ILPB3/4510-1-33/16-4/JG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 4 pkt 3 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z 27 stycznia 2016 r. (data wpływu 29 stycznia 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie rozpoznania przychodu podatkowego - jest prawidłowe.

W dniu 29 stycznia 2016 r. został złożony ww. wniosek - uzupełniony pismem z 8 marca 2016 r. (data wpływu 10 marca 2016 r.) - o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie rozpoznania przychodu podatkowego.

We wniosku przedstawiono następujący opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca, jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: Spółka/Wnioskodawca), która jest rezydentem podatkowym w Polsce, tj. spółką posiadającą siedzibę i zarząd w Polsce i podlegającą w Polsce obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania.

W przyszłości rozważane jest dokonanie dobrowolnego umorzenia części udziałów w kapitale zakładowym Spółki, w drodze ich zbycia na rzecz Spółki w celu umorzenia przez jednego ze wspólników Spółki (dalej: Wspólnik).

Powyższe może nastąpić w oparciu o art. 199 § 3 ustawy z 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 - dalej: k.s.h.), tj. umorzenie zostałoby przeprowadzone bez zapłaty wynagrodzenia z tego tytułu na rzecz Wspólnika, którego udziały byłyby umarzane. W konsekwencji, Spółka nie wypłaciłaby Wspólnikowi żadnego ekwiwalentu za umarzane udziały.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w wyniku dobrowolnego, nieodpłatnego umorzenia udziałów w kapitale zakładowym Wnioskodawcy, tj. w drodze ich nabycia w celu umorzenia przez Wnioskodawcę bez zapłaty wynagrodzenia z tego tytułu na rzecz Wspólnika, którego udziały podlegają umorzeniu, po stronie Wnioskodawcy powstanie przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, przeprowadzenie umorzenia udziałów Wspólnika w formie umorzenia dobrowolnego bez zapłaty wynagrodzenia z tego tytułu na rzecz Wspólnika, nie spowoduje w opisanym zdarzeniu przyszłym, powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

1.

Kwestie związane z umarzaniem udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością unormowane zostały w art. 199 k.s.h. Zgodnie z jego treścią, udział może być umorzony jedynie po wpisie spółki do rejestru i tylko w przypadku, gdy umowa spółki tak stanowi. Udział może być umorzony za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę (umorzenie dobrowolne) albo bez zgody wspólnika (umorzenie przymusowe). Przesłanki i tryb przymusowego umorzenia określa umowa spółki. Za zgodą wspólnika umorzenie udziału może nastąpić również bez wynagrodzenia (art. 199 § 3 k.s.h.). Ustawodawca wyraźnie wskazał, że umorzenie udziałów z czystego zysku nie wymaga obniżenia kapitału zakładowego (art. 199 § 5 k.s.h.). W sytuacji umorzenia wymagającego obniżenia kapitału zakładowego, stosownie do art. 199 § 7 k.s.h., umorzenie następuje z chwilą obniżenia kapitału zakładowego (wówczas bezpośrednim skutkiem umorzenia jest zmniejszenie łącznej wartości nominalnej posiadanych przez wspólników udziałów).

Efektem umorzenia udziału w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością, jest zakończenie bytu prawnego udziału skutkujące definitywnym unicestwieniem praw i obowiązków majątkowych oraz korporacyjnych przysługujących wspólnikowi z tytułu uczestnictwa w spółce.

Z powyższego wynika, że umorzenie udziałów, co do zasady, odbywa się za wynagrodzeniem. Jednak w ramach umorzenia dobrowolnego dopuszczalne jest również umorzenie nieodpłatne.

2.

Stosownie do treści art. 7 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym, co do zasady, jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów z jakich dochód ten został osiągnięty, przy czym w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Natomiast zgodnie z art. 7 ust. 2 ww. ustawy, dochodem, z zastrzeżeniem wyjątków wskazanych w ustawie, jest nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawierają przy tym generalnej definicji przychodu podatkowego. Zdaniem Wnioskodawcy, określenie zatem czy dane zdarzenie jest uznawane za przychód podatkowy, możliwe jest jedynie w oparciu o treść art. 12 ust. 1 ww. ustawy, zawierającego otwarty katalog przypadków powodujących powstanie przychodu dla potrzeb podatku dochodowego od osób prawnych oraz art. 12 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który w sposób enumeratywny określa kategorie niestanowiące takiego przychodu. Z przepisów tych wynika, że przychodami co do zasady są wszelkie przysporzenia o charakterze trwałym (faktycznie otrzymane lub należne).

