ILPP1/443-1291/09-2/MT

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, reprezentowanej przez pełnomocnika przedstawione we wniosku z dnia 9 października 2009 r. (data wpływu 16 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług - jest prawidłowe.

W dniu 16 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi internetowy serwis aukcyjny. Co do zasady za świadczone usługi Spółka pobiera wynagrodzenie. Zdarzają się jednak sytuacje, gdy na wniosek użytkownika serwisu przyznawany jest aukcjom status "aukcji charytatywnych". Celem Spółki jest, aby "aukcje charytatywne" przeprowadzane były bez pobrania wynagrodzenia (w zakresie podstawowych usług związanych z wystawianiem aukcji). Użytkowników tych obowiązuje dokładnie taki sam regulamin, jak wszystkich pozostałych, a zatem (zgodnie z regulaminem) winni oni ponosić opłaty za wystawiane aukcje. Zwolnienie z opłat "aukcji charytatywnych" nie jest uwzględnione w regulaminie, a informacje o nich znajdują się na internetowych stronach serwisu w dziale "Pomoc".

Zgodnie z zapisami zawartymi w tym dziale nadanie statusu aukcji charytatywnej wymaga zgody Spółki. Po przyznaniu takiego statusu opłaty są naliczane przez Zainteresowanego, a następnie, na wniosek użytkownika, opłaty te są anulowane. Anulowanie opłat dotyczy tylko pewnych podstawowych usług (np. wystawienie aukcji, opcja "Kup teraz"; opcja "Miniaturka" - umieszczenie małej fotografii przedmiotu aukcji na liście aukcji w danej kategorii, wystawienie przedmiotu na aukcję trwającą 14 dni). W zdecydowanej większości przypadków zobowiązania (z tytułu opłat, które zgodnie z zasadami aukcji charytatywnych podlegają anulowaniu) użytkowników wobec Spółki "zerowane" są w miesiącu, w którym powstały, w takich przypadkach faktury nie są w ogóle wystawiane, zdarzają się jednak sytuacje, że Wnioskodawca wystawia za świadczone usługi faktury VAT, które następnie są korygowane "do zera". Ostatecznie Spółka świadczy usługi bez wynagrodzenia (w części aukcji charytatywnych, które korzystają tylko z podstawowych opcji, za które opłaty są anulowane).

Użytkownicy nie mają obowiązku informowania o tym, że wystawiane aukcje są aukcjami charytatywnymi, ani informowania o tym, że Spółka nie pobiera za takie aukcje wynagrodzenia.

Bardzo często użytkownicy informują w opisach aukcji, że są to aukcje charytatywne. Użytkownicy ci w opisach aukcji często składają podziękowania dla serwisu za nieodpłatne wystawianie aukcji (lub wyrażają swoją wdzięczność za pomocą innych zwrotów grzecznościowych).

Spółka od nabywanych towarów i usług związanych ze świadczeniem tych usług odliczała naliczony podatek od towarów i usług. Sytuacje takie miały miejsce w przeszłości, jak również występować będą w przyszłości.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy usługi świadczone nieodpłatnie przez Spółkę były usługami związanymi z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a zatem nie podlegały podatkowi od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczone usługi były związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a zatem nie podlegały podatkowi od towarów i usług.

Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, "nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jak odpłatne świadczenie usług".

Zatem, w przedstawionym stanie faktycznym w pierwszej kolejności należy odpowiedzieć na pytanie, czy nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Spółki art. 8 ust. 2 ustawy wyraźnie wskazuje, że dla uznania nieodpłatnej usługi za usługę zrównaną z usługą o charakterze odpłatnym, a zatem podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, konieczne jest łączne spełnienie dwóch przesłanek:

A contrario, brak spełnienia choćby jednej z powyższych przesłanek wyklucza możliwość uznania nieodpłatnej usługi za usługę podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Powyższe stanowisko potwierdzają liczne wyroki sądowe (m.in. wyrok WSA w Warszawie z dnia 13 lipca 2007 r., sygn. akt III SA/Wa 3630/06).

W drugiej kolejności, należy odpowiedzieć na pytanie, czy świadczone przez nią usługi są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Zdaniem Spółki, w przedstawionym stanie faktycznym nieodpłatne usługi świadczone w ramach aukcji charytatywnych będą miały związek z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a zatem nie zostanie spełniona pierwsza ze wspomnianych powyżej przesłanek, zakładająca brak takiego związku.

