ILPB4/423-346/13-2/MC

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej przedstawione we wniosku z 25 czerwca 2013 r. (data wpływu 26 sierpnia 2013 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od składnika majątku udostępnionego Agentowi - jest prawidłowe.

W dniu 26 sierpnia 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

* zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od składnika majątku udostępnionego Agentowi,

* powstania przychodu podatkowego po stronie Agenta.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca działa na rynku polskim jako specjalista w branży X. Oferuje między innymi kompleksową realizację zadań z dziedziny automatyzacji procesów przemysłowych i autorskich systemów informatycznych. W 2013 r. Wnioskodawca rozszerzył obszar swojej działalności o automatykę budynkową. Znalazło to odzwierciedlenie w nowym schemacie organizacyjnym, w którym jedną z wprowadzonych zmian jest wyodrębnienie Zakładu.

Podstawowym obszarem kompetencji Zakładu jest projektowanie, oprogramowywanie i montaż systemów (...).

Konsekwencją tego było podjęcie kolejnych działań, w tym zawarcie umowy agencyjnej w zakresie sprzedaży produktów oferowanych przez Spółkę, a w szczególności systemów (...). Agent zobowiązuje się w niej do pozyskiwania zamówień na te grupy produktów poprzez:

Do wykonywania tych obowiązków Spółka zobowiązała się udostępnić Agentowi samochód osobowy. Fakt korzystania z samochodu Spółki miał wpływ na kalkulację wynagrodzenia Agenta (§ 6 pkt 4 umowy agencyjnej). Jest ono niższe o równowartość odpisu amortyzacyjnego od wynagrodzenia, gdyby samochód stanowił własność Agenta. Zasady używania samochodu do prowadzenia działalności agencyjnej zostały precyzyjnie uregulowane w odrębnej umowie. Z postanowień tej umowy jasno wynika, że Agent nie może swobodnie dysponować samochodem stanowiącym własność Spółki. Punkt 1 § 5 umowy mówi, że Agent może korzystać z samochodu do celów prywatnych, ale tylko do wysokości limitu nie przekraczającego w miesiącu 500 kilometrów. Strony ustaliły również, że:

1. Agent nie będzie przekazywał samochodu osobom trzecim,

2. w razie przerwy w prowadzeniu działalności agencyjnej trwającej dłużej niż 14 dni, Agent zobowiązuje się zwrócić mienie na wezwanie Spółki.

Zdaniem Spółki, przekazanie samochodu na rzecz Agenta, który powinien wykorzystywać go wyłącznie do wykonywania zleceń na rzecz Spółki nie ma charakteru użyczenia (nieodpłatnego charakteru). Jest to świadczenie o charakterze wzajemnym. Otrzymanie składnika majątku nie powoduje co prawda konieczności zapłaty, ale ma wpływ na obniżenie ceny usługi oferowanej przez Agenta. Spółka poniesie więc niższe koszty za zrealizowane na jej rzecz usługi, a Agent otrzyma odpowiednio niższe wynagrodzenie. Odpisy amortyzacyjne dotyczące tego składnika majątku spełniają definicję kosztów uzyskania przychodu zawartą w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Są ściśle związane z działalnością gospodarczą Spółki i ponoszone w celu uzyskania przychodu. Właściwa organizacja procesu sprzedaży ma istotny wpływ na realizację celów finansowych, a w szczególności na osiągnięcie określonego poziomu sprzedaży. W tej sytuacji, nie ma więc konieczności eliminowania z kosztów uzyskania przychodu odpisów amortyzacyjnych naliczonych za okres oddania składników majątku do używania Agentowi, gdyż nie zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. c.

Udostępnienie samochodu firmowego Spółki Agentowi jest uzasadnione charakterem i specyfiką świadczonych usług. Nie służy przysporzeniu majątkowemu Agenta, ma jedynie na celu zabezpieczenie prawidłowej realizacji przedmiotu umowy agencyjnej. Przychód z nieodpłatnych świadczeń powstanie wówczas, gdy Agent wykorzysta samochód w celach osobistych w granicach ustalonego limitu. Od tej części przychodu Agent sam jako osoba prowadząca działalność gospodarczą, a nie Spółka, będzie zobowiązany odprowadzić zaliczkę na podatek dochodowy.

W związku z powyższym zadano następujące pytania w zakresie objętym niniejszą interpretacją.

1. Czy amortyzacja składnika majątku Spółki przekazana Agentowi do realizacji zleconych usług w ramach podpisanej umowy stanowi koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

2. Czy zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 1it. c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, uniemożliwiające zaliczenie amortyzacji tych składników do kosztów uzyskania przychodu.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1.

Odpisy amortyzacyjne od udostępnionego Agentowi samochodu stanowią koszt uzyskania przychodu, pod warunkiem iż dokonywane będą zgodnie z art. 16a-16 m ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż w przedmiotowej sprawie składniki majątkowe udostępnione Agentowi wykorzystywane są na potrzeby Wnioskodawcy.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2.

Ze względu na ekwiwalentny, wzajemny charakter świadczeń, nie zachodzą przesłanki wymienione w art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego - w zakresie objętym niniejszą interpretacją - uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.): kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...).

Powyższy przepis oznacza, że wszystkie poniesione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami.

Kosztami uzyskania przychodów są więc wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały one prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.

