ILPP1/443-201/12-2/AI - Zwolnienie od podatku VAT czynności wniesienia aportem urządzeń wodno-kanalizacyjnych wraz z prawem własności gruntu lub jego służebności.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy, przedstawione we wniosku z dnia 24 lutego 2012 r. (data wpływu 2 marca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT czynności wniesienia aportem urządzeń wodno-kanalizacyjnych wraz z prawem własności gruntu lub jego służebności - jest prawidłowe.

W dniu 2 marca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT czynności wniesienia aportem urządzeń wodno-kanalizacyjnych wraz z prawem własności gruntu lub jego służebności.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Inwestor, celem zwiększenia ilości źródeł poboru wody pitnej zobowiązuje się ponieść nakłady inwestycyjne stacji ujęcia i uzdatniania wody. Po uzyskaniu ostatecznych decyzji o pozwoleniu na użytkowanie tego obiektu, Inwestor przeniesie nieodpłatnie na rzecz Gminy własność nakładów inwestycyjnych wraz z prawem własności gruntu. W przypadku gdyby przeniesienie prawa własności gruntu, było z jakichkolwiek powodów niemożliwe, Inwestor jest zobowiązany ustanowić notarialną nieodpłatną służebność gruntu, na którym znajdują się przekazane urządzenia wodno-kanalizacyjne. Gmina aportem wnosi do Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych otrzymane nieodpłatnie urządzenia wraz z prawem własności gruntu lub jego służebności. Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu ww. urządzeń wraz z gruntem lub jego służebnością.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Gmina wnosząc aportem urządzenia wodno-kanalizacyjne wraz z prawem własności gruntu lub jego służebności będzie miała obowiązek odprowadzić podatek należny.

Zdaniem Wnioskodawcy, wniesienie aportu w postaci urządzeń wodno-kanalizacyjnych wraz z prawem własności gruntu lub jego służebności do Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych będzie podlegało zwolnieniu określonemu w art. 43 ust. 1, gdyż aport będzie potraktowany jako dostawa budowli, w stosunku do których nie przysługiwało Gminie prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego i Gmina nie ponosiła wydatków na ich ulepszenie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Przez towary - na mocy art. 2 pkt 6 ustawy - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług - co do zasady - podlega taka dostawa towarów, która ma charakter odpłatny.

Wyjaśnić należy, że z odpłatnością za dostawę towarów mamy do czynienia w sytuacji, gdy pomiędzy świadczeniem (dostawą) a zapłatą istnieje adekwatny związek. Odpłatność może przybierać różne formy, przy czym nie jest warunkiem to, aby została ustalona lub dokonana w pieniądzu. Odpłatnością jest więc także np. świadczenie zwrotne otrzymane od drugiej strony.

Wniesienie aportu (wkładu niepieniężnego) do spółek prawa handlowego lub cywilnego spełnia definicję dostawy towarów - następuje tutaj przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Aport to wkład na utworzenie lub powiększenie majątku spółki, który daje prawo do udziału w jej zyskach. Przedmiotem aportu mogą być pieniądze (aporty pieniężne), rzeczy lub prawa (aporty rzeczowe) oraz umiejętności, kompetencje techniczne czy zawodowe. Spośród wymienionych trzech rodzajów aportów skutki na gruncie VAT wywołuje jedynie wnoszenie aportów rzeczowych. Stanowić ono może dostawę towarów (jeśli przedmiotem aportu są towary w rozumieniu VAT) lub świadczenie usług (w pozostałych przypadkach, chodzi przykładowo o wnoszone w ramach aportu prawa autorskie, licencje czy patenty).

Z informacji zawartych we wniosku wynika, iż Inwestor, celem zwiększenia ilości źródeł poboru wody pitnej, zobowiązuje się ponieść nakłady inwestycyjne stacji ujęcia i uzdatniania wody. Po uzyskaniu ostatecznych decyzji o pozwoleniu na użytkowanie tego obiektu, Inwestor przeniesie nieodpłatnie na rzecz Gminy własność nakładów inwestycyjnych wraz z prawem własności gruntu. W przypadku gdyby przeniesienie prawa własności gruntu było z jakichkolwiek powodów niemożliwe, Inwestor jest zobowiązany ustanowić notarialną nieodpłatną służebność gruntu, na którym znajdują się przekazane urządzenia wodno-kanalizacyjne. Gmina aportem wnosi do Przedsiębiorstwa Usług Komunalnych otrzymane nieodpłatnie urządzenia wraz z prawem własności gruntu lub jego służebności. Gminie nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu ww. urządzeń wraz z gruntem lub jego służebnością. Gmina nie ponosiła wydatków na ich ulepszenie.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii obowiązku odprowadzenia podatku należnego w związku z aportem urządzenia wodno-kanalizacyjnego wraz z prawem własności gruntu lub jego służebności.

Ustosunkowując się więc w pierwszej kolejności do kwestii aportu urządzeń wodno-kanalizacyjnych wraz z prawem własności gruntu stwierdzić należy, iż w oparciu o powołany wyżej przepis art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ustawy, przedmiotowy aport stanowi czynność o charakterze odpłatnym w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych, bowiem następuje tutaj przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Celem wyjaśnienia pozostałych wątpliwości Wnioskodawcy będzie określenie stawki podatku przy przedmiotowej transakcji.

