ILPP1/443-805/10/11-S/AKr

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 14 kwietnia 2011 r., sygn. akt I SA/Łd 235/11 - stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 12 lipca 2010 r. (data wpływu 23 lipca 2010 r.), uzupełnionym pismami z dnia 5 października 2010 r. (data wpływu 11 października 2010 r.) oraz z dnia 13 października 2010 r. (data wpływu 14 października 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku od towarów i usług - jest prawidłowe.

W dniu 23 lipca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie stawki podatku od towarów i usług. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony w dniu 11 października 2010 r. o doprecyzowanie opisanego zdarzenia przyszłego. W dniu 14 października 2010 r. wpłynęło pismo, w którym Wnioskodawca sprostował błędnie podany symbol PKWiU.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zamierza, na podstawie umowy podpisanej z Bankiem, rozpocząć świadczenie usługi "Obsługa zajęć egzekucyjnych". Obsługa zajęć egzekucyjnych wykonywana przez Spółkę na rzecz Banku polegała będzie na:

Realizowany przez Spółkę proces obsługi zajęć egzekucyjnych obejmował będzie m.in. następujące czynności:

Ze złożonego w dniu 11 października 2010 r. uzupełnienia do wniosku wynika, iż opisane we wniosku usługi "Obsługi zajęć egzekucyjnych" na rzecz Banku stanowią usługę pomocniczą związaną z pośrednictwem finansowym, która mieści się w grupowaniu PKWiU 67.13.10-90.00 "usługi pomocnicze związane z pośrednictwem finansowym, pozostałe, gdzie indziej niewymienione" (zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 42, poz. 264 z późn. zm.). Powyższe zostało potwierdzone w otrzymanej przez Spółkę interpretacji Urzędu Statystycznego z dnia 2 lipca 2010 r.

W dniu 14 października 2010 r. do tut. Organu wpłynęło pismo, w którym Spółka sprostowała błąd polegający na nieprawidłowym podaniu grupowania PKWiU w uzupełnieniu do wniosku. Wnioskodawca oświadczył, iż prawidłowym nr PKWiU jest 67.13.10-00.90.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy usługa "Obsługa zajęć egzekucyjnych", świadczona na podstawie umowy z Bankiem podlega zwolnieniu od opodatkowania podatkiem VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (zwanym dalej "podatkiem"), podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się - na mocy art. 8 ust. 1 pkt 3 - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Obsługa zajęć egzekucyjnych realizowana przez Bank jest usługą świadczoną z mocy prawa w oparciu o Kodeks cywilny, Kodeks postępowania cywilnego, ustawę o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz ustawę Prawo bankowe. Realizacja przez Bank zajęcia egzekucyjnego dokonywana jest na wniosek organu egzekucyjnego, natomiast odpłatność za tę usługę pobierana jest z rachunku dłużnika, zgodnie z taryfą opłat i prowizji Banku. Świadczona przez Bank usługa realizacji zajęcia egzekucyjnego podlega zwolnieniu od opodatkowania podatkiem VAT jako usługa pośrednictwa pieniężnego.

Na mocy umowy z Bankiem Spółka zamierza rozpocząć świadczenie usługi związanej z obsługą zajęć egzekucyjnych. Wykonywanie usługi "Obsługa zajęć egzekucyjnych" wymaga uzyskania przez Wnioskodawcę dostępu do systemu bankowego Banku - zleceniodawcy w celu dokonywania na rachunkach dłużników zajęć kwot wynikających z tytułu egzekucyjnego, co wyraża się realizacją przelewów na wskazane w tytule egzekucyjnym konto, do wysokości wynikającej z tytułu egzekucyjnego. Istotą tej usługi jest bowiem realizacja zajęcia środków pieniężnych z prowadzonego przez Bank rachunku bankowego dłużnika, z uwzględnieniem wszelkich norm prawnych regulujących dokonywanie zajęć egzekucyjnych.

Dla prawidłowego wykonania zleconej przez Bank usługi "Obsługa zajęć egzekucyjnych" niezbędne jest wykonywanie przez Spółkę wszelkich czynności od momentu przyjęcia i zaewidencjonowania zawiadomienia o zajęciu wierzytelności z rachunku bankowego od organu egzekucyjnego, poprzez weryfikację danych zawartych w zawiadomieniu, przeprowadzenie odpowiednich operacji w systemie bankowym, prowadzenie i ewidencja korespondencji z organami egzekucyjnymi, aż do realizacji zlecenia i przygotowania do archiwizacji kompletu dokumentów dotyczących zamkniętego postępowania egzekucyjnego. Wszelkie czynności wymienione w specyfikacji procesu stanowią istotny element usługi, niezbędny dla prawidłowego jej wykonania, stanowiąc kompleksową usługę "Obsługa zajęć egzekucyjnych".

