ILPP2/443-134/12-4/SJ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 27 stycznia 2012 r. (data wpływu 6 lutego 2012 r.) uzupełnionym pismem z dnia 4 kwietnia 2012 r. (data wpływu 12 kwietnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług jest:

* prawidłowe - w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z duplikatu faktury oraz

* nieprawidłowe - w zakresie metody odliczenia podatku naliczonego.

W dniu 6 lutego 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z duplikatu faktury. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony w dniu 12 kwietnia 2012 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca pod koniec roku 2009 zakupił mieszkanie z zamiarem, iż po jego wyremontowaniu będzie w nim prowadził działalność gospodarczą (miało zostać tutaj przeniesione biuro firmy). Mieszkanie było remontowane i wyposażane dość długo (z braku środków) - aż do końca roku 2010. Na początku roku 2011 Zainteresowany zdecydował, iż zostanie ono na razie w ramach działalności firmy wynajęte na cele mieszkaniowe dla studentów. Od dnia 1 listopada 2011 r. w jednym z pokojów ulokował biuro (rozwiązał w tym samym czasie umowę na wynajem lokalu, w którym dotychczas prowadził działalność), pozostała część mieszkania była wynajmowana dla studentów.

Wnioskodawca dowiedział się, że ma prawo do odliczenia podatku VAT z faktury na zakup mieszkania w części przeznaczonej na biuro (40% powierzchni mieszkania).

Ponieważ Zainteresowany nie posiadał faktury na zakup tej nieruchomości, poprosił dewelopera o wystawienie duplikatu faktury (pierwotna faktura do niego nie trafiła). Otrzymał ją dnia 3 stycznia 2012 r.

Wnioskodawca prowadzi działalność mieszaną. Podatek VAT obecnie rozliczany jest według struktury 74%.

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany wskazał, iż jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług - podatnik prowadzi działalność mieszaną, gdzie działalność opodatkowana wg struktury z roku 2011 stanowi 74% całej sprzedaży. Natomiast na pytanie tut. Organu: "Czy poza wynajmem części lokalu na cele mieszkalne Zainteresowany prowadzi tylko działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, czy też jest to również działalność korzystająca ze zwolnienia od podatku", Wnioskodawca wskazał - 40% mieszkania stanowi powierzchnia przeznaczona na cele mieszkaniowe (czyli działalność zwolniona z VAT), a 60% mieszkania stanowi biuro (czyli powierzchnia związana z działalnością mieszaną).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z tym, iż duplikat faktury Wnioskodawca otrzymał w styczniu 2012 r. VAT z faktury może on odliczyć dopiero za pierwszy kwartał 2012 r., a do odliczenia będzie kwota proporcjonalna według wzoru: VAT naliczony na fakturze × współczynnik struktury × udział powierzchni mieszkania przeznaczonej na prowadzenie działalności mieszanej.

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z ogólną zasadą w sytuacji, gdy nie odliczono podatku VAT z faktury pierwotnej, odliczenie podatku następuje w momencie uzyskania duplikatu faktury. W związku z tym Zainteresowany będzie mógł odliczyć podatek VAT w rozliczeniu za pierwszy kwartał 2012 r. według wzoru: VAT naliczony na fakturze × współczynnik struktury × udział powierzchni mieszkania przeznaczonej na prowadzenie działalności mieszanej. Dodatkowo przez okres 10 lat powinienem korygować VAT odliczony z faktury - począwszy od 1 kwartału roku 2013 do roku 2022, w zależności od współczynnika struktury oraz powierzchni przeznaczonej na prowadzenie działalności mieszanej (corocznie przez 10 lat następowała będzie korekta 10% podatku odliczonego pierwotnie).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

* prawidłowe - w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z duplikatu faktury oraz

* nieprawidłowe - w zakresie metody odliczenia podatku naliczonego.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

- z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

W myśl art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.

Artykuł 86 ust. 11 ustawy, jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 11, 12, 16 i 18, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego (art. 86 ust. 13 ustawy).

