ILPB4/423-363/11/15-S/MC

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 17 czerwca 2015 r. Izba Skarbowa w Poznaniu ILPB4/423-363/11/15-S/MC

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działający w imieniu Ministra Finansów, po uwzględnieniu wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 14 stycznia 2015 r. sygn. akt II FSK 2844/12 stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, reprezentowanej przez pełnomocnika, przedstawione we wniosku z 15 września 2011 r. (data wpływu 29 września 2011 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie powstania przychodu z tytułu przekazania majątku Udziałowcowi w związku z przeprowadzonym postępowaniem likwidacyjnym - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 września 2011 r. został złożony ww. wniosek - uzupełniony pismem w dniu 29 grudnia 2011 r. #8722; o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

* powstania przychodu z tytułu przekazania majątku Udziałowcowi w związku z przeprowadzonym postępowaniem likwidacyjnym,

* obowiązku pobrania od Udziałowca podatku dochodowego z tytułu przekazania składników majątkowych w związku z likwidacją Spółki.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

W związku z planowaną restrukturyzacją rozważana jest likwidacja Spółki na zasadach przewidzianych przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (dalej jako "k.s.h."). Planowane jest, aby majątek Spółki w wyniku likwidacji został przekazany jej jedynemu Udziałowcowi. Majątek przekazany w wyniku likwidacji będzie obejmował wszelkie składniki majątkowe posiadane przez Spółkę, a w szczególności posiadane nieruchomości oraz ewentualnie zobowiązania Spółki.

Udziałowiec objął udziały w Spółce w wyniku aportu.

W piśmie z dnia 29 grudnia 2011 r. stanowiącym uzupełnienie wniosku wyjaśniono, że udziały we Wnioskodawcy zostaną wniesione do ich Udziałowca w ramach wkładu niepieniężnego, którego przedmiotem będą wyłącznie udziały we Wnioskodawcy.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy w przedmiotowym stanie faktycznym przekazanie majątku Spółki jej Udziałowcowi, w związku z przeprowadzonym postępowaniem likwidacyjnym, nie będzie wiązało się z powstaniem po stronie Spółki jakiegokolwiek przychodu podlegającego opodatkowaniu, a tym samym, czy Spółka nie będzie zobligowana do zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych.

2. Czy w przedmiotowym stanie faktycznym Spółka będzie zobowiązana do pobrania od Udziałowca podatku dochodowego z tytułu przekazania Udziałowcowi składników majątkowych Spółki w związku z jej likwidacją.

Przedmiotem niniejszej interpretacji indywidualnej jest odpowiedź na pytanie nr 1. Wniosek Spółki w zakresie pytania nr 2 został rozpatrzony odrębną interpretacją z 29 grudnia 2011 r. nr ILPB4/423-363/11-4/MC.

Zdaniem Wnioskodawcy przekazanie majątku Spółki jej Udziałowcowi, w związku z przeprowadzonym postępowaniem likwidacyjnym, nie będzie się wiązało z powstaniem po stronie Spółki jakiegokolwiek przychodu podlegającego opodatkowaniu, a tym samym Spółka nie będzie zobligowana do zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych.

Zgodnie z przepisami k.s.h. zasadniczo w wyniku przeprowadzenia likwidacji spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w sytuacji gdy zaspokojone lub zabezpieczone zostały roszczenia wierzycieli oraz po upływie sześciu miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli, pozostały majątek wspólny dzielony jest między wspólników, proporcjonalnie do udziałów. W tej sytuacji, zgodnie z przyjętą praktyką, możliwe jest przekazanie pozostałej części majątku likwidowanej spółki jej udziałowcom w naturze.

Należy zaznaczyć, że stosownie do treści art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym, co do zasady, jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty, w określonych ustawą wypadkach przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 2 ww. ustawy dochodem, z zastrzeżeniem wyjątków wskazanych w ustawie, jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawierają definicji pojęcia "przychodu". Wprawdzie w art. 12 ust. 1 tej ustawy wymienione zostały przykładowe przysporzenia, które stanowią przychód w rozumieniu przepisów podatkowych, jednak należy zaznaczyć, że jest to katalog otwarty, który zasadniczo dopuszcza do ujęcia jako przychód również inne niż wymienione w powyższym przepisie przysporzenia.

