ILPP1/443-1183/12-6/MK - Prawo gminy do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z budową kanalizacji sanitarnych w miejscowościach na terenie gminy.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy przedstawione we wniosku z dnia 18 grudnia 2012 r. (data wpływu 21 grudnia 2012 r.), uzupełnionym pismami z dnia 4 i 28 marca 2013 r. (data wpływu 6 marca 2013 r. i 2 kwietnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z inwestycją kanalizacji sanitarnych - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 grudnia 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT w związku z inwestycją kanalizacji sanitarnych. Dnia 6 marca i 2 kwietnia 2013 r. wniosek uzupełniono o doprecyzowanie opisu stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT od 1 stycznia 2009 r. W roku 2009 i 2010, Gmina zrealizowała inwestycje polegające na:

Kanalizacja sanitarna-kolektor tłoczny P-R w został w całości sfinansowany ze środków budżetu Gminy. Natomiast wybudowane kanalizacje sanitarne w miejscowościach O i P były zrealizowane ze środków Gminy oraz refundacji z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich, należy jednak zauważyć, że podatek VAT był kosztem niekwalifikowanym. Ww. kanalizacje oraz kolektor tłoczny wchodzą w skład majątku Gminy, natomiast na wykonywanie czynności poboru opłat za ścieki dostarczone do kanalizacji sanitarnej na terenie Gminy została zawarta umowa ze Spółdzielczym Zakładem Usługowym w P, który pobiera i przekazuje w całości należności wynikające z opłaconych przez odbiorców faktur. Gmina ma zamiar skorygować deklaracje VAT-7 i odliczyć w całości podatek od towarów i usług związany z wybudowaniem ww. kanalizacji i kolektora tłocznego.

Dnia 6 marca 2013 r. wniosek uzupełniono o doprecyzowanie opisu stanu faktycznego wskazując, iż:

Z kolei w dniu 2 kwietnia 2013 r. wniosek ponownie uzupełniono o doprecyzowanie opisu stanu faktycznego wyjaśniając, że:

Od dnia 1 lipca 2013 r. planowane jest przekazanie sieci kanalizacyjnej w administrowanie Spółdzielczemu Zakładowi Usługowemu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Gmina, w myśl art. 86 ustawy o podatku od towarów usług, ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wybudowaniem kanalizacji sanitarnych w miejscowościach P i O oraz kanalizacji sanitarnej - kolektora tłocznego P-R.

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z wybudowaniem kanalizacji sanitarnych. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatnikowi, o którym mowa w art. 15 przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Z treści wskazanej powyżej wynika, iż prawo do odliczenia podatku VAT przysługuje przy łącznym spełnieniu dwóch przesłanek, tj.:

* nabywcą towarów, usług jest podatnik VAT,

* nabywane towary, usługi są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, Gmina jest czynnym podatnikiem podatku VAT, a czynności poboru opłat za ścieki podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. W związku z powyższym Gmina ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki poniesione na budowę kanalizacji sanitarnej oraz kolektora tłocznego w miejscowości P-R oraz kanalizacji sanitarnych w miejscowościach O i P.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W świetle art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika:

- z uwzględnieniem rabatów określonych w art. 29 ust. 4.

Z treści cytowanych wyżej przepisów jednoznacznie wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Istnienie bezpośredniego związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jest traktowane jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku również w Dyrektywie 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347.1 z późn. zm.). Stanowisko powyższe znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie TSUE.

Z uwagi na konstrukcję podatku od towarów i usług (opartą na zasadzie potrącalności w danej fazie obrotu), podatek ten jest z punktu widzenia jego podatników neutralny, gdyż pełnią oni jedynie rolę płatników, przerzucając jego ekonomiczny ciężar na kolejnych nabywców, czyli finalnie na konsumentów. Możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związana jest jednak z wykonaniem przez podatnika takich czynności, które podlegają ustawie o podatku od towarów i usług, zaś jeśli dana czynność ustawie tej nie podlega, to nie powstaje ani obowiązek w zakresie podatku należnego, ani uprawnienie w zakresie podatku naliczonego.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Tut. Organ podkreśla jednak, że ustawodawca umożliwił podatnikom skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego w określonych terminach, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy.

