ILPP1/443-390/11-3/BD - Opodatkowanie podatkiem VAT usług pozyskiwania odszkodowań od ubezpieczycieli na zlecenie klientów indywidualnych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko prowadzącej, przedstawione we wniosku z dnia 4 marca 2011 r. (data wpływu 7 marca 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia - brak daty, (data wpływu: 7 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług - jest nieprawidłowe.

W dniu 7 marca 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług. Wniosek uzupełniono w dniu 7 kwietnia 2011 r. o doprecyzowanie opisanego stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na pozyskiwaniu odszkodowań od ubezpieczycieli, działając na zlecenie osób indywidualnych. W skład opisanej usługi wchodzi:

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy opisane usługi należy uznać za zwolnione od podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawczyni, usługi, które świadczy (...) polegające na pozyskiwaniu odszkodowań od ubezpieczycieli są na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 w zw. z art. 43 ust. 13 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwolnione od podatku od towarów i usług. Zgodnie ze znowelizowanym przepisem art. 43 ust. 1 pkt 37 ww. ustawy, zwolnieniem od podatku VAT objęte są m.in.: usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji. Ponadto wprowadzono do powołanej wyżej ustawy przepisy, na podstawie których, zwolnieniu od podatku VAT podlegają także usługi pomocnicze do usług ubezpieczeniowych oraz reasekuracyjnych.

Przepis art. 43 ust. 13 ustawy o VAT wyróżnia trzy warunki, które musi spełniać dana usługa pomocnicza do usługi ubezpieczeniowej, aby mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Zgodnie z powołanym powyżej przepisem powinna ona zatem:

W pierwszej kolejności wyjaśnić należy, że w orzecznictwie istota usługi ubezpieczeniowej jest charakteryzowana w ten sposób, że usługa ubezpieczeniowa jest transakcją w ramach której, ubezpieczyciel zobowiązuje się w zamian za wpłaconą wcześniej składkę, dostarczyć ubezpieczonemu, w razie realizacji ryzyka objętego gwarancją, usługę ustaloną podczas zawierania umowy. Mając powyższe na uwadze - zdaniem Wnioskodawczyni - warunek, zgodnie z którym, usługa pomocnicza powinna stanowić element usługi ubezpieczeniowej, który może być rozumiany jako konieczność, aby usługa pomocnicza uczestniczyła w realizacji usługi ubezpieczeniowej, jest w przypadku usług świadczonych przez (...) spełniony.

W zakres usług świadczonych przez Wnioskodawczynię, polegających na pozyskiwaniu odszkodowań od zakładów ubezpieczeń wchodzą bowiem czynności niezbędne do wykonania i realizacji usługi ubezpieczeniowej. Czynności podejmowane przez Biuro w celu uzyskania roszczenia świadczą o tym, że są one elementem usługi ubezpieczeniowej, gdyż prowadzą do wypłacenia należnego świadczenia na rzecz uprawnionego podmiotu. Usługi wykonywane przez Wnioskodawczynię wszczynają proces likwidacji szkody przez ubezpieczyciela. Gdyby czynności i usługi takie jak zgromadzenie odpowiedniej dokumentacji, czy zgłoszenie szkody do ubezpieczyciela nie zostały wykonane przez Wnioskodawczynię, niemożliwe byłoby rozpoczęcie procesu likwidacji szkody.

Wnioskodawczyni stoi również na stanowisku, że usługi świadczone przez Biuro stanowią odrębną całość. Ponadto, pozyskiwanie odszkodowań od zakładów ubezpieczeń stanowi wyodrębniony proces, którego zakres obejmuje m.in. oszacowanie wysokości szkody, udokumentowanie szkody poprzez pozyskanie niezbędnej dokumentacji, zgłoszenie szkody do zakładów ubezpieczeń, które to czynności są niezbędne do uzyskania od zakładu ubezpieczeń należnego świadczenia. Usługi te stanowią samodzielną całość. Podstawą wypłaty przez ubezpieczyciela odszkodowania, jest zaistniała szkoda, a także sporządzenie dokumentacji ustalającej zakres szkody, jej wielkość i wartość. Wszystkie te czynności należą do ubezpieczonego. Natomiast ubezpieczyciel sprawdza tylko zasadność roszczeń. W przypadku Wnioskodawczyni reprezentuje ona ubezpieczonego w procesie odzyskania odszkodowania, a także świadczy pomoc niezbędną do zgłoszenia szkody do ubezpieczyciela. Bez wykonania wymienionych czynności i usług, wypłata świadczenia na rzecz osoby uprawnionej nie byłaby możliwa.

