ILPP1/443-204/13-2/NS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, reprezentowanej przez pełnomocnika doradcę podatkowego, przedstawione we wniosku z dnia 7 marca 2013 r. (data wpływu 14 marca 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy nieodpłatne usługi budowlane świadczone na rzecz nowo powstałych spółek podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT - jest prawidłowe.

W dniu 14 marca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy nieodpłatne usługi budowlane świadczone na rzecz nowo powstałych spółek podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W maju 2012 r. Spółka (dalej: Wnioskodawca) uległa podziałowi, a mianowicie na podstawie art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych podział został dokonany przez przeniesienie części majątku Spółki dzielonej na istniejące i nowo zawiązane spółki - tzw. podział przez wydzielenie. Zainteresowany przed podziałem był właścicielem nieruchomości gruntowej, która została podzielona na mniejsze działki gruntowe. Część z nich wydzielona została do spółek nowo zawiązanych, a pozostała część nieruchomości gruntowej pozostała w majątku Wnioskodawcy. Na nieruchomościach gruntowych, które przypadły nowym spółkom planowane są inwestycje niedrogowe, natomiast grunt, który pozostał w majątku Zainteresowanego jest przewidziany w całości pod inwestycję drogową i jest to grunt, który ściśle sąsiaduje z działkami nowych spółek. W związku z potrzebą zapewnienia odpowiedniego połączenia komunikacyjnego planowanych inwestycji niedrogowych z istniejącymi już drogami oraz w świetle przepisów ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115), zgodnie z art. 16 niniejszej ustawy, budowa lub przebudowa dróg publicznych spowodowana inwestycją niedrogową należy do inwestora tego przedsięwzięcia, a więc do nowych spółek. Grunt, na którym ma być wybudowana droga zostanie przez Wnioskodawcę przekazany Gminie za odszkodowaniem. Następnie będzie zawarta umowa pomiędzy nowymi spółkami a Gminą, na podstawie której zostaną uzgodnione warunki budowy drogi i przebudowy skrzyżowania znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie planowanych inwestycji niedrogowych. Nieruchomość gruntowa pod budowę drogi składa się z działek, które w rejestrze gruntów oznaczone są, jako grunty orne i zurbanizowane tereny niezabudowane. Działki te są objęte planem zagospodarowania przestrzennego, z przeznaczeniem na magazyny i produkcję. Decyzja o warunkach zabudowy nie została wydana. Zainteresowanemu przy ich nabyciu nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony. Droga znajduje się w planach zagospodarowania przestrzennego - jest to droga publiczna. Nie została wydana decyzja na realizację celu publicznego. Realizacja inwestycji drogowej jest ściśle związana z planowanymi przez nowe spółki inwestycjami niedrogowymi. Wnioskodawca zakłada dwa warianty realizacji budowy drogi:

Informacje uzupełniające:

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wykonane nieodpłatnie na rzecz nowo powstałych spółek usługi budowlane (obejmujące prace budowlane, polegające na budowie drogi i przebudowie skrzyżowania, oraz zakup towarów i usług niezbędnych do ich wykonania) będą usługami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, nieodpłatne wykonanie na rzecz nowo powstałych spółek opisanych wyżej usług, nie będzie związane z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą, w związku z czym, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 5 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają między innymi odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, zaś przez świadczenie usług każdą transakcję, która nie stanowi dostawy towarów.

Konsekwentnie, w pierwszej kolejności należy rozstrzygnąć, czy czynności wykonywane przez Zainteresowanego będą dostawą towarów, czy też świadczeniem usług.

Za dostawę towarów nie można uznać czynności polegających na pracach budowlanych na nieruchomości stanowiącej własność Gminy. Spółka nie kupi gotowego towaru, który następnie przekaże nieodpłatnie, lecz będzie wykonywała usługę obejmującą szereg czynności (przygotowanie planów, koordynacja prac podwykonawców robót budowlanych, architektonicznych i inżynierskich), które dadzą dopiero w rezultacie końcowym efekt w postaci drogi. Stopień złożoności i ilości wykonywanych czynności w celu stworzenia drogi przesądza o tym, że przedmiotem nieodpłatnej transakcji będzie usługa, a nie towar.