W myśl art. 15 ust. 6 tej ustawy: kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a-16m, z uwzględnieniem art. 16.

Stosownie do art. 16a ust. 1 ww. ustawy: amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:

- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane środkami trwałymi.

Zgodnie z przedstawionym we wniosku stanem faktycznym, Wnioskodawca zawarł umowę agencyjną w zakresie sprzedaży produktów oferowanych przez Spółkę, w szczególności systemów (...). Agent zobowiązuje się w niej do pozyskiwania zamówień na te grupy produktów. Do wykonywania tych obowiązków Spółka zobowiązała się udostępnić Agentowi samochód osobowy. Fakt korzystania z samochodu Spółki miał wpływ na kalkulację wynagrodzenia Agenta. Jest ono niższe o równowartość odpisu amortyzacyjnego od wynagrodzenia, gdyby samochód stanowił własność Agenta. Zasady używania samochodu do prowadzenia działalności agencyjnej zostały precyzyjnie uregulowane w odrębnej umowie. Z postanowień tej umowy wynika, że Agent nie może swobodnie dysponować samochodem stanowiącym własność Spółki. Agent może korzystać z samochodu do celów prywatnych, ale tylko do wysokości limitu nie przekraczającego w miesiącu 500 kilometrów, a ponadto:

1. Agent nie będzie przekazywał samochodu osobom trzecim,

2. w razie przerwy w prowadzeniu działalności agencyjnej trwającej dłużej niż 14 dni Agent zobowiązuje się zwrócić mienie na wezwanie Spółki.

W związku z tym, należy rozważyć, czy w przedstawionych okolicznościach Spółka oddaje środek trwały do nieodpłatnego używania, gdyż stosownie do regulacji art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych: nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych oddanych do nieodpłatnego używania - za miesiące, w których składniki te były oddane do nieodpłatnego używania.

Pojęcie "nieodpłatny" w znaczeniu słownikowym oznacza "nie wymagający opłaty; taki, za który się nie płaci, bezpłatny" (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, Warszawa, 2003).

Charakter nieodpłatnego używania może mieć umowa użyczenia określona w art. 710 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), zgodnie z którym: przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nie oznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Zatem istotą umowy użyczenia jest oddanie rzeczy do bezpłatnego używania, gdzie "bezpłatność" musi dotyczyć wszystkich elementów umowy.

Zarówno wykładnia językowa, jak i systemowa art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wskazuje jednoznacznie, że poza zakresem hipotezy tej normy prawnej znajdują się prawnopodatkowe stany faktyczne, w których udostępnienie składników majątku związane jest z obowiązkiem jakiegokolwiek wzajemnego świadczenia.

Okoliczność przekazania służbowego samochodu osobowego Agentowi, który pozyskuje zamówienia na produkty oferowane przez Spółkę stanowi dostateczną przesłankę do stwierdzenia, że udostępnienie tego samochodu związane jest z obowiązkiem wzajemnego świadczenia. Jeżeli Spółka uzyska określone korzyści (np. w postaci zwiększenia przychodów z działalności), to w takim przypadku nie ma przesłanek do uznania, że świadczenie związane z przekazaniem służbowego samochodu osobowego ma nieodpłatny charakter.

Nie ulega również wątpliwości, że istnieje związek przyczynowo-skutkowy określony w art. 15 ust. 1 powołanej ustawy występujący między kosztami związanymi z amortyzacją tego składnika majątku (służbowego samochodu osobowego) przekazanego Agentowi do realizacji zleconych usług w ramach podpisanej umowy, czego następstwem jest osiąganie przychodów lub też zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodu.

Tym samym, należy uznać, że w niniejszej sprawie nie mamy do czynienia z nieodpłatnym udostępnieniem środka trwałego Spółki do używania Agentowi w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. c cytowanej ustawy.

Reasumując, w świetle przedstawionego stanu faktycznego i powołanych przepisów prawa, odpisy amortyzacyjne od wartości początkowej udostępnianego Agentowi środka trwałego w postaci samochodu osobowego stanowią koszty uzyskania przychodów Spółki, pod warunkiem że są dokonywane zgodnie z przepisami art. 16a-16 m ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Ponadto w niniejszej sprawie nie zachodzą przesłanki, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Podkreślić przy tym należy, że - w myśl art. 16h ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy - odpisów amortyzacyjnych dokonuje się od wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, z zastrzeżeniem art. 16k, począwszy od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek lub wartość wprowadzono do ewidencji, z zastrzeżeniem art. 16e, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie sumy odpisów amortyzacyjnych z ich wartością początkową lub w którym postawiono je w stan likwidacji, zbyto lub stwierdzono ich niedobór; suma odpisów amortyzacyjnych obejmuje również odpisy, których zgodnie z art. 16 ust. 1 nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Końcowo należy zaznaczyć, że w treści pytania Wnioskodawca błędnie powołał art. 16 ust. 1 pkt 1it. c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zamiast art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. c tej ustawy. Organ uznał to za oczywistą omyłkę nie mającą wpływu na rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto informuje się, że w zakresie powstania przychodu podatkowego po stronie Agenta wydano postanowienie z dnia 26 listopada 2013 r. nr ILPB4/423-346/13-3/MC o odmowie wszczęcia postępowania.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.