ILPP1/443-405/11-3/KŁ - Zwolnienie od podatku usług związanych z pośrednictwem w zakresie poszukiwania pośredników w celu poszerzenia sieci sprzedaży.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2, § 6 i § 10 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 14 lutego 2011 r. (data wpływu 7 marca 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług związanych z pośrednictwem w zakresie poszukiwania pośredników w celu poszerzenia sieci sprzedaży banku - jest nieprawidłowe.

W dniu 7 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług związanych z pośrednictwem w zakresie poszukiwania pośredników w celu poszerzenia sieci sprzedaży banku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą (zwaną dalej Firma) w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, której przedmiotem jest świadczenie usług pośrednictwa finansowego w zakresie udzielania kredytów bankowych. Firma ma podpisaną umowę z bankiem A oraz bankiem B, działającymi na terytorium Polski, będącymi częścią Grupy togo samego Banku.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Według jakiej stawki VAT opodatkowane są usługi świadczone przez Firmę na rzecz banku B z fakturowaniem pośrednika opisane w pkt 2.

Zdaniem Wnioskodawcy, zarówno usługi świadczone przez Firmę na rzecz pośrednika C opisane w pkt 1 jak i usługi świadczone przez Firmę na rzecz banku z fakturowaniem pośrednika opisane w pkt 2 stanowią usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych. Czynności opodatkowane podatkiem od towarów i usług zostały wymienione w art. 5 ust. 1 ustawy VAT, zgodnie z brzmieniem którego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W świetle przywołanych przepisów należy stwierdzić, że czynności, które wykonuje Firma, opisane we wniosku mieszczą się wśród czynności, co do których ustawodawca zastosował zwolnienie od podatku od towarów i usług. Wobec powyższego Firma powinna wystawiać faktury na pośredników opisanych w pkt 1 i 2) wniosku ze zwolnieniem od podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z cytowanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że każde odpłatne świadczenie polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czy określonym zachowaniu mieści się w tak sformułowanej definicji usługi.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Ponadto, zgodnie z obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r. przepisem art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Artykuł 5a został dodany do ustawy o podatku od towarów i usług na podstawie art. 1 pkt 2 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2011 r. ustawy z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476).

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednocześnie zaznacza się, że w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy wprowadzonego art. 19 pkt 5 ustawy z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. Nr 238, poz. 1578 z późn. zm.) oraz zmienionego art. 9 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726), stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%, z zastrzeżeniem art. 146f.

Zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku, a nawet zwolnień od podatku.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r., w myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwolnione od podatku były usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy, jednakże przepis ten został uchylony.

Ponadto, przy określaniu zakresu zwolnień, które dotychczas były ujęte w załączniku nr 4 do ustawy, odstąpiono od ich identyfikacji przy pomocy klasyfikacji statystycznych określając ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów. Powyższe jest konsekwencją wprowadzenia do ustawy cyt. art. 5a, zgodnie z którym od dnia 1 stycznia 2011 r., jeżeli przepisy ustawy nie powołują symbolu statystycznego dla danego towaru bądź usługi, nie identyfikuje się ich za pomocą klasyfikacji statystycznych.

Zasadniczym powodem odejścia od stosowania klasyfikacji statystycznych przy określaniu zakresu zwolnień od podatku było zapewnienie pełniejszej implementacji przepisów unijnych, w szczególności Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, str. 1 z późn. zm.).

W konsekwencji - zgodnie z obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy - zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 13 ustawy).

Natomiast w myśl art. 43 ust. 14 ustawy, przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Zgodnie zaś z art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu podatku VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT.

Stosownie do treści przepisu art. 135 (1) (b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r., państwa członkowskie zwalniają udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Uwzględniając powyższe, wskazać należy, że istotne dla zastosowania zwolnienia od podatku w przypadku usług pomocniczych do usług finansowych udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych jest to, aby określona usługa, stanowiąca odrębną całość, zmierzała do realizacji zasadniczych funkcji ww. usługi finansowej objętej zwolnieniem. Przy czym, z omawianego zwolnienia, od dnia 1 stycznia 2011 r. nie mogą korzystać usługi stanowiące element usługi pośrednictwa.

