ILPB3/423-987/10-4/JG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, reprezentowanej przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 17 grudnia 2010 r. (data wpływu 27 grudnia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów, w części dotyczącej:

* wydatków zarządzania i nadzoru nad działalnością Grupy Bankowej, związanych z organizacją spotkań, takich jak: koszty wynajmu sal, koszty prelekcji ekspertów, koszty dowozu i przejazdów, koszty projektu i druku materiałów, koszty ubezpieczenia uczestników podczas wyjazdu, koszty noclegów, koszty wyżywienia i poczęstunków - jest prawidłowe,

* wydatków funkcjonowania Rady Nadzorczej Banku, związanych z organizacją spotkań, takich jak: koszty wynajmu sal, koszty prelekcji ekspertów, koszty projektu i druku materiałów, koszty wyżywienia i poczęstunków - jest prawidłowe,

* dodatkowych kosztów ponoszonych przez Wnioskodawcę, tj. kosztów rozmów telefonicznych z tytułu odbywanych spotkań biznesowych członków Rady Nadzorczej - jest prawidłowe,

* pozostałych wydatków - jest nieprawidłowe.

W dniu 27 grudnia 2010 r. został złożony ww. wniosek - uzupełniony pismem z dnia 25 marca 2011 r. (data wpływu 28 marca 2011 r.) - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Bank (Wnioskodawca, Spółka) powstał z inicjatywy Banków Spółdzielczych. Głównymi akcjonariuszami Banku jest 150 banków spółdzielczych, które wraz z Wnioskodawcą tworzą grupę o nazwie handlowej Grupa Bankowa. Przedmiotem działania Banku jest obsługa bankowa osób fizycznych i prawnych, obsługa finansowa przedsięwzięć gospodarczych - szczególnie w dziedzinie rolnictwa i przetwórstwa rolno - spożywczego.

Wnioskodawca pełni także dla banków spółdzielczych funkcję banku zrzeszającego. Obowiązek zrzeszenia się zapisany jest w art. 4 ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających (Dz. U. Nr 119, dalej: Ustawa o funkcjonowaniu banków spółdzielczych).

W szczególności w myśl ww. ustawy:

Szczegółowy zakres obowiązków Spółki jako banku zrzeszającego wobec zrzeszonych banków spółdzielczych określony został w § 17 i 18 Umowy zrzeszenia. Umowa zrzeszenia zatwierdzona dla Wnioskodawcy i zrzeszonych banków spółdzielczych przez Komisję Nadzoru Finansowego wraz z załącznikami do tej umowy, została dołączona do niniejszego wniosku.

A. Zasady zarządzania i nadzoru nad działalnością Grupy Bankowej.

W Grupie Bankowej nad realizacją zadań wynikających z ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, jak i wynikających z samej Umowy zrzeszenia, zawieranej pomiędzy Bankiem a poszczególnymi bankami spółdzielczymi czuwają trzy ciała o charakterze kolektywnym, w których skład wchodzą zarówno przedstawiciele Banku, jak i zrzeszonych banków spółdzielczych. Są to:

* Zgromadzenie Prezesów,

* Rada Zrzeszenia,

* Spotkania Przewodniczących Rad Nadzorczych banków spółdzielczych.

Zgromadzenie Prezesów działa na podstawie Umowy zrzeszenia oraz na podstawie Regulaminu Zgromadzenia Prezesów stanowiącego załącznik nr 1 do Umowy zrzeszenia. Zgromadzenie Prezesów tworzą Prezesi Zarządów zrzeszonych banków spółdzielczych oraz Prezes Zarządu Banku. Zgromadzenie Prezesów jest organem decyzyjno - konsultacyjnym Zrzeszenia.

Zgromadzenie Prezesów zwołuje się co najmniej raz w roku.

Rada Zrzeszenia działa na podstawie Umowy zrzeszenia oraz na podstawie Regulaminu Rady Zrzeszenia, stanowiącego załącznik nr 2 do ww. Umowy. Rada Zrzeszenia jest organem opiniodawczo - doradczym i liczy od 5 do 25 członków, wybieranych przez Zgromadzenie Prezesów w głosowaniu tajnym spośród kandydatów będących prezesami zarządów zrzeszonych banków spółdzielczych. W skład Rady wchodzi także Prezes Zarządu Banku Zrzeszającego. Rada Zrzeszenia opiniuje wzorce regulacji i procedur mające obowiązywać w Zrzeszeniu.

Spotkania Przewodniczących Rad Nadzorczych Banków Spółdzielczych zwołuje Przewodniczący Rady Nadzorczej Banku po konsultacji z Radą Nadzorczą Banku.

B. Koszty zarządzania i nadzoru nad działalnością Grupy Bankowej.

Wnioskodawca ponosi koszty funkcjonowania opisanych powyżej trzech ciał kolektywnych zajmujących się zarządzaniem i nadzorem nad działalnością Grupy Bankowej.