Podkreślenia wymaga jednak fakt, że przekazanie majątku likwidowanej spółki wspólnikom nie zostało wprost wymienione w art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jako źródło przychodu dla likwidowanej Spółki.

Natomiast w doktrynie (por. Paweł Małecki, Małgorzata Mazurkiewicz, Komentarz do art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, LEX 2011) oraz orzecznictwie przyjmuje się, iż treść art. 12 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych "za przychód nakazuje uznać tylko te wartości, które charakteryzują się definitywnym przyrostem majątku podatnika" (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 27 listopada 2003 r. sygn. III SA 3382/02).

Jednocześnie należy zaznaczyć, że zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 tej ustawy dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych jest przychód faktycznie uzyskany z tego udziału (akcji), w tym także wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej. Z powyższego także wynika, że powstanie przychodu wiąże się z faktycznym przysporzeniem po stronie beneficjenta.

Natomiast w analizowanym przypadku, przekazanie majątku pozostałego po likwidacji Spółki jej Udziałowcowi, w trybie przewidzianym przepisami k.s.h., nie spowoduje powstania po stronie Spółki jakiegokolwiek przysporzenia. W szczególności przekazanie majątku w związku z likwidacją nie będzie związane z wypłatą na rzecz Spółki wynagrodzenia, czy też rekompensaty w jakiejkolwiek formie. W istocie, w wyniku likwidacji Spółki dojdzie w szczególności do odpowiedniego zwrotu udziałowcom wcześniej wniesionych do Spółki wkładów.

Podkreślenia wymaga przy tym fakt, iż celem postępowania likwidacyjnego jest zakończenie działalności Spółki, a więc zwrot wniesionych wkładów, nie zaś generowanie przychodów. Taki też jest cel rozdysponowania majątku likwidowanej Spółki. W konsekwencji likwidacja Spółki oraz związane z nią przekazanie majątku Spółki Udziałowcowi nie spowoduje powstania po stronie Spółki faktycznego przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Należy również zaznaczyć, że w istocie brak w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych podstawy prawnej dla uznania, iż po stronie likwidowanej Spółki w związku z przekazaniem Udziałowcowi majątku likwidacyjnego powstanie przychód podlegający opodatkowaniu. W szczególności, z uwagi na brak jakiegokolwiek przysporzenia po stronie likwidowanej Spółki, w związku z przekazaniem majątku jej Udziałowcowi, taką podstawą nie mogą być regulacje ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych odnoszące się do zasad ustalania przychodu/dochodu, tj. art. 7, czy też art. 9-12 tej ustawy.

Mając na uwadze powyższe, jak również biorąc pod uwagę fakt, iż Udziałowiec jest wierzycielem Spółki z tytułu kwoty likwidacyjnej, nie sposób uznać, iż zaspokojenie Udziałowca poprzez przekazanie mu majątku likwidacyjnego powiększa aktywa majątkowe Spółki lub skutkuje jakimkolwiek przysporzeniem po jej stronie.

W konsekwencji przekazanie majątku Udziałowcowi przez Spółkę nie może być uznane za przychód stanowiący źródło dochodu, który podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Tym samym po stronie Spółki nie zrodzi się obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu przekazania majątku udziałowcom.

Podkreślenia wymaga przy tym fakt, iż stanowisko Spółki jest spójne ze stanowiskiem sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów wyrażonym w odpowiedzi z upoważnienia Prezesa Rady Ministrów na interpelację nr 6861 z dnia 25 lipca 2001 r. nr DSPR 4401-572/01 w sprawie skutków umorzenia udziałów w podatkach dochodowym i od towarów i usług, w którym stwierdził on, iż "Nie znajduję gospodarczego uzasadnienia dla sytuacji, kiedy w przypadku likwidacji spółki kapitałowej, po zaspokojeniu wszystkich wierzycieli takiej spółki, pozostały majątek nie byłby w całości dzielony między udziałowców takiej spółki. Bez względu jednak na wartość dzielonego majątku w likwidowanej spółce nie wystąpi przychód, gdyż w zamian za dzielony i przekazywany majątek spółka ta nie otrzymuje zapłaty i w wyniku likwidacji przestaje istnieć jako podatnik".

