ILPP1/443-118/09-5/KG - Nieodpłatne przekazanie gminie zarządu nad wybudowanym przez spółkę węzłem komunikacyjnym.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o. A. reprezentowanej przez pełnomocnika Panią przedstawione we wniosku z dnia 16 stycznia 2009 r. (data wpływu 30 stycznia 2009 r.) uzupełnionym pismem z dnia 8 kwietnia 2009 r. (data wpływu: 14 kwietnia 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieodpłatnego przekazania Gminie zarządu nad wybudowanym przez Spółkę węzłem komunikacyjnym - jest prawidłowe.

W dniu 30 stycznia 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie nieodpłatnego przekazania Gminie zarządu nad wybudowanym przez Spółkę węzłem komunikacyjnym. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 8 kwietnia 2009 r. o doprecyzowanie opisanego zdarzenia.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca - A ....... Sp. z o.o. (dalej: Spółka), jest spółką grupy S ......., która jest inwestorem w zakresie centrum magazynowo-produkcyjnego o nazwie "T ...." (dalej: inwestycja). Centrum zostało zlokalizowane na działkach gruntu opisanych w porozumieniu, położonych w sąsiedztwie drogi krajowej DK-....... (dalej: Nieruchomość).

W dniu 14 czerwca 2007 r. Spółka podpisała porozumienie z Gminą G ...... (dalej: Gmina) w sprawie współpracy przy realizacji węzła na drodze DK-..... (dalej: Porozumienie). Zgodnie z treścią Porozumienia, Gmina aprobuje powyższą inwestycję jako zgodną z przyjętą strategią rozwoju Gminy. Jednocześnie, treść Porozumienia nakłada na Spółkę oraz Gminę określone zobowiązania.

W szczególności, Strony (tj. Spółka oraz Gmina) stwierdzają w Porozumieniu, że realizacja inwestycji zależy od przebudowy sąsiedniego układu drogowego, obejmującego:

Celem przebudowy ww. węzła komunikacyjnego oraz podjęcia prac remontowych było połączenie inwestycji z miejskim układem drogowym. Powyższy cel został przez Strony potwierdzony w Porozumieniu. Jednocześnie, Strony zobowiązały się do zgodnego współdziałania w celu realizacji ww. inwestycji i podjęły zobowiązania co do szczegółowych czynności, które mają zostać wykonane w tym zakresie przez każdą ze Stron:

Zobowiązania podjęte przez Spółkę w zakresie realizacji inwestycji drogowej oraz odpowiednie nakłady ponoszone przez Spółkę w celu wypełnienia tych zobowiązań pozostawały w ścisłym związku z osiąganymi przez Spółkę przychodami. Poniesienie przedmiotowych nakładów na budowę węzła drogowego było warunkiem niezbędnym dla możliwości realizacji przez Spółkę inwestycji poprzez: umożliwienie dostępu komunikacyjnego do nieruchomości, a tym samym nadanie tej nieruchomości cech "użytkowych". W konsekwencji, w opisanym przypadku inwestycja drogowa została zrealizowana w interesie gospodarczym Spółki - miała umożliwić dojazd do miejsca prowadzenia przez Spółkę działalności.

Inwestycja w zakresie budowy węzła komunikacyjnego została zrealizowana na nieruchomościach stanowiących własność Gminy, przy czym prace budowlane w zakresie budowy węzła komunikacyjnego zostały podjęte przez Spółkę na podstawie prawa do dysponowania ww. nieruchomościami na cele budowlane (na czas realizacji inwestycji) oraz pozwolenia na budowę.

Wspomniane pozwolenie na budowę węzła na drodze DK-..... zostało uzyskane przez Gminę w dniu 27 października 2007 r. W dniu 22 listopada 2007 r. na podstawie decyzji Wojewody, ww. pozwolenie na budowę węzła na DK-...... zostało przeniesione na Spółkę.

W celu realizacji zobowiązań wynikających z Porozumienia z Gminą, Spółka podpisała umowę na roboty budowlane z Przedsiębiorstwem R ...... Sp. z o.o. (dalej: Przedsiębiorstwo) na łączną wartość PLN 6.581.061,52 + VAT wg stawki 22% (w tej kwocie, kontrakt główny oraz roboty dodatkowe). Spółka podpisała także umowę na roboty budowlane z firmą V... S.A. dotyczącą wykonania oświetlenia węzła na DK-....., na łączną wartość PLN 218.000,00 + VAT wg stawki 22%.