W celu rozpoczęcia procesu likwidacji szkody, konieczne jest w pierwszej kolejności zgłoszenie szkody, która inicjuje kolejny etap prowadzący do wypłaty świadczenia.

Ponadto, Wnioskodawczyni stoi również na stanowisku, iż usługi świadczone przez nią, są właściwe oraz niezbędne do świadczenia usługi ubezpieczeniowej oraz reasekuracyjnej. Zaznaczyć należy, iż bez czynności takich jak oszacowanie wysokości poniesionej szkody, udokumentowanie szkody poprzez zgromadzenie odpowiedniej dokumentacji prawniczej, medycznej, urzędowej, także wszelkiego rodzaju dokumentacji uwiarygodniającej powstanie szkody, jak również zgłoszenie szkody do zakładów ubezpieczeń poprzez m.in. przygotowywanie pism roszczeniowych i innych wniosków nie byłoby możliwe uzyskanie od zakładu ubezpieczeń należnych kwot na rzecz uprawnionych podmiotów.

W związku z powyższym, przedmiotowe usługi powinny być zwolnione od podatku od towarów i usług, ponieważ na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 w zw. z art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, spełniają warunki wskazane w powołanej ustawie i mogą korzystać ze zwolnienia od podatku VAT.

W dniu 7 kwietnia 2011 r. wpłynęło do tut. Organu pismo, w którym w nawiązaniu do wniosku z dnia 4 marca 2011 r. Wnioskodawczyni składa uzupełnienie do uzasadnienia przedmiotowego wniosku i wskazuje niniejszym, że świadczone przez Nią usługi podlegały dotychczas, przed zmianą ustawy o VAT, zwolnieniu od podatku VAT i pomimo tego, że usługi świadczone przez (...) Biuro (...) nie zostały wprost wymienione w znowelizowanej ustawie o VAT, powinny one nadal podlegać zwolnieniu z poniżej wskazanych względów.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że prawo ubezpieczeniowe definiuje pośrednictwo ubezpieczeniowe bardzo szeroko i obejmuje swoim zakresem także usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego. Zainteresowana zwraca również uwagę, iż nowe przepisy w zakresie opodatkowania usług finansowych i ubezpieczeniowych stanowią implementację art. 135 ust. 1 lit. a)-g) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. W związku z tym, że zakres usług pośrednictwa ubezpieczeniowego zwolnionych z opodatkowania podatkiem VAT nie wynika jasno z nowych przepisów krajowych, należy sięgnąć do regulacji unijnych w tym zakresie. Podkreślić należy, że zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. a) Dyrektywy, zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT podlegają transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych. Jednakże, jak wynika z uzasadnienia do zmian w ustawie o VAT, skoro powyższa zmiana stanowi implementację zapisów Dyrektywy VAT, to uznać należy, że pomimo tak odmiennego określenia zakresu usług zwolnionych od podatku, co do zasady uznane w świetle Dyrektywy VAT za usługi "pokrewne usługom ubezpieczeniowym świadczonym przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych" powinny odpowiadać usługom określonym w polskiej ustawie VAT jako "usługi pośrednictwa w zakresie usług ubezpieczeniowych".

W szczególności należy zwrócić uwagę na orzeczenie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 25 lutego 1999 r., którego przedmiotem była możliwość potraktowania usługi ubezpieczeniowej jako usługi kompleksowej. W niniejszym orzeczeniu Trybunał uznał, że pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas, gdy inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania co do usługi zasadniczej. Usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej, jeżeli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej. Powyższe znajduje także wyraz w orzecznictwie Sądu Najwyższego, według którego obsługę umów ubezpieczenia uznać należy za element kompleksowej usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego zwolnionej z opodatkowania. Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego za usługę tego rodzaju należy uznać taką jednorodną usługę, której podział na dwa odrębne rodzaje byłby podziałem sztucznym i nieodzwierciedląjącym istoty danego świadczenia. W przypadku usług kompleksowych, według utrwalonej linii orzeczniczej, całe świadczenie powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT na zasadach przewidzianych dla świadczenia głównego. Przyjmując, że istotą usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego jest doprowadzenie do zawarcia umowy ubezpieczenia oraz, że w zakres tej usługi wchodzi również szereg świadczeń pobocznych, polegających na obsłudze zawartych umów, to całość takiego kompleksowego świadczenia powinna być zwolniona z opodatkowania podatkiem VAT.

