ILPP1/4512-1-473/15-5/AS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), w zw. z § 9 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 22 czerwca 2015 r. (data wpływu 25 czerwca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia, czy wszystkie nabyte do końca roku 2015 towary i usługi będą - od 1 stycznia 2016 r. - podlegały w kolejnych latach korekcie na zasadach przewidzianych do końca roku 2015, tj. przy zastosowaniu proporcji obliczanej metodą stosowaną w roku 2015 i w latach wcześniejszych (pytanie oznaczone we wniosku nr 3) - jest:

* prawidłowe w stosunku do towarów i usług, w tym środków trwałych,

* nieprawidłowe w stosunku do nieruchomości.

W dniu 25 czerwca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia, czy wszystkie nabyte do końca roku 2015 towary i usługi będą - od 1 stycznia 2016 r. - podlegały w kolejnych latach korekcie na zasadach przewidzianych do końca roku 2015, tj. przy zastosowaniu proporcji obliczanej metodą stosowaną w roku 2015 i w latach wcześniejszych (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Ośrodek jest agencją wykonawczą (państwową osobą prawną) utworzoną na podstawie ustawy z dnia 25 listopada 2010 r. o Centralnym Ośrodku Badania Odmian Roślin Uprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 239, poz. 1591 z późn. zm).

W skład Ośrodka wchodzi centrala i 16 oddziałów terenowych wymienionych w Rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 21 grudnia 2010 r. w sprawie nadania statutu Centralnemu Ośrodkowi Badania Odmian Roślin Uprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 254, poz. 1708).

Ośrodek jest jednym podatnikiem podatku VAT i podatku CIT. Gospodarka finansowa agencji ma jednak bardzo zdecentralizowany charakter.

Centrala Ośrodka oraz każdy z 16 oddziałów terenowych (zwane dalej jednostkami organizacyjnymi Ośrodka) sporządzają jednostkowe plany finansowe oraz jednostkowe sprawozdania budżetowe i finansowe (wyłącznie dla potrzeb wewnętrznych) oraz posiadają wyodrębnione rachunki bankowe (dyrektorzy oddziałów terenowych są dysponentami środków finansowych).

Dyrektorzy oddziałów terenowych, na podstawie ustawy i statutu Ośrodka, udzielają samodzielnie zamówień publicznych (są kierownikami zamawiającego w rozumieniu ustawy - Prawo zamówień publicznych), a także są pracodawcami dla zatrudnionych w oddziałach terenowych pracowników (wykonują czynności w zakresie prawa pracy).

Ośrodek realizuje zadania państwa (zwane dalej: ustawową działalnością badawczo-doświadczalną) określone w ustawie z dnia 9 listopada 2012 r. o nasiennictwie (Dz. U. z 2012 r. poz. 1512, z późn. zm.) oraz ustawie z dnia 26 czerwca 2003 r. o ochronie prawnej odmian roślin (Dz. U. z 2003 r. Nr 137, poz. 1300 z późn. zm.), tj. w zakresie:

Ponadto, Ośrodek prowadzi typową działalność gospodarczą, w tym w szczególności produkcję rolniczą, usługową działalność badawczo-doświadczalną oraz wynajem pomieszczeń magazynowych i lokali mieszkalnych.

Ośrodek otrzymuje 3 rodzaje dotacji z budżetu państwa:

Ustawowa działalność badawczo-doświadczalna finansowana jest ze środków dotacji celowej udzielonej Ośrodkowi z budżetu państwa.

Działalność ta, dofinansowywana jest także ze środków uzyskiwanych z prowadzonej przez Ośrodek działalności gospodarczej - w zakresie, w jakim środki z budżetu państwa nie pokrywają ponoszonych przez Ośrodek kosztów ustawowej działalności.