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy również podkreślić, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane (naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Ogólne regulacje dotyczące danych, jakie powinny zawierać faktury, w tym faktury korygujące, zostały określone, na podstawie delegacji ustawowej zawartej w art. 106 ust. 8 ustawy, treścią rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360), zwanego dalej rozporządzeniem.

Na mocy § 4 ust. 1 rozporządzenia, zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej, wystawiają faktury oznaczone wyrazami "FAKTURA VAT".

Faktury i faktury korygujące są wystawiane co najmniej w dwóch egzemplarzach, przy czym oryginał otrzymuje nabywca, a kopię zatrzymuje sprzedawca (§ 19 ust. 1 rozporządzenia).

Stosownie do treści § 20 ust. 1 rozporządzenia, jeżeli oryginał faktury lub faktury korygującej ulegnie zniszczeniu albo zaginie, sprzedawca na wniosek nabywcy ponownie wystawia fakturę lub fakturę korygującą, zgodnie z danymi zawartymi w kopii tej faktury lub faktury korygującej.

Faktura i faktura korygująca wystawiona ponownie musi dodatkowo zawierać wyraz "DUPLIKAT" oraz datę jej wystawienia - § 20 ust. 3 rozporządzenia.

W oparciu o § 20 ust. 5 rozporządzenia, duplikat faktury i faktury korygującej wystawia się w dwóch egzemplarzach, przy czym oryginał otrzymuje nabywca, a kopię zatrzymuje sprzedawca.

Z powyższych przepisów wynika, że duplikat jest ponownie wystawioną na wniosek nabywcy fakturą, zawierającą dane zawarte w kopii faktury, której oryginał uległ zniszczeniu albo zaginął, opatrzoną wyrazem "duplikat". Duplikat faktury, jak i faktury korygującej, ma moc prawną równą fakturze pierwotnej, dokumentuje w ten sam sposób to samo zdarzenie gospodarcze co faktura pierwotna i stanowi na równi z nią podstawę do odliczenia podatku naliczonego.

Faktury wystawiane przez podatników VAT pełnią fundamentalną rolę na gruncie podatku od towarów i usług. Są one dokumentem służącym dokumentacji transakcji oraz będącym podstawą do jej zaksięgowania w księgach stron tej transakcji, jak również stanowią podstawę do odliczenia podatku naliczonego.

Biorąc po uwagę analizę powyższych przepisów stwierdzić należy, że skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego będzie przysługiwało jedynie, gdy faktura dokumentująca nabycie towarów i usług jako ich nabywcę będzie wskazywała na podatnika wykonującego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ustawy.

Realizacja prawa podatnika do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu towarów i usług została ponadto obwarowana ograniczeniami ustawowymi określonymi w art. 88 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 88 ust. 3a ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy:

Artykuł 88 ust. 3b ustawy stanowi, iż przepis ust. 3a stosuje się odpowiednio do duplikatów faktur.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Z przywołanych powyżej przepisów wynika, że do zachowania prawa do odliczenia podatku muszą być spełnione zarówno warunki pozytywne, czyli wykorzystanie towarów i usług do czynności opodatkowanych, jak również musi zaistnieć brak wystąpienia przesłanek negatywnych określonych w art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z wyżej powołanych przepisów wynika, iż co do zasady, prawo do odliczenia podatku VAT przysługuje z duplikatu faktury VAT, który to dokument został wystawiony w związku z prawidłowo wystawioną fakturą VAT dokumentującą wykonaną usługę. Duplikat faktury VAT wystawiony niezgodnie z przepisem § 20 rozporządzenia nie może stanowić podstawy do rozliczenia podatku VAT.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca pod koniec 2009 r. zakupił mieszkanie z zamiarem, iż po jego wyremontowaniu będzie w nim prowadził działalność gospodarczą - biuro firmy. Z uwagi na fakt, że Zainteresowany nie posiadał faktury zakupu tej nieruchomości (pierwotna faktura do niego nie trafiła), poprosił dewelopera o wystawienie duplikatu faktury, którą otrzymał w dniu 3 stycznia 2012 r. Jak wskazał Wnioskodawca, od początku 2011 r. przedmiotowa nieruchomość była wynajmowana na cele mieszkaniowe dla studentów, natomiast od dnia 1 listopada 2011 r. w jednym z pokojów ulokował biuro, pozostała część mieszkania była wynajmowana dla studentów.

