majątkowym w rozumieniu przepisów prawa cywilnego, nie jest towarem, o którym mowa w art. 2 ust. 6 ustawy VAT. W konsekwencji sprzedaży wierzytelności własnej nie można uznać za sprzedaż towaru (dostawę towaru).

Ponadto, zdaniem Spółki sprzedaż własnych wierzytelności nie stanowi świadczenia usług przez zbywcę, a zatem u zbywcy nie powstaje obowiązek podatkowy w zakresie podatku od towarów i usług.

Również czynność Spółki polegająca na nabyciu wierzytelności nie może być traktowana jako usługa w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. W działaniach nabywcy brak jest najistotniejszego elementu w postaci odpłatności ponieważ to on sam jest zobligowany do zapłaty za świadczenie cedenta. Zakres przedmiotowy ustawy o VAT obejmuje swym zakresem jedynie działania, za które podatnik otrzymuje wynagrodzenie. W konsekwencji wymóg odpłatności przesądza, iż sama zapłata ceny nie stanowi usługi. Zatem przedmiotem opodatkowania jest jedynie świadczenie usług nie ich nabywanie.

W przedmiotowej sprawie transakcja zawierana pomiędzy cedentem, a cesjonariuszem dotyczy jedynie przelewu wierzytelności. W przedstawionej sprawie Spółka (nabywca wierzytelności) nie będzie zobowiązana do jakichkolwiek działań polegających na ściąganiu długu na rzecz innego podmiotu. Ewentualne podjęcie przez Spółkę działań zmierzających do ściągnięcia długu nie będzie wynikało z transakcji zawartej wcześniej z cedentem. Istniejący dług nabywca wierzytelności czyli Spółka będzie ściągała dla siebie, a nie dla innego podmiotu.

Ściąganie długów

Sprzedaż własnych wierzytelności nie stanowi w przedmiotowej sprawie świadczenia usług w postaci ściągania długów, bądź faktoringu czyli usług podlegających opodatkowaniu 23% stawką VAT. Trudno uznać, iż w wyniku wyegzekwowania nabytej wierzytelności na swoją rzecz następuje po stronie nabywcy wierzytelności wykonanie usługi. "Egzekwowanie własnych wierzytelności na swoją rzecz jest naturalnym elementem obrotu gospodarczego i nie tworzy usługi (nie można być jednocześnie usługobiorcą i usługodawcą). Usługowe ściąganie długów oznacza bowiem działanie na zlecenie i na rzecz wierzyciela (usługobiorcy, zleceniodawcy). Efektem usługi jest doprowadzenie do zaspokojenia wierzyciela, co rodzi prawo do wynagrodzenia dla usługodawcy. Takim działaniem nie jest jednak zakup wierzytelności. Brak tu jest elementu działania przez "usługodawcę" prowadzącego do zaspokojenia wierzyciela przez dłużnika." (W. Modzelewski, J. Sekita, Opodatkowanie usług obrotu wierzytelnościami podatkiem VAT, Doradztwo podatkowe 2006/5/16). Pomiędzy stronami umowy nie istnieją stosunki umowne, na podstawie których Spółka będzie świadczyć na rzecz cedenta usługi ściągania długów. W przedmiotowej sprawie Spółka będzie ściągać dług dla siebie, nie będzie występował również element wynagrodzenia za ściągnięcie długu na rzecz sprzedającego wierzytelność, zatem w przypadku dokonania cesji o charakterze definitywnym polegającej tylko na przeniesieniu własności wierzytelności na rzecz innego podmiotu nie może być mowy o usłudze ściągania długów.

Faktoring

W przedmiotowej sprawie sprzedaż własnych wierzytelności nie może zostać również uznana jako usługa factoringu. Przez umowę faktoringu rozumie się stałą umowę w ramach, której faktorant może lub jest zobowiązany przelać na faktora wierzytelności wynikające z umów sprzedaży, zawartych pomiędzy faktorantem, a jego klientami (dłużnikami), natomiast do obowiązków faktora należy wykonywanie takich funkcji, jak: finansowanie faktoranta, księgowanie wierzytelności, inkasowanie wierzytelności, ochrona przed ryzykiem niewypłacalności dłużnika. Tym samym więc faktoring jest umową o charakterze złożonym, gdzie obok przeniesienia wierzytelności występują elementy świadczenia usług przez faktora na rzecz faktorantów. Usługami faktoringowymi są jedynie te usługi obrotu wierzytelnościami, które wyróżniają się stałymi i ciągłymi powiązaniami prawnymi pomiędzy faktorantem (przedsiębiorcą - zbywcą wierzytelności) a faktorem, co najczęściej wynika z umów o charakterze długoterminowym pomiędzy tymi podmiotami, które w związku z tym aczkolwiek nie muszą - najczęściej nakładają na faktora dodatkowe obowiązki w stosunku do faktoranta, oprócz nabycia wierzytelności (finansowania zbywcy) w celu ich windykacji we własnym zakresie lub w celu dalszej ich sprzedaży" (L. Zubrzycki, Leksykon VAT 2008, str. 721 i nast.).