I tak, na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jak stanowi art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i ust. 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W świetle art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

Z treści ww. przepisu wynika, iż dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynku lub budowli kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Według art. 2 pkt 14 ustawy, przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania, w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich:

Co istotne, oddanie do użytkowania powinno nastąpić w ramach czynności podlegającej opodatkowaniu, a za taką można rozumieć m.in. objęcie we władanie budynku, budowli lub ich części przez pierwszego nabywcę lub pierwszego użytkownika. Przedmiotowa nieruchomość nie musi być faktycznie zamieszkała, lecz winna być przejęta przez nabywcę do użytkowania. Wydanie przedmiotowego obiektu nabywcy winno nastąpić w ramach wykonania przez właściciela (dokonującego dostawy) czynności podlegających opodatkowaniu.

W tym miejscu należy zauważyć, iż w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków - skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy, zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

Warunku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10a lit. b - zgodnie z zapisem art. 43 ust. 7a - nie stosuje się, jeżeli budynki, budowle lub ich części w stanie ulepszonym były wykorzystywane przez podatnika do czynności opodatkowanych przez co najmniej 5 lat.

Podkreślenia wymaga, że dla rozstrzygnięcia, czy możliwe jest skorzystanie ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy ważne jest, czy Wnioskodawcy przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Natomiast kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga przepis art. 29 ust. 5 ustawy, w myśl którego, w przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków lub budowli, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Jak wskazano wyżej, żeby można było mówić o pierwszym zasiedleniu, musi dojść do oddania budynków, budowli lub ich części do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Jeżeli zatem podatnik wybuduje obiekt lub go zmodernizuje, przy czym nakłady na ulepszenie przekroczą 30% wartości początkowej, a następnie obiekt ten (lub ulepszenie) zostanie oddany do użytkowania (wprowadzony przez podatnika do ewidencji środków trwałych), nie oznacza to, że został on zasiedlony. Oddanie do użytkowania nie nastąpiło bowiem w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu. Pierwsze zasiedlenie będzie miało natomiast miejsce wówczas, gdy wybudowany lub zmodernizowany obiekt zostanie sprzedany lub np. oddany w najem, dzierżawę, leasing. Zarówno sprzedaż, jak i najem, dzierżawa, leasing są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu.

W przedmiotowej sprawie wniesienie aportem przez Gminę urządzeń wodno-kanalizacyjnych dokonane będzie w ramach pierwszego zasiedlenia i tym samym nie będzie korzystało ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Jednakże z uwagi na fakt, iż Wnioskodawca nie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z nabyciem przedmiotowych urządzeń oraz nie poniósł wydatków na ich ulepszenie, planowany aport ww. urządzeń będzie korzystał ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy. Tym samym, w świetle art. 29 ust. 5 ustawy, dostawa gruntu na którym jest posadowione przedmiotowe urządzenie również będzie korzystało ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Zatem, Gmina wnosząc aportem urządzenia wodno-kanalizacyjne wraz z prawem własności gruntu winna zastosować zwolnienie od podatku od towarów i usług.

Natomiast, kwestię ewentualnej służebności gruntu, która ma nastąpić wraz z aportem urządzeń wodno-kanalizacyjnych (znajdujących się na tym gruncie) definiuje art. 285 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem, nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Przepis art. 285 § 1 Kodeksu cywilnego daje podstawę do wyróżnienia służebności gruntowych czynnych oraz biernych. Służebność czynna polega na tym, że właściciel jednej nieruchomości (tzw. nieruchomości władnącej) jest uprawniony do korzystania w oznaczonym zakresie z nieruchomości innego właściciela (tzw. nieruchomości obciążonej). Właściciel nieruchomości obciążonej ma zatem obowiązek znoszenia pewnych działań właściciela nieruchomości władnącej, np. przechodu czy przejazdu, czerpania wody, oparcia budynku o mur sąsiada, itd. Służebność bierna polega na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej jest zobowiązany do niewykonywania określonych uprawnień względem nieruchomości władnącej na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności. Służebności bierne ograniczają właściciela nieruchomości w wykonywaniu uprawnień wynikających z treści prawa własności. Służebność gruntowa może powstać: na podstawie umowy, z mocy orzeczenia sądowego, na podstawie decyzji administracyjnej, w drodze zasiedzenia.

Służebność oznacza więc obciążenie cudzej nieruchomości, mające na celu zwiększenie użyteczności innej nieruchomości albo zaspokojenie określonych potrzeb oznaczonej osoby fizycznej.

Odnosząc więc powołane przepisy w kontekście opisu sprawy stwierdzić należy, iż w przedmiotowej sprawie ewentualna służebność gruntu dokonywana wraz z aportem nie ma wpływu na opodatkowanie aportu, a co za tym idzie obowiązku odprowadzenia podatku należnego.

Zatem, odpowiadając na zadane we wniosku pytanie stwierdzić należy, iż Gmina wnosząc aportem urządzenia wodno-kanalizacyjne wraz z prawem własności gruntu lub jego służebności nie będzie miała obowiązku odprowadzenia podatku należnego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.