Powyższe potwierdza także orzecznictwo sądów administracyjnych. W wyroku z dnia 9 listopada 2010 r. (sygn. akt 283/10) WSA w Białymstoku uznał, że "Jeżeli z wydaniem przez dany podmiot towarów (prefabrykatów ścian, stropów, dachu, itp.) i przeniesieniu prawa do rozporządzania nimi jak właściciel, związanych jest szereg dodatkowych świadczeń przez dany podmiot na rzecz przyszłego właściciela, takich jak posadowienie budynku (domu), montaż części budynku (domu), pokrycie go dachem, wykonanie w nim instalacji elektrycznych, wodnych, kanalizacyjnych, etc., to wówczas nie mamy do czynienia z dostawą towarów z montażem stosownie do treści art. 7 ust. 1 u.p.t.u., lecz z wykonaniem usługi budowy budynku (domu) w rozumieniu art. 8 ust. 1 u.p.t.u.". Identyczne rozstrzygnięcie podjął także NSA w Warszawie w wyroku z dnia 23 września 2009 r. (sygn. akt I FSK 1561/09), w którym stwierdzono, że "montaż i wznoszenie budynków i budowli z prefabrykatów zaliczany jest do robót budowlanych, co oznacza, że stanowi usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 i 3 u.p.t.u., a nie dostawę towaru w ujęciu art. 7 ust. 1 u.p.t.u.".

Z przedstawionej powyżej analizy wynika, że przedmiotem umowy pomiędzy Wnioskodawcą a nowo powstałymi spółkami będzie nieodpłatne wykonanie robót budowlanych na rzecz spółek, związanych z budową drogi, w tym usług architektonicznych i inżynierskich oraz usług budowlanych. Skoro więc czynności wykonywane przez Spółkę to usługi w rozumieniu ustawy o VAT, to należy w tym miejscu odpowiedzieć na pytanie, czy usługi te będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT, czy też nie. Kwestię tę reguluje art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, zgodnie z którym za odpłatne świadczenie usług (a więc czynność podlegającą opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ustawy o VAT) uznaje się również:

* użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów;

* nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Z powyższych regulacji wynika, że nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu tylko w sytuacji, gdy jest realizowane na cele niezwiązane z prowadzoną działalnością, lub gdy jest realizowane na cele osobiste podatnika, jego pracowników, udziałowców, etc. W każdym innym przypadku, usługa taka nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów usług.

W ocenie Spółki, nieodpłatne wykonanie opisanych powyżej usług nie będzie związane z prowadzoną działalnością, gdyż korzyści związane z wybudowaniem drogi odniosą nowo powstałe spółki. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, spółki te zamierzają na terenach bezpośrednio przyległych do planowanej inwestycji drogowej prowadzić inwestycje niedrogowe związane z ich działalnością, a wybudowanie drogi jest konieczne dla zapewnienia funkcjonalności planowanej przez te spółki inwestycji. Z tego powodu wymienione usługi wykonane nieodpłatnie na rzecz nowo powstatych spółek będą związane z prowadzoną przez nie działalnością gospodarczą, nie zaś Wnioskodawcy. Oznacza to, że nieodpłatnie świadczona usługa spełnia warunki określone w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT i tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast przez świadczenie usług - w świetle art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347, poz. 1 z późn. zm.). Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie nie będące dostawą towarów.

Z powyższego jednoznacznie wynika, iż opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i wykonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Zgodnie z unormowaniami zawartymi w ustawie, w pewnych ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stosownie do treści art. 8 ust. 2 ustawy, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2013 r., za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Wobec powyższego, dla ustalenia czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują.

Zatem, aby nieodpłatne świadczenie uznać za odpłatne świadczenie usług, a tym samym za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, musi być ono świadczone na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika.

W konsekwencji należy stwierdzić, że opodatkowaniu podlegają te nieodpłatne usługi, które nie mają związku z działalnością gospodarczą, a więc nie mają wpływu na przyszłe obroty przedsiębiorstwa, jego zyski, wizerunek, odbiór przez kontrahentów.

Podkreślić należy, że powołany przepis art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy nie uzależnia faktu opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług na cele inne niż działalność gospodarcza podatnika od prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tym świadczeniem.