Ponadto zaprezentowane powyżej stanowisko znajduje potwierdzenie również w licznych interpretacjach wydanych przez organy podatkowe. Dla przykładu Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 22 grudnia 2010 r. sygn. IPPB3/423-708/10-2/JG uznał za prawidłowe stanowisko wnioskodawcy, iż "Przeprowadzenie likwidacji ma na celu zakończenie działalności Spółki, a nie generowanie przychodów. W konsekwencji, likwidacja Spółki oraz związane z nią przekazanie majątku Spółki nie spowoduje powstania po stronie Spółki przychodu podlegającego opodatkowaniu p.d.o.p.".

Analogiczne stanowisko zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 17 maja 2010 r. sygn. IBPBI/2/423-320/10/PK stwierdzając iż "nie sposób uznać, iż zaspokojenie wspólników poprzez przekazanie im majątku likwidowanej spółki powiększa aktywa majątkowe tejże spółki. Co za tym idzie przedmiotowego przekazania majątku nie można uznać za przychód, który stanowi źródło dochodu, będącego przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym. Zatem po stronie likwidowanej spółki nie zrodzi się obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu przekazania majątku wspólnikowi".

Również Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 4 października 2010 r. sygn. IPPB3/423-467/10-2/JB uznał za prawidłowe stanowisko podatnika, iż "przekazanie majątku pozostałego po likwidacji Spółki jedynemu jej wspólnikowi w trybie przewidzianym przepisami k.s.h. nie spowoduje powstania po stronie Spółki jakiegokolwiek przysporzenia. W szczególności, przekazanie majątku w związku z likwidacją nie będzie związane z wypłatą na rzecz Spółki wynagrodzenia i rekompensaty w jakiejkolwiek formie. Przeprowadzenie likwidacji ma na celu zakończenie działalności Spółki, a nie generowanie przychodów".

Podobne stanowisko zajął również m.in.:

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 22 czerwca 2010 r. sygn. IPPB3/423-232/10-2/JB,

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 15 stycznia 2010 r. sygn. IPPB3/423-746/09-2/PD,

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 14 kwietnia 2009 r. sygn. IPPB3/423-82/09-2/ER.

Reasumując przekazanie majątku Spółki jej Udziałowcowi, w związku z przeprowadzonym postępowaniem likwidacyjnym, nie będzie się wiązało z powstaniem po stronie Spółki jakiegokolwiek przychodu podlegającego opodatkowaniu, a tym samym Spółka nie będzie zobligowana do zapłaty podatku dochodowego od osób prawnych.

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działający z upoważnienia Ministra Finansów, wydał 29 grudnia 2011 r. interpretację indywidualną nr ILPB4/423-363/11-3/MC, w której stanowisko Spółki w powyższym zakresie uznał za nieprawidłowe.

W interpretacji indywidualnej Organ stwierdził co następuje:

Przeniesienie praw własności w drodze likwidacji Spółki należy traktować na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych na równi ze zbyciem tych praw. Należy zauważyć, że z punktu widzenia konsekwencji podatkowych sytuacja jest taka sama, jak ta, w której Spółka dokonałaby odpłatnego zbycia składników majątkowych, tym samym osiągnęłaby przychód do opodatkowania, a następnie środki pieniężne z tego zbycia przekazałaby uprawnionemu Udziałowcowi. Uznanie, że przeniesienie w wyniku likwidacji spółki kapitałowej prawa własności do składników majątkowych należy traktować na równi z wypłatą środków pieniężnych spowodowałoby nierówne traktowanie podatników. Podatnik, który najpierw dokonuje sprzedaży nieruchomości, a następnie reguluje swoje zobowiązania z tytułu likwidacji swojego przedsiębiorstwa, byłby opodatkowany podatkiem dochodowym od osób prawnych, natomiast podatnik, który bezpośrednio w ww. drodze przeniósł własność składników majątkowych, nie osiągnąłby żadnego przychodu.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że przekazanie składników majątkowych (w szczególności posiadanych nieruchomości) likwidowanej Spółki w drodze przeniesienia na jej Udziałowca praw własności do tych składników spowoduje po stronie Spółki powstanie przychodu z odpłatnego zbycia praw, rozpoznanego na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 1 tej ustawy.

