ILPP1/443-363/09-4/BD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. (...), reprezentowanej przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 9 marca 2009 r. (data wpływu: 23 marca 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 3 czerwca 2009 r. (data wpływu: 3 czerwca 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wystawiania faktur VAT lokatorom z tytułu najmu lokali mieszkalnych - jest prawidłowe.

W dniu 23 marca 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wystawiania faktur VAT lokatorom z tytułu najmu lokali mieszkalnych. Wniosek uzupełniono w dniu 3 czerwca 2009 r. (data wpływu: 3 czerwca 2009 r.) o doprecyzowanie stanu faktycznego i pełnomocnictwo. Ponadto Spółka zwróciła się z prośbą o nieudzielanie odpowiedzi na pytania od 3 do 5, a także o zwrot opłaty w wysokości 120 zł na konto, z którego opłata została dokonana.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wynajmu mieszkań we własnych budynkach mieszkalnych, a usługi świadczone są na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej. Zapłata za wynajem dokonywana jest na rachunek bankowy Spółki, prowadzona jest szczegółowa ewidencja oraz sporządzane są dowody, z których wynika jakiej należności (transakcji) dotyczy wpłata. Spółka nie rozpoczęła ewidencjonowania tych usług w kasie rejestrującej przed dniem 1 lipca 2008 r. Przychody z gospodarki mieszkaniowej zwolnione są od podatku VAT.

Spółka korzysta z programu komputerowego - w segmencie "Czynsze" znajdują się kartoteki rozliczeniowe poszczególnych lokatorów. Program nalicza opłatę za czynsz w zależności od powierzchni mieszkania (stawka 5,50 i 6,10 zł.), opłatę za centralne ogrzewanie, także w zależności od powierzchni (4,50 i 3,00 zł), zużycie ciepłej i zimnej wody według wskazań licznika, opłatę za wywóz nieczystości stałych (w zależności od ilości zamieszkujących osób).

Następnie naliczenie jest przesyłane do programu finansowo-księgowego, media i czynsz korzystają ze stawki VAT zwolnionej. Konta:

204/701-01 - czynsz,

204/701-02 - c.o.,

204/701-03 - zimna woda,

204/701-04 - ciepła woda,

204/701-05 - nieczystości stałe,

204 - to kartoteki lokatorów (szczegółowa analityka w programie "Czynsze"), syntetycznie w programie finansowo księgowym.

Program "Czynsze" generuje wydruk, a także program finansowo-księgowy, przejmując dane potwierdza je zbiorczym wydrukiem. Naliczenie trafia na konto 701 - Przychody z gospodarki mieszkaniowej - kwota ta w całości jest wpisywana do rejestru sprzedaży VAT jako sprzedaż zwolniona.

Do chwili obecnej Spółka płaci podatek VAT jedynie od wynajmu garaży, miejsc parkingowych i lokali użytkowych. W całości działalność ta jest fakturowana i stanowi niewielki procent dochodów firmy (6,84% w roku 2008 w stosunku do przychodów z gospodarki mieszkaniowej - zwolnionej od podatku VAT) w skali roku. W rejestrze sprzedaży VAT wszystkie zdarzenia z tytułu dzierżaw są rejestrowane (kolejno numerowanymi fakturami VAT), a naliczenie za czynsz i media jest wprowadzane w całości (zbiorczą kwotą) ze stawką VAT zwolnione.

Spółka nie odlicza podatku VAT naliczonego z faktur zakupu (oleju opałowego, za wywóz nieczystości stałych, dostarczania wody, materiałów), cała wartość wraz z podatkiem VAT (brutto) księgowana jest w koszty działalności Spółki.

Dekret przedstawia się następująco: 501/201 koszty/rozrachunki z dostawcami uznając, że skoro całość sprzedaży objętej stawką VAT zwolniony, to podatek VAT naliczony zawarty w fakturach zakupu mediów nie podlega odliczeniu zgodnie z zapisami ustawy o podatku od towarów i usług.

W uzupełnieniu z dnia 3 czerwca 2009 r. Wnioskodawca poinformował, iż stroną umów o dostawę mediów (za centralne ogrzewanie, dostarczanie wody i odprowadzanie ścieków, a także wywóz nieczystości stałych) jest Spółka.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółka ma obowiązek wystawiać faktury VAT dla każdego lokatora za naliczony mu czynsz i media.

Zdaniem Wnioskodawcy, skoro prowadzona jest szczegółowa ewidencja (kartoteki poszczególnych lokatorów z naliczeniem czynszów i mediów), zapłaty dokonywane są w całości za pomocą rachunku bankowego, a ponadto z każdym z lokatorów podpisana jest umowa cywilno-prawna za wynajem lokalu mieszkalnego - Spółka nie powinna wystawiać faktur VAT za wynajem mieszkań dla poszczególnych lokatorów.

Spółka może prowadzić rozliczenia z tytułu podatku VAT na dotychczasowych warunkach, nie odliczać VAT naliczonego od faktur zakupu i płacić jedynie podatek VAT od faktur za wynajem gruntu i miejsc parkingowych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, w myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Według art. 2 pkt 6 ww. ustawy, towarami są rzeczy ruchome, wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Natomiast zgodnie z art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Stosownie do postanowień art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podstawowa stawka podatku VAT, zgodnie z art. 41 ust. 1 ww. ustawy wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże zarówno w treści ustawy o VAT, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki, bądź zwolnienie od podatku.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy, zwalnia się od podatku od towarów i usług usługi wymienione w załączniku nr 4. W załączniku tym, stanowiącym "Wykaz usług zwolnionych od podatku" pod poz. 4 sklasyfikowano usługi ex PKWiU 70.20.11 - usługi w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek, z wyłączeniem wynajmu lokali w budynkach mieszkalnych na cele inne niż mieszkaniowe.

W myśl art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nie oznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Tak więc najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną; odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Zatem, biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że najem jako usługa wymieniona w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywany jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W konsekwencji najem lokalu stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ww. ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. Przez sprzedaż natomiast rozumie się - zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy - odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Podkreślić należy, iż zgodnie z art. 106 ust. 4 ustawy, podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej, jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Faktura VAT powinna spełniać wymogi, o których mowa w § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337).

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, że Spółka, będąca czynnym podatnikiem podatku VAT, prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wynajmu mieszkań we własnych budynkach mieszkalnych na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Spółka wynajmuje również garaże, miejsca parkingowe oraz lokale użytkowe.

W świetle powołanych wyżej regulacji prawnych należy stwierdzić, że Spółka generalnie jest zobowiązana do dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu poprzez wystawianie faktur VAT. Powyższe jednak nie dotyczy sytuacji, o których mowa w art. 106 ust. 4 ustawy o VAT, co oznacza, że w rozpatrywanej sprawie, Wnioskodawca nie ma obowiązku wystawiania faktur VAT na rzecz lokatorów, będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej, za wyjątkiem sytuacji, gdy te osoby zażądają wystawienia faktury.

W niniejszej interpretacji odpowiedziano na wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wystawiania faktur VAT lokatorom z tytułu najmu lokali mieszkalnych.

Rozstrzygnięcie dotyczące podatku od towarów i usług w zakresie prawidłowości dokumentowania i rozliczania czynszu związanego z wynajmem lokali mieszkalnych, zawarte zostało w odrębnej interpretacji nr ILPP1/443-363/09-5/BD z dnia 16 czerwca 2009 r.

Nadmienia się, iż w niniejszej interpretacji nie odniesiono się do prawa Wnioskodawcy do odliczenia podatku VAT, ponieważ kwestia ta nie była przedmiotem zapytania.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.