W opisanym zdarzeniu przyszłym sprzedaż wierzytelności ma charakter jednorazowy. Mająca wejść w życie umowa nie będzie miała charakteru złożonego, długoterminowego w ramach której obok sprzedaży wierzytelności występują elementy świadczenia usług przez faktora na rzecz faktoranta.

Usługi pośrednictwa finansowego

Zdaniem Spółki w opisanym zdarzeniu przyszłym cesja wierzytelności nie może zostać zakwalifikowana jako świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT. Dopiero w przypadku, gdy Spółka dokona sprzedaży uprzednio nabytej wierzytelności, czyli dokona obrotu wierzytelnościami będzie można uznać, iż świadczy usługi pośrednictwa finansowego. Ponadto, za uznaniem cesji wierzytelności za usługę pośrednictwa finansowego przemawiałaby częstotliwość dokonywania podobnych operacji co w przedmiotowej sprawie nie ma miejsca ponieważ umowa zakłada jednorazową sprzedaż.

Zgodnie ze stanowiskiem Naczelnika Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie zawartym w interpretacji sygn. akt 1472/RPP1/443-425/06/AW z dnia 25 lipca 2006 r. "O pośrednictwie finansowym w przypadku przelewu wierzytelności można mówić tylko gdy przedmiotem zbycia jest wierzytelność wcześniej nabyta od innego podmiotu i tylko w przypadku gdy czynność taka stanowi przedmiot działalności gospodarczej podatnika. Nie można zatem powiedzieć, że z tego tytułu u sprzedawcy powstaje obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług".

Pozostałe argumenty potwierdzające twierdzenie, zgodnie z którym w przedstawionym stanie faktycznym, cesja wierzytelności nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Powstanie wierzytelności jest zawsze następstwem dokonania sprzedaży towarów lub wykonania usługi, które w przypadku świadczeń wykonywanych przez podatnika VAT podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Opodatkowanie wierzytelności przy jej zbyciu powodowałoby podwójne opodatkowanie podatkiem od towarów i usług. Pierwotnie przy sprzedaży stanowiącej podstawę powstania wierzytelności, drugi raz przy cesji wierzytelności co jest sprzeczne z generalną zasadą opodatkowania wartości dodanej.

W ocenie Spółki, czynność zbycia wierzytelności należy traktować jako wykonywanie prawa własności w stosunku do wierzytelności, które nie jest uważane za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Zgodnie z orzeczeniem ETS w sprawie C-155/94 Wellcome Trust Ltd. V. Commisioners of Custom Excise, wykonywanie prawa własności nie może ze swej istoty, być uważane za czynności determinujące działalność gospodarczą, która podlega VAT".

W konsekwencji taka sprzedaż jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

STANOWISKO SĄDÓW:

Analizując to zagadnienie Spółka wskazuje na orzecznictwo sądowe potwierdzające słuszność przyjętej przez Spółkę argumentacji.

W wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 3 kwietnia 2007 r. (sygn. I SA/Wr 89/07), stwierdził, iż: "działanie nabywcy nie może być uznane za usługę podlegającą VAT z uwagi na to, iż brak jest w tej transakcji odpłatności - do obowiązków nabywcy należy zapłata ceny i przejęcie wierzytelności. Przeciwnie, to nabywca zobowiązany jest do zapłaty za świadczenie drugiej strony - przelew wierzytelności".

W wyroku WSA w Warszawie z dnia 3 września 2008 r. (sygn. III SA/Wa 783/08) potwierdzono, iż: "w sytuacji ściągania długu dla siebie, nawet gdy dług ten wynika z nabytej przez podatnika wierzytelności, podatnik nie jest wykonawcą (świadczącym) usługę, co wyklucza traktowanie go jako podatnika-usługodawcę, zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT."

