ILPP2/443-1043/09-5/ISN

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 5 sierpnia 2009 r. (data wpływu 11 sierpnia 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 20 października 2009 r. (data wpływu 22 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie importu usług finansowych - jest prawidłowe.

W dniu 11 sierpnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie importu usług finansowych. Wniosek został uzupełniony pismem z dnia 20 października 2009 r. (data wpływu 22 października 2009 r.) o informacje doprecyzowujące.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka jest czynnym podatnikiem VAT w Polsce. W związku z prowadzoną działalnością oraz w celu pokrycia bieżących i przyszłych potrzeb finansowych, podjęła kroki mające na celu pozyskanie zewnętrznych źródeł finansowania i zawarła umowy pożyczek pieniężnych (jako pożyczkobiorca) z osobami prawnymi posiadającymi siedzibę na terytorium Polski, będącymi czynnymi podatnikami VAT (dalej określanymi jako "Pożyczkodawca Krajowy") oraz z osobami fizycznymi zamieszkałymi na stałe na terytorium innych niż Polska krajów Unii Europejskiej, które nie są zarejestrowane dla celów VAT w Polsce (dalej określanymi jako "Pożyczkodawca Zagraniczny"). Jednocześnie, w związku z przewidywanymi dalszymi potrzebami w zakresie finansowania bieżącej działalności, Wnioskodawca planuje zawarcie kolejnej/kolejnych umów pożyczek ze wspomnianymi wyżej, bądź innymi podmiotami.

Posługując się terminami "Umowa Pożyczki" lub "Pożyczka" Spółka odnosić się będzie do każdej z zawartych w przeszłości lub mających zostać zawartych w przyszłości umów, odpowiednio z Pożyczkodawcą Krajowym i/lub Pożyczkodawcą Zagranicznym. Zarówno Pożyczkodawcy Krajowi, jak również Pożyczkodawcy Zagraniczni nie są udziałowcami Spółki.

W uzupełnieniu do wniosku Zainteresowany wyjaśnił, iż:

* odnośnie klasyfikacji usług będących przedmiotem zapytania wg obowiązującej dla celów podatku od towarów i usług Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Towarów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 42, poz. 264 z późn. zm.), nabyte przez niego usługi zostały zaklasyfikowane do symbolu PKWiU 65.22.10 jako "usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym",

* w kwestii doprecyzowania, czy osoby fizyczne udzielające mu pożyczek będą podatnikami podatku od wartości dodanej na terytorium innych państw członkowskich, Wnioskodawca poinformował, że część ze wskazanych osób będzie podatnikami od wartości dodanej na terytorium innego państwa członkowskiego, natomiast pozostała część nie będzie podatnikami tego podatku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zawarcie przez Spółkę Umowy Pożyczki z Pożyczkodawcą Zagranicznym, a w konsekwencji nabycie usług finansowych (do których zaliczają się usługi polegające na udzielaniu pożyczek), będzie wiązać się z koniecznością rozliczenia przez nią importu usług dla celów VAT w Polsce.

Zdaniem Wnioskodawcy, zawarcie Umowy Pożyczki z Pożyczkodawcą Zagranicznym, a w konsekwencji nabycie usług finansowych, do których zaliczają się usługi polegające na udzielaniu pożyczek, będzie wiązać się z koniecznością rozliczenia przez niego importu usług dla celów VAT w Polsce.

W jego ocenie, w analizowanej sprawie zastosowanie znajdą następujące regulacje polskiego prawa podatkowego.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega w szczególności odpłatne świadczenie usług.

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Należy uznać, iż udzielanie pożyczek spełnia definicję świadczenia usług zawartą w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. W przypadku udzielania pożyczek można bowiem zidentyfikować beneficjenta świadczenia, którym będzie pożyczkobiorca (w analizowanej sytuacji Zainteresowany) mogący korzystać z kapitału udostępnionego na określony czas. Jednocześnie jest to usługa odpłatna, z uwagi na fakt, iż pożyczkodawca pobiera wynagrodzenie w postaci odsetek od udostępnionego kapitału.

W myśl art. 27 ust. 3 i 4 ustawy o VAT, usługi finansowe (obejmujące omawiane usługi polegające na udzieleniu pożyczki), świadczone przez podmioty zagraniczne na rzecz polskich podmiotów będących podatnikami VAT, należą do tzw. usług niematerialnych, dla których miejscem świadczenia jest terytorium kraju siedziby usługobiorcy, tj. w analizowanym przypadku Polska. Ponadto, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, polscy usługobiorcy usług niematerialnych, świadczonych na ich rzecz przez podmioty zagraniczne, są podatnikami z tytułu tych czynności, co oznacza, iż są oni zobowiązani do rozliczania importu usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy o VAT. Jednocześnie, zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług, udzielanie pożyczek zaklasyfikowane zostało do usług pośrednictwa finansowego. W myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy o VAT, który pod pozycją nr 3 zawiera między innymi usługi pośrednictwa finansowego (do których zaliczają się również usługi polegające na udzielaniu pożyczek), są zwolnione z VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

W myśl przepisu art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do treści art. 8 ust. 3 ustawy, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu. Czynność udzielenia pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (odsetki), stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT.

