ILPP2/443-1302/11-2/MR - Opodatkowanie usług udzielania pożyczek.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka Komandytowa, przedstawione we wniosku z dnia 2 września 2011 r. (data wpływu 8 września 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania świadczonych usług udzielania pożyczek - jest prawidłowe.

W dniu 8 września 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku towarów i usług opodatkowania w zakresie opodatkowania świadczonych usług udzielania pożyczek.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka z o.o. jest komplementariuszem w Spółce komandytowej (Wnioskodawca). W dniach 23 grudnia 2010 r. oraz 24 stycznia 2011 r. Spółki zawarły dwie umowy pożyczek odpowiednio na kwoty 125.000 Euro oraz 62.500 Euro. Oprocentowanie obu pożyczek wynosi 4,5% w skali roku. Wysokość oprocentowania pożyczek udzielonych przez Wnioskodawcę Spółce z o.o wynosząca 4,5% w skali roku ustalona została na poziomie rynkowym. Spłata obu pożyczek ma nastąpić do dnia 31 grudnia 2011 r. Spłata odsetek ma nastąpić w momencie uregulowania ostatniej raty płatności. Zarówno Spółka z o.o., jak i Spółka komandytowa są podatnikami podatku od towarów i usług. Ponadto w umowie Spółki komandytowej wymieniono, że przedmiotem działania przedsiębiorstwa jest m.in. finansowa działalność usługowa, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 64).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Spółka komandytowa zwraca się o interpretację w celu ustalenia prawidłowych skutków podatkowych w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług, a mianowicie, czy powyższe umowy pożyczki objęte są zakresem przedmiotowym ustawy o podatku od towarów i usług i w przypadku twierdzącej odpowiedzi, czy ww. pożyczki korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, ww. umowy pożyczki objęte są zakresem przedmiotowym ustawy o podatku od towarów i usług.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podlegają bowiem odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Tak więc udzielenie oprocentowanych pożyczek stanowi niewątpliwie świadczenie usług, którym zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, co do zasady jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Podatnikami podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Udzielenie przez Wnioskodawcę oprocentowanych pożyczek mieści się jego zdaniem w zakresie prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, jest uwzględnione w przedmiocie działalności wskazanym w umowie Spółki komandytowej nastąpiło ono w ramach obrotu profesjonalnego przedsiębiorcy oraz sfinansowane zostało ze środków obrotowych Spółki wykorzystywanych w działalności gospodarczej. Spełnia ono zatem przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Reasumując, udzielenie pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą (a takim podmiotem jest Wnioskodawca) należy identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny podmiotu, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy czynność udzielenia ww. pożyczek pieniężnych korzysta ze zwolnienia z opodatkowania od towarów i usług.

W świetle ustawy o VAT udzielenie pożyczki do końca 2010 r. było usługą pośrednictwa finansowego zwolnioną z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 i pozycji 3 załącznika nr 4 do ustawy o VAT. Natomiast począwszy od dnia 1 stycznia 2011 r. zwolnione z VAT są usługi udzielania pożyczek pieniężnych na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Z powołanych przepisów wynika, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

* w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

* świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, iż oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka z o.o. jest komplementariuszem Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (Wnioskodawca). W dniach 23 grudnia 2010 r. oraz 24 stycznia 2011 r. Spółki zawarły dwie umowy pożyczek odpowiednio na kwoty 125.000 Euro oraz 62.500 Euro. Oprocentowanie obu pożyczek wynosi 4,5% w skali roku. Wysokość oprocentowania pożyczek udzielonych przez Wnioskodawcę Spółce z o.o. wynosząca 4,5% w skali roku ustalona została na poziomie rynkowym. Spłata obu pożyczek ma nastąpić do dnia 31 grudnia 2011 r. Spłata odsetek ma nastąpić w momencie uregulowania ostatniej raty płatności. Zarówno Spółka z o.o., jak i Spółka komandytowa są podatnikami podatku od towarów i usług. Ponadto w umowie Spółki komandytowej wymieniono, że przedmiotem działania przedsiębiorstwa jest m.in. finansowa działalność usługowa, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 64).

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu. Czynność udzielenia pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (odsetki), stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT. Zatem odsetki otrzymane z tytułu udzielonej pożyczki stanowią wynagrodzenie z tytułu jej udzielenia.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz opis sprawy należy stwierdzić, że udzielenie przez Wnioskodawcę oprocentowanej pożyczki należy uznać za świadczenie usługi, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Bowiem udzielenie pożyczki przez podatnika podatku VAT jest czynnością mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatne świadczenie usług.

Jak wynika z treści wniosku Wnioskodawca będący podatnikiem podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej udzielił pożyczki innemu podmiotowi będącemu również podatnikiem podatku od towarów i usług. Spłata pożyczek ma nastąpić do dnia 31 grudnia 2011 r., w momencie uregulowania ostatniej raty płatności. Wątpliwości Spółki dotyczą kwestii czy udzielane pożyczki korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, momentu powstania obowiązku podatkowego oraz podstawy opodatkowania.

Na mocy art. 5a ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r., towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Jak wynika z regulacji art. 41 ust. 1 ustawy stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie natomiast z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110 wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Stosownie do treści art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41, o czym stanowi art. 43 ust. 14 ustawy.

Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Na podstawie art. 135 ust. 1 lit. b) i d Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. Nr 347, str. 1 z późn. zm.) państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje:

* udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę,

* transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Mając na uwadze powołane przepisy oraz opis sprawy stwierdzić należy, że czynność udzielenia przez Wnioskodawcę oprocentowanej pożyczki należy uznać za świadczenie usługi, stanowiące czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT. Powyższa usługa mieści się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, tym samym korzysta ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w zakresie opodatkowania świadczonych usług udzielania pożyczek. Kwestia dotycząca stanu faktycznego w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego oraz podstawy opodatkowania została rozstrzygnięta w odrębnej interpretacji z dnia 2 grudnia 2011 r. nr ILPP2/443-1302/11-3/MR.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.