Koszty te związane są z organizacją spotkań oraz szkoleń (krajowych i zagranicznych). Przykładowe koszty obejmują: koszty wynajmu sal, koszty prelekcji ekspertów, koszty dowozu i przejazdów, koszty projektu i druku materiałów na spotkania i szkolenia, koszty ubezpieczenia uczestników podczas wyjazdu, koszty noclegów, koszty wyżywienia i poczęstunków, koszty zakupu kwiatów, drobnych upominków, jak również okolicznościowych występów artystycznych.

A. Zadania i skład Rady Nadzorczej Banku.

Rada Nadzorcza Banku składa się z 15 osób. Kadencja Rady Nadzorczej wynosi 3 lata. Obecna Rada została wybrana na okres 2010 - 2013.

Rada Nadzorcza sprawuje nadzór nad działalnością Wnioskodawcy. Do jej obowiązków należy również ocena sprawozdań Zarządu z działalności Spółki oraz ocena sprawozdań finansowych. Rada ocenia także wnioski Zarządu dotyczące podziału zysku albo pokrycia straty i składa Walnemu Zgromadzeniu coroczne pisemne sprawozdania z wyników tej oceny. Rada przedstawia Walnemu Zgromadzeniu opinię do wniosków przedkładanych przez Zarząd Banku w innych sprawach.

B. Koszty działalności Rady Nadzorczej Banku.

Podczas spotkań członków Rady Nadzorczej Banku ponoszone są różnego rodzaju koszty. Koszty związane są zarówno z organizacją spotkań, jak i szkoleń (krajowych i zagranicznych). Przykładowe koszty obejmują: koszty wynajmu sal, koszty prelekcji ekspertów, koszty dowozu i przejazdów, koszty projektu i druku materiałów na spotkania i szkolenia, koszty ubezpieczenia uczestników podczas wyjazdu, koszty noclegów, koszty wyżywienia i poczęstunków, koszty zakupu kwiatów, drobnych upominków, jak również okolicznościowych występów artystycznych.

Dodatkowo, poza kosztami spotkań i szkoleń, ponoszone są koszty związane z funkcjonowaniem Rady Nadzorczej, jak np. koszty przejazdów, hoteli, usług gastronomicznych, czy rozmów telefonicznych ponoszone przy okazji spotkań biznesowych poszczególnych członków Rady Nadzorczej Banku.

W piśmie uzupełniającym z dnia 25 marca 2011 r. (data wpływu 28 marca 2011 r.), stanowiącym odpowiedź na wezwanie do uzupełnienia braków formalnych wniosku, Spółka przedstawiła co następuje.

Ad. A 1)

Zgromadzenie Prezesów działa na podstawie art. 16 ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających (Dz. U. z dnia 28 grudnia 2000 r. Nr 119.).

W myśl art. 16 ust. 1-3 ww. ustawy, banki spółdzielcze zrzeszają się na podstawie Umowy zrzeszenia według jednolitego wzoru dla danego zrzeszenia, zatwierdzonej przez Komisję Nadzoru Finansowego. Umowa zrzeszenia konstytuuje Zgromadzenie Prezesów jako organ decyzyjno - konsultacyjny Zrzeszenia (§ 10 i 11 Umowy).

Spotkania przewodniczących Rad Nadzorczych banków spółdzielczych zwoływane są na podstawie art. 382 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z dnia 8 listopada 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.). Spotkania przewodniczących zwoływane są w sytuacjach, gdy Rada Nadzorcza Banku uzna je za konieczne w ramach nałożonego na Nią obowiązku sprawowania stałego nadzoru nad działalnością Spółki we wszystkich dziedzinach Jej działalności.

Ad. A 2)

Grupa Bankowa, stanowiąc zrzeszenie banków spółdzielczych, działa na podstawie przepisów ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających (Dz. U. z dnia 28 grudnia 2000 r. Nr 119.).

W art. 2 pkt 2 ww. ustawy, Bank (Wnioskodawca) został wymieniony jako jeden z trzech działających w Polsce banków zrzeszających (rola Wnioskodawcy).

Ad. A 3)

Na Wnioskodawcy, będącym bankiem zrzeszającym, ciąży szereg obowiązków wobec zrzeszonych banków. Obowiązki te zostały nałożone na Bank przepisami Ustawy (art. 19), a także zapisane w § 17 Umowy zrzeszenia. Organizowane przez Wnioskodawcę spotkania i szkolenia związane są z realizacją przez Wnioskodawcę tych obowiązków.

I tak, w szczególności, organizowane spotkania zapewniają aktualizację wiedzy z zakresu spraw dotyczących Grupy Bankowej, stanowią platformę wymiany idei, pomysłów i spostrzeżeń w zakresie zarządzania i nadzoru nad Grupą Bankową, służą wypracowaniu wspólnych celów i standardów działania i współpracy w ramach Zrzeszenia.

Organizowane szkolenia zapewniają działanie Zrzeszenia na najwyższym możliwym poziomie merytorycznym co jest niezbędne w warunkach wysokiej konkurencyjności w sektorze bankowości. Na przykład, zapewniają one aktualną wiedzę w zakresie praktyk, tendencji i doświadczeń właściwych dla zrzeszeń banków spółdzielczych, z uwzględnieniem funkcjonowania zrzeszeń bankowości spółdzielczej w innych krajach. Celem wszystkich powyższych działań jest wzmocnienie Zrzeszenia, poprawa jego funkcjonowania i zwiększenie efektywności.