Artykuł 2 pkt 9 ustawy stanowi, iż przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Stosownie do treści art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania albo pobytu na terytorium kraju.

W przypadku świadczenia usług bardzo istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dane świadczenie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie.

W myśl art. 27 ust. 1 ustawy, w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce, gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności; w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28.

Odstępstwo od tej zasady przewidziane zostało między innymi w art. 27 ust. 3 ustawy, zgodnie z którym w przypadku gdy usługi, o których mowa w ust. 4, są świadczone na rzecz:

Zgodnie z art. 27 ust. 4 pkt 4 ustawy, przepis ust. 3 stosuje się do usług bankowych, finansowych i ubezpieczeniowych łącznie z reasekuracją, z wyjątkiem wynajmu sejfów przez banki.

Z opisu przedstawionego przez Wnioskodawcę wynika, iż w związku z prowadzoną przez siebie działalnością oraz w celu pokrycia bieżących i przyszłych potrzeb finansowych, podjął kroki mające na celu pozyskanie zewnętrznych źródeł finansowania i zawarł umowy pożyczek pieniężnych (jako pożyczkobiorca) z "Pożyczkodawcami Zagranicznymi" - osoby fizyczne zamieszkałe na stałe na terytorium innych niż Polska krajów Unii Europejskiej, które nie są zarejestrowane dla celów VAT w Polsce. Jednocześnie, w związku z przewidywanymi dalszymi potrzebami w zakresie finansowania bieżącej działalności, Zainteresowany planuje zawarcie kolejnej/kolejnych umów pożyczek ze wspomnianymi wyżej, bądź innymi podmiotami. W uzupełnieniu do wniosku Spółka poinformowała, że część "Pożyczkodawców Zagranicznych" jest podatnikami od wartości dodanej na terytorium innego państwa członkowskiego, natomiast pozostała część nie jest podatnikami tego podatku. Ponadto wyjaśniła, iż zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Towarów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 42, poz. 264 z późn. zm.), nabyte przez nią usługi zostały zaklasyfikowane do symbolu PKWiU 65.22.10 jako "usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym". Zainteresowany wskazał, że nabyta usługa jest usługą finansową.

Zatem, zgodnie z powołanym stanem prawnym oraz opisem zawartym we wniosku, z tytułu nabycia od podatnika posiadającego siedzibę na terytorium innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej usługi finansowej, Wnioskodawca będzie zobowiązany do opodatkowania tej czynności jako importu usług.

Natomiast w myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W pozycji 3 omawianego załącznika (Sekcja J ex 65-67), jako zwolnione od podatku od towarów i usług określa się usługi pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem:

Użycie przez ustawodawcę "ex" przy grupowaniu PKWiU oznacza, że dotyczy tylko danej usługi z danego grupowania.

W związku z powyższym, stwierdzić należy iż pożyczka udzielona Wnioskodawcy, przez podatnika posiadającego siedzibę lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju, będzie stanowiła import usługi finansowej, która na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, będzie zwolniona od podatku.

Jednocześnie tut. Organ zwraca uwagę, iż w przypadku nabycia usług finansowych od "Pożyczkodawców Zagranicznych" - osób fizycznych - niebędących podatnikami nieposiadającymi siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania albo pobytu na terytorium kraju, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, nie dochojdzie do importu usług.

Ponadto podkreślić należy, iż kwestie dotyczące zaklasyfikowania czynności wskazanych we wniosku do właściwego grupowania statystycznego, nie mieszczą się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z powyższym, niniejszej interpretacji udzielono w oparciu o klasyfikację PKWiU wskazaną przez Zainteresowanego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w zakresie importu usług finansowych. Stan faktyczny w ww. zakresie został rozstrzygnięty w interpretacji indywidualnej z dnia 2 listopada 2009 r. Nr ILPP2/443-1043/09 -4/ISN. Pozostała część wniosku dotycząca stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w zakresie momentu powstania obowiązku podatkowego oraz podstawy opodatkowania w imporcie usług finansowych została rozstrzygnięta w odrębnych interpretacjach indywidualnych z dnia 2 listopada 2009 r. odpowiednio Nr ILPP2/443 1043/09-6/ISN i Nr ILPP2/443-1043/09-7/ISN. Natomiast kwestia dotycząca stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w zakresie opodatkowania pożyczek od pożyczkodawców krajowych została rozstrzygnięta w interpretacjach indywidualnych z dnia 2 listopada 2009 r. Nr ILPP2/443 -1043/09-8/ISN i Nr ILPP2/443-1043/09-9/ISN.

Ponadto, kwestie dotyczące podatku od czynności cywilnoprawnych będą przedmiotem odrębnych rozstrzygnięć.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.