PODSUMOWANIE:

Spółka stoi na stanowisku, zgodnie z którym w przedstawionym stanie faktycznym umowa cesji wierzytelności nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W ocenie Spółki, cesja wierzytelności własnej nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT ponieważ ani zbywca (sprzedający), ani Spółka czyli nabywca wierzytelności nie działają w charakterze świadczących usługę. Zatem zarówno sprzedawca, jak i nabywca wierzytelności czyli Spółka tytułem tej transakcji nie są zobowiązani do zapłaty podatku od towarów usług i nie są również z tego podatku zwolnieni ponieważ działania sprzedawcy i nabywcy wierzytelności nie zostały objęte zakresem regulacji ustawy o VAT.

Zdaniem Spółki, w opisanym zdarzeniu przyszłym, ani zbywca wierzytelności, ani jej nabywca nie są zobowiązani do zapłaty podatku od towarów usług, ani nie są z tego podatku zwolnieni ponieważ przedmiotowe działania nie zostały objęte zakresem regulacji ustawy o VAT. Cesja wierzytelności nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT ponieważ, zbywca oraz nabywca wierzytelności czyli Spółka nie działają w charakterze świadczących usługę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu tym podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Jak wynika z powyższego w obowiązującej ustawie o podatku od towarów i usług pojęcie usługi zostało zdefiniowane bardzo uniwersalnie. Usługą jest świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy. Nie ma więc znaczenia osoba odbiorcy świadczenia. Usługami są zarówno świadczenia wykonane na rzecz konsumentów, jak i dla przedsiębiorców. Otóż usługą będzie takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść. Powyższe oznacza, że świadczeniem usług podlegającym opodatkowaniu podatkiem VAT jest każde świadczenie odpłatne, które powoduje powstanie przysporzenia po stronie odbiorcy na skutek działania wykonawcy świadczenia.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wierzytelność jest prawem jednego podmiotu do żądania od drugiego podmiotu pewnego zachowania się zwanego świadczeniem (wyrażalnym pieniężnie).

Zgodnie z treścią art. 509 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. W myśl § 2 cytowanego artykułu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki.

Natomiast stosownie do treści art. 510 § 1 ww. ustawy, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Z powyższego wynika, że przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności, które następuje na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności, jest skutkiem rozporządzania tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności. Wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie praw do wierzytelności, jako niematerialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy. Jednakże w tym przypadku o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. A zatem usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-gospodarczych.

Zakup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub w celu dalszej sprzedaży mieści się niewątpliwie w zakresie usług pośrednictwa finansowego. W tak ujmowanej usłudze mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności (cesji) polegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). W takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy wierzytelności od ciężaru jej egzekwowania.

W związku z tym to świadczenie podmiotu nabywającego wierzytelność należy uznać za czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, natomiast czynność zbywcy którego przedmiotem jest przeniesienie na nabywcę prawa do wierzytelności nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług po stronie sprzedawcy. Jednakże to, że sprzedaż wierzytelności własnej po stronie sprzedawcy nie jest usługą, nie oznacza jednak, że czynność ta (sprzedaż) nie jest elementem usługi. Różnica jednak polega na tym, że usługę tę świadczy inny podmiot - nabywca wierzytelności. W tym sensie transakcja kupna-sprzedaży wierzytelności podlega przepisom ustawy o VAT, z tym że obowiązek podatkowy powstaje po stronie nabywcy a nie sprzedawcy wierzytelności.

W przypadku cesji wierzytelności własnych o świadczeniu usług można mówić w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. Z punktu widzenia nabywcy wierzytelności do świadczenia usług dochodzi już w momencie samego nabycia tej wierzytelności, bez względu na fakt, czy nabycie zostało dokonane w celu windykacji przez samego nabywcę, czy też w celu dalszej jego odsprzedaży. Zatem nabycie wierzytelności danego podmiotu należy zakwalifikować jako usługę na rzecz sprzedawcy tej wierzytelności własnej. Sprzedawca jest w takiej sytuacji usługobiorcą, jest on bowiem odbiorcą świadczenia ze strony nabywcy wierzytelności.