Ad. A 4)

Opłaty i prowizje pobierane przez Wnioskodawcę od zrzeszonych banków spółdzielczych dotyczą wielu czynności. Najistotniejsze z nich to:

* opłaty za prowadzenie rachunków bankowych banków zrzeszonych,

* prowizje od kredytów udzielanych bankom zrzeszonym,

* opłaty za obsługę skarbowo - kasową (odprowadzenie i zasilenie gotówkowe),

* opłaty za realizację zleceń płatniczych (za przeprowadzanie rozliczeń międzybankowych),

* opłaty i prowizje za zakup i sprzedaż papierów wartościowych (pośrednictwo w obrocie papierami wartościowymi),

* opłaty za obrót w transakcjach przy użyciu kart płatniczych.

Ad. A 5)

Zrzeszenie Grupa Bankowa, skupiające 150 banków spółdzielczych, musi na bieżąco, a bardzo często z wyprzedzeniem, reagować na rozmaite informacje, sygnały czy symptomy pochodzące zarówno z wnętrza Zrzeszenia, jak i ze środowiska zewnętrznego. Zmiany zachodzące w sektorze bankowym, w szczególności pojawianie się nowych produktów, wymagają szybkiego dostosowania się sektora bankowości spółdzielczej do zmieniających się warunków konkurencyjnych. Tak więc wymogiem sytuacji rynkowej jest ciągły rozwój Zrzeszenia - Zrzeszenie musi realizować zasadę organizacji "stale uczącej się".

Sprostanie tym wymogom jest realizowane m.in. poprzez organizowane spotkania i szkolenia, zapewniające ciągłą współpracę członków Zrzeszenia oraz najwyższy poziom merytoryczny jego funkcjonowania. Działania te mają bezpośredni wpływ na utrzymanie i rozwój pozycji rynkowej Zrzeszenia.

Biorąc pod uwagę następujące okoliczności, a mianowicie, iż:

* Wnioskodawca, za czynności wykonywane na rzecz członków Zrzeszenia pobiera od nich określone opłaty i prowizje,

* Wnioskodawca uzyskuje przychody z działalności bankowej polegającej na obsłudze bankowej osób fizycznych i prawnych oraz obsłudze przedsięwzięć gospodarczych,

podejmowane przez Wnioskodawcę działania w formie organizowania spotkań i szkoleń mają ścisły związek z uzyskiwanymi przez Wnioskodawcę przychodami - działalność Zrzeszenia przekłada się bezpośrednio na pozycję finansową Wnioskodawcy. Podejmowane przez Wnioskodawcę działania mają także na celu zabezpieczenie źródła przychodów, tj. utrzymanie dotychczasowego kręgu członków Zrzeszenia (banki spółdzielcze zrzeszają się z danym bankiem zrzeszającym na podstawie dobrowolnej umowy).

Ad. A 6)

Koszty poczęstunków w trakcie spotkań i szkoleń obejmują wydatki na:

* ciepłe i zimne napoje,

* ciasteczka i paluszki,

* przekąski cateringowe.

Poczęstunki te są podawane w trakcie przerw.

Ad. B 1)

Spotkania Rady Nadzorczej Wnioskodawcy, o których mowa w stanie faktycznym do pytania nr 2 złożonego wniosku, są posiedzeniami Rady Nadzorczej Wnioskodawcy uregulowanymi przepisami art. 388 i art. 389 ustawy - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z dnia 8 listopada 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.). Służą one wypełnianiu statutowych zadań Rady Nadzorczej Banku w oparciu o art. 382-384 Kodeksu spółek handlowych.

Ad. B 2)

Koszty poczęstunków w trakcie spotkań i szkoleń obejmują wydatki na:

* ciepłe i zimne napoje,

* ciasteczka i paluszki,

* przekąski cateringowe.

Poczęstunki te są podawane w trakcie przerw.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1.

Opisane w punkcie ll.B. koszty zarządzania i nadzoru nad działalnością Zrzeszenia mogą stanowić koszt uzyskania przychodu dla Spółki, zgodnie z art. 15 i 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Za prawidłowością takiego stanowiska przemawiają następujące okoliczności:

Zadania wynikające z umowy zrzeszenia (§ 3 i 6) obejmują zapewnienie:

Aby możliwa była realizacja powyższych zadań konieczne jest ponoszenie przez Spółkę jako bank zrzeszający, kosztów zarządzania i nadzoru nad Zrzeszeniem, wskazanych w punkcie II.B. powyżej. Tak więc ponoszenie tych kosztów jest konieczne i uzasadnione.

Ponoszenie kosztów funkcjonowania Zrzeszenia przez Bank ma więc bezpośredni związek z przychodami uzyskiwanymi przez Bank z tytułu opłat prowizji uzyskiwanych od zrzeszonych banków spółdzielczych za usługi świadczone na ich rzecz.

