ILPP1/443-63/09-2/AI

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. przedstawione we wniosku z dnia 6 stycznia 2009 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Warszawie 9 stycznia 2009 r., data wpływu do Biura KIP w Lesznie 15 stycznia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości anulowania faktur VAT oraz sporządzenia korekt deklaracji - jest prawidłowe.

W dniu 9 stycznia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości anulowania faktur VAT oraz sporządzenia korekt deklaracji.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca Sp. z o.o. w dniu 27 czerwca 1995 r. podpisał z firmą x obecnie y - umowę wieloletnią najmu, dzierżawy stacji paliw. Strony określiły umowę jako zawartą na czas nieokreślony uzgadniając, że umowa nie może być wypowiedziana przez żadną ze stron przez okres 20 lat (do roku 2015).

Natomiast, dzierżawca z dniem 30 września 2007 r. rozwiązał umowę, stosując 12-miesięczny okres wypowiedzenia przewidziany przez strony i tym samym zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej na stacji paliw, przekazując stację właścicielowi Sp. z o.o. Spółka protokołu przekazania stacji nie podpisała, ponieważ stała na stanowisku (potwierdzonym opiniami radców prawnych), że umowa została rozwiązana przedwcześnie, niezgodnie z prawem i wobec tego dzierżawa trwa dalej. Wnioskodawca konsekwentnie do przyjętego założenia wystawiał faktury VAT za dzierżawę stację paliw i płacił VAT należny, w miesiącu październiku i następnych. Natomiast dzierżawca każdorazowo odsyłał wysyłany jej pocztą (listem poleconym) oryginał faktur z pismem przewodnim zawierającym stwierdzenie, że umowa dzierżawy została rozwiązana, i że w związku z tym faktura jest bezpodstawna. w marcu 2008 r. Wnioskodawca skierował do Sądu Rejonowego w (...) pozew w postępowaniu upominawczym o nakaz zapłaty należności z tytułu czynszu dzierżawnego za miesiąc październik 2007 r. i taki nakaz uzyskał w dniu 21 marca 2008 r. Pozwany dzierżawca w ustawowym terminie wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, podając w uzasadnieniu, że umowę dzierżawy rozwiązał zgodnie z prawem i nie jest w posiadaniu stacji paliw, gdyż przekazał ją protokołem, podpisanym jedynie przez pozwanego, ponieważ powód odmówił wzięcia udziału w czynnościach zdawczo-odbiorczych. w uzasadnieniu do sprzeciwu strona pozwana stwierdziła również, że wszystkie przesyłane przez powoda faktury z tytułu czynszu odsyła, gdyż uznając umowę za rozwiązaną skutecznie uważa świadczenie z tytułu czynszu za niezależne, a powoda z pozwanym nie łączy stosunek prawny stanowiący podstawę do wystawiania jakichkolwiek faktur. Sąd Rejonowy w (...) v Wydział Gospodarczy nie podzielił stanowiska pozwanej Spółki, utrzymał nakaz zapłaty w mocy, uznając powództwo za zasadne, a wypowiedzenie umowy za nieskuteczne (wyrok z sierpnia 2008 r.). Pozwana Spółka złożyła apelację do tego wyroku, wnosząc o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie powództwa. Sąd II instancji w listopadzie 2008 r. zmienił wyrok sądu i instancji w ten sposób, że oddalił powództwo Sp. z o.o., uznając, że umowa została wypowiedziana skutecznie, czyli że najem stacji paliw po dniu 30 września 2007 r. z mocy prawa i stanu faktycznego nie istnieje, mimo że Sp. z o.o. pozostawiło stację paliw do dnia wydania ostatecznego wyroku sądu do dyspozycji y i wystawiało faktury z tytułu czynszu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w związku z opisanym stanem faktycznym możliwe jest anulowanie faktur za czynsz dzierżawny, wystawianych w okresie od października 2007 r. do listopada 2008 r. i sporządzenie korekt deklaracji za poszczególne miesiące tego okresu z tego tytułu oraz docelowo odzyskanie wpłaconego VAT jako nienależnego.