Opisane przez Wnioskodawcę zdarzenie przyszłe, tj. nabycie udziałów w celu umorzenia oraz ich umorzenie bez wypłaty wynagrodzenia, nie zostało wymienione w katalogu przychodów zawartych w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Jednocześnie, pomimo faktu, że określony w art. 12 powyższej ustawy katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest katalogiem zamkniętym. Zdaniem Wnioskodawcy, należy uznać, że nabycie przez Wnioskodawcę własnych udziałów w celu ich umorzenia bez zapłaty wynagrodzenia na rzecz Wspólnika, nie spowoduje powstania przychodu po stronie Wnioskodawcy. Należy podkreślić, że Spółka nie uzyska w takiej sytuacji żadnego realnego przysporzenia. Co więcej, nie wpłyną do niej żadne dodatkowe środki finansowe, a wartość jej aktywów i kapitałów własnych pozostanie bez jakichkolwiek zmian.

Ponadto, bez wątpienia umorzenie udziałów bez wynagrodzenia, nie wiąże się również z otrzymaniem przez Wnioskodawcę, jakichkolwiek nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych rzeczy lub praw, a także wartości innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń o których mowa w art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. W istocie umorzenie udziałów nie spowoduje zmiany łącznej wartości kapitałów własnych Spółki.

W analizowanej sytuacji, zdaniem Wnioskodawcy, nie znajdzie również zastosowania art. 12 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, który nakazuje traktować jako przychód m.in. wartość umorzonych zobowiązań. Nabycie lub objęcie przez wspólnika udziałów w kapitale Wnioskodawcy nie powoduje bowiem powstania po stronie Wnioskodawcy żadnego zobowiązania finansowego wobec wspólników, które zostałoby następnie umorzone. Umorzenia udziałów nie można więc utożsamiać ze stanowiącym przychód umorzeniem zobowiązań, o którym mowa w art. 12 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Tym samym, nabycie przez Wnioskodawcę udziałów własnych w celu ich umorzenia bez zapłaty wynagrodzenia na rzecz Wspólnika - nie spowoduje powstania przychodu, w tym przychodu z tytułu umorzonych zobowiązań po stronie Wnioskodawcy.

3.

Końcowo Wnioskodawca pragnie wskazać, że wyżej zaprezentowane uzasadnienie jest tożsame ze stanowiskiem podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów z 23 lutego 2004 r. wyrażonym w odpowiedzi na zapytanie poselskie (nr 2206, przesłane w piśmie nr SPS-0203-2206/03) w sprawie skutków podatkowych w związku z umorzeniem udziałów bez wynagrodzenia, w którym stwierdzono, że: "Niezależnie jednak od faktu, iż określony w art. 12 tej ustawy katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest enumeratywny, zdaniem Ministra Finansów nabycie przez spółkę kapitałową własnych udziałów celem ich umorzenia - nawet bez wynagrodzenia - nie spowoduje powstania przychodu w tej spółce. Podobnie czynność ta nie spowoduje również powstania przychodu u wspólników tej spółki, jakkolwiek wzrośnie wartość księgowa posiadanych przez nich udziałów".

Na poparcie swojego stanowiska Wnioskodawca pragnie wskazać na następujące interpretacje indywidualne wydane w zbliżonych stanach faktycznych:

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 14 marca 2014 r. nr ILPB4/423-494/13-5/MC,

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 19 lutego 2014 r. nr IBPBI/2/423-1524/13/BG,

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 20 stycznia 2014 r. nr ILPB3/423-513/13-2/JG,

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 23 grudnia 2013 r. nr IBPBI/2/423-1257/13/AP,

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 10 grudnia 2013 r. nr ITPB3/423-428a/13/PST.

Reasumując, skoro umorzenie udziałów bez wynagrodzenia nie prowadzi do powstania przychodu Wnioskodawcy, czynność taka nie może również podlegać opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych. Wnioskodawca stoi na stanowisku, że umorzenie udziałów bez zapłaty wynagrodzenia na rzecz Wspólnika, nie doprowadzi do powstania po stronie Wnioskodawcy przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób prawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Ustosunkowując się do powołanych przez Spółkę interpretacji indywidualnych, należy stwierdzić, że są one rozstrzygnięciami wydanymi w konkretnych sprawach, osadzonych w określonym stanie faktycznym i tylko do nich się odnoszących, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.