Realizacja zadań określonych w umowie zrzeszenia ma więc także na celu z jednej strony utrzymanie dotychczasowych członków Zrzeszenia, a z drugiej pozyskanie nowych członków. Aby cele te osiągać, konieczne jest właściwe zarządzanie i nadzór nad działalnością Zrzeszenia, realizowane przy pomocy trzech ciał kolektywnych opisanych w punkcie II.A. Wydatki na ich funkcjonowanie mają więc równocześnie charakter wydatków na zabezpieczenie źródła przychodów, jak i na poszerzenie źródła przychodów Banku zrzeszającego, a więc ich związek z przychodami Banku zrzeszającego jest ewidentny.

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Analizując, czy wydatki poniesione na funkcjonowanie Rady Nadzorczej wykazują związek z przychodem uzyskiwanym przez Spółkę, odpowiedź na to pytanie powinna być twierdząca. Zgodnie z przepisem art. 38 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U.64.16.93 z późn. zm.), osoba prawna, którą jest m.in. spółka akcyjna działa poprzez swoje organy. Brak tych organów uniemożliwia funkcjonowanie osoby prawnej (następuje powołanie przez sąd kuratora, który powołuje organy lub likwiduje spółkę), co jeśli odniesie się do osoby prawnej będącej spółką akcyjną, uniemożliwia prowadzenie działalności gospodarczej nakierowanej na uzyskanie przychodu.

W spółce akcyjnej obligatoryjnymi organami są: Zarząd, Rada Nadzorcza, Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy. Wszystkie trzy organy działają w interesie spółki, która posiada wydzielony majątek i jest powołana do realizacji określonych celów m.in. wymienionych w statucie spółki. Organy spółki pomimo tego, że każdy z nich pełni inne funkcje i ma inny zakres uprawnień oraz miejsce w strukturze organizacyjnej, mają obowiązek działania w interesie spółki i eliminowania działań będących dla Spółki szkodliwymi.

Z powyższych względów należy uznać, że działalność Rady Nadzorczej ma bezpośredni i pośredni związek z osiąganymi przez Spółkę przychodami poprzez nadzór nad działalnością Zarządu. Rada Nadzorcza eliminuje ewentualną działalność mogącą przynieść Spółce szkodę (poprzez zmniejszenie przychodów lub zwiększenie kosztów) oraz zobowiązuje Zarząd Spółki do podejmowania działań mogących przynieść Spółce przychody lub zmniejszyć jej koszty funkcjonowania.

W kontekście kosztów ponoszonych przez Spółkę związanych z funkcjonowaniem Jej Rady Nadzorczej, można by się zastanawiać czy zastosowanie znajdzie przepis art. 16 ust. 1 pkt 38a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z tym przepisem, za koszt uzyskania przychodów nie uznaje się wydatków na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych, z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji.

Analizując, czy koszty wymienione w stanie faktycznym (pkt III.B.), mieszczą się w normie prawnej wskazanej powyżej i czy nie należałoby ich na tej podstawie wyłączyć z kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym, na podstawie szczegółowej analizy tego przepisu należy dać odpowiedź negatywną. Mianowicie przepis ten dotyczy wydatków poniesionych na rzecz osób wchodzących w skład m.in. rad nadzorczych.

Zdaniem Wnioskodawcy, do tego rodzaju wydatków można by zaliczyć na przykład takie wydatki jak:

* wydatki na ochronę medyczną członka Rady,

* wydatki na zajęcia rekreacyjne i kulturalne, np. karnet na pływalnię, siłownię czy fitness, bilety do kina itp.

Zatem powołany przepis art. 16 ust. 1 pkt 38a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, wyłącza z zakresu kosztów uzyskania przychodów wydatki mające charakter osobisty, które stanowią przysporzenie majątkowe dla osób je otrzymujących.

Opisane w punkcie III.B. niniejszego wniosku wydatki nie mają charakteru osobistego. Są to wydatki dotyczące funkcjonowania Rady Nadzorczej Banku, bez ponoszenia których Rada nie mogłaby działać i realizować swoich statutowych zadań.

Z powyższych względów, skoro wydatki ponoszone na funkcjonowanie Rady Nadzorczej związane są z zadaniami wykonywanymi przez członków Rady Nadzorczej wynikającymi z Kodeksu spółek handlowych i statutu Spółki, a nie mają charakteru osobistego (nie stanowią przysporzenia majątkowego dla członków Rady Nadzorczej) są kosztami uzyskania przychodu Spółki.

Podobne stanowisko zajął Minister Finansów w swojej interpretacji przepisów prawa podatkowego wydanej 3 grudnia 2008 r. nr IPPB3/423W-904/08-7/ER.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

* prawidłowe - w części dotyczącej wydatków zarządzania i nadzoru nad działalnością Grupy Bankowej, związanych z organizacją spotkań, takich jak: koszty wynajmu sal, koszty prelekcji ekspertów, koszty dowozu i przejazdów, koszty projektu i druku materiałów, koszty ubezpieczenia uczestników podczas wyjazdu, koszty noclegów, koszty wyżywienia i poczęstunków,

* prawidłowe - w części dotyczącej wydatków funkcjonowania Rady Nadzorczej Banku, związanych z organizacją spotkań, takich jak: koszty wynajmu sal, koszty prelekcji ekspertów, koszty projektu i druku materiałów, koszty wyżywienia i poczęstunków,

* prawidłowe - w części dotyczącej dodatkowych kosztów ponoszonych przez Wnioskodawcę, tj. kosztów rozmów telefonicznych z tytułu odbywanych spotkań biznesowych członków Rady Nadzorczej,

* nieprawidłowe - w części dotyczącej pozostałych wydatków.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 tej ustawy.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo - skutkowym z osiąganymi przychodami.