Zdaniem Wnioskodawcy, ponieważ sąd ostatecznie uznał, że umowa dzierżawy została rozwiązana skutecznie czyli, że po 30 września 2007 r. dzierżawa nie istniała, to faktury za okres od października 2007 r. do listopada 2008 r.:

Tym samym Wnioskodawca uważa, że zostały spełnione jednocześnie dwa warunki dopuszczające anulowanie faktur VAT, zdarzenia nie przewidzianego w przepisach prawnych, ale dopuszczalnego w praktyce, co zostało potwierdzone przez Ministerstwa Finansów w piśmie z dnia 8 czerwca 1996 r. (nr PP1-7201-220/95/ER), które pozostaje aktualnym w obecnie obowiązującym stanie prawnym oraz w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że dokonując anulowania faktur za wskazany okres, w sytuacji kiedy za każdy z tych miesięcy sporządził deklaracje VAT-7 i zapłacił podatek VAT, powinien dokonać korekty tych deklaracji i wnioskować o zwrot nadpłaty podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. Powyższe przepisy stosuje się odpowiednio do części należności otrzymywanych przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi (art. 106 ust. 3 ustawy).

W myśl natomiast art. 108 ust. 1 powołanej ustawy, w przypadku, gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.

Faktura VAT jest więc dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego. Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi, a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego.

Faktura VAT jedynie sporządzona, a nie wprowadzona do obrotu prawnego (faktura anulowana), nie jest zatem fakturą wystawioną w rozumieniu wyżej cytowanego przepisu prawnego i nie stanowi podstawy do zapłaty podatku w niej wykazanego w trybie art. 108 ust. 1 ustawy o VAT. w konsekwencji anulowania faktury VAT podatnik nie wykazuje wartości w niej zawartych w deklaracji VAT.

Szczegółowe zasady wystawiania faktur VAT i innych dokumentów z nimi zrównanych uregulowane zostały w przepisach rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337).

W praktyce przy dokumentowaniu obrotu gospodarczego przez podatników podatku od towarów i usług zdarzają się pomyłki lub sytuacje, w których błędnie bądź niesłusznie zostały wystawione faktury. Ustawodawca przewidział dwie procedury korygowania błędów w fakturach VAT, tj. za pomocą faktury korygującej, która może być wystawiona przez sprzedawcę (§ 13 i § 14 ww. rozporządzenia) lub faktury nazywanej notą korygującą, która może być wystawiona przez nabywcę (§ 15 cyt. rozporządzenia). Zatem prawo do krygowania przysługuje również nabywcy. Jednakże w sytuacjach wyjątkowych dopuszczalne jest również anulowanie faktury, sprowadzające się do przekreślenia oryginału i kopii faktury oraz dokonaniu na nich adnotacji uniemożliwiających ich powtórne wykorzystanie. Warunkiem koniecznym jest posiadanie oryginału i kopii faktury oraz nie wprowadzenie ich do obiegu prawnego.

Należy zauważyć, że ani przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, ani przepisy rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, nie regulują kwestii dotyczącej anulowania wystawionych faktur.

Z opisanego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca w okresie od października 2007 r. do listopada 2008 r. wystawiał niesłusznie (potwierdzone wyrokiem sądu II instancji) faktury za czynsz dzierżawny. Odbiorca nie akceptując tych faktur, odsyłał je Zainteresowanemu, nie wprowadzając ich do obrotu prawnego. Tym samym zarówno oryginał faktury, jak i kopia są w posiadaniu Zainteresowanego.

Mając na uwadze powyższe przepisy oraz stan faktyczny sprawy stwierdzić należy, iż Wnioskodawca może w drodze wyjątku anulować niesłusznie wystawione faktury, pod warunkiem, iż przedmiotowe faktury nie zostały wprowadzone do obrotu prawnego. Tym samym, Zainteresowany ma prawo zmniejszyć kwotę podatku należnego wykazanego w deklaracjach VAT-7 za okres, w którym niesłusznie wystawiał faktury VAT poprzez złożenie korekt deklaracji podatkowych za te miesiące, z uwzględnieniem art. 86 ust. 13 cyt. ustawy.

Należy zaznaczyć, iż anulowanie faktury VAT powinno być traktowane w sposób wyjątkowy i wykorzystywane tylko w przypadku zaistnienia takiej konieczności. Ponadto podatnik powinien dołożyć należytej staranności przy dokumentowaniu zaistniałych zdarzeń gospodarczych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.