Usługa "Obsługa zajęć egzekucyjnych" w opisanym powyżej zakresie nie jest usługą ściągania długów. W ustawie o podatku od towarów i usług brak jest definicji pojęcia ściągania długów, jednakże, np. w interpretacji indywidualnej z dnia 9 października 2006 r. sygnatura PP/443-41/06 stwierdzono, iż "Opierając się na wykładni językowej tego pojęcia, według słownika języka polskiego PWN (wydawnictwo naukowe PWN, Warszawa 1999), dług to zaciągnięta pożyczka zwykle pieniężna, a ściąganie długów, to wykonywanie na podstawie umów zleceń czynności zmierzających do wyegzekwowania od dłużnika zleceniodawcy należnych mu wierzytelności." W wyroku WSA w Warszawie z dnia 3 września 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 783/08 Sąd stwierdza, iż wykonanie usługi ściągania długów zakłada istnienie dwóch podmiotów, które zawarły transakcję. Usługodawca zobowiązuje się do ściągnięcia długu w zamian za wynagrodzenie. Konsumentem usługi (usługobiorcą) jest ten podmiot, który korzysta z usługi wykonywanej przez kontrahenta, co oznacza, że usługodawca ściąga dług dla usługobiorcy. Obsługa zajęć egzekucyjnych nie jest usługą świadczoną na podstawie umowy zawartej z wierzycielem i nie polega na zobowiązaniu się do ściągnięcia długu - to jest nie polega na poszukiwaniu sposobów nakłonienia dłużnika do zapłaty zaległej kwoty na rzecz wierzyciela.

Bank z mocy prawa jest zobowiązany - jako jednostka prowadząca rachunki bankowe klientów - do zaspokojenia wynikającej z tytułu egzekucyjnego kwoty wierzytelności w drodze wykonania przelewu z rachunku dłużnika na rachunek wskazany w tytule egzekucyjnym. Usługa ta w swojej istocie polega na dokonaniu transferu środków pieniężnych z rachunku dłużnika, na mocy tytułu egzekucyjnego, w ramach określonych przez prawo, a koszt opłaty bankowej związanej z tą usługą obciąża konto dłużnika.

Rozpoczęcie przez Spółkę świadczenia usługi "Obsługa zajęć egzekucyjnych" na rzecz Banku stanowić będzie zatem usługę pomocniczą związaną z pośrednictwem finansowym, która mieści się w grupowaniu PKWiU 67.13.10-90.00 usługi pomocnicze związane z pośrednictwem finansowym, pozostałe, gdzie indziej niewymienione (zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. z późn. zm.) i nie będzie stanowiło usługi ściągania długów. Prawidłowość ujęcia usługi w grupowaniu PKWiU 67.13.10-00.90 została potwierdzona w interpretacji Urzędu Statystycznego z dnia 2 lipca 2010 r.

Usługa w swojej istocie polegać będzie na pośrednictwie w dokonywaniu transferów środków pieniężnych z prowadzonego przez Bank rachunku dłużnika, na podstawie tytułu egzekucyjnego w ramach określonych przez prawo oraz umowę pomiędzy stronami.

Na mocy art. 43 ust. 1 pkt 1 w połączeniu z pozycją nr 3 załącznika nr 4 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, usługa "Obsługa zajęć egzekucyjnych" będzie podlegała zwolnieniu od opodatkowania podatkiem VAT.

Należy ponadto zauważyć, iż usługa "Obsługa zajęć egzekucyjnych" spełnia również wymogi uznania jej za podlegającą zwolnieniu od opodatkowania podatkiem VAT na gruncie Dyrektywy VAT w świetle orzecznictwa ETS, z uwagi na spełnienie trzech warunków niezbędnych dla uznania usługi za usługę pomocniczą do usług finansowych:

Zatem, zdaniem Spółki, biorąc również pod uwagę orzecznictwo wspólnotowe nie ulega wątpliwości, iż usługa "Obsługa zajęć egzekucyjnych" stanowi usługę pomocniczą do usług pośrednictwa finansowego i podlega zwolnieniu od opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W dniu 28 października 2010 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając z upoważnienia Ministra Finansów wydał interpretację indywidualną nr ILPP1/443-805/10-5/AK stwierdzając, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 12 lipca 2010 r. (data wpływu 23 lipca 2010 r.) jest nieprawidłowe.

Wezwanie do usunięcia naruszenia wniesiono w dniu 17 listopada 2010 r., zaś odpowiedzi na ww. wezwanie udzielono pismem z dnia 15 grudnia 2010 r. nr ILPP1/443/W-118/10-2/HMW (skutecznie doręczonym w dniu 21 grudnia 2010 r.).

W dniu 21 stycznia 2011 r. wpłynęła do tut. Organu skarga na ww. interpretację, w której wniesiono o uchylenie interpretacji indywidualnej Ministra Finansów z dnia 28 października 2010 r. nr ILPP1/443-805/10-5/AK w przedmiocie stawki podatku od towarów i usług.

Wyrokiem z dnia 14 kwietnia 2011 r., sygn. akt I SA/Łd 235/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi uchylił zaskarżoną interpretację z dnia 28 października 2010 r., nr ILPP1/443-805/10-5/AK.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku WSA w Łodzi z dnia 14 kwietnia 2011 r., sygn. akt I SA/Łd 235/11 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Według art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do przepisu art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy.