Ponadto, co roku ośrodek otrzymuje z budżetu państwa dotację podmiotową, która przeznaczana jest w całości na dofinansowanie działalności centrali Ośrodka (ok. 95% kosztów centrali Ośrodka). Należy przy tym wskazać, że centrala Ośrodka wykonuje zadania, które są związane z całokształtem działalności i dlatego finansowane są z niej wydatki służące zarówno działalności gospodarczej, jak również czynnościom innym niż działalność gospodarcza (ustawowej działalności badawczo-doświadczalnej).

Produkcja rolnicza i usługowa działalność badawczo-doświadczalna, finansowane są z dochodów uzyskiwanych z prowadzonej działalności gospodarczej. W ramach działalności rolniczej, Ośrodek otrzymuje dopłaty do produkcji z A oraz B.

Zakupy składników majątku trwałego finansowane są ze środków dotacji celowej udzielonej Ośrodkowi z budżetu państwa na ten cel oraz z dochodów uzyskiwanych przez Ośrodek z prowadzonej działalności gospodarczej.

Z punktu widzenia ustawy o VAT, w Ośrodku występują jednocześnie trzy rodzaje czynności:

Czynności wymienione w pkt 2 i 3 stanowią działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Udział działalności opodatkowanej w ogólnych przychodach jest bardzo zróżnicowany w poszczególnych jednostkach organizacyjnych Ośrodka (centrali oraz 16 oddziałach terenowych) i wynosi od 15% do 65% wszystkich przychodów.

Na poczet ww. czynności, Ośrodek ponosi różnego rodzaju wydatki, które jednocześnie dotyczą wszystkich trzech rodzajów działalności (ponad 90% wszystkich zakupów) - zwaną dalej "działalnością mieszaną". W związku z charakterem prowadzonej działalności, Ośrodek nie jest w stanie ustalić, w jakiej części ponoszone wydatki (koszty) dotyczą działalności opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej z podatku VAT, a w jakiej części działalności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie (oznaczone we wniosku nr 3).

Czy wszystkie nabyte do dnia 31 grudnia 2015 r. towary i usługi (także środki trwałe oraz nieruchomości, dla których okres korekty podatku naliczonego wynosi odpowiednio 5 oraz 10 lat) będą od dnia 1 stycznia 2016 r. podlegały w kolejnych latach korekcie na zasadach przewidzianych do dnia 31 grudnia 2015 r., tj. przy zastosowaniu proporcji obliczanej metodą stosowaną w roku 2015 i w latach wcześniejszych.

Zdaniem Wnioskodawcy, towary i usługi nabyte do dnia 31 grudnia 2015 r. będą podlegały korekcie podatku naliczonego przy zastosowaniu proporcji obliczanej metodą stosowaną do końca roku 2015 (wg obowiązujących do końca roku 2015 przepisów).

Ośrodek dokona zatem korekty rocznej za rok 2015 przy zastosowaniu proporcji obliczanej w sposób dotychczasowy.

Jednocześnie Ośrodek obliczy proporcję na rok 2016 nową metodą wynikającą z przepisów obowiązujących od dnia 1 stycznia 2016 r. i będzie stosować ją dla odliczenia VAT od zakupów dokonywanych od dnia 1 stycznia 2016 r.

Ewentualna korekta roczna dla środków trwałych o wartości początkowej powyżej 15 000 zł i nabytych do dnia 31 grudnia 2015 r. dokonywana będzie w okresie 5 lat (odpowiednio dla nieruchomości - 10 lat) przy wykorzystaniu proporcji obliczonej metodą stosowaną do końca roku 2015.

Powyższe stanowisko wynika wprost z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 9 kwietnia 2015 r. oraz z konstytucyjnej zasady ochrony praw nabytych.