Tym samym w Spółce powstanie przychód podatkowy z tytułu przekazania jej majątku Udziałowcowi w związku z przeprowadzonym postępowaniem likwidacyjnym Spółki w wysokości wartości przekazywanego majątku ustalonej przez strony.

Pismem, które wpłynęło 16 stycznia 2012 r., Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, reprezentowana przez pełnomocnika, wezwała Organ podatkowy do usunięcia naruszenia prawa w ww. interpretacji indywidualnej. Jednakże w wyniku ponownej analizy sprawy Organ stwierdził brak podstaw do zmiany tej interpretacji (odpowiedź na ww. wezwanie z 13 lutego 2012 r. nr ILPB4/423W-6/12-2/HS).

W związku z powyższą odpowiedzią Strona wystosowała 13 marca 2012 r. (data nadania) skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu za pośrednictwem Organu. Odpowiedź na skargę została udzielona pismem z 13 kwietnia 2012 r. nr ILPB4/4240-16/12-2/HS.

Sąd - po rozpoznaniu sprawy - wydał 3 lipca 2012 r. wyrok sygn. akt I SA/Po 378/12, oddalający skargę Spółki na zaskarżoną interpretację.

Sąd wskazał, że na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wartość majątku otrzymanego w związku z likwidacją osoby prawnej jest przychodem udziałowca (akcjonariusza) z tytułu udziału w zyskach osób prawnych i podlega opodatkowaniu w momencie jego otrzymania. Ocena skutków podatkowych po stronie spółki przekazującej ten majątek wymaga ustalenia czy po jej stronie powstanie przychód podatkowy, czy też nie. Wykaz zdarzeń uznanych przez ustawodawcę za przychody u podatników podatku dochodowego od osób prawnych zawiera art. 12 ww. ustawy. Choć przepis ten w ust. 1 nie wymienia przekazania przez likwidowaną spółkę jej majątku na rzecz udziałowców jako zdarzenia rodzącego taki przychód, to jednak wskazać należy, że katalog wymienionych w tym przepisie zdarzeń rodzących przychód nie stanowi bowiem numerus clausus, a więc nie ma charakteru wyczerpującego, lecz jedynie przykładowy.

Następnie Sąd dodał, że sposób ustalania wielkości przychodu będącego następstwem zbywania rzeczy lub praw majątkowych, a więc przenoszenia własności takich rzeczy lub praw majątkowych, wskazuje art. 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Samo pojęcie "zbycie" w świetle powyższej ustawy podatkowej jest szersze niż w prawie prywatnym i nie oznacza tylko umowy sprzedaży w rozumieniu Kodeksu cywilnego, w której z jednej strony następuje wydanie rzeczy, a z drugiej zapłata ceny, tj. określonej kwoty pieniężnej. Cena nie zawsze musi być wyrażona w pieniądzu. Może również przybrać postać zwolnienia danego podmiotu (dłużnika) z ciążących na nim zobowiązań wobec innego podmiotu.

Zdaniem Sądu - likwidacja spółki i przekazanie jej składników majątkowych (w szczególności posiadanych nieruchomości) udziałowcowi, któremu przysługuje takie uprawnienie, skutkuje powstaniem zobowiązania spółki do zaspokojenia roszczeń tego udziałowca o przekazanie tych składników. Wykonanie zobowiązania w formie przeniesienia przez spółkę prawa własności składników majątkowych, w szczególności nieruchomości, prowadzi do wygaśnięcia zobowiązania spółki. W ten sposób spółka jako dłużnik zwalnia się z długu, a ww. prawa własności będą przysługiwały udziałowcowi.

