ILPP1/443-1284/09-3/AI - Opodatkowanie podatkiem VAT czynności dokonywanych przez zakład budżetowy na rzecz gminy oraz sposób ich dokumentowania.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 9 października 2009 r. (data wpływu 15 października 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 29 grudnia 2009 r. (data wpływu 4 stycznia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności dokonywanych przez zakład budżetowy na rzecz Gminy oraz sposobu ich dokumentowania - jest nieprawidłowe.

W dniu 15 października 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności dokonywanych przez zakład budżetowy na rzecz Gminy oraz sposobu ich dokumentowania. Powyższy wniosek uzupełniono pismem z dnia 29 grudnia 2009 r. o doprecyzowanie opisanego stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Zakład jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, który świadczy m.in. usługi w zakresie dostarczania wody, odprowadzenia ścieków, a także usługi polegające na bieżącym utrzymywaniu obiektów, zimowym utrzymywaniu dróg gminnych i powiatowych, wywozie ścieków, koszeniu traw, remoncie nawierzchni dróg oraz remontach i konserwacjach. MZGKiM jako jednostka organizacyjna Gminy działająca w formie zakładu budżetowego wykonuje czynności w zakresie zadań Gminy, tj. wycinka drzew z terenów miejskich, roboty drogowe (naprawa, remont nawierzchni dróg w ramach planu remontu dróg), zimowe odśnieżania miasta - ulic i chodników, naprawa sieci kanalizacyjnej i wodociągowej.

Z pisma uzupełniającego z dnia 29 grudnia 2009 r. wynika, iż czynności opisane we wniosku zleca Urząd Miejski, będący jednostką budżetową. Usługi świadczone na rzecz Gminy są odpłatnie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy powyższe czynności podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz czy powinny być udokumentowane fakturą VAT czy notą obciążeniową wystawioną na Gminę/Urząd...

Zdaniem Wnioskodawcy, Miejski Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej jest jednostką organizacyjną Gminy. Relacje między Gminą a Zakładem nie mają charakteru cywilnoprawnego. Wobec powyższego przy wykonywaniu tych zadań Zakład nie świadczy na rzecz Gminy usług w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Zatem czynności te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Na udokumentowanie zrealizowanych zadań nie mogą być wystawiane faktury VAT, a inne dokumenty wymienione w ustawie o rachunkowości, do których należy m.in. nota obciążeniowa.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów - stosownie do przepisu art. 7 ust. 1 ustawy - należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast świadczenie usług, w myśl art. 8 ust. 1 ustawy, to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Definicja usługi zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma szerszy zakres od definicji usługi zawartej w klasyfikacjach statystycznych. Przy definiowaniu "świadczenia" należy odwołać się do przepisów prawa cywilnego. w myśl art. 353 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), świadczenie może polegać na działaniu albo na zaniechaniu. Tak więc na świadczenie może składać się zachowanie polegające na działaniu (dokonanie czynności na rzecz innego podmiotu) albo na zaniechaniu (zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji). Pojęcie świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów. Tym samym spod pojęcia świadczenia usług będzie wyłączone świadczenie, którego treścią jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Generalnie - poza wyjątkami wskazanymi w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają czynności odpłatne.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

Podstawowa stawka podatku VAT, zgodnie z art. 41 ust. 1, wynosi 22% - poza wyjątkami wyszczególnionymi w ustawie o podatku od towarów i usług oraz w przepisach wykonawczych do tejże ustawy.

Należy zauważyć, iż w myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ust. 1 cyt. ustawy). w celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 powołanej ustawy).

Stosownie do przepisu § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336), zwanego dalej rozporządzeniem, zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilno-prawnych.

Zgodnie natomiast z § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia, zwalnia się od podatku usługi świadczone pomiędzy gospodarstwami pomocniczymi jednostek budżetowych, jednostkami budżetowymi i zakładami budżetowymi, z wyjątkiem usług wymienionych w poz. 138 i 153 załącznika Nr 3 do ustawy (tj. usług w zakresie rozprowadzania wody, gospodarki ściekami oraz wywozu i unieszkodliwiania odpadów, usług sanitarnych i pokrewnych) oraz usług komunikacji miejskiej.