Przepis art. 8 ust. 3 ustawy stanowi ponadto, że usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Podstawowa stawka podatku - w myśl art. 41 ust. 1 ustawy - wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Oprócz stawki podstawowej, na wybrane grupy towarów i usług, ustawodawca przewidział stawki preferencyjne oraz zwolnienie od podatku.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. Pod pozycją 3 ww. załącznika wymienione zostały usługi sklasyfikowane w PKWiU - sekcja J ex (65-67), tj. usługi pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem:

Stosownie do objaśnień zawartych pod załącznikami do ustawy symbol ex oznacza, że zwolnienie dotyczy tylko danej usługi z danego grupowania.

Ze złożonego wniosku wynika, iż Spółka podpisała umowę z Bankiem, na podstawie, której planuje rozpocząć świadczenie usługi "Obsługa zajęć egzekucyjnych". Obsługa zajęć egzekucyjnych wykonywana przez Spółkę na rzecz Banku polegała będzie na:

Usługi "Obsługi zajęć egzekucyjnych" na rzecz Banku stanowią usługę pomocniczą związaną z pośrednictwem finansowym, która mieści się w grupowaniu PKWiU 67.13.10-00.90 "usługi pomocnicze związane z pośrednictwem finansowym pozostałe, gdzie indziej niewymienione".

We wniosku Spółka wskazała, iż usługa "Obsługa zajęć egzekucyjnych" nie jest usługą ściągania długów.

Według przepisu § 3 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 207, poz. 1293 z późn. zm.) dla celów podatku od towarów i usług, do dnia 31 grudnia 2010 r. stosowało się Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz. U. Nr 42, poz. 264 z późn. zm.).

Na podstawie tego rozporządzenia - jak wskazał Wnioskodawca - usługi te mieszczą się w grupowaniu PKWiU 67.13.10-00.90 "usługi pomocnicze związane z pośrednictwem finansowym pozostałe, gdzie indziej niewymienione".

Należy wskazać, że usługi pośrednictwa finansowego, co do zasady, korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie cyt. wyżej art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy VAT (Sekcja J ex 65-67). Oznaczenie ex uprawnia do stosowania zwolnień w zakresie ściśle określonym w ustawie, z wyłączaniem usług wymienionych w punktach od 1-9 tejże pozycji 3 ww. załącznika. W katalogu usług, w odniesieniu do których nie stosuje się zwolnienia od podatku wymieniono między innymi usługi ściągania długów oraz faktoringu, przy czym nie wskazano symbolu PKWiU identyfikującego usługi zawierające się w tej kategorii (pkt 5 poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy o VAT).

Wskazane w pkt 5 poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy, wyłączenie usług ściągania długów i faktoringu ze zwolnienia od podatku od towarów i usług zgodne jest z przepisem art. 13 B (1) (d) Szóstej Dyrektywy 77/388/EWG Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. U. L 145 z 13 czerwca 1977 r. z późn. zm.), obowiązującej do dnia 31 grudnia 2006 r., albowiem, stosownie do ww. przepisu Państwa Członkowskie zwalniają, nie naruszając innych przepisów Wspólnoty, na warunkach, które ustalają w celu zapewnienia właściwego i prostego zastosowania zwolnień od podatku i zapobieżenia oszustwom podatkowym, unikaniu opodatkowania lub nadużyciom transakcje, łącznie z negocjacjami, dotyczące depozytu i bieżących rachunków, płatności, transferów, długów, czeków i papierów wartościowych, z wyjątkiem jednakże odzyskiwania długów i factoringu.

Ponadto, zgodnie z treścią przepisu art. 135 (1) (d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347.1 z późn. zm.), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r., Państwa członkowskie zwalniają transakcje, łącznie z pośrednictwem, dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych, z wyłączeniem windykacji należności.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia "windykacja", "dług" czy "egzekucja". Zgodnie z "Małym słownikiem języka polskiego" (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999, pod redakcją Elżbiety Sobol) "windykacja" to "dochodzenie na drodze sądowej zwrotu rzeczy znajdującej się w posiadaniu osoby nieuprawnionej" (s. 1023), natomiast "dług" to "zaciągnięta pożyczka, zwykle gotówkowa; zobowiązanie do określonych świadczeń pieniężnych lub w naturze" (s. 132). Z kolei "egzekucja" to "przymusowe ściąganie należności skarbowych lub długów przysądzonych wierzycielowi" (s. 179).

Mając na uwadze powyższe należy zauważyć, że w przedmiotowej sprawie będzie miał zastosowanie art. 43 ust. 1 pkt 1 w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy oraz w powiązaniu z przyjętą definicją "egzekucji", jako przymusowego ściągania należności skarbowych lub długów przysądzonych wierzycielowi. Sytuacja opisana we wniosku nie przewidywała takich relacji pomiędzy Spółką a Bankiem, na rzecz którego ma być wykonywana usługa obsługi zajęć egzekucyjnych, bowiem w przedmiotowej sprawie Bank jest dłużnikiem, a nie wierzycielem.

Reasumując, z opisanego zdarzenia przyszłego wynika, że czynności które wykonuje Wnioskodawca, będą korzystały ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania pierwszej interpretacji, tj. w dniu 28 października 2010 r.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.