W ocenie Sądu sytuacja taka prowadzi zatem do powstania po stronie spółki przychodu na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przeniesienie praw własności w drodze likwidacji spółki należy bowiem traktować na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych na równi ze zbyciem tych praw. Z punktu widzenia konsekwencji podatkowych sytuacja jest więc taka sama, jak ta, w której spółka dokonałaby odpłatnego zbycia składników majątkowych, tym samym osiągnęłaby przychód do opodatkowania, a następnie środki pieniężne z tego zbycia przekazałaby uprawnionemu udziałowcowi. Uznanie, że przeniesienie w wyniku likwidacji spółki kapitałowej prawa własności do składników majątkowych należy traktować na równi z wypłatą środków pieniężnych spowodowałoby nierówne traktowanie podatników, co sprzeczne byłoby z konstytucyjną zasadą równości wobec prawa. Podatnik, który najpierw dokonuje sprzedaży nieruchomości, a następnie reguluje swoje zobowiązania z tytułu likwidacji swojego przedsiębiorstwa byłby opodatkowany podatkiem dochodowym od osób prawnych, natomiast podatnik, który bezpośrednio w ww. drodze przeniósł własność składników majątkowych, nie osiągnąłby żadnego przychodu.

Mając na uwadze powyższe - zdaniem Sądu - nie można przyjąć, że doszło do rozszerzającej wykładni art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jak i naruszenia art. 217 oraz art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 2 kwietnia 1997 r. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 1997 r. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.).

Sąd podniósł również, że nie podziela twierdzeń zawartych w skardze, że skoro art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie wskazuje w jasny i precyzyjny sposób, że przekazanie majątku spółki jej udziałowcowi w związku z przeprowadzonym postępowaniem likwidacyjnym stanowi czynność powodującą powstanie przychodu podatkowego, to czynność taka nie wiąże się z obowiązkiem uzyskania przez spółkę przychodu podatkowego. Już poprzednio wskazywano na treść art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zawierające sformułowanie, że przychodami są "w szczególności" zdarzenia gospodarcze w tym przepisie wymienione. Użyty przez ustawodawcę zwrot świadczy więc o tym, że tego typu wyliczenie ma charakter przykładowy, ponieważ katalog zdarzeń uznanych za przychody u podatników podatku dochodowego od osób prawnych jest otwarty. Technika takiego formułowania reguł zachowań jest często stosowana w polskim prawie podatkowym i żadną miarą nie świadczy to jednak o tym, że ustanowiona norma nie spełnia wymogu dostatecznej określoności, pozwala na uchylenie się od powszechnego obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych.

Odnosząc się natomiast do powołanych przez Skarżącą wyroków sądów administracyjnych, które zapadły w sprawach dotyczących rozpoznania przychodu podatkowego w wyniku wydania przez spółkę składników majątkowych, jako wynagrodzenia z tytułu umorzenia udziałów, Sąd stwierdził, że wskazane rozstrzygnięcia zapadły w indywidualnych sprawach, dotyczą zupełnie innych podatkowych stanów faktycznych i nie mają mocy wiążącej w niniejszej sprawie.

Sąd administracyjny nie dopatrzył się również naruszenia przez Organ podatkowy wydający indywidualną interpretację naruszenia przepisów procesowego prawa podatkowego. Sąd wskazał przede wszystkim na to, że przepisy procesowego prawa podatkowego odnoszące się bezpośrednio do trybu wydawania indywidualnych interpretacji są nad wyraz skąpe (w porównaniu do normalnego postępowania wymiarowego). Wynika to z tego, iż z woli polskiego ustawodawcy wydawanie indywidualnych interpretacji prawa podatkowego ma charakter wybitnie uproszczony, a organ ją wydający opiera się wyłącznie na podatkowym stanie faktycznym przedstawionym wyczerpująco przez wnioskodawcę. Zdaniem Sądu - w rozpatrywanej sprawie - Organ podatkowy nie naruszył wynikającej z art. 121 § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa zasady nakazującej prowadzenie postępowania podatkowego w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych. W sprawie będącej przedmiotem skargi Organ podatkowy, w oparciu o przedstawiony we wniosku opis zdarzenia przyszłego, przedstawił swój pogląd dotyczący rozumienia treści przepisów prawa podatkowego i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do sytuacji indywidualnej wskazanej przez Skarżącą spółkę. Tym samym wypełniona została w wydanej interpretacji powinność udzielenia odpowiedzi, wskazująca jednocześnie normę prawną, która w przedstawionym zdarzeniu przyszłym znajduje zastosowanie.