Ośrodek zwraca przy tym uwagę, że z uzasadnienia projektu nowelizacji ustawy, która zmiany wprowadziła, wynika stanowisko odmienne, które jednak wydaje się być stanowiskiem błędnym. O ile więc zdarza się, że administracja podatkowa narzuca podatnikom już obecnie stosowanie nowych przepisów, to w razie skierowania sprawy do sądu administracyjnego, sądy jednak w pełni przyznają rację podatnikom.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest:

* prawidłowe - w zakresie towarów i usług, w tym również środków trwałych,

* nieprawidłowe - w zakresie nieruchomości.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

W sytuacji, gdy podatnik równocześnie wykonuje działalność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tzn. opodatkowaną lub zwolnioną z podatku, i działalność niepodlegającą temu podatkowi, czyli nienależącą do zakresu stosowania dyrektywy 2006/112/WE, odliczenie podatku naliczonego od wydatków poniesionych przez podatnika jest dopuszczalne tylko w takim zakresie, w jakim wydatki te można przyporządkować działalności podlegającej VAT w rozumieniu dyrektywy 2006/112/WE (przykładowo pkt 30-31 wyroku TSUE w sprawie C-437/06, pkt 39 wyroku TSUE w sprawie C-515/07). W polskich przepisach powyższe ma odzwierciedlenie głównie w art. 86 ust. 1, w powiązaniu z art. ust. 7b ustawy o VAT.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy warunkowane jest tym, aby nabywane przez podatnika towary i usługi były przez niego wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 7b ustawy, w przypadku nakładów ponoszonych na nabycie, w tym na nabycie praw wieczystego użytkowania gruntów, oraz wytworzenie nieruchomości, stanowiącej majątek przedsiębiorstwa danego podatnika, wykorzystywanej zarówno do celów prowadzonej przez tego podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, których nie da się w całości przypisać działalności gospodarczej, podatek naliczony oblicza się według udziału procentowego, w jakim dana nieruchomość wykorzystywana jest do celów działalności gospodarczej.

Przepis ten ma zastosowanie do nieruchomości, nabytych lub wytworzonych po dniu 1 stycznia 2011 r. i wykorzystywanych zarówno na cele działalności, jak i poza nią. W tej sytuacji bowiem odliczenia podatku należy dokonać w zgodzie z cyt. art. 86 ust. 7b ustawy.

Cytowany wyżej przepis art. 86 ust. 7b ustawy wprowadza szczególny tryb obliczania podatku naliczonego od nabycia bądź wytworzenia nieruchomości (w tym ponoszonych nakładów) w sytuacji, w której dana nieruchomość ma być używana zarówno na cele działalności, jak i na cele niezwiązane z prowadzoną działalnością. Niniejsza regulacja ma zastosowanie wówczas, gdy dana nieruchomość (której dotyczy podatek naliczony) nie jest wykorzystywana wyłącznie w prowadzonej działalności. Obejmuje ona sytuacje, w których nieruchomość ma przeznaczenie mieszane, to znaczy jest wykorzystywana w działalności, jak i na inne cele.

Zatem powyższy przepis nakłada obowiązek określenia wysokości udziału procentowego, w jakim dana nieruchomość zostanie lub została wykorzystana do celów prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej.

Unormowanie to ma charakter doprecyzowujący ogólną zasadę w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT od wydatków związanych z nieruchomością stanowiącą majątek przedsiębiorstwa podatnika, wykorzystywaną zarówno do celów prowadzonej działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż prowadzona działalność, które stanowi dopełnienie art. 86 ust. 1 ustawy.

Wyrażoną wyżej generalną zasadę uprawniającą do odliczenia podatku naliczonego, uzupełniają w sposób technicznoprawny regulacje zawarte w art. 90 i art. 91 ustawy.

Przy czym przepisy zawarte w art. 90 ustawy regulują kwestie związane z prawem do odliczenia podatku naliczonego w sytuacji, gdy podatnik nabyte towary i usługi wykorzystuje zarówno do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje. Z tym, że przez "czynności w związku z którymi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego" należy rozumieć czynności zwolnione od podatku.

Artykuł 90 ustawy określa dla ww. sytuacji zasady proporcjonalnego odliczenia podatku naliczonego w ciągu roku podatkowego na podstawie obrotów osiągniętych w poprzednim roku podatkowym.

