ILPP1/443-567/09-7/KG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 11 maja 2009 r. (data wpływu 14 maja 2009 r.) uzupełnionym pismami z dnia: 3 czerwca 2009 r. (data wpływu: 4 czerwca 2009 r.) oraz 13 lipca (data wpływu 20 lipca 2009 r.) i 15 lipca 2009 r. (data wpływu 16 lipca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. "Budowa (...)" - jest prawidłowe.

W dniu 14 maja 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją projektu pn. "Budowa (...)". W dniach 4 czerwca 2009 r. oraz 16 i 20 lipca 2009 r. wniosek uzupełniono o informacje w zakresie opisanego zdarzenia przyszłego.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca - Gmina (dalej: Gmina) będąca zarejestrowanym i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług zamierza realizować inwestycję pn. "Budowa (...)".

Powyższa inwestycja realizowana będzie w ramach wspólnego projektu Związku Gmin Regionu i w 85% współfinansowana ze środków programu RPO.

Celem inwestycji jest budowa oczyszczalni przydomowych, które zostaną przekazane do eksploatacji indywidualnym użytkownikom. Planowana inwestycja wpisuje się w zakres zadań statutowych, własnych gminy i służyć ma ochronie środowiska.

W piśmie z dnia 3 czerwca 2009 r. Wnioskodawca wskazał, że:

Natomiast w dniach 16 i 20 lipca Wnioskodawca doprecyzował opisane zdarzenie o informacje, iż faktury VAT dokumentujące nabycie towarów i usług przeznaczonych na realizację projektu pn. "Budowa (...)" będą w całości wystawiane na Związek Gmin Regionu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Gminie realizującej inwestycję pn. "Budowa (...)" będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur za wykonanie ww. inwestycji.

Zdaniem Wnioskodawcy, z treści art. 86 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) wynika, że jedynie w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi podatku od towarów i usług przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Chcąc zatem odliczyć podatek naliczony podatnik musi wykazać powiązanie z czynnościami opodatkowanymi oraz musi udowodnić, że związek ten jest w danym przypadku bezpośredni i bezsporny. Gmina wprawdzie poniesie wydatki, ale nie będą one związane ze sprzedażą opodatkowaną, bo po zrealizowaniu inwestycji ich użytkownikiem będzie inny podmiot, ponadto Gmina nie będzie mogła czerpać z tego tytułu zysków, a tym samym nie będzie mogła w żaden sposób odliczyć przeznaczonego na wykonanie zadania podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlega opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie. Ustawodawca jednakże przewidział od powyższej reguły wyjątki, które zostały zawarte - w przypadku dostawy towarów - w art. 7 ust. 2 ustawy oraz - w przypadku świadczenia usług - w art. 8 ust. 2 ustawy.

Czynnością zrównaną z odpłatną dostawą towarów, w myśl art. 7 ust. 2 ww. ustawy, jest także przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

Powyższego przepisu nie stosuje się do przekazywanych drukowanych materiałów reklamowych i informacyjnych, prezentów o małej wartości i próbek (art. 7 ust. 3 ustawy o podatku VAT).

Stosownie do przepisu art. 8 ust. 2 cyt. ustawy, jako odpłatne świadczenie usług traktuje się także nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części.

Na podstawie powołanych wyżej przepisów należy stwierdzić, że każde przekazanie należących do przedsiębiorstwa podatnika towarów bez wynagrodzenia (w szczególności darowizny), niezależnie od tego, czy następują one na cele prowadzonej działalności gospodarczej czy też nie, uznać należy za opodatkowaną dostawę towarów, z wyjątkiem czynności wymienionych w art. 7 ust. 3 - jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych czynności, w całości lub w części.

Natomiast nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, jeżeli spełnione zostaną łącznie następujące warunki:

* nieodpłatne świadczenie usług nie jest związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa,

* podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami.