Z brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, stanowiącego implementację regulacji unijnych w tym zakresie wyraźnie wynika, iż intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczone przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Należy stwierdzić, iż wymienione zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi, cechy które ją rozróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów.

Z orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Commissioners of Customs Excise v. CSC Financial Services Ltd. (C-235/00), wynika że z pośrednictwem mamy do czynienia w przypadku podmiotu, który nie jest żadną ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego. Celem pośrednictwa jest uczynienie wszystkiego co możliwe, aby dwie strony zawarły umowę, przy czym pośrednik nie ma bezpośrednio własnego interesu w warunkach tej umowy.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą (zwaną dalej Firma), której przedmiotem jest świadczenie usług pośrednictwa finansowego w zakresie udzielania kredytów bankowych. Firma ma podpisaną umowę z bankiem A oraz bankiem B, działającymi na terytorium Polski, będącymi częścią Grupy togo samego Banku.

W ramach umowy z bankiem B Firma, w celu ciągłego poszerzania sieci sprzedaży banku B, poszukuje nowych pośredników, którzy będą świadczyli usługi pośrednictwa finansowego polegające tak jak w przypadku umowy z bankiem A (opisanej w pkt 1), na pozyskiwaniu klientów, wstępnej ocenie ich zdolności finansowej oraz przedstawieniu klientowi produktów kredytowych oferowanych przez bank B. W przypadku udzielenia przez bank B kredytu klientowi, Firmie należne jest wynagrodzenie prowizyjne za znalezienie pośrednika i tym samym udział w rozwijaniu sieci sprzedaży. Wynagrodzenie to jest określane procentowo od wartości udzielonego klientowi kredytu lub pożyczki. Wynagrodzenie to Firma rozlicza z pośrednikiem bowiem bank B wypłaca prowizję bezpośrednio pośrednikowi, który znalazł klienta, któremu bank B udzielił kredytu lub pożyczki. Firma na podstawie umowy z bankiem B partycypuje w wynagrodzeniu pośrednika i w praktyce oznacza to, że Firma za swoje usługi wystawi fakturę na pośrednika, zaś pośrednik wystawi fakturę na bank B za usługi pośrednictwa w udzielaniu kredytu na poziomie klient - bank B. Należy podkreślić, iż Firma i pośrednik mają podpisane umowy z tym samym bankiem B na świadczenie usług pośrednictwa finansowego w zakresie udzielania kredytów lub pożyczek i finalnie obie umowy prowadzą do tego samego faktu czyli do udzielenia kredytu lub pożyczki klientowi. Wynagrodzenie zarówno dla pośrednika jak i Firmy jest należne dopiero po podpisaniu przez klienta umowy kredytowej z bankiem B. Zatem oba podmioty - Firma oraz pośrednik świadczą usługi pośrednictwa finansowego w zakresie usług udzielania kredytów lub pożyczek.

Zatem, świadczona przez Wnioskodawcę usługa, polegająca na poszukiwaniu pośredników w celu poszerzenia sieci sprzedaży banku B nie jest charakterystyczna dla podstawowej usługi finansowej, polegającej na udzielaniu pożyczek. Przedmiotowa usługa ma jedynie charakter organizacyjny i stanowi element usługi pośrednictwa, który w sposób pośredni wpływa na zawarcie umowy pożyczki. Wobec czego, świadczona przez Wnioskodawcę usługa nie może korzystać ze zwolnienia od podatku na mocy art. 43 ust. 13 w zw. z art. 43 ust. 14 ustawy, lecz podlega opodatkowaniu stawką podstawową, tj. 23%.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Tut. Organ informuje, że niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w części dotyczącej zwolnienia od podatku usług związanych z pośrednictwem w zakresie poszukiwania pośredników w celu poszerzenia sieci sprzedaży banku. Natomiast kwestia dotycząca zwolnienia od podatku usług związanych z pośrednictwem finansowym została załatwiona interpretacją z dnia 7 czerwca 2011 r. nr ILPP1/443-405/11-2/KŁ.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.