ILPP1-3/4512-1-57/16-2/KM - VAT w zakresie opodatkowania planowanej sprzedaży działek.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 25 sierpnia 2016 r. (data wpływu 30 sierpnia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania planowanej sprzedaży działek - jest prawidłowe.

W dniu 30 sierpnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania planowanej sprzedaży działek.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawczyni posiada działkę nr X położoną we wsi W. o powierzchni 0,61 ha, która stanowi grunty orne klasy II (0,53 ha) oraz klasy IIIa (0,08 ha). Grunty te zgodnie z ewidencją gruntów są gruntami rolnymi. Dla działki nr X Sąd Rejonowy prowadzi księgę wieczystą nr (...).

Nabycie działki nr X (grunty orne) nastąpiło w drodze spadku po zmarłym ojcu na mocy prawomocnego postanowienia Sądu Rejonowego - w 1/4 oraz w drodze przeniesienia własności od matki na podstawie umowy przekazania gospodarstwa rolnego w formie aktu notarialnego z dnia 22 grudnia 1989 r. - w 3/4.

Nabycie to nastąpiło do majątku prywatnego i nigdy grunt nie był wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, a Wnioskodawczyni nigdy nie była czynnym podatnikiem VAT.

Działka nr X położona we wsi W. o powierzchni 0,61 ha była i jest nadal wykorzystywana przez Wnioskodawczynię do uprawy rolnej na potrzeby własne rodziny z wyjątkiem 2005 r., kiedy to działka była oddana w odpłatną dzierżawę z czynszem dzierżawnym 300 zł rocznie.

Z uwagi na wiek i stan zdrowia Wnioskodawczyni zamierza zrezygnować z uprawy działki nr X położonej we wsi W. o powierzchni 0,61 ha oraz dokonać podziału ww. działki na cztery mniejsze działki, a następnie dokonać ich sprzedaży. Środki finansowe uzyskane ze sprzedaży czterech działek powstałych w wyniku podziału działki nr X Wnioskodawczyni zamierza przekazać w darowiźnie córce na cel budowy domu mieszkalnego jednorodzinnego.

W trakcie sprzedaży nieruchomości Wnioskodawczyni zamierza podejmować jedynie czynności zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Nie planuje uzbrojenia działek powstałych w wyniku podziału działki nr X, ani też nie planuje wydzielenia dróg wewnętrznych. Wnioskodawczyni nie planuje również prowadzić szerszych działań marketingowych, wykraczających poza zwykłe formy ogłoszenia, a tym samym nie zamierza prowadzić działalności w zakresie obrotu nieruchomościami. Dnia 10 maja 2010 r. Wnioskodawczyni dokonała sprzedaży działki nr Z (teren zabudowy mieszkaniowej) położonej we wsi W. Nabycie działki nr Z nastąpiło również w drodze spadku po zmarłym ojcu oraz w drodze przeniesienia własności od matki. Ponadto Wnioskodawczyni nie posiada innych nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży.

W 2000 r. Wnioskodawczyni wystąpiła z wnioskiem do Gminy o zmianę planu miejscowego dla działki nr X z MPZT na mieszkaniówkę. Na mocy Uchwały Rady Gminy z dnia 16 października 2015 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wsi W., działka nr X została oznaczona symbolem 6MN - teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy Wnioskodawczyni będzie podatnikiem podatku od towarów i usług w związku ze sprzedażą majątku prywatnego?

2. Czy sprzedaż działek powstałych w wyniku podziału działki nr X położonej we wsi W. o powierzchni 0,61 ha będzie musiała być opodatkowana podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawczyni, nie będzie ona podatnikiem podatku od towarów i usług w związku ze sprzedażą majątku prywatnego w postaci czterech działek powstałych w wyniku podziału działki nr X położonej we wsi W. o powierzchni 0,61 ha.

