ILPP1/443-1111/09-4/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Zakładu, przedstawione we wniosku z dnia 14 września 2009 r. (data wpływu 16 września 2009 r.), uzupełnionym pismem z dnia 17 listopada 2009 r. (data wpływu 20 listopada 2009 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących dostawę mediów - jest:

* prawidłowe - w części dotyczącej pytań nr 1a, 1c, 2a oraz 2b,

* nieprawidłowe - w części dotyczącej pytania nr 1b.

W dniu 16 września 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących dostawę mediów. Powyższy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 17 listopada 2009 r. o doprecyzowanie przedstawionego we wniosku stanu faktycznego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Zakład jest jednostką organizacyjną Gminy niemającą osobowości prawnej, prowadzącą gospodarkę finansową na zasadach określonych w przepisach ustawy o finansach publicznych.

Zakład został powołany uchwałą Rady Miejskiej, posiada statut, NIP i REGON.

Przedmiotem działania Zakładu jest wykonywanie gospodarki komunalnej polegającej na realizacji zadań własnych Gminy o charakterze użyteczności publicznej, a w szczególności wynajmowanie lokali mieszkalnych i użytkowych wchodzących w skład zasobu Gminy oraz wykonywanie w imieniu Gminy obowiązków właściciela nieruchomości poprzez zarządzanie w jej imieniu powierzonym majątkiem. Na podstawie zarządzeń Burmistrza Zakład został zobowiązany do zawarcia umów użyczenia lokali użytkowych (z przeznaczeniem na realizację celów statutowych) z następującymi podmiotami:

Zgodnie z zarządzeniem Burmistrza, w ramach zawartych umów użyczenia, OPS i Biblioteka nie opłacają czynszu, lecz zostały zobowiązane do ponoszenia kosztów utrzymania lokalu z tytułu: dostawy energii elektrycznej, cieplnej, wody i odbioru ścieków, usługi kominiarskiej oraz bieżących napraw i konserwacji użyczonego mienia, natomiast Stowarzyszenie zostało zwolnione z ponoszenia kosztów utrzymania lokalu w całym zakresie. Ponadto również, w oparciu o zarządzenie Burmistrza, tut. Zakład przekazał pomieszczenia na prowadzenie działalności Biura pełnomocnika ds. uzależnień, będącego w strukturze organizacyjnej Urzędu Miejskiego. Na tę okoliczność nie została sporządzona żadna umowa. Zgodnie z zarządzeniem Burmistrza, koszty związane z utrzymaniem pomieszczeń używanych przez Biuro pełnomocnika, są pokrywane z wydatków planu finansowego Biura, dlatego też Zakład kosztami utrzymania powyższych pomieszczeń obciąża Gminę. W oparciu o faktury VAT otrzymywane od dostawców, z którymi zostały zawarte stosowne umowy na dostawę mediów i świadczenie usług na rzecz powyższych lokali, Zakład, biorąc pod uwagę kto jest odbiorcą usługi, postępuje następująco przy rozliczaniu podatku VAT:

W uzupełnieniu złożonym w dniu 17 listopada 2009 r. Zainteresowany wskazał, iż jest jednostką budżetową Gminy. Świadczone przez Zakład usługi w zakresie dostawy wody mieszczą się w grupowaniu PKWiU pod symbolem 41.00.20, natomiast odbioru ścieków sklasyfikowane są w PKWiU pod symbolem 90.00.11.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad. 1.

Ad. 2.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

* prawidłowe - w zakresie pytań nr 1a, 1c, 2a oraz 2b,

* nieprawidłowe - w części dotyczącej pytania nr 1b.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem VAT, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Z powyższego wynika, iż wszelkie postacie energii uznane są za towary w rozumieniu ustawy.

Przez dostawę towarów - w myśl art. 7 ust. 1 ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w rozumieniu art. 7 cyt. ustawy.

W świetle art. 8 ust. 3 ustawy, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem ust. 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Podstawowa stawka podatku VAT, zgodnie z art. 41 ust. 1, wynosi 22% - poza wyjątkami wyszczególnionymi w ustawie o podatku od towarów i usług oraz w przepisach wykonawczych do tejże ustawy.

Zgodnie natomiast z § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336), zwalnia się od podatku usługi świadczone pomiędzy gospodarstwami pomocniczymi jednostek budżetowych, jednostkami budżetowymi i zakładami budżetowymi, z wyjątkiem usług wymienionych w poz. 138 i 153 załącznika nr 3 do ustawy oraz usługi komunikacji miejskiej.

W poz. 138 załącznika nr 3 do ustawy wymienione zostały "usługi w zakresie rozprowadzania wody" symbol PKWiU 41.00.2, a w poz. 153 ww. załącznika "usługi w zakresie gospodarki ściekami oraz wywozu i unieszkodliwiania odpadów, usługi sanitarne i pokrewne" symbol PKWiU 90.0.