Przy czym niedopełnienie któregokolwiek z ww. warunków jest podstawą do traktowania nieodpłatnej usługi jako niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ww. ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 6 powołanej ustawy nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Podstawowa zasada dotycząca prawa do odliczenia podatku VAT została zawarta w art. 86 ust. 1 cyt. ustawy, który stanowi, iż w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i ust. 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem zatem umożliwiającym skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi nabywcy towarów i usług. Ponadto elementem umożliwiający odliczenie jest posiadanie przez podatnika faktur VAT, z których wynika, iż to on jest nabywcą towarów i usług.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej, uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy, lecz są objęte zwolnieniem, zgodnie z § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336). Z przepisu tego wynika, iż zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 64 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), w celu wspólnego wykonywania zadań publicznych gminy mogą tworzyć związki międzygminne. Stosownie do treści ust. 2 cytowanego przepisu, uchwały o utworzeniu związku podejmują rady zainteresowanych gmin. Prawa i obowiązki gmin uczestniczących w związku międzygminnym - jak wynika z ust. 3 ww. przepisu - związane z wykonywaniem zadań przekazanych związkowi, przechodzą na związek z dniem ogłoszenia statutu związku.

Zgodnie z art. 65 ust. 1 i ust. 2 ww. ustawy, związek wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność i posiada osobowość prawną. Ponadto - w myśl art. 69 ust. 1 cyt. ustawy - organem stanowiącym i kontrolnym związku jest zgromadzenie związku. A organem wykonawczym związku - co wynika z art. 73 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym - jest zarząd. Ponadto zgodnie z art. 74 ust. 1 cyt. ustawy, gminy mogą zawierać porozumienia międzygminne w sprawie powierzenia jednej z nich określonych przez nie zadań publicznych.

Z powołanych przepisów wynika zatem, iż zadania publiczne mogą być wykonywane przez utworzone w tym celu związki gminne. Związki takie posiadają osobowość prawną i realizują zadania na własną odpowiedzialność. Ponadto tworzą własne organy stanowiące (kontrolne) i posiadają organy wykonawcze. Poszczególne zadania publiczne mogą zostać powierzone jednej z gmin - będącej członkiem związku - jeżeli zawarto stosowne porozumienie.

W myśl natomiast art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Powyższa analiza przepisów jednoznacznie wskazuje, że aby podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego - stosownie do treści art. 86 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT - musi istnieć obligatoryjna zależność, tj. zakupione towary lub usługi muszą służyć czynnościom opodatkowanym tego nabywcy oraz muszą być udokumentowane fakturami na niego wystawionymi.

Z danych przedstawionych we wniosku wynika, że Gmina zamierza realizować inwestycję pn. "Budowa (...)". Przedmiotowa inwestycja objęta jest Regionalnym Programem Operacyjnym przewidzianym dla Województwa na lata 2007 - 2013. Celem inwestycji jest budowa oczyszczalni przydomowych, które następnie zostaną nieodpłatnie przekazane do eksploatacji indywidualnym użytkownikom.

Niemniej jak wskazał Wnioskodawca, faktury VAT dokumentujące nabycie towarów i usług przeznaczonych na realizację projektu wystawiane będą na Związek Gmin Regionu.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż w analizowanej sprawie Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT związanego z realizacją projektu pn. "Budowa (...)". Powyższe wynika z faktu, iż faktury dokumentujące zakup towarów i usług związanych z realizacją inwestycji będą wystawiane nie na Gminę, lecz na Związek Gmin Regionu, który jest podmiotem posiadającym własną osobowość prawną i realizuje powierzone mu zadania na własną odpowiedzialność skutkiem czego staje się podmiotem praw. Status ten ma kluczowe znaczenie w ocenie sprawy bowiem jak wynika z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT podatnicy podatku VAT mają obowiązek wystawić fakturę określając dane podatnika i nabywcy. W konsekwencji to Związek, a nie Gmina, występuje w roli nabywcy towarów i usług w związku z projektem.

Reasumując, z uwagi na fakt, iż Gmina nie jest nabywcą towarów i usług związanych z realizacją projektu pn. "Budowa (...)", nie ma prawnej możliwości odliczenia podatku od towarów i usług.

Należy podkreślić, że tut. Organ uznał za prawidłowe stanowisko Wnioskodawcy w zakresie braku prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją przedmiotowego projektu, jednakże w oparciu o inne uzasadnienie niż to przedstawione przez Wnioskodawcę we własnym stanowisku.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.