Z informacji zawartych we wniosku wynika, iż w maju 2012 r. Wnioskodawca uległ podziałowi, a mianowicie na podstawie art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych podział został dokonany przez przeniesienie części majątku Spółki dzielonej na istniejące i nowo zawiązane spółki - tzw. podział przez wydzielenie. Zainteresowany przed podziałem był właścicielem nieruchomości gruntowej, która została podzielona na mniejsze działki gruntowe. Część z nich wydzielona została do spółek nowo zawiązanych, a pozostała część nieruchomości gruntowej pozostała w majątku Wnioskodawcy. Na nieruchomościach gruntowych, które przypadły nowym spółkom planowane są inwestycje niedrogowe, natomiast grunt, który pozostał w majątku Zainteresowanego jest przewidziany w całości pod inwestycję drogową i jest to grunt, który ściśle sąsiaduje z działkami nowych spółek. W związku z potrzebą zapewnienia odpowiedniego połączenia komunikacyjnego planowanych inwestycji niedrogowych z istniejącymi już drogami oraz w świetle przepisów ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115), zgodnie z art. 16 niniejszej ustawy, budowa lub przebudowa dróg publicznych spowodowana inwestycją niedrogową należy do inwestora tego przedsięwzięcia, a więc do nowych spółek. Grunt, na którym ma być wybudowana droga zostanie przez Wnioskodawcę przekazany Gminie za odszkodowaniem. Następnie będzie zawarta umowa pomiędzy nowymi spółkami a Gminą, na podstawie której zostaną uzgodnione warunki budowy drogi i przebudowy skrzyżowania znajdujących się w bezpośrednim sąsiedztwie planowanych inwestycji niedrogowych. Nieruchomość gruntowa pod budowę drogi składa się z działek, które w rejestrze gruntów oznaczone są, jako grunty orne i zurbanizowane tereny niezabudowane. Działki te są objęte planem zagospodarowania przestrzennego, z przeznaczeniem na magazyny i produkcję. Decyzja o warunkach zabudowy nie została wydana. Zainteresowanemu przy ich nabyciu nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony. Droga znajduje się w planach zagospodarowania przestrzennego - jest to droga publiczna. Nie została wydana decyzja na realizację celu publicznego. Realizacja inwestycji drogowej jest ściśle związana z planowanymi przez nowe spółki inwestycjami niedrogowymi. Wnioskodawca zakłada dwa warianty realizacji budowy drogi:

Ponadto Zainteresowany wskazał, iż jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Prowadzi działalność między innymi w zakresie wznoszenia budynków i budowli; inżynierii lądowej i wodnej; przygotowania terenu pod budowę, usług budowlanych wykończeniowych; zagospodarowania terenów zielonych; architektury i inżynierii, a ponadto zajmuje się wynajmem i obsługą nieruchomości na własny rachunek i na zlecenie. Nieodpłatne świadczenie usług budowlanych na rzecz nowo powstałych spółek nie będzie miało związku z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy. Zainteresowany nie ma celu w nieodpłatnym wybudowaniu drogi na rzecz nowo powstałych spółek.

Odnosząc treść powołanych regulacji do przedstawionego we wniosku opisu sprawy należy stwierdzić, iż skoro nieodpłatne usługi budowlane, które planuje świadczyć Wnioskodawca na rzecz nowo powstałych spółek - jak twierdzi Zainteresowany - nie będą związane z działalnością gospodarczą Spółki, to spełnione zostaną tym samym warunki wynikające z art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, aby uznać nieodpłatne świadczenie usług za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu.

Reasumując, z uwagi na fakt, iż wykonane przez Wnioskodawcę nieodpłatnie na rzecz nowo powstałych spółek usługi budowlane (obejmujące prace budowlane, polegające na budowie drogi i przebudowie skrzyżowania oraz zakup towarów i usług niezbędnych do ich wykonania), nie będą związane z prowadzoną działalnością przez Zainteresowanego, podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tut. Organ informuje, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie ustalenia, czy nieodpłatne usługi budowlane świadczone na rzecz nowo powstałych spółek podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. Natomiast, w odrębnych interpretacjach z dnia 11 czerwca 2013 r. zostały rozstrzygnięte kwestie dotyczące podatku od towarów i usług w zakresie:

* prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z wykonaniem nieodpłatnie usług budowlanych, nr ILPP1/443-204/13-3/NS,

* ustalenia, czy odpłatne usługi budowlane świadczone na rzecz nowo powstałych spółek podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT, nr ILPP1/443-204/13-4/NS,

* prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją usług budowlanych, nr ILPP1/443-204/13-5/NS.

Ponadto, wniosek w części dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych zostanie rozstrzygnięty odrębnymi pismami.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.