Kosztami uzyskania przychodów są więc wszelkie racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały one prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów.

W świetle powyższego, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

* został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

* jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

* pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

* poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

* został właściwie udokumentowany,

* nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Koszty ponoszone przez podatnika należy ocenić pod kątem ich celowości, a więc dążenia do uzyskania przychodów. Aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodu, między tym wydatkiem a osiągnięciem przychodu musi zachodzić związek przyczynowy tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie tego przychodu.

Kosztami będą zarówno koszty uzyskania przychodów pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami (pozostające w związku pośrednim) - jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu osiągnięcia przychodów, nawet wówczas, gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty.

Dany podmiot gospodarczy ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów poniesionych wydatków po wyłączeniu tych, których możliwość odliczenia jest wprost ograniczona w ustawie - zarówno bezpośrednio, jak i pośrednio związanych z uzyskiwanymi przychodami, pod warunkiem, że ich poniesienie ma związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, lub wiąże się z zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła przychodów.

W konsekwencji, nie każdy wydatek ponoszony w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą stanowić może koszt uzyskania przychodów i jako taki podlegać odliczeniu od podstawy opodatkowania. Skoro bowiem ustawodawca wyraźnie wiąże koszty uzyskania przychodów z celem osiągnięcia przychodów, to ten cel musi być widoczny. Ponoszone koszty winny ten cel realizować lub co najmniej zakładać go jako realny.

Prawo zaliczenia określonych wydatków do kosztów uzyskania przychodów dany podmiot ma w przypadku, gdy wydatki te pozostają w związku przyczynowo - skutkowym z osiąganymi przychodami.

Przedmiotem wniosku złożonego przez Bank jest kwestia zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków ponoszonych przez Niego w związku z:

* zarządzeniem i nadzorem nad działalnością Grupy Bankowej oraz

* funkcjonowaniem Rady Nadzorczej Wnioskodawcy.

Odnośnie pierwszej grupy kosztów, Spółka w przedstawionym stanie faktycznym wskazała, iż umowa zrzeszenia Banku określa szczegółowy zakres obowiązków Spółki jako banku zrzeszającego wobec zrzeszonych banków spółdzielczych. Na podstawie uregulowań ustawy z dnia 7 grudnia 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 119.), banki spółdzielcze zrzeszają się obligatoryjnie. Zgodnie bowiem z treścią art. 4 ww. ustawy, bank spółdzielczy jest obowiązany zrzeszyć się z bankiem zrzeszającym, na zasadach określonych w art. 16.

Zakres działalności banku zrzeszającego został natomiast określony w art. 19 ww. ustawy. Wśród zadań, jakie spoczywają na banku zrzeszającym wymieniono m.in. prowadzenie rachunków bieżących i pomocniczych zrzeszonych banków spółdzielczych, naliczanie i utrzymanie rezerwy obowiązkowej zrzeszonych banków spółdzielczych na rachunku w Narodowym Banku Polskim, prowadzenie wyodrębnionych rachunków, na których deponowane są aktywa banków spółdzielczych, kontrolę zgodności działalności zrzeszonych banków spółdzielczych z postanowieniami umowy zrzeszenia, przepisami prawa i statutami, reprezentowanie zrzeszonych banków spółdzielczych w stosunkach zewnętrznych.

Z opisu sprawy wynika, że na podstawie umowy w Zrzeszeniu działają trzy ciała o charakterze kolektywnym, w skład których wchodzą przedstawiciele Banku, jak i zrzeszonych banków spółdzielczych. Są to: Zgromadzenie Prezesów, Rada Zrzeszenia, Spotkania Przewodniczących Rad Nadzorczych banków spółdzielczych.

W związku z tym, Bank ponosi koszty ich funkcjonowania, które uznaje jako koszty zarządzania i nadzoru nad działalnością Zrzeszenia. Do kosztów tych zalicza wydatki związane z organizacją spotkań oraz szkoleń (krajowych i zagranicznych). Przykładowe koszty obejmują: koszty wynajmu sal, koszty prelekcji ekspertów, koszty dowozu i przejazdów, koszty projektu i druku materiałów na spotkania i szkolenia, koszty ubezpieczenia uczestników podczas wyjazdu, koszty noclegów, koszty wyżywienia i poczęstunków, koszty zakupu kwiatów, drobnych upominków, jak również okolicznościowych występów artystycznych.

Wymienione powyżej wydatki, Wnioskodawca ponosi w związku z pełnieniem funkcji banku zrzeszającego.