Z powyższego przepisu wynika, iż:

* zwolnienie o którym mowa, dotyczy wyłącznie usług świadczonych pomiędzy gospodarstwami pomocniczymi jednostek budżetowych, jednostkami budżetowymi i zakładami budżetowymi, (bez ograniczeń dotyczących terytorialnego zakresu działania tych jednostek),

* zwolnienie to nie obejmuje usług w zakresie rozprowadzania wody (PKWiU - 41.00.2) oraz usług w zakresie gospodarki ściekami oraz wywozu i unieszkodliwiania odpadów, a także usług sanitarnych i pokrewnych (PKWiU - 90.0) oraz usług komunikacji miejskiej.

Zarówno ustawa o podatku od towarów i usług, jak również przepisy wykonawcze do niej nie definiują terminów: "jednostka budżetowa", "zakład budżetowy" oraz "gospodarstwo pomocnicze jednostki budżetowej." W związku z tym, należy posiłkować się definicjami zawartymi w ustawie z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 z późn. zm.).

Jednostkami budżetowymi - w myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy - są takie jednostki organizacyjne sektora finansów publicznych, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu, a pobrane dochody odprowadzają na rachunek odpowiednio dochodów budżetu państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego, z zastrzeżeniem art. 22 ust. 1-3. Państwowe jednostki budżetowe tworzą, łączą i likwidują ministrowie, kierownicy urzędów centralnych i wojewodowie oraz inne organy działające na podstawie odrębnych przepisów. Natomiast gminne, powiatowe lub wojewódzkie jednostki budżetowe tworzą, łączą i likwidują organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego (art. 21 ust. 1 cyt. ustawy).

Należy zauważyć, iż zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, sektor finansów publicznych tworzą m.in.:

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż gmina stanowi odrębny od jednostek budżetowych, zakładów pomocniczych i gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych podmiot sfery budżetowej, jest bowiem jednostką samorządu terytorialnego. W związku z powyższym gmina nie mieści się w zamkniętym katalogu podmiotów korzystających ze zwolnienia wynikającego z powołanego przepisu § 13 ust. 1 pkt 12 cyt. rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza - na mocy ust. 2 powołanego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jednostki samorządu terytorialnego takie jak gminy, powiaty czy województwa, są innymi niż organy władzy publicznej uczestnikami sektora finansów publicznych, zatem nie korzystają z wyłączenia z opodatkowania, o którym mowa w art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, lecz są objęte zwolnieniem wskazanym w § 13 ust. 1 pkt 11 powołanego rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku czynności związane z wykonywaniem zadań publicznych nałożonych odrębnymi przepisami, wykonywane w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność przez jednostki samorządu terytorialnego, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty. W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Z sytuacji przedstawionej we wniosku wynika, iż Zakład Gospodarowania Mieniem Komunalnym jest jednostką budżetową Gminy. Na podstawie zarządzeń Burmistrza został zobowiązany do zawarcia umów użyczenia lokali użytkowych (z przeznaczeniem na realizację celów statutowych) z następującymi podmiotami:

OPS i Biblioteka nie opłacają czynszu, lecz zostały zobowiązane do ponoszenia kosztów utrzymania lokalu z tytułu: dostawy energii elektrycznej, cieplnej, wody i odbioru ścieków, usługi kominiarskiej oraz bieżących napraw i konserwacji użyczonego mienia, natomiast Stowarzyszenie zostało zwolnione z ponoszenia kosztów utrzymania lokalu w całym zakresie.

Ponadto, tut. Zakład przekazał pomieszczenia na prowadzenie działalności Biura pełnomocnika ds. uzależnień, będącego w strukturze organizacyjnej Urzędu Miejskiego. Na tę okoliczność nie została sporządzona żadna umowa. Koszty związane z utrzymaniem pomieszczeń, są pokrywane z wydatków planu finansowego Biura, dlatego też Zakład kosztami utrzymania powyższych pomieszczeń obciąża Gminę. W oparciu o faktury VAT otrzymywane od dostawców, z którymi zostały zawarte stosowne umowy na dostawę mediów i świadczenie usług na rzecz powyższych lokali, Zakład, biorąc pod uwagę kto jest odbiorcą usługi, nie odlicza bądź odlicza podatek naliczony i następnie na zasadzie refakturowania obciąża dany podmiot.

W tym miejscu należy wskazać na treść art. 30 ust. 3 ustawy, zgodnie z którym w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu świadczenia usług, pomniejszona o kwotę podatku. Zapis ten jest zgodny z art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE serii L Nr 347, str. 1 z późn. zm.), zgodnie z którym w przypadku, kiedy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Oznacza to, że podmiot obciążający daną usługą, zakupioną we własnym imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przerzucenie kosztów na inny podmiot, nie może być zatem potraktowane w żaden inny sposób niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie. Zatem, konsekwencją uznania podatnika biorącego udział w odsprzedaży usługi za świadczącego, jest wystawienie przez niego faktury dokumentującej wyświadczenie tej usługi.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w większości przypadków Wnioskodawca dokonuje zarówno odsprzedaży usług, jak i dostawy towarów, które są opodatkowane podatkiem od towarów i usług, z zastosowaniem właściwej stawki VAT, bądź korzystają ze zwolnienia.

