ILPP1/443-206/14-4/AI

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 7 marca 2014 r. (data wpływu 11 marca 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 19 maja 2014 r. (data wpływu 21 maja 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży nieruchomości zabudowanej - jest prawidłowe.

W dniu 11 marca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży nieruchomości zabudowanej. Wniosek uzupełniono w dniu 21 maja 2014 r. poprzez doprecyzowanie opisu sprawy.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Będąc Komornikiem przy Sądzie Rejonowym Wnioskodawca prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi.

W dniu 13 września 2012 r. egzekucja skierowana została do nieruchomości należącej do dłużnika. Nieruchomość składa się z działki o pow. 0,1020 ha zabudowanej budynkiem mieszkalnym, jednorodzinnym, dwukondygnacyjnym, w zabudowie wolnostojącej, bez podpiwniczenia. Budynek mieszkalny o pow. użytkowej 144,27 m² + 8,18 m² (kotłownia) + 11,33 m² (pralnia, spiżarnia) + 14,07 m² (garaż). Ponadto na terenie nieruchomości znajdują się zabudowania gospodarcze o charakterze produkcyjno-magazynowym o pow. użytkowej 180,60 m^2. Zabudowania wzniesione w technologii tradycyjnej. Część zabudowy wzniesiona w roku 2012. Zgodnie ze studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, przedmiotowa nieruchomość położona jest w obszarze opisanym symbolem E3_M² - tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej.

W dniu 20 stycznia 2014 r. Komornik zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego z zapytaniem, czy w związku z prowadzonym postępowaniem egzekucyjnym z ww. nieruchomości dłużnik korzystał z odliczenia podatku od towarów i usług, w związku z nabyciem, budową lub modernizacją nieruchomości będącej przedmiotem sprawy. W odpowiedzi z dnia 7 lutego 2014 r. uzyskano informacje, że dłużnik nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług oraz nie korzystał z odliczenia podatku od towarów i usług w związku z nabyciem, budową lub modernizacją nieruchomości.

Ponadto z pisma z dnia 19 maja 2014 r. - stanowiącego uzupełnienie do wniosku wynika, że:

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy i w jakiej wysokości powinna zostać naliczona stawka podatku VAT przy ewentualnej sprzedaży ww. nieruchomości.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż w drodze licytacji komorniczej nieruchomości należącej do osoby niebędącej czynnym płatnikiem podatku VAT nie podlega obowiązkowi zapłaty podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 1954 z późn. zm.) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Z treści powyższego przepisu wynika, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towaru dokonywanej w trybie egzekucji, w przypadku, gdy wykonuje czynności egzekucyjne. Przez czynność egzekucyjną należy rozumieć każde formalne, oparte na przepisach procesowych, działanie uprawnionego organu egzekucyjnego wywołujące skutek prawny dla prowadzonej egzekucji.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), zgodnie z którym, płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. Podatnikiem natomiast, stosownie do treści art. 7 § 1 ww. ustawy, jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

Przepis art. 30 § 1 ww. ustawy stanowi, że płatnik, który nie wykonał obowiązków określonych w art. 8, odpowiada za podatek niepobrany lub podatek pobrany a niewpłacony.

W świetle cyt. wyżej przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie "płatnikami" oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.

Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika - dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem, a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.

Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Towarami - według art. 2 pkt 6 ustawy - są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zatem w świetle przytoczonych powyżej przepisów, nieruchomość spełnia definicję towaru określoną w art. 2 pkt 6, a jej sprzedaż traktowana jest jako odpłatna dostawa towarów na terytorium kraju.