Bank wskazał, że koszty zarządzania i nadzoru nad działalnością Zrzeszenia mogą stanowić koszt uzyskania przychodów, na zasadzie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Za prawidłowością takiego stanowiska - w Jego ocenie - przemawiają ciążące na Banku określone zadania zarządzania i nadzoru nad działalnością zrzeszenia.

Odnosząc się do opisanego we wniosku stanu faktycznego zauważyć należy, iż na podstawie art. 21 ust. 1 ustawy o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających, prezesi zarządów banków spółdzielczych zrzeszonych z bankiem zrzeszającym oraz prezes zarządu banku zrzeszającego wybierają spośród siebie radę zrzeszenia. Rada zrzeszenia jest organem opiniodawczo - doradczym zrzeszenia. Szczegółowy zakres kompetencji, tryb powoływania, odwoływania, liczbę członków i zasady funkcjonowania rady zrzeszenia określa umowa zrzeszenia (art. 21 ust. 2 ww. ustawy).

Powyższe przepisy wskazują, iż rada zrzeszenia jest organem opiniodawczo - doradczym zrzeszenia, a jej umocowanie do powoływania i funkcjonowania wynika z przepisów prawa. Ponadto, jest ona wybierana z grona prezesów wszystkich banków zrzeszonych.

Na marginesie należy dodać, że z niniejszych regulacji nie wynika jednak, iż Bank ma obowiązek tworzenia innych dodatkowych organów.

W niniejszej sprawie Wnioskodawca wskazał, że organizowane spotkania zapewniają aktualizację wiedzy z zakresu spraw dotyczących Grupy Bankowej, stanowią platformę wymiany idei, pomysłów i spostrzeżeń w zakresie zarządzania i nadzoru nad Grupą Bankową, służą wypracowaniu wspólnych celów i standardów działania i współpracy w ramach Zrzeszenia.

W świetle powyższego, w ocenie tut. Organu, wydatki dotyczące spotkań ponoszone przez Wnioskodawcę, na którego zostały nałożone określone obowiązki z tytułu pełnienia funkcji banku zrzeszającego, mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów. Są to bowiem wydatki związane z funkcjonowaniem Zrzeszenia, które mają na celu - na co wskazał Bank - zabezpieczenie Jego źródła przychodów.

Odnosząc powyższe do możliwości zakwalifikowania wydatków do kosztów podatkowych, podkreślić należy, iż ciężar dowodu w zakresie wykazania ich związku z przychodem leży w tym przypadku po stronie podatnika, bo to on wywodzi skutki prawne w postaci zmniejszenia zobowiązania podatkowego.

Reasumując, poniesione przez Wnioskodawcę wydatki związane z zarządzaniem i nadzorem nad działalnością Grupy Bankowej dotyczące organizacji spotkań, takie jak: koszty wynajmu sal, koszty prelekcji ekspertów, koszty dowozu i przejazdów, koszty projektu i druku materiałów, koszty ubezpieczenia uczestników podczas wyjazdu, koszty noclegów, koszty wyżywienia i poczęstunków, prawidłowo udokumentowane dla celów podatkowych w świetle art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Bank może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy.

Druga grupa wydatków poniesionych przez Wnioskodawcę dotyczy natomiast organizowanych przez Niego szkoleń w ramach Zrzeszenia.

W ocenie Banku, organizowane szkolenia zapewniają działanie Zrzeszenia na najwyższym możliwym poziomie merytorycznym co jest niezbędne w warunkach wysokiej konkurencyjności w sektorze bankowości. Na przykład, zapewniają one aktualną wiedzę w zakresie praktyk, tendencji i doświadczeń właściwych dla zrzeszeń banków spółdzielczych, z uwzględnieniem funkcjonowania zrzeszeń bankowości spółdzielczej w innych krajach. Celem wszystkich powyższych działań jest wzmocnienie Zrzeszenia, poprawa jego funkcjonowania i zwiększenie efektywności. Powyższe wydatki - Jego zdaniem - mają związek z przychodem banku zrzeszającego.

Nie negując argumentacji Wnioskodawcy o konieczności poniesienia ww. wydatków w związku z wymogiem sytuacji rynkowej, tut. Organ stwierdza, iż nie mogą one stanowić kosztów uzyskania przychodów. Dotyczą one bowiem uczestnictwa w szkoleniach poszczególnych prezesów zarządu banków, a także przewodniczących ich rad nadzorczych, którzy zdobytą wiedzę wykorzystują w działalności banków.

Reasumując, poniesione przez Wnioskodawcę wydatki dotyczące organizacji szkoleń, nie stanowią dla Banku kosztów uzyskania przychodów, ponieważ nie spełniają wymogów zawartych w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Podobnie wydatki związane zarówno z organizacją spotkań, jak i szkoleń, a dotyczące zakupu kwiatów, drobnych upominków oraz okolicznościowych występów, jako koszty nie mające związku z osiągnięciem przez Wnioskodawcę przychodów lub zachowaniem albo zabezpieczeniach źródła przychodów, nie mogą być uznane za koszty podatkowe.