Wszystkie roboty budowlane wynikające z Porozumienia zawartego pomiędzy Spółką a Gminą zostały zakończone w dniu 18 kwietnia 2008 r. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego wydał zawiadomienie w sprawie zakończenia budowy obiektu budowlanego "węzeł drogowy w ciągu drogi krajowej Nr ... w rejonie drogi do R ..... w G ...." i pozwolenie na przystąpienie do użytkowania węzła na DK-......

Spółka dokonała rozliczenia wszystkich wydatków poniesionych w związku z realizacją inwestycji - centrum magazynowo-produkcyjnego oraz inwestycji drogowej w zakresie budowy węzła komunikacyjnego. W szczególności, w deklaracji VAT-7 złożonej za miesiąc luty 2008 r., Spółka zwróciła się do Urzędu Skarbowego w P... o zwrot nadwyżki podatku VAT naliczonego nad podatkiem VAT należnym. Zwrot podatku został poprzedzony kontrolą podatkową, zakończoną wydaniem protokołu kontroli podatkowej w dniu 12 maja 2008 r. W protokole potwierdzono m.in. prawidłowość i zasadność odliczenia podatku naliczonego zgodnie z art. 86 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT. Stwierdzono także, że podatek VAT naliczony w kontrolowanym okresie (luty 2008) wynikał głównie z nabycia towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez Spółkę do środków trwałych. Zgodnie ze stwierdzeniem zawartym w protokole kontroli, powyższe było związane z realizacją inwestycji budowlanej. Wspomniana inwestycja budowlana (i wykazane przez Spółkę kwoty podatku VAT naliczonego) dotyczyły m.in. budowy przez Spółkę węzła komunikacyjnego w wykonaniu zobowiązań wynikających z Porozumienia.

Zwrot wnioskowanej nadwyżki podatku VAT naliczonego został dokonany przez Urząd Skarbowy na konto bankowe Spółki w dniu 18 września 2008 r.

Spółka podkreśla, że została u niej przeprowadzona kontrola podatkowa za okres 1 grudnia 2006 r. - 31 stycznia 2008 r., w zakresie prawidłowości rozliczeń z budżetem z tytułu podatku VAT. Ww. kontrola została zakończona wydaniem protokołu kontroli podatkowej w dniu 12 maja 2008 r.

Inwestycja drogowa w zakresie budowy węzła komunikacyjnego ma zostać przekazana pod zarząd Gminy. Powyższa czynność formalnego "przekazania" zrealizowanej przez Spółkę inwestycji drogowej nie została jeszcze dokonana.

Natomiast instalacja oświetleniowa wykonana przez Spółkę ma zostać odsprzedana przez Spółkę na rzecz spółki V....... Powyższa transakcja zostanie zrealizowana po przejęciu łącznic węzła do dróg publicznych Gminy, to zaś nastąpi po podjęciu przez Gminę odpowiedniej uchwały.

Po zakończeniu inwestycji w zakresie budowy centrum magazynowo-produkcyjnego oraz inwestycji drogowej w zakresie budowy węzła komunikacyjnego, Spółka rozpoczęła wykorzystywanie ww. inwestycji w celach gospodarczych w ten sposób, że zawarła umowy najmu w zakresie zlokalizowanej tam powierzchni magazynowej. Przychody z ww. tytułu są realizowane przez Spółkę od lutego 2008 r. Kalkulacja czynszu najmu w zakresie powierzchni magazynowej została dokonana przez Spółkę na podstawie cen rynkowych, z uwzględnieniem wydatków poniesionych przez nią na realizację inwestycji (w tym, nakładów na powierzchnię magazynową oraz infrastrukturę drogową - budowę węzła komunikacyjnego).

W piśmie z dnia 8 kwietnia 2009 r., stanowiącym uzupełnienie do wniosku pełnomocnik Wnioskodawcy wskazał, że w następstwie postępowania kontrolnego prowadzonego w Spółce i zakończonego wydaniem protokołu kontroli z dnia 12 maja 2008 r., wobec Spółki nie zostało wszczęte postępowanie podatkowe, jak również Spółka nie otrzymała żadnej pisemnej decyzji lub postanowienia organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej rozstrzygającego sprawę co do jej istoty.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy nie wystąpi obowiązek obciążenia Spółki podatkiem VAT należnym na wartość poniesionych wydatków w związku z realizacją inwestycji drogowej na podstawie Porozumienia oraz formalnym aktem przekazania zrealizowanych prac na rzecz Gminy na zasadach opisanych we wniosku...