Celem nabycia cudzej wierzytelności nie musi być jej odsprzedaż, ale także inne wykorzystanie do celów prawno-gospodarczych przez nabywcę, sposób wykorzystania nabytej wierzytelności może decydować o charakterze usługi nie zaś o istocie czynności prawnej jaką jest nabycie cudzej wierzytelności. Usługą jest nabycie wierzytelności danego podmiotu w celu jej wykorzystania do operacji prawno-podatkowych.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka prowadzi działalność jako tzw. spółka deweloperska. W Krajowym Rejestrze Sądowym jako przedmiot działalności Spółki wskazano:

* realizację projektów budowlanych związanych ze wznoszeniem budynków,

* roboty budowlane związane ze wznoszeniem budynków mieszkalnych i niemieszkalnych,

* kupno i sprzedaż nieruchomości na własny rachunek,

* rozbiórkę oraz przygotowanie terenu pod budowę,

* wykonywanie robót budowlanych wykończeniowych,

* pozostałe specjalistyczne roboty budowlane,

* wynajem nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi,

* pośrednictwo w obrocie nieruchomościami,

* zarządzanie nieruchomościami wykonywane na zlecenie,

* pozostałe formy udzielania kredytów.

Spółka planuje podpisanie umowy cesji wierzytelności, z jednym z podmiotów. Na mocy umowy dotychczasowy wierzyciel (cedent) definitywnie przeniesie na rzecz Spółki (cesjonariusza) wierzytelność własną za ustaloną cenę. Umowa będzie miała charakter jednorazowy oraz będzie zakładać wyegzekwowanie przez Spółkę wierzytelności na własny rachunek z wyłączeniem dalszej odsprzedaży.

Jak wynika z opisu sprawy Spółka na mocy podpisanej umowy cesji wierzytelności występuje w charakterze nabywcy wierzytelności własnych innego podmiotu, tym samym występuje tutaj w charakterze podatnika podatku VAT, bowiem świadczy na rzecz zbywcy wierzytelności usługę pośrednictwa finansowego polegającą na nabyciu jego wierzytelności. Bez znaczenia w tym momencie jest fakt, iż Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie profesjonalnego obrotu wierzytelnościami, a czynność ta ma charakter jednorazowy.

Wobec powyższego, wskazać należy, że nabycie wierzytelności stanowi usługę polegającą na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Zatem, cesja wierzytelności podlega przepisom ustawy o VAT, z tym że obowiązek podatkowy powstaje po stronie nabywcy (Spółki), a nie sprzedawcy wierzytelności.

Wnioskodawca, odwołując się do orzecznictwa sądów administracyjnych, prezentuje odmienny pogląd niż wyżej przedstawiony na przedmiotową kwestię. Zdaniem tut. Organu, aby określić usługobiorcę należy rozpatrzyć, który z podmiotów jest beneficjentem przedmiotowej transakcji. Należy tutaj zauważyć, iż co do zasady wierzyciel pozbywający się długu czyni to w celu zminimalizowania straty w sytuacji uznania długu za nieściągalnego bądź trudnego do odzyskania w ogóle bądź też w pożądanym przez niego terminie. Podmiot odkupujący dług spełnia powyższą potrzebę wierzyciela i z tego też punktu widzenia wierzyciel jest beneficjentem przedmiotowej transakcji wskutek tego, że zostaje uwolniony od ciężaru jej egzekwowania, zostaje mu zaoszczędzone ryzyko i koszty posiadania takiej wierzytelności, zostaje niejako "wyręczony" w czynnościach podejmowanych dla dochodzenia długu. Do zaistnienia usługi finansowej dochodzi zatem już w momencie zakupu wierzytelności.

Jak wynika z regulacji art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie natomiast z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110 wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Stosownie do treści art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Z powyższego przepisu wynika, że każda transakcja mająca za cel windykację należności jest wyłączona ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Wyłączenie usług ściągania długów i faktoringu ze zwolnienia od podatku od towarów i usług zgodne jest z przepisem art. 13B (d) (3) Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku 77/388/EWG (Dz. Urz. UE L 1977.145.1 z późn. zm.). Stosownie bowiem do ww. przepisu, Państwa Członkowskie zwalniają transakcje, nie naruszając innych przepisów Wspólnoty, na warunkach, które ustalają w celu zapewnienia właściwego i prostego zastosowania zwolnień od podatku i zapobieżenia oszustwom podatkowym, unikaniu opodatkowania lub nadużyciom transakcje, łącznie z negocjacjami, dotyczące depozytu i bieżących rachunków, płatności, transferów, długów, czeków i papierów wartościowych, z wyjątkiem jednakże odzyskiwania długów i faktoringu.