Odnosząc się natomiast do zarzutu Skarżącej w kwestii nieuwzględnienia powołanych przez stronę innych interpretacji organów podatkowych, Sąd stwierdził, że wskazane rozstrzygnięcia zapadły w indywidualnych sprawach i nie mają mocy wiążącej w omawianym przypadku. Nie stanowi naruszenia podatkowego prawa procesowego sam fakt dokonania odmiennej wykładni niż przyjęta przez inny organ, lecz dokonanie wykładni błędnej. Organ nie jest zobowiązany do analizowania stanów faktycznych innych spraw wskazanych przez stronę i polemiki z zapadłymi w nich rozstrzygnięciami. Zadaniem organu dokonującego interpretacji przepisu prawa podatkowego jest bowiem dokonanie oceny stanowiska pytającego, co nie oznacza obowiązku polemiki z każdą tezą czy argumentem wywiedzionym we wniosku o interpretację.

Odnośnie natomiast do zarzutu skarżącej dotyczącego nieodniesienia się przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu do argumentów zaprezentowanych w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, bez wyjaśnienia przesłanek, którymi się on kierował, Sąd stwierdził, że w przypadku wydawania interpretacji indywidualnych, wezwanie organu do usunięcia naruszenia prawa jest wyrazem niezadowolenia uprawnionego podmiotu z treści danego aktu i jednocześnie bezpośrednią zapowiedzią jego zaskarżenia do sądu administracyjnego. Stanowi bowiem wymóg, który należy spełnić, aby móc skorzystać ze środka prawnego w postaci skargi. W ten sposób, jeszcze przed wszczęciem postępowania sądowego, organ ma szansę ocenić zasadność żądania strony i ewentualnie podjąć własne działania zmierzające do "naprawienia" aktu niezgodnego z prawem. Z przepisów dotyczących "Interpretacji przepisów prawa podatkowego" zawartych w rozdziale 1a działu II ustawy - Ordynacja podatkowa wynika, że interpretacje indywidualne nie podlegają zaskarżeniu w toku postępowania prowadzonego przez organy je wydające. Nie przewidziano bowiem regulacji, która takową możliwość by statuowała. Mocą art. 14c § 3 Ordynacji podatkowej interpretacja indywidualna zawierać ma natomiast pouczenie o prawie wniesienia skargi do sądu administracyjnego. Ustawodawca, mając na uwadze wskazany charakter wezwania do usunięcia naruszenia prawa, z góry przy tym założył, że organ może, ale nie musi uczynić użytku z tej "zapowiedzi skargi". Organ podatkowy dokonując ponownej analizy sprawy z uwzględnieniem zarzutów przytoczonych w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa, stwierdzając brak podstaw do zmiany swego stanowiska zawartego w interpretacji indywidualnej, nie ma prawnego obowiązku udzielania odpowiedzi na zarzuty zawarte w wezwaniu do usunięcia naruszenia prawa i ponownego podania argumentacji. Dlatego i te zarzuty strony dotyczące naruszenia przepisów obowiązujących w trakcie postępowania Sąd uznał za bezzasadne.

Skarżąca nie zgadzając się z powyższym wyrokiem wniosła 1 października 2012 r. skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

W odpowiedzi na skargę kasacyjną Minister Finansów - pismem z 15 października 2012 r. nr ILRP-007-265/12-2/EŚ #8722; wniósł o oddalenie skargi kasacyjnej i zasądzenie od Skarżącej na rzecz Organu podatkowego kosztów postępowania.

Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z 14 stycznia 2015 r. sygn. akt II FSK 2844/12 uchylił zaskarżony wyrok w całości oraz uchylił interpretację indywidualną z 29 grudnia 2011 r. nr ILPB4/423-363/11-3/MC.

