ILPP1/443-980/09-4/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Cywilnej, przedstawione we wniosku z dnia 14 sierpnia 2009 r. (data wpływu 18 sierpnia 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 15 października 2009 r. (data wpływu 19 października 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od poniesionych nakładów inwestycyjnych - jest prawidłowe.

W dniu 18 sierpnia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od poniesionych nakładów. Powyższy wniosek uzupełniono pismem z dnia 15 października 2009 r. o doprecyzowanie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W ramach wzajemnych rozliczeń wierzytelności Spółka wejdzie w posiadanie nieruchomości niezabudowanej będącej własnością dłużnika. Na działce tej ma być pobudowany budynek mieszkalno-usługowy z lokalami przeznaczonymi na sprzedaż. Dłużnik wchodząc w jej posiadanie, w ramach rozliczeń wzajemnych z Gminą z tytułu zakupu tej nieruchomości zobowiązał się do wybudowania na działce stanowiącej własność Gminy, na swój koszt budynku mieszkalnego obejmującego 19 lokali mieszkalnych i przekazania go Gminie. Zobowiązanie to regulowało sposób zapłaty za działkę (bez dodatkowych płatności w gotówce). Ponieważ, wartość nakładów na budowę przekracza kwotę zobowiązań wobec Gminy, dłużnikowi przysługiwało będzie roszczenie o zwrot nakładów poniesionych na wybudowanie 8 lokali mieszkalnych. Do chwili obecnej dłużnik nie dokonał żadnych nakładów w związku z tą umową. Nabywając nieruchomość od dłużnika Spółka wejdzie w jego prawa (prawo własności działki), ale też i w zobowiązanie opisane wyżej. W wyniku tej transakcji Spółka poniesie koszt budowy 11 lokali mieszkalnych, które przekaże Gminie. Za pozostałe 8 lokali uzyska od Gminy przychód, a zatem koszt poniesiony na ich budowę będzie kosztem uzyskania przychodów.

Ze złożonego w dniu 19 października 2009 r. uzupełnienia do wniosku wynika, iż 11 lokali przekazane zostanie Gminie nieodpłatnie. Jednakże, Zainteresowany podaje, że koszt wybudowania tych lokali stanowi dla Spółki koszt związany z nabyciem innej działki, na której Spółka pobuduje inny budynek z lokalami na sprzedaż. Warunkiem uzyskania działki jest budowa na koszt Spółki, na działce będącej własnością Gminy, 11 lokali mieszkalnych i przekazanie ich Gminie. Tak więc, koszt budowy lokali stanowi niejako cenę zapłaconą Gminie za przekazane innej działki. Z tytułu przekazania ww. lokali Wnioskodawca nie uzyska żadnego obrotu (przychodu). W opisanej sytuacji nie będzie miało miejsce nieodpłatne przekazanie lokali, zatem Spółka nie uzyska obrotu podlegającego podatkowi VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy od tych nakładów Spółce będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, aby nabyć działkę przeznaczoną pod budowę budynku mieszkalno-usługowego konieczne jest wybudowanie (na rzecz Gminy) budynku z 19 lokalami mieszkalnymi. Bez podjęcia takiego zobowiązania transakcja nie doszłaby do skutku i budowa budynku z lokalami na sprzedaż również. Jest to zatem wydatek poniesiony w celu uzyskania przychodu ze sprzedaży lokali mieszkalnych i usługowych.

Zainteresowany wskazuje, iż sprzedaż lokali w budynku mieszkalno-usługowym podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT. W tej sytuacji zastosowanie winien znaleźć przepis art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) stanowiący, że w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Ponieważ, koszt budowy lokali przekazanych Gminie stanowić będzie wartość działki, koszty te związane będą z przedsiębiorstwem podatnika, w związku z czym Spółce przysługiwać powinno prawo do odliczenia VAT od nakładów poczynionych na lokale, które będą przekazane Gminie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów - stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Według art. 2 pkt 6 ustawy, towarami są rzeczy ruchome jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Przez świadczenie usług - stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy, w tym również:

Stosownie do art. 8 ust. 3 ustawy, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Brzmienie powołanego wyżej przepisu art. 8 ust. 1 ustawy sprawia, że zawarta w nim definicja "świadczenia usług" ma charakter dopełniający definicję "dostawy towarów" i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem VAT transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej.