Jak zostało powyżej wskazane warunek ten jest w przypadku Wnioskodawczyni spełniony, gdyż zakres usług świadczonych przez (...) Biuro (...) może zostać uznany jako wykonywanie usługi pomocniczej do usługi zasadniczej. Przedmiotem działalności Wnioskodawczyni jest przede wszystkim podejmowanie szeregu czynności, które doprowadzić mają do wszczęcia procesu likwidacji szkody przez ubezpieczyciela. Jest to zatem usługa pomocnicza, stanowiąca element usługi zasadniczej wykonywanej przez zakład ubezpieczeń. Wnioskodawczyni świadczy na rzecz klientów pomoc przy uzyskaniu odszkodowania od ubezpieczyciela. Pomaga klientowi między innymi w zgromadzeniu niezbędnej dokumentacji, wskazuje rodzaje i możliwości dochodzonych od ubezpieczyciela roszczeń, a także oszacowuje wysokość poniesionej szkody, prowadzi korespondencję z ubezpieczycielem zmierzającą do realizacji umowy ubezpieczeniowej w zakresie wpłaty stosownego odszkodowania. Nie ulega zatem wątpliwości, że usługi świadczone przez Wnioskodawczynię są środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej.

W świetle powyżej przedstawionych argumentów, świadczone przez Zainteresowaną usługi, powinny podlegać zwolnieniu od podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Należy zaznaczyć, że w myśl obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. przepisu art. 5a ustawy, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

Artykuł 5a został dodany do ustawy o podatku od towarów i usług na podstawie art. 1 pkt 2 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2011 r. ustawy z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476).

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, wprowadzonym przez art. 19 pkt 5 ustawy z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. Nr 238, poz. 1578) oraz zmienionym przez art. 9 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726) i obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r. - w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podkreślić także należy, iż zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

W tym miejscu należy zaznaczyć, iż z dniem 1 stycznia 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476). Przepisy nowelizacji uchylają załącznik nr 4 do ustawy, zawierający wykaz usług zwolnionych od podatku i przenoszą uregulowania dotyczące tej tematyki do treści ustawy. Zasadnicze znaczenie ma w tym przypadku dodanie do art. 43 ust. 1 ustawy punktu 37, regulującego zwolnienia od podatku usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Ponadto, przy określaniu zakresu zwolnień, które dotychczas były ujęte w załączniku nr 4 do ustawy, odstąpiono od ich identyfikacji przy pomocy klasyfikacji statystycznych określając ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Zasadniczym powodem odejścia od stosowania klasyfikacji statystycznych przy określaniu zakresu zwolnień od podatku było zapewnienie pełniejszej implementacji przepisów unijnych, w szczególności Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r. Nr 347.1 z późn. zm.).

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

W myśl art. 43 ust. 13 znowelizowanej ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41, o czym stanowi art. 43 ust. 14 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 15 ustawy zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Zatem, w pierwszej kolejności należy określić jakie czynności miał na myśli prawodawca formułując w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwolnienie dla świadczonych usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Stosownie do art. 135 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, państwa członkowskie zwalniają następujące transakcje: transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych.

Należy odnotować na samym początku, że terminy używane do określenia zwolnień od podatku przewidziane w artykule 13 Dyrektywy muszą być wiernie interpretowane, jako że stanowią wyjątki od ogólnej zasady, która mówi, że podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika (patrz w szczególności sprawa 348/87 Stichting Uitvoering Financiele Acties <1989> ECR 1737, paragraf 13 i sprawa C-287/00 Commission v Germany <2002> ECR I-5811, paragraf 43).

Jest ustalonym prawem precedensowym, że zwolnienia te stanowią niezależne pojęcia prawa wspólnotowego, którego celem jest uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych Państwach Członkowskich.