Z kolei zgodnie z art. 90a ust. 1 ustawy, w przypadku gdy w ciągu 120 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym nieruchomość stanowiąca część przedsiębiorstwa podatnika została przez niego oddana w użytkowanie, nastąpi zmiana w stopniu wykorzystania tej nieruchomości do celów działalności gospodarczej, dokonuje się korekty podatku naliczonego odliczonego przy jej nabyciu lub wytworzeniu. Korekty, o której mowa w zdaniu pierwszym, dokonuje się w deklaracji za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła ta zmiana, w kwocie proporcjonalnej do pozostałego okresu korekty. Jeżeli podatnik wykorzystuje tę nieruchomość w działalności gospodarczej również do czynności zwolnionych od podatku bez prawa do odliczeń, korekta powinna uwzględniać proporcję określoną w art. 90 ust. 3-10, zastosowaną przy odliczeniu.

Stosownie natomiast do art. 90a ust. 2 ustawy, w przypadku, o którym mowa w ust. 1, przepisu art. 8 ust. 2 nie stosuje się.

Natomiast art. 90b ustawy reguluje kwestię korekty w sytuacji nabycia, importu lub oddania do używania pojazdów samochodowych.

Z kolei przepisy zawarte w art. 91 ustawy wprowadzają regułę ostatecznego rozliczenia podatku naliczonego za dany rok podatkowy w sytuacji, gdy odliczenia dokonano na podstawie proporcji, o której mowa w art. 90 ustawy, a ponadto regulują kwestię odliczenia podatku w przypadku, gdy uprzednio odliczona kwota podatku naliczonego z różnych przyczyn musi zostać skorygowana lub w przypadku, gdy podatek naliczony nie został odliczony, bo na moment realizacji prawa do odliczenia nabyty towar lub usługa nie miały służyć działalności opodatkowanej ale sytuacja ta uległa zmianie.

I tak, zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy, po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6 lub 10 lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

Natomiast w myśl art. 91 ust. 2 ustawy, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym, że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Z kolei przepis art. 91 ust. 3 ustawy stanowi, że korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej - w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty - art. 91 ust. 4 ustawy.

Zgodnie z art. 91 ust. 5 ustawy, w przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 - w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.

Na mocy art. 91 ust. 6 ustawy, w przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 7 ustawy, przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Stosownie do art. 91 ust. 7a ustawy, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.

W oparciu o art. 91 ust. 7b ustawy, w przypadku towarów i usług innych niż wymienione w ust. 7a, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 7c.

Jak stanowi ust. 7c powołanego artykułu, jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje - korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.

W przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana (art. 91 ust. 7d ustawy).

Na podstawie art. 91 ust. 8 ustawy, korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania.

W obowiązującym dotychczas stanie prawnym, kwestia korekty podatku od towarów i usług wykorzystanych do celów mieszanych wynika jedynie pośrednio z ust. 6 art. 91 ustawy (nie dotyczy to korekty w zakresie poniesionych nakładów "na nieruchomości").

Od dnia 1 stycznia 2016 r., do art. 86 ust. 2 ustawy dodane zostały ustawą z dnia 9 kwietnia 2015 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 605; zwanej dalej ustawą nowelizującą): ust. 2a-2h.

W stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2016 r., zgodnie z art. 86 ust. 2a, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej "sposobem określenia proporcji". Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Z art. 86 ust. 2b wynika, że sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

Przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane (art. 86 ust. 2c):

Przepisy art. 86 ust. 2d stanowią, że w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.

Z kolei z art. 86 ust. 2e wynika, że podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu.

Przepis ust. 2e stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne (art. 86 ust. 2f).

Stosownie do art. 86 ust. 2g, proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 86 ust. 2h, w przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.

Z art. 86 ust. 7b ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016 r. wynika, że w przypadku nakładów ponoszonych na nabycie, w tym na nabycie praw wieczystego użytkowania gruntów, oraz wytworzenie nieruchomości, stanowiącej majątek przedsiębiorstwa danego podatnika, wykorzystywanej zarówno do celów wykonywanej przez tego podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów osobistych, o których mowa w art. 8 ust. 2, gdy przypisanie tych nakładów w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się według udziału procentowego, w jakim dana nieruchomość jest wykorzystywana do celów działalności gospodarczej.

