ILPP1/443-673/13-3/MD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 9 lipca 2013 r. (data wpływu 26 lipca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od usług świadczonych przez rzeczoznawców - jest prawidłowe.

W dniu 26 lipca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od usług świadczonych przez rzeczoznawców.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, polegającą m.in. na zakupie wierzytelności za cenę niższą od ich wartości nominalnej. Obecnie skupuje od osób fizycznych, nieprowadzących działalności gospodarczej, ich prawa do otrzymania odszkodowań komunikacyjnych od ubezpieczyciela. Zakup dokonywany jest na podstawie umowy kupna-sprzedaży, od której Zainteresowany opłaca podatek p.c.c. Szkoda poddawana jest ocenie rzeczoznawcy za co wystawia on fakturę VAT. Z uzyskanych dochodów z windykacji wierzytelności Wnioskodawca rozlicza się na podstawie różnicy między poniesionymi kosztami zakupu wierzytelności (odszkodowania) i uzyskanymi wpływami z tytułu ich windykacji. Koszty podatkowe księgowane są w podatkowej książce przychodów i rozchodów dopiero w momencie uzyskania wpływu z odszkodowania. Dokumentacja podatkowa obejmuje w tym przypadku wydruki wpływów na konto, dokumenty cesji wierzytelności oraz faktury rzeczoznawców.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy od faktur otrzymanych od rzeczoznawców można odliczyć VAT naliczony.

Zdaniem Wnioskodawcy, VAT naliczony wykazany w fakturach dokumentujących usługi rzeczoznawców nie może podlegać odliczeniu, ponieważ dotyczy ewentualnych przychodów (odszkodowań), które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Generalna zasada określająca prawne możliwości odliczenia podatku naliczonego wyrażona jest w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą. Zgodnie z tym przepisem, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

- z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających podatkowi.

Istnienie związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347, s. 1 z późn. zm.). Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest wykorzystywanie zakupionych towarów lub usług do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

I tak, na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Powyższe oznacza, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze, jednak transakcja nie podlega opodatkowaniu.

Natomiast, w myśl art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - według ust. 2 powołanego artykułu, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r. - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, polegającą m.in. na zakupie wierzytelności za cenę niższą od ich wartości nominalnej. Obecnie skupuje od osób fizycznych, nieprowadzących działalności gospodarczej, ich prawa do otrzymania odszkodowań komunikacyjnych od ubezpieczyciela. Zakup dokonywany jest na podstawie umowy kupna-sprzedaży, od której Zainteresowany opłaca podatek p.c.c. Szkoda poddawana jest ocenie rzeczoznawcy za co wystawia on fakturę VAT. Z uzyskanych dochodów z windykacji wierzytelności Wnioskodawca rozlicza się na podstawie różnicy między poniesionymi kosztami zakupu wierzytelności (odszkodowania) i uzyskanymi wpływami z tytułu ich windykacji.

Jak wynika z dokonanej wyżej analizy przepisów, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy warunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

W tym miejscu należy wyjaśnić, że z interpretacji nr ILPP1/443-673/13-2/MD z dnia 23 października 2013 r. wynika, że z tytułu otrzymanej od ubezpieczyciela kwoty, będącej rezultatem zawarcia z osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej umowy kupna-sprzedaży ich prawa do otrzymania odszkodowań komunikacyjnych od ubezpieczyciela, po stronie Zainteresowanego nie występuje czynność, która na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług podlega opodatkowaniu. W efekcie usługi nabywane od rzeczoznawców nie służą Wnioskodawcy do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji w omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia nie są spełnione, gdyż usługi nabyte przez Zainteresowanego od rzeczoznawców nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT - kwoty otrzymywane przez Wnioskodawcę od ubezpieczyciela nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem. Zatem brak jest podstaw do odliczenia podatku naliczonego od ww. usług.

Podsumowując, Wnioskodawca nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków udokumentowanych fakturami otrzymanymi od rzeczoznawców z uwagi na brak związku nabywanych usług z wykonywaniem czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Tut. Organ informuje, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od usług świadczonych przez rzeczoznawców. Natomiast kwestia dotycząca opodatkowania otrzymanego od ubezpieczyciela odszkodowania komunikacyjnego w stanie faktycznym została rozstrzygnięta w interpretacji indywidualnej z dnia 23 października 2013 r. nr ILPP1/443-673/13-2/MD. Z kolei wniosek w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych został rozstrzygnięty odrębnym pismem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.