Z przytoczonych przepisów nie wynika, że odpłatność za czynności dostawy towarów lub świadczenia usług musi mieć postać pieniężną. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową - zapłata w innym towarze lub usłudze albo mieszaną - zapłata w części pieniężna i w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, aby istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

W myśl art. 603 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę zamiany każda ze stron zobowiązuje się przenieść na drugą stronę własność rzeczy w zamian za zobowiązanie się do przeniesienia własności innej rzeczy. Zatem w przypadku zamiany obie strony przenoszą na siebie wzajemnie własność rzeczy, występując zarówno w charakterze dostawcy, jak i w charakterze nabywcy. Przepis art. 604 Kodeksu cywilnego daje dyspozycję odpowiedniego stosowania do zamiany przepisów o sprzedaży.

Umowa zamiany jest umową wzajemną, bardzo zbliżoną do umowy sprzedaży. Różnica w stosunku do umowy sprzedaży polega na tym, że w miejsce świadczenia ceny pojawia się obowiązek drugiej strony przeniesienia własności rzeczy, bądź świadczenia usługi. Ze względu na wzajemny charakter umowy, wartość świadczeń powinna być ekwiwalentna.

W tym miejscu zauważyć należy także, iż stosownie do art. 47 § 1-3 k.c., część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych. Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania (art. 48 k.c.). Zgodnie z zasadą prawa "superficies solo cedit" (to co jest na powierzchni przypada gruntowi) odnoszącą się do związania własności budynku wzniesionego na gruncie z własnością tego gruntu, częścią składową gruntu są wszystkie rzeczy trwale złączone z tą nieruchomością.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, iż Wnioskodawca wejdzie w posiadanie (od dłużnika) działki niezabudowanej, którą to dłużnik nabył od Gminy w zamian za zobowiązanie polegające na wybudowaniu budynku z lokalami mieszkalnymi na gruncie będącym własnością Gminy. Zainteresowany nabywając nieruchomość od dłużnika wejdzie w jej prawa (prawo własności działki), ale i w wynikające z zamiany zobowiązanie. W związku z tym Spółka poniesie nakłady inwestycyjne w celu wybudowania budynku z 19 lokalami mieszkalnymi na działce stanowiącej własność Gminy. Z ww. lokali 11 zostanie nieodpłatnie przekazane Gminie w zamian za nieruchomość niezabudowaną gruntową, na której Zainteresowany wybuduje budynek mieszkalno-usługowy. Natomiast, pozostałe 8 lokali mieszkalnych zostanie przez Spółkę sprzedane Gminie.

Biorąc pod uwagę przywołane przepisy prawa oraz opisane zdarzenie przyszłe należy uznać, iż Spółka, która poniesie nakłady na budowę 11 lokali mieszkalnych, będzie ich właścicielem w sensie ekonomicznym. Natomiast z cywilistycznego punktu widzenia efekty poniesionych nakładów od razu będą należały do właściciela gruntu, którym jest Gmina. Zatem nakłady poniesione przez Spółkę na budowę budynku z lokalami mieszkalnymi na gruncie należącym do Gminy, należy traktować jako usługę świadczoną pomiędzy dwoma podmiotami. Odpłatnością za świadczenie, w tym przypadku, jest kwota, którą Gmina musi uiścić za poniesione przez Spółkę nakłady, przy czym odpłatność ta może być wyrażona w pieniądzu lub naturze w formie towaru lub też usługi.

Tym samym poniesienie nakładów inwestycyjnych na poczet budowy przez Spółkę 11 lokali mieszkalnych na cudzym gruncie, stanowić będzie odpłatne świadczenie usług - w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy - podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7 suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z treści art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy są spełnione określone warunki: odliczenia podatku naliczonego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz istnieje bezpośredni i ścisły związek pomiędzy podatkiem naliczonym a czynnością opodatkowaną.

Powyższa zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto, prawo do odliczenia podatku naliczonego jest ograniczone przez zapisy art. 88 ustawy.

Reasumując, czynność wybudowania 11 lokali mieszkalnych na cudzym gruncie będzie stanowić odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, tym samym zostanie spełniony podstawowy warunek wskazany w art. 86 ust. 1 ustawy - przedmiotowe zakupy będą służyły czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług. Zatem Zainteresowany będzie miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktur dokumentujących poniesione wydatki na budowę ww. 11 lokali mieszkalnych, pod warunkiem nie zaistnienia przesłanek zawartych w art. 88 ustawy.

Tut. Organ informuje ponadto, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisywanym zdarzeniu przyszłym, które nie zostały objęte pytaniem oraz własnym stanowiskiem w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone.

Ponadto informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od poniesionych nakładów inwestycyjnych. Natomiast, kwestia dotycząca zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie kosztów uzyskania przychodów została rozstrzygnięta w odrębnej interpretacji z dnia 4 listopada 2009 r. nr ILPB1/415-880/09-4/AK.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.