Wnioskodawca ma wątpliwości, czy może dokonać odliczenia podatku VAT zawartego na duplikacie faktury VAT dokumentującej zakup lokalu mieszkalnego.

Wskazać należy, iż fakt nieotrzymania (jak twierdzi Wnioskodawca) od dewelopera faktury VAT od nabycia mieszkania nabytego w celu wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej opodatkowanej, nie pozbawia Zainteresowanego - jako czynnego podatnika VAT - z prawa do dokonania obniżenia podatku należnego, stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy. Prawo to można zrealizować w terminie określonym w cyt. przepisach art. 86 ust. 10 i ust. 11 ustawy, o ile nie zachodzą wyłączenia wskazane w art. 88 ustawy, przy czym za miesiąc otrzymania faktury należy przyjąć miesiąc otrzymania duplikatu faktury VAT, tj. styczeń 2012 r.

Reasumując, Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem lokalu mieszkalnego przeznaczonego do prowadzenia działalności gospodarczej, na podstawie duplikatu faktury VAT, w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał duplikat faktury, lub też w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, zgodnie z art. 86 ust. 10 i ust. 11 ustawy.

W tym zakresie stanowisko Wnioskodawcy uznano za prawidłowe.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą ponadto sposobu odliczenia podatku naliczonego, który w ocenie Zainteresowanego, powinien uwzględniać zarówno proporcję sprzedaży opodatkowanej do sprzedaży ogółem, jaki i udział powierzchniowy lokalu w zależności od rodzaju działalności jakiej służy.

Na podstawie art. 90 ust. 1 ustawy, w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, to zgodnie z art. 90 ust. 2 ustawy, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

W myśl art. 90 ust. 3 ustawy, proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu uzyskanego z tytułu transakcji dotyczących nieruchomości lub usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 37-41, w zakresie, w jakim czynności te są dokonywane sporadycznie (art. 90 ust. 6 ustawy).

Artykuł 90 ust. 8 ustawy stanowi, iż podatnicy, którzy w poprzednim roku podatkowym nie osiągnęli obrotu, o którym mowa w ust. 3, lub u których obrót ten w poprzednim roku podatkowym był niższy niż 30.000 zł, do obliczenia kwoty podatku naliczonego podlegającej odliczeniu od kwoty podatku należnego przyjmują proporcję wyliczoną szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego, w formie protokołu.

Przepis ust. 8 stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do niego kwota obrotu, o której mowa w tym przepisie, byłaby niereprezentatywna (art. 90 ust. 9 ustawy).

Stosownie do art. 90 ust. 10 ustawy, w przypadku gdy proporcja określona zgodnie z ust. 2-8:

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca zakupił mieszanie z zamiarem prowadzenia w nim działalności gospodarczej - pomieszczenie na biuro. Jednakże w trakcie remontu tego lokalu została podjęta decyzja, iż w ramach działalności firmy, mieszkanie to zostanie wynajęte dla studentów. Od listopada 2011 r. w jednym z pokojów Zainteresowany ulokował biuro - 60% mieszkania, natomiast pozostała część mieszkania (40%) jest wynajmowana na cele mieszkaniowe.

Zdaniem Wnioskodawcy, będzie on mógł odliczyć podatek VAT w rozliczeniu za pierwszy kwartał 2012 r. według wzoru: VAT naliczony na fakturze × współczynnik struktury × udział powierzchni mieszkania przeznaczonej na prowadzenie działalności mieszanej.

W ocenie tut. Organu zaprezentowane stanowisko Wnioskodawcy jest nieprawidłowe, bowiem w świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz odnosząc się do sytuacji przedstawionej we wniosku stwierdzić należy, iż Zainteresowanemu przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony zawarty w duplikacie faktury VAT, jednakże z uwzględnieniem zasad w przytoczonych przepisach art. 90 ust. 1 i następnych ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tutejszy Organ informuje ponadto, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa - rozpatrzone.

Dotyczy to w szczególności obowiązku i sposobu dokonania korekty.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.