W ocenie Wnioskodawczyni sprzedaż czterech działek powstałych w wyniku podziału działki nr X położonej we wsi W. o powierzchni 0,61 ha nie będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług z uwagi na fakt, iż nie spełnia ona kryterium podatnika zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Co do zasady, dostawa terenów budowlanych podlega opodatkowaniu VAT według stawki podstawowej 23%. Jednak, aby taka czynność w konkretnym przypadku była opodatkowana musi być wykonywana przez podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z tym przepisem podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.

Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W ocenie Wnioskodawczyni nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz spożytkowania w celach prywatnych. Liczba (4 działki powstałe z podziału działki nr X) i zakres transakcji sprzedaży gruntów również nie stanowi o kwalifikacji tej czynności jako czynności wykonanej w ramach działalności gospodarczej. Zdaniem Wnioskodawczyni będą to czynności dokonywane prywatnie, które znajdują się poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

O opodatkowaniu VAT sprzedaży działek budowlanych przez osobę fizyczną decyduje stopień aktywności sprzedawcy w zakresie obrotu nieruchomościami. Natomiast Wnioskodawczyni jako zbywca dokona sprzedaży prywatnego majątku jako osoba prywatna, a nie jako przedsiębiorca. Ponadto, nie zamierza angażować środków podobnych do tych wykorzystywanych przez handlowców w ramach prowadzonej przez nich działalności gospodarczej, a jedynie zamierza wykonać czynności zwykłego zarządu prawa własności w stosunku do posiadanego gruntu. Wnioskodawczyni nie zamierza dokonywać żadnych aktywnych działań, które mogłyby świadczyć o zamiarze profesjonalnego obrotu nieruchomościami.

W konsekwencji sprzedaż działek rolnych przez Wnioskodawczynię nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż w opisanej sprawie mamy do czynienia z czynnościami mieszczącymi się w ramach zarządu majątkiem prywatnym niemającym cech działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Transakcje te będą stanowić jedynie czynności związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą - opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów - stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy - rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy - przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z powyższych unormowań wynika, że grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju.

Zauważyć należy, że samo stwierdzenie, że podmiot dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu nie jest wystarczającą przesłanką, aby daną czynność opodatkować podatkiem od towarów i usług. Istotnym jest, aby podmiot działał w charakterze podatnika, a więc osoby prowadzącej działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy - podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy - działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym na tego rodzaju aktywność "handlową" wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W podobny sposób rozstrzygnął Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w orzeczeniu z dnia 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07, w myśl którego formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, a także okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, czy w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku VAT.

Jak wynika z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach C-180/10 i C-181/10, dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od wartości dodanej, pod warunkiem, że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności.

W przedmiotowej sprawie konieczne stało się zatem ustalenie, czy w świetle przedstawionych informacji, Wnioskodawczyni w celu sprzedaży działek podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez handlowców w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, co będzie skutkowało koniecznością uznania jej za podmiot prowadzący "działalność gospodarczą" w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż ta nastąpi w ramach zarządu jej majątkiem prywatnym.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni nabyła działkę nr X (grunty orne) w drodze spadku po zmarłym ojcu na mocy prawomocnego postanowienia sądu z dnia 22 sierpnia 1989 r. oraz w drodze przeniesienia własności od matki na podstawie umowy przekazania gospodarstwa rolnego w formie aktu notarialnego z dnia 22 grudnia 1989 r.

Nabycie to nastąpiło do majątku prywatnego i nigdy grunt nie był wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, a Wnioskodawczyni nigdy nie była czynnym podatnikiem VAT.

Działka nr X o powierzchni 0,61 ha była i jest nadal wykorzystywana przez Wnioskodawczynię do uprawy rolnej na potrzeby własne rodziny z wyjątkiem 2005 r., kiedy to działka była oddana w odpłatną dzierżawę z czynszem dzierżawnym 300 zł rocznie.

Z uwagi na wiek i stan zdrowia Wnioskodawczyni zamierza zrezygnować z uprawy działki nr X o powierzchni 0,61 ha oraz dokonać podziału ww. działki na cztery mniejsze działki, a następnie dokonać ich sprzedaży. Środki finansowe uzyskane ze sprzedaży czterech działek powstałych w wyniku podziału działki nr X Wnioskodawczyni zamierza przekazać w darowiźnie córce na cel budowy domu mieszkalnego jednorodzinnego.