Nadmienia się, że w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy wskazano, iż nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne m.in. w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku (...).

Na mocy art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 20.

Ze złożonego wniosku wynika, iż Gmina, w roku 2009 i 2010, zrealizowała inwestycje polegające na wybudowaniu kanalizacji: 1) sanitarnej-kolektora tłocznego P-R 2) sanitarnej w miejscowości O, 3) sanitarnej w miejscowości P.

Ww. kanalizacje oraz kolektor tłoczny wchodzą w skład majątku Gminy, natomiast na wykonywanie czynności poboru opłat za ścieki dostarczone do kanalizacji sanitarnej na terenie Gminy została zawarta umowa ze Spółdzielczym Zakładem Usługowym, który pobiera i przekazuje w całości należności wynikające z opłaconych przez odbiorców faktur. Gmina ma zamiar skorygować deklaracje VAT-7 i odliczyć w całości podatek od towarów i usług związany z wybudowaniem ww. kanalizacji i kolektora tłocznego.

Po zakończeniu budowy poszczególnych etapów kanalizacji sanitarnych Gmina przekazuje pobór opłaty za ścieki Spółdzielczemu Zakładowi Usługowemu, który od początku zajmuje się poborem i przekazywaniem na rachunek Gminy opłat za ścieki. Przed zawarciem umowy ze Spółdzielczym Zakładem Usługowym przedmiotowe instalacje nie były zatem wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, zwolnionych od podatku lub niepodlegających ustawie o podatku VAT. Gmina zawarła umowę ze Spółdzielczym Zakładem Usługowym jedynie na wykonywanie czynności poboru opłat za ścieki dostarczone do kanalizacji sanitarnej na terenie Gminy. Należności wynikające z opłaconych faktur przez odbiorców indywidualnych Spółdzielczy Zakład Usługowy przekazuje w całości Gminie. Natomiast za prowadzenie obsługi finansowej Spółdzielczy Zakład Usługowy otrzymuje od Gminy wynagrodzenie miesięczne. Opisane we wniosku instalacje sanitarne nie zostały oddane do użytkowania rozumianego jako ograniczone prawo rzeczowe w świetle Kodeksu Cywilnego. Nadal pozostają jako mienie Gminy. Wartość wybudowanych przez Gminę obiektów infrastruktury kanalizacyjnej każdorazowo przekraczała 15.000,00 zł. Gmina jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT od 1 stycznia 2009 r. Z opisu sprawy wynika, iż Zainteresowany nie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami poniesionymi na realizację inwestycji (podatek VAT z nią związany był kosztem niekwalifikowalnym). Podejmowane przez Spółdzielczy Zakład Usługowy czynności poboru opłat za odprowadzanie ścieków wykonywane będą na rzecz Gminy. Na wystawianych fakturach jako sprzedawca widnieje nie Gmina, lecz Spółdzielczy Zakład Usługowy w P. Gmina P nie ujmuje powyższych faktur w swojej ewidencji sprzedażowej oraz nie deklaruje i nie odprowadza podatku należnego z tego tytułu.

Jak wynika z powołanych wyżej regulacji prawnych warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. W niniejszej sprawie nie został wypełniony powyższy warunek, bowiem w związku z posiadanym majątkiem Gmina nie wykonuje czynności opodatkowanych. W opisanym kształcie sprawy czynność podlegającą opodatkowaniu wykonuje Zakład Usługowy w P, który świadczy - na rzecz Gminy - czynności poboru opłat za odprowadzenie ścieków. Na wystawianych fakturach VAT jako sprzedawca nie widnieje Gmina, lecz Spółdzielczy Zakład Usługowy. W świetle powyższego brak jest związku pomiędzy nabytymi przez Gminę towarami i usługami skutkującymi powstaniem kanalizacji sanitarnych, a wykonywanymi przez Nią czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT.

Reasumując, mając na względzie powołane przepisy prawa oraz przedstawiony stan faktyczny wskazać należy, iż Gmina nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wybudowaniem kanalizacji sanitarnych w miejscowościach P i O oraz kanalizacji sanitarnej - kolektora tłocznego P-R.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.