Zdaniem Wnioskodawcy, Spółka nie będzie miała obowiązku obciążenia się podatkiem VAT należnym w związku z przekazaniem Gminie zarządu nad zakończoną inwestycją tj. węzłem drogowym.

Powyższe stanowisko Spółki wynika z dokonanej przez nią analizy obowiązującego stanu prawnego.

Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Według definicji zawartej w art. 2 pkt 6 ww. ustawy, ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach, rozumie się przez to rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Zgodnie z art. 7 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel - w tym również przekazanie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa na cele inne niż związane z prowadzonym przez niego przedsiębiorstwem, w szczególności:

Zgodnie zaś z art. 8 ust. 2 cyt. ustawy, na równi z odpłatnym świadczeniem usług traktuje się nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części.

W opinii Spółki, wybudowanie węzła drogowego na gruncie nienależącym do Spółki, a następnie przekazanie nakładów związanych z jego budową pod zarząd Gminy nie stanowi nieodpłatnej dostawy towarów. W tym przypadku nie dochodzi do dostawy towaru, gdyż Spółka w żadnym momencie nie była właścicielem gruntu, na którym wybudowany został węzeł komunikacyjny, a jedynie wybudowała ten węzeł, ponosząc przy tym określone wydatki. Przekazywana infrastruktura została wybudowana na nieruchomościach stanowiących własność Gminy, dlatego zgodnie z zasadą prawa cywilnego "superficies solo credit" i tak już należy do Gminy.

W konsekwencji, przekazanie zarządu nad węzłem drogowym nie mieści się w zakresie definicji dostawy towarów, zawartej w art. 7 ustawy o VAT, nie dotyczy bowiem "towarów" zdefiniowanych w art. 2 pkt 6 tej ustawy.

Stąd, przekazanie zarządu nad węzłem drogowym wybudowanym na gruncie nienależącym do Spółki może być - zdaniem Spółki - rozpatrywane jedynie jako świadczenie usług.

Biorąc pod uwagę, że Strony nie określiły wynagrodzenia za ww. usługę - ani w formie gotówkowej, ani w innej formie (przykładowo, w postaci świadczenia zwrotnego ze strony Gminy) - usługa ta jest świadczona przez Spółkę nieodpłatnie.

Usługa taka w określonych okolicznościach mogłaby podlegać podatkowi VAT. Przesłanki opodatkowania nieodpłatnie świadczonej usługi zostały określone w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, zgodnie z którym nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części, traktuje się jak odpłatne świadczenie usług.

Zgodnie więc z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, na równi z odpłatnym świadczeniem usług traktuje się nieodpłatne świadczenie usług niebędące dostawą towarów oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenia usług, jeżeli nie są one związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z tymi usługami, w całości lub w części.

Innymi słowy, dla uznania nieodpłatnego świadczenia usługi za świadczenie odpłatne, opodatkowane podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, wymagane jest łączne spełnienie 2 warunków:

W przedmiotowej sprawie, o ile drugi warunek zostanie rzeczywiście spełniony (Spółka miała prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych z inwestycją drogową), to trudno byłoby twierdzić, iż zrealizowana przez Spółkę i przekazywana Gminie inwestycja drogowa nie ma związku z prowadzeniem przez Spółkę przedsiębiorstwa.

Przeciwnie, w opisanej tu sytuacji istnieje szereg czynników natury ekonomicznej, które świadczą o tym, że zobowiązania podjęte przez Spółkę w Porozumieniu i realizowane w szczególności poprzez budowę węzła komunikacyjnego, mają ścisły związek z prowadzeniem przez Spółkę jej przedsiębiorstwa.