W trakcie sprzedaży nieruchomości Wnioskodawczyni zamierza podejmować jedynie czynności zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Nie planuje uzbrojenia działek powstałych w wyniku podziału działki nr X, ani też nie planuje wydzielenia dróg wewnętrznych. Nie planuje również prowadzić szerszych działań marketingowych, wykraczających poza zwykłe formy ogłoszenia. Dnia 10 maja 2010 r. Wnioskodawczyni dokonała sprzedaży działki nr Z (teren zabudowy mieszkaniowej). Nabycie działki nr Z nastąpiło również w drodze spadku po zmarłym ojcu oraz w drodze przeniesienia własności od matki. Ponadto Wnioskodawczyni nie posiada innych nieruchomości przeznaczonych do sprzedaży.

W 2000 r. Wnioskodawczyni wystąpiła z wnioskiem o zmianę planu miejscowego dla działki nr Z na cele mieszkaniowe. Na mocy uchwały z dnia 16 października 2015 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego działka nr Z została oznaczona jako teren zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej.

Z przedstawionego opisu sprawy nie wynika zatem taka aktywność Wnioskodawczyni, która wykraczałaby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Wnioskodawczyni nie podjęła ciągu działań, które wskazywałyby na aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami. Co prawda zamierza ona podzielić opisaną działkę na cztery mniejsze oraz uchwalono dla tej działki miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, jednak powyższych działań nie można uznać za podjęcie środków zbliżonych do tych, jakie podejmują podmioty zajmujące się profesjonalnie obrotem nieruchomościami. Z udzielonych informacji wynika również, że Wnioskodawczyni nie planuje uzbrojenia działek powstałych w wyniku podziału, wydzielenia dróg wewnętrznych, czy też prowadzenia szerszych działań marketingowych niż zwykłe formy ogłoszenia. Zatem Wnioskodawczyni nie będzie zachowywała się jak handlowiec, a podejmowane przez nią czynności będą stanowiły jedynie racjonalny sposób zagospodarowania posiadanego majątku prywatnego.

W konsekwencji brak jest przesłanek pozwalających uznać Wnioskodawczynię za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, polegającą na handlu nieruchomościami. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawę towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług.

Zdaniem tut. Organu to, że Wnioskodawczyni w 2005 r. oddała opisaną działkę w odpłatną dzierżawę z czynszem dzierżawnym 300 zł rocznie nie ma w przedmiotowej sprawie znaczenia, ponieważ czynność ta była incydentalna i nie została przedłużona, a działka ta ponownie została przekazana do majątku prywatnego - była i nadal jest wykorzystywana przez Wnioskodawczynię na potrzeby własne rodziny.

Podsumowując, w związku z planowaną sprzedażą działek, Wnioskodawczyni będzie korzystała z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, co oznacza, że nie wypełni przesłanek zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 ustawy i nie wystąpi w roli podatnika podatku od towarów i usług. Sprzedaż przez Wnioskodawczynię opisanych działek nie będzie stanowiła działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Zatem Wnioskodawczyni nie będzie podatnikiem podatku od towarów i usług w związku ze sprzedażą majątku prywatnego. Sprzedaż działek powstałych w wyniku podziału działki nr X położonej we wsi W. o powierzchni 0,61 ha nie będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14na pkt 2 Ordynacji podatkowej, przepisów art. 14k-14n dotyczących ochrony prawnej wynikającej z zastosowania się Wnioskodawcy do otrzymanej interpretacji nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe przedstawione we wniosku stanowią element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług, tj. czynności dokonanych w ramach transakcji, które pomimo spełnienia warunków formalnych ustanowionych w przepisach ustawy, miały zasadniczo na celu osiągnięcie korzyści podatkowych, których przyznanie byłoby sprzeczne z celem, któremu służą te przepisy.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2016 r. poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.