Zarówno ustawa o podatku od towarów i usług, jak również przepisy wykonawcze do niej nie definiują terminów: "jednostka budżetowa", "zakład budżetowy" oraz "gospodarstwo pomocnicze jednostki budżetowej" w związku z tym, należy posiłkować się definicjami zawartymi w ustawie z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 z późn. zm.).

Na podstawie art. 4 ust. 1 ww. ustawy sektor finansów publicznych tworzą m.in.:

Jednostkami budżetowymi - w myśli art. 20 ust. 1 ww. ustawy - są takie jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego, z zastrzeżeniem art. 22 ust. 1-3.

Według przepisu art. 26 ust. 1 cyt. ustawy, gospodarstwem pomocniczym jednostki budżetowej, jest wyodrębniona z jednostki budżetowej, pod względem organizacyjnym i finansowym, część jej podstawowej działalności lub działalność uboczna.

Natomiast zgodnie z treścią art. 24 ust. 1 powołanej ustawy, zakładami budżetowymi są takie jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, które:

Z opisu przedstawionego we wniosku wynika, iż Wnioskodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, który świadczy m.in. usługi w zakresie dostarczania wody, odprowadzenia ścieków, a także usługi polegające na bieżącym utrzymywaniu obiektów, zimowym utrzymywaniu dróg gminnych i powiatowych, wywozie ścieków, koszeniu traw, remoncie nawierzchni dróg oraz remontach i konserwacjach. MZGKiM jako jednostka organizacyjna Gminy działająca w formie zakładu budżetowego wykonuje czynności w zakresie zadań Gminy, tj. wycinka drzew z terenów miejskich, roboty drogowe (naprawa, remont nawierzchni dróg w ramach planu remontu dróg), zimowe odśnieżania miasta - ulic i chodników, naprawa sieci kanalizacyjnej i wodociągowej. Czynności opisane we wniosku zleca Urząd Miejski, będący jednostką budżetową. Usługi świadczone na rzecz Gminy są odpłatnie. Zainteresowany jest zakładem budżetowym.

Odnosząc powołane przepisy do opisanego stanu faktycznego stwierdzić należy, iż odpłatne usługi wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz Gminy w celu realizacji jej zadań własnych, wymienione w przedmiotowym wniosku, mieszczą się w szerokiej definicji "usług" w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, w konsekwencji czego podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ponadto w świetle powyższego należy stwierdzić, iż dla usług świadczonych pomiędzy Wnioskodawcą (zakładem budżetowym) a Gminą nie może mieć zastosowania zwolnienie określone w § 13 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, ponieważ Wnioskodawca nie jest jednostką samorządu terytorialnego. Zainteresowany świadcząc usługi na rzecz Gminy nie może również korzystać ze zwolnienia wskazanego w § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia, ponieważ Gmina nie jest jednostką budżetową, zakładem budżetowym ani gospodarstwem pomocniczym jednostki budżetowej.

Tak więc, przedmiotowe usługi podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych z zastosowaniem właściwej stawki.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15 czyli osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Przy czym przez sprzedaż rozumie się, w myśl art. 2 pkt 22 ustawy, odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Natomiast, jak stanowi art. 106 ust. 4 ustawy, podatnicy, o których mowa w ust. 1-3, nie mają obowiązku wystawiania faktur, o których mowa w ust. 1 i 2, osobom fizycznym nieprowadzącym działalności gospodarczej. Jednakże na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury.

Zatem, w przedmiotowej sprawie Zainteresowany będąc zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług, świadcząc wymienione we wniosku usługi na rzecz Gminy, jest obowiązany wystawiać faktury VAT.

Tut. Organ informuje również, że od dnia 1 stycznia 2010 r. odpowiednikami powołanych wyżej przepisów § 13 ust. 1 pkt 11 i pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336) są § 12 ust. 1 pkt 12 i pkt 13 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2009 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 224, poz. 1799).

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.