W związku z powyższym, tut. Organ wydając interpretację w stanie prawnym od dnia 1 stycznia 2011 r. określa ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego oraz orzecznictwa TSUE.

Dyrektywa nie podaje definicji transakcji ubezpieczeniowych, ani usług pokrewnych świadczonych przez maklerów i pośredników ubezpieczeniowych.

Natomiast, "czynność ubezpieczeniowa", w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Czynność ubezpieczeniowa, w każdym wypadku związana jest z istnieniem stosunku umownego między usługodawcą, który domaga się zwolnienia (od podatku) a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym.

Jeśli chodzi o transakcje ubezpieczeniowe TSUE w sprawie C-8/01 orzekł, że istotą transakcji ubezpieczeniowej jest w ogólnym rozumieniu, iż ubezpieczyciel zobowiązuje się, w przypadku, gdy zaistnieje ryzyko objęte ubezpieczeniem, świadczyć ubezpieczonemu usługę uzgodnioną podczas zawierania umowy w zamian za uprzednią wpłatę składki (sprawy: Card Protection Plan C-349/96, paragraf 17 i Skandia C-240/99, paragraf 37).

Trybunał wprawdzie orzekł, że wyrażenie "transakcje ubezpieczeniowe" nie obejmuje wyłącznie transakcji dokonywanych przez samych ubezpieczycieli, ale zasadniczo jest na tyle obszerne, że obejmuje zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej przez podatnika, który sam nie jest ubezpieczycielem, ale w kontekście polisy blokowej dostarcza swoim klientom taką ochronę, korzystając z wpływów od ubezpieczyciela, który przyjmuje na siebie ryzyko objęte w ubezpieczeniu (sprawy: Card Protection Plan, paragraf 22 i Skandia, paragraf 38).

Jednak w akapicie 41 sprawy Skandia Trybunał podtrzymał stanowisko, że zgodnie z definicją transakcji ubezpieczeniowych zawartą w akapicie 39 niniejszego wyroku okazuje się, iż tożsamość osoby, której świadczy się usługę, jest istotna w rozumieniu definicji rodzaju usług objętych artykułem 13B (a) szóstej dyrektywy i że transakcja ubezpieczeniowa nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczeniowej i osobą, która jest ubezpieczona na wypadek ryzyka, czyli ubezpieczonym.

Natomiast zasadniczym kryterium, pozwalającym na ustalenie, czy dana osoba jest pośrednikiem ubezpieczeniowym, czy też nie, jest charakter wykonywanych przez nią czynności wewnętrznych. W sprawie C-124/07 pomiędzy J.C.M. Beheer B.V. a Staatssecretaris van Financien TSUE zwrócił uwagę, że przepisy wspólnotowe nie zawierają żadnych wskazówek odnoszących się do stosunku pomiędzy brokerem lub pośrednikiem ubezpieczeniowym a stronami umowy ubezpieczeniowej, do której się przyczynił. Stwierdzenie posiadania statusu brokera lub pośrednika ubezpieczeniowego zależy zatem od cech badanej działalności.

Natomiast, w sprawie C-453/05 TSUE stwierdził, że "pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową."

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na pozyskiwaniu odszkodowań od ubezpieczycieli, działając na zlecenie osób indywidualnych. W skład opisanej usługi wchodzi:

Biorąc pod uwagę opis sprawy stwierdzić należy, iż Wnioskodawczyni nie wykonuje czynności ubezpieczeniowych. Czynność ubezpieczeniowa, w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Zainteresowana nie występuje w roli ubezpieczyciela, który w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia będzie zobowiązany do świadczenia na rzecz ubezpieczonego klienta.

Zauważyć należy, iż "czynność ubezpieczeniowa", w każdym przypadku związana będzie z istnieniem stosunku umownego między ubezpieczycielem, który na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług może korzystać ze zwolnienia z tego podatku, a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym. Natomiast z opisanego stanu faktycznego wynika, iż między Wnioskodawczynią a osobami indywidualnymi nie istnieje żaden stosunek prawny ubezpieczenia.

Wnioskodawczyni nie świadczy również usług reasekuracyjnych, polegających na wykonywaniu czynności związanych z przyjmowaniem ryzyka cedowanego przez zakład ubezpieczeń lub przez zakład reasekuracji oraz dalsze cedowanie przyjętego ryzyka.