Wnioskodawca w tym przypadku, odsprzedając nabyte od innych podmiotów towary i usługi opodatkowane podatkiem VAT, sam też wykonuje czynności opodatkowane tym podatkiem. Tym samym Zainteresowany jest zobowiązany wystawić z tego tytułu fakturę dokumentującą dokonanie sprzedaży towarów i usług z zastosowaniem stawek podatkowych właściwych dla poszczególnych towarów i świadczonych usług, bądź zwolnienia od podatku VAT.

W kwestii prawa do odliczenia należy wskazać, że zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W świetle art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi, z zastrzeżeniem ust. 3-7, suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Nadmienia się, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług obok pozytywnych przesłanek w zakresie odliczenia podatku naliczonego, zawierają również przesłanki negatywne zawarte w art. 88 ustawy.

Podsumowując, odpowiedzi na pytania Wnioskodawcy są następujące:

Ad. 1a.

W przypadku dostawy towarów i świadczenia usług pomiędzy Wnioskodawcą (jednostką budżetową) a Gminą (jednostką samorządu terytorialnego) nie występuje zwolnienie, o którym mowa w § 13 ust. 1 pkt 12 cyt. rozporządzenia.

Wobec powyższego odsprzedaż mediów i usług jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych, z zastosowaniem właściwej stawki VAT, a zakupy mają związek ze sprzedażą opodatkowaną.

Reasumując, Wnioskodawca ma prawo od odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur VAT otrzymywanych od dostawców dokumentujących ponoszone wydatki za zużyte media, z tytułu których obciążana jest jednostka samorządu terytorialnego.

Ad. 1b oraz 2a.

W przypadku świadczenia usług pomiędzy Wnioskodawcą (jednostką budżetową) a Ośrodkiem Pomocy Społecznej (jednostką budżetową) występuje zwolnienie, o którym mowa w § 13 ust. 1 pkt 12 powołanego wyżej rozporządzenia z wyłączeniem usług wymienionych w poz. 138 i 153 załącznika nr 3 do ustawy oraz usług komunikacji miejskiej.

Wszelkie postacie energii spełniają definicję towarów wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy.

Zakład odsprzedając nabyte wszelkie postacie energii dokonuje opodatkowanej, odpłatnej dostawy. W związku z powyższym Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie energii.

Reasumując, Zainteresowany ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących dostawę nie tylko wszelkich postaci energii, ale również usług wymienionych w poz. 138 i 153 świadczonych na rzecz Ośrodka Pomocy Społecznej, bowiem ww. czynności są związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Natomiast, pozostałe usługi świadczone na poczet jednostki budżetowej, korzystają ze zwolnienia na podstawie § 13 ust. 1 pkt 12 rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, czyli nie występuje tu związek ze sprzedażą opodatkowaną, zatem Wnioskodawca nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Ad. 1c.

Zainteresowany od wszystkich zakupów, którymi obciąża lokale użyczone Bibliotece - będącej samorządową instytucją kultury - ma prawo odliczać podatek VAT naliczony, bowiem jest spełniony art. 86 ust. 1 ustawy, czyli przedmiotowe zakupy mają związek ze sprzedażą opodatkowaną.

W przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania zwolnienie wynikające z § 13 ust. 1 pkt 12 cyt. rozporządzenia, gdyż Biblioteka nie jest jednostką budżetową, zakładem budżetowym ani gospodarstwem pomocniczym jednostki budżetowej. Zatem dostawa towarów i świadczenie usług pomiędzy Wnioskodawcą a samorządową instytucją kultury jest opodatkowane, według właściwych stawek VAT, wobec tego istnieje związek ze sprzedażą opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.

Ad. 2b.

Zakład nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu dostawy towarów i świadczenia usług na rzecz Sulechowskiego Stowarzyszenia, ponieważ koszty utrzymania lokalu obciążają Zainteresowanego.

Tut. Organ informuje ponadto, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisywanym stanie faktycznym, które nie zostały objęte pytaniem oraz własnym stanowiskiem w sprawie oceny prawnej zaistniałego stanu faktycznego - nie mogą być zgodnie z art. 14b § 1 oraz art. 14f § 2 Ordynacji podatkowej - rozpatrzone. Dotyczy to w szczególności zastosowania właściwych stawek podatku VAT na świadczone przez Wnioskodawcę usługi.

Ponadto informuje się, że w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących dostawę mediów. Natomiast, kwestia dotycząca stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem należnym udostępniania lokali użytkowych na podstawie umowy użyczenia została rozstrzygnięta w odrębnej interpretacji z dnia 11 grudnia 2009 r. nr ILPP1/443-1111/09-5/AW.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.