Oznacza to, że od 1 stycznia 2016 r., art. 86 ust. 7b ustawy będzie miał zastosowanie tylko w przypadku nieruchomości wykorzystywanych przez podatnika do celów prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz celów osobistych. Nie będzie on miał natomiast zastosowania w przypadku nieruchomości wykorzystywanych przez podatnika do celów prowadzonej przez niego działalności gospodarczej oraz innych celów podatnika, które nie są jego celami osobistymi.

Spowoduje to, że w odniesieniu do wykorzystywania nieruchomości na cele prywatne znajdzie zastosowanie wyłącznie klucz powierzchniowy, ponieważ w takim przypadku nie wystąpi obrót, możliwość przyporządkowania pracowników, czy też kategoria roboczogodzin. W pozostałym natomiast zakresie zastosowanie znajdzie, na podstawie przepisów art. 86 ust. 2a do ust. 2h ustawy w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016 r., każda metoda, uzasadniona ekonomicznie i gwarantująca właściwe przyporządkowanie podatku naliczonego.

W znowelizowanym art. 86 ust. 7b ustawy o VAT, uregulowany zostanie wyłącznie zakres odliczenia VAT w przypadku wykorzystania nieruchomości do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej oraz do celów osobistych. Zmiana ta ma zatem charakter techniczny, dostosowujący do zmian wprowadzonych dodanym art. 86 ust. 2a ustawy o VAT. Bez zmian pozostaną zatem również kwestie związane ze zmianą zakresu wykorzystywania nieruchomości do celów prywatnych, tj. wyłączenie stosowania art. 88 ust. 2 ustawy o VAT oraz zasady dokonywania korekt (art. 90a ustawy o VAT).

Z kolei w art. 86 ustawy, po ust. 21 został dodany ust. 22, z którego wynika, że minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.

Jednak i w takich przypadkach możliwe będzie stosowanie przez podatników innego sposobu określenia prewspółczynnika. Wynika to z art. 86 ust. 2h ustawy, który stanowi, że w przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji, nazywany prewspółczynnikiem, wskazują przepisy wykonawcze, uzna, że wskazany zgodnie z tymi przepisami sposób określenia prewspółczynnika nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny, bardziej reprezentatywny sposób określenia prewspółczynnika.

Zmianie od dnia 1 stycznia 2016 r. ulegają również przepisy art. 90a ust. 1 ustawy - zdanie pierwsze oraz dodano art. 90c ust. 1, 2, 3 ustawy.

Z art. 90a ust. 1 ustawy zdanie pierwsze, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r., wynika, że w przypadku, o którym mowa w art. 86 ust. 7b, gdy w ciągu 120 miesięcy, licząc od miesiąca, w którym nieruchomość stanowiąca część przedsiębiorstwa podatnika została przez niego oddana do użytkowania, nastąpi zmiana w stopniu wykorzystania tej nieruchomości do celów działalności gospodarczej, dokonuje się korekty podatku naliczonego odliczonego przy jej nabyciu lub wytworzeniu.

Natomiast wprowadzony od 1 stycznia 2016 r. przepis art. 90c ust. 1 ustawy stanowi, że w przypadku nabytych towarów i usług, w odniesieniu do których kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie z art. 86 ust. 2a, po zakończeniu roku podatkowego, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, podatnik jest obowiązany dokonać korekty podatku odliczonego przy ich nabyciu, uwzględniając dane dla zakończonego roku podatkowego. Przepisy art. 91 ust. 2-9 stosuje się odpowiednio.

W przypadku gdy korekty podatku odliczonego dokonuje podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie art. 86 ust. 22, może on uwzględnić dane za rok podatkowy poprzedzający poprzedni rok podatkowy, jeżeli takie dane przyjęto w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w art. 86 ust. 2a (art. 90c ust. 2 ustawy w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r.).