Należy podkreślić, że opodatkowanie podatkiem od towarów i usług będzie miało miejsce wówczas, jeżeli spełnione zostaną przesłanki o charakterze przedmiotowym, tj. wystąpi czynność podlegająca opodatkowaniu w oparciu o przepis art. 5 ust. 1 ustawy i podmiotowym, tj. gdy czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zostanie dokonana przez osobę (lub jednostkę organizacyjną) będącą podatnikiem w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, działającą w takim charakterze.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy art. 15 ust. 2 ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma zatem na tyle uniwersalny charakter, że pozwala na objęcie pojęciem "podatnika" te wszystkie podmioty, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy, wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik - właściciel danej nieruchomości jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy nieruchomości.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca będący komornikiem prowadzi postępowanie egzekucyjne przeciwko dłużnikowi. W dniu 13 września 2012 r. egzekucja skierowana została do nieruchomości dłużnika. Nieruchomość składa się z działki o pow. 0,1020 ha zabudowanej budynkiem mieszkalnym, jednorodzinnym, dwukondygnacyjnym, w zabudowie wolnostojącej, bez podpiwniczenia. Budynek mieszkalny o pow. użytkowej 144,27 m² + 8,18 m² (kotłownia) + 11,33 m² (pralnia, spiżarnia) + 14,07 m² (garaż). Ponadto na terenie nieruchomości znajdują się zabudowania gospodarcze o charakterze produkcyjno-magazynowym o pow. użytkowej 180,60 m^2. Zabudowania wzniesione w technologii tradycyjnej. Część zabudowy wzniesiona w roku 2012. W dniu 20 stycznia 2014 r. Komornik zwrócił się do Naczelnika Urzędu Skarbowego z zapytaniem, czy w związku z prowadzonym postępowaniem egzekucyjnym z ww. nieruchomości dłużnik korzystał z odliczenia podatku od towarów i usług, w związku z nabyciem, budową lub modernizacją nieruchomości będącej przedmiotem sprawy. W odpowiedzi z dnia 7 lutego 2014 r. uzyskano informację, że dłużnik nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług oraz nie korzystał z odliczenia podatku od towarów i usług w związku z nabyciem, budową lub modernizacją nieruchomości. Dłużnik nabył nieruchomość będącą przedmiotem wniosku, na podstawie umowy darowizny przekazania gospodarstwa rolnego w latach 80-tych. Działka od początku była zabudowana budynkiem mieszkalnym. W roku 1968 został wybudowany budynek mieszkalny. Dłużnik prowadzi działalność gospodarczą, ale nie wykorzystywał nieruchomości w celach gospodarczych.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy i w jakiej wysokości powinna zostać naliczona stawka podatku VAT przy ewentualnej sprzedaży ww. nieruchomości.

Mając na uwadze przytoczone powyżej przepisy oraz przedstawiony opis sprawy należy wskazać, że z tytułu sprzedaży ww. nieruchomości dłużnik nie wystąpi w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, bowiem przedmiotowa nieruchomość nie była związana z prowadzoną przez dłużnika działalnością gospodarczą - stanowi jego majątek prywatny. Ponadto - jak wynika z wniosku - dłużnik otrzymał nieruchomość na podstawie umowy darowizny przekazania gospodarstwa rolnego. Nieruchomość nie była przedmiotem umowy najmu czy dzierżawy. Tym samym sprzedaż przedmiotowej nieruchomości (domu) będzie stanowić działanie w sferze prywatnej.

Podsumowując, odpowiadając na zadane pytanie należy stwierdzić, że przy ewentualnej sprzedaży ww. nieruchomości nie powinna zostać naliczona stawka podatku VAT. Tym samym Wnioskodawca - Komornik dokonujący w świetle art. 18 ustawy - dostawy ww. nieruchomości, nie będzie zobowiązany do naliczenia i uiszczenia za dłużnika należnego podatku od towarów i usług.

Zauważa się, że stosownie do przepisu art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Należy zatem zaznaczyć, że wydając niniejszą interpretację tut. Organ oparł się na wynikającym z treści wniosku oraz jego uzupełnienia opisie sprawy. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego stanu faktycznego, udzielona interpretacja traci swą aktualność.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.