W wyroku tym Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że brak jest podstaw do podzielenia poglądu, tak jak to uczynił Dyrektor Izby Skarbowej i Sąd pierwszej instancji, że spółka przekazująca majątek wspólnikom w ramach procesu likwidacji osiąga jakąkolwiek korzyść majątkową, a w rezultacie uzyskuje przysporzenie stanowiące jej przychód. Zdaniem Sądu czynność, w wyniku której następuje przeniesienie na wspólników prawa własności składników majątku likwidowanej spółki nie jest odpłatnym zbyciem tego majątku i w konsekwencji nie powoduje powstania przychodu z tego tytułu, przewidzianego w art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Przekazując majątek wspólnikowi, spółka realizuje dyspozycję zawartą w art. 286 § 1 i 2 Kodeksu spółek handlowych. Taki jest skutek działań spółki w procesie likwidacyjnym, zaś w konsekwencji nie jest to wykonanie zobowiązania spółki opartego o stosunek zobowiązaniowy o charakterze cywilnoprawnym. Nieuprawniona jest zatem konkluzja, że w świetle art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych każde przeniesienie własności, skutkujące uwolnieniem podatnika ze zobowiązania, należy uznać za przychód z tytułu odpłatnego zbycia rzeczy lub praw majątkowych. Przekazanie majątku likwidowanej spółki wspólnikowi jest czynnością jednostronną, która nie nakłada na wspólnika obowiązku spełnienia świadczenia wzajemnego. Wspólnik nie płaci też żadnej ceny. W przypadku natomiast odpłatnego zbycia rzeczy lub prawa majątkowego, rodzącego obowiązek podatkowy na podstawie art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, dochodzi do dwustronnej czynności odpłatnej. Przysporzeniem podatnika jest wówczas cena lub też inne świadczenie (ekwiwalent), jakie obowiązana jest uiścić druga strona transakcji.

W uzasadnieniu podkreślono również, że skoro z przepisów prawa nie wynika wprost, aby przekazanie majątku spółki na rzecz wspólnika w związku z jej likwidacją, o którym mowa w art. 286 § 1 Kodeksu spółek handlowych, powodowało powstanie po stronie spółki obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych, brak jest podstaw do rozszerzenia katalogu przychodów zamieszczonego w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych o przychód z tego tytułu z powołaniem się na art. 14 ust. 1 tej ustawy. Możliwość taką wyklucza również okoliczność, że do zapłaty podatku w związku z tą czynnością zobowiązany jest wspólnik, na rzecz którego majątek został przekazany. Przekazanie wspólnikowi majątku likwidowanej spółki nie stanowi odpłatnego zbycia w rozumieniu art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ponieważ jest to czynność prawna jednostronna, a przy tym nieodpłatna, ponieważ dokonując jej spółka nie otrzymuje niczego w zamian. Pogląd ten zachowuje aktualność również w obowiązującym stanie prawnym w chwili orzekania w rozpatrywanej sprawie przez Naczelny Sąd Administracyjny.

Naczelny Sąd Administracyjny końcowo stwierdził, że prawidłowe było stanowisko Skarżącej, zgodnie z którym dokonane w ramach likwidacji przekazanie majątku jedynemu wspólnikowi nie będzie skutkowało uzyskaniem przez nią przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Kwestionując to stanowisko w oparciu o błędną wykładnię art. 12 ust. 1 oraz art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Dyrektor Izby Skarbowej naruszył ww. przepisy prawa materialnego, a naruszenie to miało wpływ na wynik sprawy. W rozpatrywanej sprawie zarzuty naruszenia przepisów postępowania stanowią natomiast wyłącznie konsekwencję naruszenia prawa materialnego.

Naczelny Sąd Administracyjny końcowo dodał, że z uwagi na to, że uznał, że nie ma naruszeń przepisów postępowania, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a zachodzi jedynie naruszenie prawa materialnego, na podstawie art. 188 Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi uchylił zaskarżony wyrok w całości i rozpoznał skargę, na podstawie art. 146 § 1 tej ustawy uchylając zaskarżoną interpretację. Wydając ponownie indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego, Dyrektor Izby Skarbowej jako organ interpretacyjny zastosuje się do wykładni prawa dokonanej w niniejszym wyroku przez Naczelny Sąd Administracyjny.

Uwzględniając powyższe orzeczenie oraz jego uzasadnienie, Organ stwierdza co następuje.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji należy stwierdzić, że zapadły one w indywidualnych sprawach i nie są wiążące dla organu wydającego niniejszą interpretację.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania uchylonej interpretacji z 29 grudnia 2011 r. nr ILPB4/423-363/11-3/MC.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl