ILPP2/443-1070/08-2/MN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 19 listopada 2008 r. (data wpływu 24 listopada 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie odliczenia podatku naliczonego - jest prawidłowe.

W dniu 24 listopada 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie odliczenia podatku naliczonego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest podmiotem wyspecjalizowanym w pozyskiwaniu nowych nieruchomości, budowie obiektów handlowych oraz ich wynajmie na rzecz podmiotu, który prowadzi w tych obiektach działalność handlową.

W związku z powyższym, Spółka nabywa od podmiotów zewnętrznych nieruchomości, m.in. poprzez kupno praw własności gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów wraz z częściami składowymi należącymi do nabywanych nieruchomości (na przykład: budynki, budowle).

Dnia 29 kwietnia 2008 r. Zainteresowany zawarł w formie aktu notarialnego umowę kupna prawa użytkowania wieczystego gruntu i własności budynku magazynowo-biurowego oraz budowli stanowiących odrębny od gruntu przedmiot własności, od osoby (podmiotu) prowadzącej działalność gospodarczą, zarejestrowanej jako podatnik VAT czynny i sprzedającej ww. nieruchomość w ramach prowadzonej działalności. Nieruchomość składa się z jednej geodezyjnie wyodrębnionej działki gruntu, dla której to właściwy Sąd Rejonowy prowadzi jedną księgę wieczystą.

Faktura VAT dokumentująca sprzedaż ww. nieruchomości obejmuje wartości poszczególnych składników nieruchomości (działki, budynku i budowli) oraz podatek VAT w wysokości 22%. Sprzedający oświadczył, że podatek od towarów i usług wynikający z faktur potwierdzających zakup towarów i usług wykorzystywanych do budowy budynku i budowli został w całości odliczony i w związku z tym, nie mógł zastosować zwolnienia zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. Ponadto oświadczył, że na dzień złożenia oświadczenia nie posiada faktur, rejestrów, ani żadnych innych dokumentów potwierdzających fakt odliczenia podatku VAT (miało to miejsce 15 lat temu). Budynek oraz wszystkie budowle zostały wprowadzone przez Sprzedającego do ewidencji środków trwałych, a ich wartość początkowa została ustalona na podstawie wyceny rzeczoznawcy. Z otrzymanego opisu załączonego do wyceny wynika, że rzeczoznawca zastosował metodę kosztową techniką scalonych normatywów (oszacowana wartość nie jest powiększona o VAT).

Spółka otrzymała od Sprzedającego kopię decyzji w sprawie nadania numeru identyfikacji podatkowej (NIP-4) z dnia (...)1993 r., oraz duplikat potwierdzenia zgłoszenia rejestracyjnego podatnika podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego z dnia (...)2008 r. (data pierwotna (...) 1993 r.).

Kwestią istotną dla rozliczeń Spółki w zakresie podatku VAT, jest prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT z otrzymywanej faktury, dokumentującej nabycie przedmiotowej nieruchomości. W odniesieniu do powyższego, Zainteresowany jako czynny podatnik VAT, składając niniejszy wniosek o wiążącą interpretację przepisów podatkowych, ma ważny interes prawny.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółka jako podatnik VAT czynny ma prawo do obniżenia podatku należnego VAT o kwotę podatku naliczonego VAT wynikającego z wystawionej przez kontrahenta faktury, w sytuacji gdy Sprzedający nie posiada dowodów na odliczenie podatku VAT naliczonego przy budowie powyżej opisanych budynków i budowli.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, Spółce przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego wynikającego z wystawionych faktur o podatek naliczony wynikający z otrzymanych faktur, pod warunkiem, że zakupy udokumentowane tymi fakturami są związane (w sposób bezpośredni i bezsporny) z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Spółkę.

Zdaniem Spółki, w związku z faktem, iż zakup przedmiotowej nieruchomość jest związany z prowadzoną przez nią działalnością gospodarczą i czynnościami opodatkowanymi (nabywanie, budowa i wynajem nieruchomości), to przysługuje jej prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej przez Sprzedającego na jej rzecz.

Z uwagi jednak na zapis art. 88 ust. 3a ustawy o VAT, zgodnie z którym Zainteresowanemu nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur, jeżeli dokumentują transakcję, która nie podlega opodatkowaniu, Spółka dokonuje weryfikacji zasadności zastosowania stawki VAT w wysokości 22% przez Sprzedającego.

W opinii Wnioskodawcy, powyższy przepis nie pozbawia go prawa do odliczenia podatku VAT zawartego w fakturze, dokumentującej sprzedaż powyżej opisanej nieruchomości, nawet w sytuacji, gdy Sprzedający nie może przedstawić dokumentów potwierdzających dokonanie odliczenia VAT związanego z wybudowaniem budynków i budowli będących obecnie przedmiotem sprzedaży. Z uwagi na uprawdopodobnienie przez Sprzedającego dokonania takiego odliczenia, poprzez wykazanie, iż był on podatnikiem VAT, prowadził działalność gospodarczą, a także przedstawienie Spółce oświadczenia, iż odliczenie VAT zostało dokonane, powoduje, że sprzedaż nieruchomości powinna podlegać opodatkowaniu stawką VAT w wysokości 22%, a przez to Spółce przysługuje prawo do jego odliczenia.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy).

Jak wynika z powyższych regulacji prawnych, podstawowym kryterium decydującym o prawie podatnika podatku od towarów i usług do odliczenia podatku naliczonego zawartego w cenie towarów i usług, które zostały przez niego zakupione jest wystąpienie związku pomiędzy podatkiem naliczonym przy nabyciu towarów i usług, a wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług przewidują jednak wyjątki, w których podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, pomimo tego, że spełnia przesłanki upoważniające go do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony, zawarte w art. 86 ust. 1 ustawy.

Stosownie do art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego. Przepis ten nie dotyczy wydatków i nabyć wymienionych w art. 88 ust. 3 ustawy.

W myśl art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca zawarł w formie aktu notarialnego umowę kupna prawa użytkowania wieczystego gruntu i własności budynku magazynowo-biurowego oraz budowli stanowiących odrębny od gruntu przedmiot własności, od osoby prowadzącej działalność gospodarczą, zarejestrowanej jako podatnik VAT czynny i sprzedającej ww. nieruchomość w ramach prowadzonej działalności. Faktura VAT dokumentująca sprzedaż ww. nieruchomości obejmuje wartości poszczególnych składników nieruchomości oraz podatek VAT w wysokości 22%. Sprzedający oświadczył, że podatek od towarów i usług wynikający z faktur potwierdzających zakup towarów i usług wykorzystywanych do budowy budynku i budowli został w całości odliczony i w związku z tym, nie mógł zastosować zwolnienia zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy. Ponadto oświadczył, że na dzień złożenia oświadczenia nie posiada faktur, rejestrów, ani żadnych innych dokumentów potwierdzających fakt odliczenia podatku VAT (miało to miejsce 15 lat temu). Budynek oraz wszystkie budowle zostały wprowadzone przez Sprzedającego do ewidencji środków trwałych, a ich wartość początkowa została ustalona na podstawie wyceny rzeczoznawcy. Z otrzymanego opisu załączonego do wyceny wynika, że rzeczoznawca zastosował metodę kosztową techniką scalonych normatywów (oszacowana wartość nie jest powiększona o podatek VAT).

Spółka otrzymała od Sprzedającego kopię decyzji w sprawie nadania numeru identyfikacji podatkowej (NIP-4) z dnia (...)1993 r., oraz duplikat potwierdzenia zgłoszenia rejestracyjnego podatnika podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego z dnia (...) 2008 r. (data pierwotna (...) 1993 r.).

W związku z powołanymi regulacjami, Zainteresowanemu przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego, w przypadku wystąpienia przesłanek pozytywnych - związek wydatków z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, a także nie wystąpienia przesłanek negatywnych, wyłączających możliwość zastosowania przez Wnioskodawcę prawa do odliczenia podatku naliczonego, zawartych w art. 88 ustawy.

Taką przesłanką negatywną, wyłączającą prawo do odliczenia podatku naliczonego jest sytuacja, w której transakcja udokumentowana fakturą z wyszczególnioną kwotą podatku nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku. Aby Zainteresowany miał prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących poniesione wydatki, konieczne jest aby przedmiotowa transakcja podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W przedmiotowym stanie faktycznym Wnioskodawca zawarł umowę kupna prawa użytkowania wieczystego gruntu i własności budynku i budowli na nim posadowionych. Sprzedający oświadczył, że podatek od towarów i usług wynikający z faktur potwierdzających zakup towarów i usług wykorzystywanych do budowy budynku i budowli został w całości odliczony i w związku z tym, nie mógł zastosować zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę towarów używanych, z zastrzeżeniem pkt 10, pod warunkiem że w stosunku do tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego; zwolnienie dotyczy również używanych budynków i budowli lub ich części, będących przedmiotem umowy najmu, dzierżawy lub innych umów o podobnym charakterze.

Przez towary używane, o których mowa w ust. 1 pkt 2, rozumie się budynki i budowle lub ich części - jeżeli od końca roku, w którym zakończono budowę tych obiektów, minęło co najmniej 5 lat (art. 43 ust. 2 pkt 1 ustawy).

W myśl art. 43 ust. 6 ustawy, zwolnienia, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, nie stosuje się do dostawy towarów wymienionych w ust. 2 pkt 1, jeżeli przed wprowadzeniem ich do ewidencji środków trwałych lub w trakcie użytkowania wydatki poniesione przez podatnika na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej, a podatnik:

W związku z powyższym, sprzedający zobowiązany był do opodatkowania transakcji sprzedaży przedmiotowej nieruchomości w sytuacji, gdy przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych na zakup towarów i usług wykorzystywanych do budowy budynku i budowli będących przedmiotem sprzedaży. Z opisu stanu faktycznego wynika, iż Sprzedający dokonał odliczenia podatku naliczonego 15 lat temu, a więc dla analizy omawianej sytuacji należy odwołać się do przepisów ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 z późn. zm.), w brzmieniu obowiązującym w 1993 r.

W myśl art. 19 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym, podatnik ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług. Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podatnik dokonujący jednocześnie sprzedaży towarów podlegających opodatkowaniu i zwolnionych od podatku obowiązany jest do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego, związanych ze sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną od podatku. Podatnik może zmniejszyć podatek należny o kwotę podatku naliczonego, związaną ze sprzedażą opodatkowaną - art. 20 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.

Na mocy art. 25 ust. 1 pkt 3 powołanej ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, którymi rozporządzono w sposób nie pozwalający na zaliczenie poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

W oparciu o przywołane przepisy stwierdzić należy, iż prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługiwało Sprzedającemu jeżeli w momencie nabycia towarów i usług wykorzystywanych do budowy budynku i budowli znajdujących się na przedmiotowej nieruchomości:

* był on zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług,

* nieruchomości te wykorzystywane były do wykonywania czynności opodatkowanych,

* Sprzedający mógł zaliczyć poniesione wydatki do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.

A zatem stwierdzić należy, że jeżeli sprzedający spełnił wszystkie wskazane wyżej warunki, przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z ww. wydatkami. W takiej sytuacji - bez względu na to, czy skorzystał on z tego prawa, czy też nie - w momencie sprzedaży przedmiotowych nieruchomości Sprzedający nie mógł skorzystać ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji, transakcja ta podlegała opodatkowaniu według stawki podstawowej 22%.

Reasumując, w przypadku, gdy sprzedający w momencie ponoszenia wydatków na towary i usługi wykorzystywane do budowy budynku i budowli znajdujących się na przedmiotowej nieruchomości spełniał warunki wskazane w nin. interpretacji, przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z tymi wydatkami, a więc nie mógł on skorzystać z prawa do zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy. W konsekwencji, w analizowanej sprawie nie znajdzie zastosowania art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, wyłączający prawo Wnioskodawcy do odliczenia podatku naliczonego. W związku z powyższym, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem, że wydatki związane są z wykonywanymi przez Zainteresowanego czynnościami opodatkowanymi i mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym.

Jednakże, tut. Organ podkreśla, iż to na sprzedającym przedmiotowe nieruchomości spoczywa obowiązek prawidłowego wystawienia faktury VAT dokumentującej określone zdarzenie gospodarcze oraz obowiązek rozliczenia wynikającej z niej kwoty podatku należnego.

Tut. Organ pragnie zauważyć, iż z dniem 1 grudnia 2008 r. (z wyjątkami określonymi w art. 15 tej ustawy) weszła w życie ustawa z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1320) oraz uległy zmianie rozporządzenia Ministra Finansów wydane na podstawie ustawy o podatku VAT.

Na mocy tej ustawy, z dniem 1 grudnia 2008 r. uchylony został przepis art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy, uzależniający prawo podatnika do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od możliwości zaliczenia wydatków do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym. Natomiast z dniem 1 stycznia 2009 r. nowe brzmienie otrzymają przepisy art. 43 ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.