ILPP1/443-72/09-2/BP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni, przedstawione we wniosku z dnia 13 stycznia 2009 r. (data wpływu: 16 stycznia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania transakcji zbycia przedsiębiorstwa - jest nieprawidłowe.

W dniu 16 stycznia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania transakcji zbycia przedsiębiorstwa.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca w drodze umowy sprzedaży dokonanej w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi stosownie do art. 751 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) nabył w dniu 30 października 2008 r. zakład gospodarczy prowadzony przez Fundację <...> z siedzibą w L.

Sprzedający - Fundacja w oparciu o § 22 ust. 1 Statutu prowadziła m.in. działalność gospodarczą w formie zakładu gospodarczego (wydzielona odrębna jednostka organizacyjna, ale nie sporządzająca odrębnego bilansu), polegającą na świadczeniu usług ochrony osób i mienia, tj. prowadzeniu stacji monitorowania alarmów oraz ochrony parkingów.

Na podstawie umowy sprzedaży na kupującego - Wnioskodawcę został przeniesiony ogół praw i obowiązków związanych z prowadzeniem zakładu, a w szczególności wyposażenie, środki trwałe, umowy obligacyjne zawarte w związku z prowadzeniem działalności, jak również pracownicy przejęci w trybie art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.). Wnioskodawca w dniu zawarcia umowy sprzedaży wstąpił w miejsce Fundacji jako strona wszystkich istniejących umów na świadczenie usług. Zakład gospodarczy prowadzony przez Fundację na dzień sprzedaży nie posiadał takich składników majątkowych jak własność nieruchomości, wierzytelności czy prawa z papierów wartościowych. Zakład gospodarczy nie posiadał własnej nazwy. Koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie ochrony osób i mienia posiadała Fundacja. Koncesja na świadczenie usług nie była przedmiotem umowy, ponieważ Wnioskodawca posiada własną koncesję. z ofertą sprzedaży zakładu gospodarczego wystąpiła do Wnioskodawcy Rada Nadzorcza Fundacji, która doszła do wniosku, że celowe jest świadczenie usług ochrony osób i mienia przez duże podmioty gospodarcze realizujące kompleksowo usługi o tym profilu, zarówno w zakresie ochrony elektronicznej, jaki i ochrony fizycznej.

Zakład gospodarczy Fundacji prowadził działalność w wynajmowanym lokalu, natomiast Wnioskodawca przeniósł prowadzenie działalności do własnego lokalu.

Działalność prowadzona przez zakład gospodarczy Fundacji nie była zwolniona od podatku dochodowego od osób prawnych. Cele działania Fundacji nie były wymienione w katalogu celów uprzywilejowanych, o których mowa w art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.).

Po sprzedaży zakładu gospodarczego Fundacja nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej albowiem nie posiada innego przedsiębiorstwa ani zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

W ramach transakcji sprzedaży zakładu gospodarczego nie zostały przejęte zobowiązania, ponieważ sprzedający nie posiadał zadłużeń z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy sprzedaż zakładu gospodarczego Fundacji jest wyłączona z opodatkowania na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) jako sprzedaż przedsiębiorstwa.

Zdaniem Wnioskodawcy, zbycie zakładu gospodarczego jest tożsame ze zbyciem całego przedsiębiorstwa, a nie zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Fundacja zbyła całość składników, które służyły wyłącznie prowadzeniu działalności gospodarczej, albowiem należy przyjąć, że doszło do sprzedaży całego przedsiębiorstwa rozumianego jako zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Sprawa sporządzania bilansu jest w tym przypadku bez znaczenia, ponieważ miało miejsce zbycie przedsiębiorstwa, a nie zakładu samodzielnie sporządzającego bilans.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów - stosownie do art. 7 ust. 1 cyt. ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...), natomiast przez świadczenie usług - stosownie do art. 8 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej.

Według art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług, towarami są rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Na mocy art. 6 pkt 1 cyt. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 listopada 2008 r., tj. przed wejściem w życie zmian wprowadzonych ustawą z dnia 7 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 209, poz. 1320), z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zostały wyłączone transakcje zbycia przedsiębiorstwa lub zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans.

Pojęcie "transakcja zbycia" należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu "dostawa towarów", tzn. "zbycie" obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Chodzi tu w szczególności o sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aportu).

Ponieważ przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do niej nie definiują pojęć "przedsiębiorstwo" oraz "zakład (oddział) samodzielnie sporządzający bilans", należy odwołać się odpowiednio do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) oraz przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 z późn. zm.).