Na podstawie art. 90c ust. 3 ustawy, od 1 stycznia 2016 r., dokonując korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik może przyjąć inny sposób określania proporcji, niż został przyjęty dla danego roku podatkowego, jeżeli byłby on bardziej reprezentatywny dla zakończonego roku.

Z powyższego wynika, że zmiany obowiązujące od dnia 1 stycznia 2016 r. w przepisie art. 86 ust. 7b i art. 90a ustawy nie powodują zmian w odniesieniu do wykorzystania nieruchomości dla celów prywatnych w stosunku do stanu prawnego obowiązującego w roku 2015, zatem nie są konieczne w tym zakresie przepisy przejściowe.

Natomiast zapisy art. 86 ust. 2a do 2 h ustawy zawierają uregulowania, które powinny być w roku 2015 stosowane w postaci wydzielenia podatku naliczonego w odniesieniu do wykonywanej przez podatnika działalności pozostającej poza sferą VAT, według ustalonego przez niego klucza podziału. Zatem również nie wymagają wprowadzenia przepisów przejściowych i jednoznacznego wskazania, jak podatek naliczony do odliczenia powinien być odliczany. Już bowiem w rozliczeniach roku 2015 podatnicy powinni dokonywać wydzielenia podatku naliczonego w odniesieniu do wykonywanych przez nich działalności poza sferą podatku od towarów i usług, według ustalonego przez siebie klucza podziału.

Dodatkowo jednak ustawodawca wskazał w art. 6 ust. 1 ustawy nowelizującej, że przepis art. 90c ustawy wymienionej w art. 1 ma zastosowanie do towarów i usług nabytych od dnia 1 stycznia 2016 r.

Natomiast w art. 6 ust. 2 ustawy nowelizującej, w przypadku nakładów poniesionych przed dniem 1 stycznia 2016 r. na nabycie, w tym na nabycie praw wieczystego użytkowania gruntów, oraz wytworzenie nieruchomości, stanowiącej majątek przedsiębiorstwa danego podatnika, do których miał zastosowanie art. 90a ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu dotychczasowym, korekty kwoty podatku naliczonego w pozostałym jej okresie dokonuje się na zasadach określonych w art. 90c wymienionym w art. 1 ustawy nowelizującej.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Wnioskodawca składa się z centrali i 16 oddziałów terenowych, jest jednym podatnikiem podatku VAT i podatku CIT. Gospodarka finansowa agencji ma jednak bardzo zdecentralizowany charakter. Centrala oraz oddziały terenowe sporządzają jednostkowe plany finansowe oraz jednostkowe sprawozdania budżetowe i finansowe oraz posiadają wyodrębnione rachunki bankowe. Dyrektorzy oddziałów terenowych, na podstawie ustawy i statutu, udzielają samodzielnie zamówień publicznych. Zainteresowany realizuje zadania państwa. Ponadto prowadzi typową działalność gospodarczą, w tym w szczególności produkcję rolniczą, usługową działalność badawczo-doświadczalną oraz wynajem pomieszczeń magazynowych i lokali mieszkalnych. Wnioskodawca otrzymuje 3 rodzaje dotacji z budżetu państwa: dotację celową na sfinansowanie lub dofinansowanie realizacji bieżących zadań ustawowych, dotację podmiotową oraz dotację celową na sfinansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji. Ustawowa działalność badawczo-doświadczalna finansowana jest ze środków dotacji celowej udzielonej Wnioskodawcy z budżetu państwa. Działalność ta, dofinansowywana jest także ze środków uzyskiwanych z prowadzonej przez Zainteresowanego działalności gospodarczej - w zakresie, w jakim środki z budżetu państwa nie pokrywają ponoszonych przez Niego kosztów ustawowej działalności. Ponadto, co roku otrzymuje z budżetu państwa dotację podmiotową, która przeznaczana jest w całości na dofinansowanie działalności centrali. Produkcja rolnicza i usługowa działalność badawczo-doświadczalna, finansowane są z dochodów uzyskiwanych z prowadzonej działalności gospodarczej. W ramach działalności rolniczej, Wnioskodawca otrzymuje dopłaty do produkcji z A oraz B. Zakupy składników majątku trwałego finansowane są ze środków dotacji celowej udzielonej z budżetu państwa na ten cel oraz z dochodów uzyskiwanych z prowadzonej działalności gospodarczej. U Wnioskodawcy występują jednocześnie trzy rodzaje czynności: niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, opodatkowane stawkami VAT i czynności zwolnione przedmiotowo od podatku VAT.