Nakłady ponoszone przez Spółkę na budowę węzła komunikacyjnego pozostawały w ścisłym związku z osiąganymi przez nią przychodami. Jak Strony potwierdziły w Porozumieniu, realizacja inwestycji była uzależniona od przebudowy sąsiedniego układu drogowego, obejmującego m.in. budowę węzła komunikacyjnego na drodze DK-...., do czego zobowiązała się Spółka. Charakter przedsięwzięcia - inwestycji powoduje, że niezbędnym warunkiem jego realizacji i funkcjonowania jest zapewnienie odpowiedniej infrastruktury towarzyszącej, m.in. dróg dojazdowych. Celem przebudowy ww. węzła komunikacyjnego jest połączenie inwestycji z miejskim układem drogowym. Budowa węzła drogowego jest więc niezbędna w celu nadania temu przedsięwzięciu cech "użytkowych".

W konsekwencji, w opisanych okolicznościach inwestycja drogowa realizowana jest z myślą o podstawowym interesie gospodarczym Spółki - ma umożliwić dojazd do miejsca prowadzenia działalności. Stąd, pomiędzy nieodpłatnym świadczeniem realizowanym przez Spółkę na rzecz Gminy a przedsiębiorstwem Spółki istnieje ścisły związek gospodarczy; tym samym, podjęte przez Spółkę czynności w zakresie inwestycji drogowej są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Jak z powyższego wynika, podjęte przez Spółkę czynności obejmujące realizację inwestycji drogowej oraz przekazanie zarządu nad węzłem drogowym na rzecz Gminy nie spełniają warunków określonych w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT. W rezultacie, wykluczone jest opodatkowanie tych czynności podatkiem VAT na podstawie powyższego przepisu.

Dodatkowo, Spółka podkreśla, że wykorzystuje przedmiotową inwestycję w celach gospodarczych, tj. w celu świadczenia usług najmu powierzchni magazynowej. Spółka zaznacza ponadto, że wynagrodzenie za ww. usługi, pobierane od najemców, jest kalkulowane w taki sposób, aby w określonej perspektywie czasowej pokryło ono nakłady poniesione przez Spółkę zarówno na wzniesienie centrum magazynowo-produkcyjnego, jak i na budowę ww. węzła komunikacyjnego. Tym samym, "usługa budowlana" polegająca na budowie węzła staje się w istocie elementem kalkulacyjnym innej usługi opodatkowanej podatkiem VAT należnym - na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w ramach transakcji sprzedaży.

W konsekwencji, ewentualne obciążenie podatkiem VAT formalnej czynności przekazania zarządu nad węzłem drogowym Gminie oznaczałoby dwukrotne opodatkowanie tej samej czynności, co byłoby sprzeczne z podstawowymi zasadami konstrukcji tego podatku. Budowa węzła drogowego jest warunkiem koniecznym dla eksploatacji inwestycji, która służy działalności opodatkowanej, zaś tzw. "przekazanie" zarządu ma charakter czynności czysto formalnej, jest okolicznością, na którą Spółka de facto nie ma wpływu. W opisanych okolicznościach, przyjęcie odmiennego stanowiska prowadziłoby do stanu, w którym omawiana czynność podlega podwójnemu opodatkowaniu - raz jako działalność gospodarcza Spółki (sprzedaż nieruchomości), drugi raz jako "czynność przekazania zarządu".

W obliczu powyższych wniosków wynikających z analizy obowiązujących regulacji prawnych Spółka wyraża opinię, że nie ma obowiązku obciążania się podatkiem VAT należnym od czynności przekazania zarządu węzłem po jego wybudowaniu na rzecz Gminy.

Na potwierdzenie swojego stanowiska Spółka powołała się na następujące rozstrzygnięcia organów podatkowych:

Ponadto Wnioskodawca wskazał, że w dniu 13 lipca 2007 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wydał dwa wyroki potwierdzające, że jeżeli budowa dróg czy wiaduktów wiąże się z działalnością gospodarczą podatnika, to nie musi on płacić podatku VAT od nieodpłatnego przekazania ich gminie. Nie ma przy tym znaczenia, czy podatnik odliczył podatek naliczony od zakupów związanych z tą inwestycją, czy nie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

W niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej przedstawionego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie nieodpłatnego przekazania Gminie zarządu nad wybudowanym przez Spółkę węzłem komunikacyjnym. W kwestii dotyczącej opisanego stanu faktycznego w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z budową węzła komunikacyjnego, została wydana odrębna interpretacja indywidualna z dnia 17 kwietnia 2009 r. Nr ILPP1/443-118/09-4/KG.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.