Ponadto, zgodnie z treścią przepisu art. 135 (1) (d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 2006.347.1 z późn. zm.), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r., Państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Dodatkowo wskazać należy, że Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich w wyroku z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-305/01, definiując factoring, o którym mowa w ww. przepisie Szóstej Dyrektywy podkreślił, iż działalność gospodarcza, w ramach której podmiot gospodarczy nabywa wierzytelności, przejmując ryzyko niewywiązania się dłużnika ze zobowiązania i w zamian wystawia swojemu klientowi faktury z tytułu prowizji, stanowi odzyskiwanie długów w rozumieniu art. 13B (d) (3) tej Dyrektywy i dlatego działalność ta wyłączona jest ze zwolnienia określonego w tym przepisie.

Usługi ściągania długów i factoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady factoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę.

W pojęciu usług ściągania długów i faktoringu mieści się zatem m.in. skup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub odprzedaży. Usługa tego typu polegająca na "wyręczeniu" klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez możliwości skorzystania ze zwolnienia.

W tak pojmowanej usłudze mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności (cesji) polegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). Oznacza to, iż w takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy od ciężaru egzekwowania wierzytelności.

W tym miejscu należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług nie uzależnia opodatkowania usług faktoringu od rodzaju umowy zawartej pomiędzy stronami, co oznacza, że każdy typ faktoringu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Faktoring na gruncie ustawy winien być traktowany analogicznie jak cesja wierzytelności. Istota rozróżnienia usług (obrotu wierzytelnościami, inkasa oraz faktoringu) sprowadza się do zapisów umów łączących strony przelewu wierzytelności, analizy ich treści oraz czynności faktycznych wynikających z tych umów. W każdym przypadku, gdy celem działania jest przejęcie wierzytelności (długu) innego podmiotu w celu wyegzekwowania (ściągnięcia długu) - usługę tę należy opodatkować także wówczas, gdy środkiem tego celu jest nabycie cudzej wierzytelności (z ryzykiem lub bez ryzyka wypłacalności dłużnika), która to czynność mieści się w kategorii szeroko pojętego pośrednictwa finansowego.

Powyższe oznacza, że to od treści umowy i od dokonanych między stronami ustaleń zależeć będzie charakter umowy związanej z obsługą finansową.

Umowa zawarta pomiędzy cedentem a cesjonariuszem polega w takim przypadku na przelewie wierzytelności z cedenta na cesjonariusza, który przejmuje wierzytelność w celu jej realizacji we własnym imieniu, powodując "uwolnienie" przedsiębiorcy (cedenta) od ciężaru egzekwowania wierzytelności.

Podkreślić należy, że okoliczność, iż Spółka nie będzie ściągała długów z tytułu nabytych wierzytelności nie wpłynie na uznanie, iż Spółka nie wykona czynności w zakresie ściągania długów. Bowiem zakwalifikowanie czynności jako świadczenie usług w zakresie ściągania długów nie zostało uzależnione od tego, na czyją rzecz dług zostanie ściągnięty. W przedstawionych okolicznościach mimo, że Spółka będzie próbowała odzyskać dług dla siebie, a nie dla innego podmiotu zadłużenie - będzie wykonywała usługi w zakresie ściągania długów, o których mowa w art. 43 ust. 15 ustawy.

Odnosząc zatem powołane wyżej regulacje prawne do przedstawionego zdarzenia przyszłego tut. Organ stwierdza, że zamierzona przez Wnioskodawcę czynność polegająca na nabyciu wierzytelności, w celu ich windykacji na własny rachunek lub innego ich wykorzystania, spowoduje niewątpliwie "uwolnienie" cedenta od ciężaru egzekwowania wierzytelności i stanowi czynność odzyskiwania długów wyłączoną ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, opodatkowaną według podstawowej stawki 23%.

Ponadto odnosząc się do powołanej przez Spółkę interpretacji należy przytoczyć uzasadnienie wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 31 marca 2011 r., sygn. akt I SA/Wr 232/11, w którym Sąd "podziela wprawdzie stanowisko strony, że zasada zaufania do organu wyraża się między innymi w jednolitości stosowania prawa podatkowego a tym samym unikaniu rozbieżności stanowisk organów, nie oznacza to jednak, że organ udzielający interpretacji, obowiązany jest ustosunkowywać się do wskazywanych przez wnioskodawcę orzeczeń a tym bardziej interpretacji wydanych w innych indywidualnych sprawach".

Należy również podkreślić, że niniejsza interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.