Na poczet ww. czynności, Zainteresowany ponosi różnego rodzaju wydatki, które jednocześnie dotyczą wszystkich trzech rodzajów działalności (ponad 90% wszystkich zakupów) - zwana dalej "działalnością mieszaną". W związku z charakterem prowadzonej działalności, Wnioskodawca nie jest w stanie ustalić, w jakiej części ponoszone wydatki (koszty) dotyczą działalności opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej z podatku VAT, a w jakiej części działalności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Na tle powyższego Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy nabyte do 31 grudnia 2015 r. towary i usługi będą od dnia 1 stycznia 2016 r. podlegały w kolejnych latach korekcie na zasadach przewidzianych do dnia 31 grudnia 2015 r., tj. przy zastosowaniu proporcji obliczanej metodą stosowaną w roku 2015 i w latach wcześniejszych.

Podsumowując powyższe należy stwierdzić, że w przypadku nakładów poniesionych do 31 grudnia 2015 r. na nabycie, w tym na nabycie prawa wieczystego użytkowania gruntów oraz wytworzenie nieruchomości, stanowiącej majątek przedsiębiorstwo podatnika, do których zastosowanie ma obecnie art. 90a ustawy, korekty podatku naliczonego w pozostałym jej okresie dokonywać należy na zasadach określonych w art. 90c ustawy o podatku od towarów i usług (obowiązującym od dnia 1 stycznia 2016 r.). Bez zmiany pozostaną natomiast kwestie związane ze zmianą zakresu wykorzystywania nieruchomości do celów prywatnych, tj. wyłączenie stosowania art. 8 ust. 2 ustawy oraz zasady dokonywania korekt (art. 90a ustawy).

Z kolei w stosunku do pozostałych towarów i usług (w tym środków trwałych), nabytych do 31 grudnia 2015 r., Wnioskodawca od dnia 1 stycznia 2016 r. dokonuje korekty podatku na zasadach przewidzianych do dnia 31 grudnia 2015 r., tj. przy zastosowaniu przepisów art. 90 i 91 ustawy o podatku od towarów i usług.

Nadmienia się, że w niniejszej interpretacji udzielono odpowiedzi w zakresie zadanego pytania. Inne kwestie nie objęte pytaniem nie mogą być - zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności sposobu obliczania proporcji na rok 2016. Przedmiotowa interpretacja nie rozstrzyga również prawidłowości zakwalifikowania przez Wnioskodawcę wykonywanych czynności jako niepodlegających opodatkowaniu, opodatkowanych i zwolnionych oraz prawidłowości stosowania przez Wnioskodawcę dotychczasowej proporcji.

Informuje się ponadto, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia, czy wszystkie nabyte do końca roku 2015 towary i usługi będą - od 1 stycznia 2016 r. - podlegały w kolejnych latach korekcie na zasadach przewidzianych do końca roku 2015, tj. przy zastosowaniu proporcji obliczanej metodą stosowaną w roku 2015 i w latach wcześniejszych (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).

Natomiast wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie sposobu obliczenia proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a i następnych (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) oraz w zakresie ustalenia ilości wskaźników proporcji (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) został rozstrzygnięty postanowieniem o pozostawieniu wniosku bez rozpatrzenia z dnia 25 września 2015 r. nr ILPP1/4512-1-473/15-6/AS.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.