Z kolei, odnośnie kosztów ponoszonych przez Spółkę, związanych z funkcjonowaniem Rady Nadzorczej Banku, Wnioskodawca wskazał, iż ponoszone przez Niego koszty dotyczą zarówno organizacji spotkań, jak i szkoleń (krajowych i zagranicznych). Przykładowe koszty obejmują: koszty wynajmu sal, koszty prelekcji ekspertów, koszty dowozu i przejazdów, koszty projektu i druku materiałów na spotkania i szkolenia, koszty ubezpieczenia uczestników podczas wyjazdu, koszty noclegów, koszty wyżywienia i poczęstunków koszty zakupu kwiatów, drobnych upominków jak również okolicznościowych występów artystycznych.

Dodatkowo, poza kosztami spotkań i szkoleń, Wnioskodawca ponosi wydatki dotyczące funkcjonowania Rady Nadzorczej, jak np. koszty przejazdów, hoteli, usług gastronomicznych czy rozmów telefonicznych ponoszone przy okazji spotkań biznesowych poszczególnych członków Rady Nadzorczej Spółki.

Jak stanowi art. 382 § 1 ustawy z dnia 8 listopada 2000 r. - Kodeksu spółek handlowych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.), rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności. Szczególne obowiązki rady nadzorczej określa art. 382 § 3 ww. ustawy.

Natomiast uprawnienia kontrolne wymienione zostały w art. 382 § 4 Kodeksu spółek handlowych. I tak, w celu wykonania swoich obowiązków rada nadzorcza może badać wszystkie dokumenty spółki, żądać od zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień oraz dokonywać rewizji stanu majątku spółki. Ponadto, statut może rozszerzyć uprawnienia rady nadzorczej, a w szczególności przewidywać, że zarząd jest obowiązany uzyskać zgodę rady nadzorczej przed dokonaniem określonych w statucie czynności (art. 384 § 1 ww. ustawy).

Z powyższego wynika więc, iż rada nadzorcza jest obligatoryjnym organem działającym w interesie spółki.

Stosownie do treści art. 16 ust. 1 pkt 38a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, komisji rewizyjnych lub organów stanowiących osób prawnych, z wyjątkiem wynagrodzeń wypłacanych z tytułu pełnionych funkcji.

Istnienie organu nadzoru, jakim jest rada nadzorcza nie wiąże się bezpośrednio z uzyskiwaniem przez Bank przychodu, jednakże ustawodawca określił, iż wynagrodzenie wypłacane z tytułu pełnienia funkcji członków rady nadzorczej stanowią koszty uzyskania przychodów.

Kosztami uzyskania przychodów nie będą natomiast wydatki inne niż wynagrodzenia z tytułu pełnienia funkcji, ponoszone na rzecz osób wchodzących w skład rad nadzorczych, w związku z wykonywaniem przez nie swoich obowiązków jako członków tych organów.

Ponadto, z treści art. 16 ust. 1 pkt 38a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie wynika wykluczenie z kosztów podatkowych wydatków na rzecz obsługi rady nadzorczej, które to wydatki należy uznać za związane z funkcjonowaniem samej jednostki. Ich zaliczenie do kosztów podatkowych uwarunkowane jest więc spełnieniem ogólnej reguły art. 15 ust. 1 powyższej ustawy.

Innymi słowy, wskazane przez Wnioskodawcę wydatki związane z działalnością Rady Nadzorczej, mogą stanowić koszt uzyskania przychodów stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, o ile nie mają charakteru wydatków osobowych na rzecz członków rady nadzorczej, nie stanowią przysporzenia majątkowego dla tych osób i wiążą się tylko i wyłącznie z funkcjonowaniem organu nadzoru.

Jednocześnie zaznaczyć należy, iż ciężar dowodu w zakresie wykazania związku z przychodem leży w tym przypadku po stronie podatnika, bo to on wywodzi skutki prawne w postaci zmniejszenia zobowiązania podatkowego.

W konsekwencji, poniesione przez Bank wydatki związane z organizacją spotkań, takie jak: koszty wynajmu sal, koszty prelekcji ekspertów, koszty projektu i druku materiałów, koszty wyżywienia i poczęstunków oraz dodatkowe koszty ponoszone przez Wnioskodawcę, tj. koszty rozmów telefonicznych z tytułu odbywanych spotkań biznesowych członków Rady Nadzorczej - stanowią dla Wnioskodawcy w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty uzyskania przychodów.

Z kolei koszty dowozu i przejazdów na spotkania, koszty ubezpieczenia uczestników podczas wyjazdu, koszty noclegów, zakupu kwiatów oraz drobnych upominków, należy wykluczyć z kosztów podatkowych, na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 38a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Natomiast w przypadku szkoleń, wszelkie wydatki mające związek z ich organizacją nie mogą zostać uznane za wydatki związane ogólnie z funkcjonowaniem Rady Nadzorczej. Wydatki te mają charakter wydatków typowo osobistych na rzecz członków Rady - przyczyniają się do podnoszenia ich kwalifikacji, poszerzenia wiedzy, którą osoby te muszą posiadać, by pełnić powierzone funkcje, jak również zdobyta wiedza może być wykorzystana przez te osoby obecnie i w przyszłości nie tylko dla potrzeb zasiadania w Radzie Nadzorczej Wnioskodawcy.