W myśl art. 551 Kodeksu cywilnego, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

Przytoczony przepis zawiera definicję przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym. Niemniej jednak należy zauważyć, że przedsiębiorstwem jest jedynie zespół określonych składników (niematerialnych i materialnych) zorganizowany dla spełnienia funkcji prowadzenia działalności gospodarczej. Ustawodawca nie odrywa się więc od funkcjonalnego pojmowania przedsiębiorstwa ("prowadzenia działalności gospodarczej"), a przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym traktuje jako instrument realizacji funkcji gospodarczej.

Przedsiębiorstwo jest pewną całością obejmującą różnorodne składniki oraz stanowi samoistne, niematerialne dobro prawne, o charakterze majątkowym i w takim charakterze występuje w obrocie. Natomiast przedsiębiorcy przysługuje prawo podmiotowe do przedsiębiorstwa o charakterze bezwzględnym, które można określić mianem "własności przedsiębiorstwa".

Przepis art. 552 Kodeksu cywilnego stanowi, że czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

W stanie prawnym obowiązującym do dnia 30 listopada 2008 r. z opodatkowania podatkiem od towarów i usług została wyłączona - obok transakcji zbycia całego przedsiębiorstwa - jedynie transakcja zbycia zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans.

Zgodnie z art. 5 pkt 4 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, oddziałem jest wyodrębniona i samodzielna organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywana przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności. Oddział (zakład) nie jest bytem samodzielnym i stanowi element większej całości.

Stosownie do art. 11 ust. 2 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 76, poz. 694 z późn. zm.), jednostki posiadające oddziały (zakłady) mogą prowadzić księgi rachunkowe oddziałów (zakładów) w siedzibie jednostki albo oddziałów (zakładów).

Według art. 51 ust. 1 ww. ustawy, jednostka, w skład której wchodzą jednostki organizacyjne sporządzające samodzielne sprawozdania finansowe, sporządza łączne sprawozdanie finansowe, będące sumą sprawozdania finansowego jednostki i wszystkich jej oddziałów (zakładów), wyłączając odpowiednio:

W myśl art. 45 ust. 2 cyt. ustawy sprawozdanie finansowe składa się z:

W świetle powołanych regulacji prawnych należy stwierdzić, że bilans, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług jest bilansem sporządzanym zgodnie z przepisami ustawy o rachunkowości i wchodzącym w skład sprawozdania finansowego.

Z opisu stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że Wnioskodawca w drodze umowy sprzedaży dokonanej w formie pisemnej z podpisami notarialnie poświadczonymi stosownie do art. 751 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) nabył w dniu 30 października 2008 r. zakład gospodarczy. Fundacja prowadziła m.in. działalność gospodarczą w formie zakładu gospodarczego (wydzielona odrębna jednostka organizacyjna, ale nie sporządzająca odrębnego bilansu), polegającą na świadczeniu usług ochrony osób i mienia, tj. prowadzeniu stacji monitorowania alarmów oraz ochrony parkingów. Fundacja przeniosła na Wnioskodawcę ogół praw i obowiązków związanych z prowadzeniem zakładu, a w szczególności wyposażenie, środki trwałe, umowy obligacyjne zawarte w związku z prowadzeniem działalności, jak również pracowników przejętych w trybie art. 231 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.). Wnioskodawca w dniu zawarcia umowy sprzedaży wstąpił w miejsce Fundacji jako strona wszystkich istniejących umów na świadczenie usług. Zakład gospodarczy prowadzony przez Fundację na dzień sprzedaży nie posiadał takich składników majątkowych, jak własność nieruchomości, wierzytelności czy prawa z papierów wartościowych. Zakład gospodarczy nie posiadał własnej nazwy. Koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie ochrony osób i mienia posiadała Fundacja. Koncesja na świadczenie usług nie była przedmiotem umowy, ponieważ Wnioskodawca posiada własną koncesję.

Biorąc powyższe pod uwagę, w sytuacji gdy Fundacja jako osoba prawna prowadziła organizacyjnie i finansowo wyodrębnioną działalność gospodarczą w formie zakładu gospodarczego, należy stwierdzić, że nabyte przez Wnioskodawcę w drodze umowy sprzedaży ruchomości oraz prawa wynikające z umów dotyczących świadczenia usług, nie odpowiadają definicji przedsiębiorstwa w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego. Zakład gospodarczy nie stanowi również zakładu (oddziału) samodzielnie sporządzającego bilans, co wynika wprost z treści wniosku. Tak więc w przedstawionym stanie faktycznym transakcja zbycia zakładu gospodarczego nie jest wyłączona z opodatkowania na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 listopada 2008 r.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.