Związek z prowadzoną działalnością polegać będzie na wywieraniu pozytywnego wrażenia na potencjalnych i aktualnych klientach oraz budowaniu pozytywnego wizerunku Spółki jako potrafiącej zrezygnować z własnych przychodów w sytuacjach, kiedy w grę wchodzą cele dobroczynne (np. zakup pomocy szkolnych dla dzieci z ubogich rodzin, sfinansowanie leczenia, wsparcie działalności organizacji ekologicznej). Ponadto już samo nazwanie aukcji "aukcją charytatywną" wywołuje u użytkowników pozytywne skojarzenie, co wpływa na odbiór marki przez użytkowników.

Należy również wskazać, że dzięki aukcjom charytatywnym pojawiły się o Spółce informacje na różnych stronach internetowych (blogi, strony dotyczące działalności organizacji pozarządowych itp.), które również wpływają na pozytywny odbiór marki.

Ponadto, część użytkowników umieszcza na swoich stronach internetowych informacje o wystawianych przez siebie aukcjach charytatywnych, co również wpływa na pozytywny odbiór marki.

Zatem, zdaniem Wnioskodawcy należy uznać, że nieodpłatne świadczenie usług w postaci wystawianych nieodpłatnie aukcji charytatywnych jest związane z jej działalnością. Powyższe stanowisko znajduje również potwierdzenie w doktrynie. Takie zdanie wyraził m.in. Adam Bartosiewicz i Ryszard Kubacki (w komentarzu do ustawy o VAT). Ich zdaniem "jeżeli świadczone grzecznościowo nieodpłatne usługi wykonywane są z myślą, z zamiarem wywarcia dobrego wrażenia na kontrahentach, zbudowania pozytywnego wizerunku etc., to wówczas mają związek z prowadzoną działalnością i jako takie nie podlegają opodatkowaniu. Nieodpłatne świadczenie usług na cele działalności nie podlega bowiem opodatkowaniu".

Ponadto, w ocenie Zainteresowanego, świadczenie "usług niezwiązanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa" zawsze należy rozpatrywać w kontekście prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej. O opodatkowaniu nieodpłatnego świadczenia usług na cele niezwiązane z prowadzeniem przedsiębiorstwa można mówić jedynie wtedy, gdy podmiot działa przy świadczeniu takiej usługi jako podatnik, a więc w ramach jego działalności gospodarczej. Gdyby podatnik świadczył usługi nie w ramach działalności gospodarczej, to należałoby uznać, że dany podmiot nie działa w danej transakcji jako podatnik, a w konsekwencji takie świadczenie usług nie podlegałoby opodatkowaniu podatkiem VAT, ale nie na podstawie artykułu 8 ust. 2 ustawy o VAT, lecz na podstawie art. 15 tej ustawy.

Zdaniem Spółki, wobec braku definicji ustawowej, znaczenie nadane zwrotowi świadczenie "usług niezwiązanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa" należy wywieść z języka literatury prawniczej i języka orzecznictwa sądowego, z których wynika, że zwrot "świadczenie usług niezwiązanych z prowadzeniem przedsiębiorstwa" należy rozumieć jako świadczenie przez podmiot działający w danej transakcji w charakterze podatnika nieodpłatnych usług w całości nie na potrzeby jego działalności gospodarczej.

W ocenie Wnioskodawcy, powyższy wywód znajduje potwierdzenie w wykładni językowej zgodnie bowiem ze znaczeniem słownikowym zwrot "związek" oznacza "stosunek między rzeczami, zjawiskami itp., połączonymi ze sobą w jakiś sposób". W konsekwencji, jeśli nieodpłatne świadczenie przez podatnika określonej usługi pozostaje w jakimkolwiek (lege non distinguente) stosunku z prowadzeniem przedsiębiorstwa przez tego podatnika (tekst jedn.: również w zakresie promocji, kreowania pozytywnego wizerunku wśród klientów), to usługę taką należy uznać za związaną z prowadzeniem przedsiębiorstwa podatnika i jako taką niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Spółka stoi na stanowisku, że świadczone przez nią nieodpłatnie usługi były usługami związanymi z działalnością gospodarczą i jako takie, w świetle art. 8 ust. 2 ustawy o VAT nie podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

W niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej przedstawionego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług. Wniosek w zakresie opodatkowania nieodpłatnego świadczenia usług w części dotyczącej przedstawionego zdarzenia przyszłego został załatwiony interpretacją z dnia 11 stycznia 2010 r. znak ILPP1/443-1291/09-3/MT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.