Dlatego też koszty wynajmu sal, koszty prelekcji ekspertów, koszty dowozu i przejazdów, koszty projektu i druku materiałów na szkolenia, koszty ubezpieczenia uczestników podczas wyjazdu, koszty noclegów, koszty wyżywienia i poczęstunków, koszty zakupu kwiatów, drobnych upominków - nie mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów Spółki.

Również dodatkowe wydatki ponoszone przez Wnioskodawcę, związane ze spotkaniami biznesowymi członków Rady Nadzorczej, takie jak: koszty przejazdów, hoteli, usług gastronomicznych, należy wykluczyć z ogólnych kosztów funkcjonowania organu, gdyż są to wydatki na rzecz osób wchodzących w skład Rady Nadzorczej, które nie stanowią na mocy art. 16 ust. 1 pkt 38a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztów uzyskania przychodów.

Z kolei, wydatki poniesione na okolicznościowe występy zarówno w przypadku organizowanych spotkań, jak i szkoleń - nie spełniają przesłanki wynikającej z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Nie można zatem w tym przypadku mówić, iż są do koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Jednocześnie tut. Organ, dokonując kwalifikacji przedmiotowych wydatków do kosztów uzyskania przychodów w myśl uregulowań ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, pragnie dodatkowo zaznaczyć, iż wyłącznie uzasadnione i udokumentowane wydatki poniesione przez Spółkę, zgodnie z dyspozycją zawartą w przepisie art. 15 ust. 1 ustawy podatkowej, mogą stanowić koszty uzyskania przychodów.

Warunkiem niezbędnym jest oczywiście wykazanie, że między wydatkami a zamierzonym przychodem istniał związek przyczynowo - skutkowy w tym znaczeniu, że wydatki te były uzasadnione z ekonomicznego punktu widzenia i że w rezultacie ich poniesienia Wnioskodawca mógł oczekiwać zwiększenia swoich przychodów, względnie zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu. A zatem konieczne jest udokumentowanie, także w razie nie uzyskania przychodu w następstwie poniesienia tych wydatków, że były one - obiektywnie rzecz ujmując - racjonalne co do zasady i co do wielkości.

W celu wykazania związku pomiędzy kosztem a przychodem podatnik musi dysponować wymaganymi przez prawo dowodami. Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy. Z tak udokumentowanych wydatków winno ponadto wynikać, że mają związek z prowadzoną działalnością gospodarczą i bezpośrednio lub pośrednio wpływają na wielkość osiąganych przez podatnika przychodów. W zakresie obowiązków podatnika, jako odnoszącego ewidentną korzyść z faktu zaliczenia określonych wydatków w poczet kosztów uzyskania przychodów jest wykazanie, w oparciu o zgromadzone dowody, związku pomiędzy poniesieniem kosztu, a uzyskaniem przychodu, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy.

Jednocześnie na uwagę zasługuje okoliczność, iż pełna weryfikacja prawidłowości zaliczenia poszczególnych wydatków Wnioskodawcy do kosztów uzyskania przychodów może być dokonana jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.).

Dokonując interpretacji indywidualnej organ podatkowy działający z upoważnienia Ministra Finansów przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji). Organ nie rozstrzyga o zindywidualizowanych obowiązkach podatkowych strony, gdyż może to nastąpić w ramach przeprowadzonego postępowania podatkowego.

Reasumując, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Wnioskodawca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów następujące wydatki:

* dotyczące zarządzania i nadzoru nad działalnością Grupy Bankowej, związane z organizacją spotkań, takie jak: koszty wynajmu sal, koszty prelekcji ekspertów, koszty dowozu i przejazdów, koszty projektu i druku materiałów, koszty ubezpieczenia uczestników podczas wyjazdu, koszty noclegów, koszty wyżywienia i poczęstunków;

* dotyczące funkcjonowania Rady Nadzorczej Banku, związane z organizacją spotkań, takie jak: koszty wynajmu sal, koszty prelekcji ekspertów, koszty projektu i druku materiałów, koszty wyżywienia i poczęstunków oraz

* dodatkowe koszty ponoszone przez Wnioskodawcę, tj. koszty rozmów telefonicznych z tytułu odbywanych spotkań biznesowych członków Rady Nadzorczej.

Pozostałe wydatki wymienione przez Wnioskodawcę należy wykluczyć z kosztów podatkowych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Natomiast w odniesieniu do powołanego przez Spółkę orzeczenia organu podatkowego stwierdzić należy, że rozstrzygnięcie to zapadło w indywidualnej sprawie i nie jest wiążące dla organu wydającego przedmiotową interpretację.

Ponadto, tut. Organ pragnie zaznaczyć, że mimo, iż dokumenty dołączane przez podmiot do wniosku nie podlegają analizie i weryfikacji w ramach postępowania o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, umowa zrzeszenia zatwierdzona dla Spółki i zrzeszonych banków spółdzielczych przez Komisję Nadzoru Finansowego wraz z załącznikami do tej umowy, nie została dołączona do niniejszego wniosku przez Wnioskodawcę.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.