W konsekwencji, czynności wykonywane przez Wnioskodawczynię będące przedmiotem wniosku, nie stanowią usług ubezpieczeniowych lub reasekuracyjnych, korzystających ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z treści art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy wynika, iż prawodawca zwolnił od podatku również usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Czynności wykonywane przez pośrednika ubezpieczeniowego dotyczą czynności wykonywanych w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń (agencyjne) oraz czynności wykonywanych w imieniu lub na rzecz podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej (brokerskie).

Działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek strony umowy dotyczącej produktu finansowego. Usługa pośrednictwa ubezpieczeniowego to usługa wykonana na rzecz strony umowy oraz opłacona przez nią jako odrębna działalność pośrednictwa. Pośrednictwo ma zatem na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności, które umożliwiłyby zawarcie przez obie strony umowy, przy czym pośrednik nie realizuje w stosunku do treści umowy żadnego własnego interesu.

Wnioskodawczyni w przedstawionym stanie faktycznym nie jest podmiotem wykonującym czynności w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń (agentem), a jedynie podmiotem pomagającym w pozyskiwaniu odszkodowań od ubezpieczycieli, w imieniu osób indywidualnych, bez konieczności dochodzenia przez nich przedmiotowych roszczeń na własną rękę.

W konsekwencji, świadczenia na rzecz ww. osób wykonywane przez Wnioskodawczynię nie będą stanowić usług pośrednictwa ubezpieczeniowego. Usługi te bowiem są w rezultacie rozumiane jako forma wsparcia dla klientów Zainteresowanej, która od towarzystw ubezpieczeniowych dochodzi roszczenia odszkodowawczego, należnego z polisy sprawcy zdarzenia.

Biorąc pod uwagę powyższe, czynności wykonywane na rzecz osób indywidualnych (poszkodowanych w wypadkach) będące przedmiotem wniosku, nie stanowią również usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, korzystających ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy wynika również, iż ustawodawca zwolnił od podatku od towarów i usług usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek. Podkreślić należy, iż zwolnienie od podatku od towarów i usług pewnych czynności stanowi wyjątek od ogólnej zasady, zgodnie z którą dostawa towarów i świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wg stawki podstawowej. Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, winien być on interpretowany ściśle, co oznacza, że przywołany powyżej fragment przepisu art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, ma zastosowanie wyłącznie do zawarcia umowy ubezpieczenia przez ubezpieczającego, a nie do wykonywania innych czynności mających jedynie pośredni związek z zawartą umową ubezpieczenia na rachunek klienta.

Z treści wniosku wynika bowiem, iż Zainteresowana w ramach swojej działalności wykonuje czynności takie jak: oszacowanie wysokości szkody, obliczenie kosztów, zebranie dokumentów celem udokumentowania szkody, zgłoszenie szkody do ubezpieczycieli, wypełnianie formularzy dostarczanych przez ubezpieczycieli oraz oczekiwanie na wypłatę odszkodowania od ubezpieczycieli oraz wypłata odszkodowania osobie zlecającej usługę.

Z powyższego wynika, iż wykonywane przez Wnioskodawczynię czynności nie stanowią usług w zakresie zawieranych przez nią umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, a są czynnościami technicznymi, pomocniczymi wykonywanymi na rzecz osoby poszkodowanej w wypadku, aby mogła od towarzystw ubezpieczeniowych otrzymać odszkodowanie. Powyższe czynności nie są bezpośrednio związane z zawartymi umowami ubezpieczenia, a ich niewykonanie przez Zainteresowaną, ale przez inny podmiot w żaden sposób nie wpłynęłoby na treść i jakość umowy ubezpieczenia.

Nie są to również usługi wskazane w art. 43 ust. 13 ustawy, gdyż nie stanowią one elementu usługi wskazanej w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej.

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych oraz opisu stanu faktycznego należy stwierdzić, że świadczone przez Wnioskodawczynię usługi, polegające na pozyskiwaniu odszkodowań od ubezpieczycieli, wykonywane na zlecenie osób indywidualnych nie korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, określonego w art. 43 ust. 1 pkt 37 oraz w art. 43 ust. 13 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.