ILPB3/423-351/08-7/MM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wspólnoty Mieszkaniowej przedstawione we wniosku z dnia 6 czerwca 2008 r. (data wpływu 10 czerwca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodu podlegającego opodatkowaniu - jest prawidłowe.

W dniu 10 czerwca 2008 r. został złożony ww. wniosek - uzupełniony pismem z dnia 19 sierpnia 2008 r. (data wpływu: 21 sierpnia 2008 r.) - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodu podlegającego opodatkowaniu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

Głównym przedmiotem działalności gospodarczej Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Grupa A. jest zarządzanie nieruchomościami mieszkalnymi na zlecenie, głównie należącymi do wspólnot mieszkaniowych (m.in. do Wnioskodawcy), na podstawie zawartych umów o administrowanie (powierzenie zarządu) nieruchomością wspólną. Członkami wspólnot są zarówno osoby fizyczne, jak również w wielu przypadkach Gmina, która posiada udziały we wspólnych częściach budynków w wysokości ok. 80 - 90%, obliczone zgodnie z art. 3 ust. 3 ustawy o własności lokali. Na podstawie art. 13 ust. 1 powołanej ustawy, Gmina jako właściciel zobowiązana jest do ponoszenia wydatków związanych z utrzymaniem lokali, a zatem do uiszczania zaliczek na pokrycie kosztów mediów, tj. m.in. wody, energii cieplnej, wywozu śmieci itp. Realizacja ww. obowiązków winna następować poprzez wnoszenie zaliczek do dnia 10 każdego miesiąca w wysokości wskazanej przez Spółkę zarządzającą na podstawie przedłożonej noty sporządzonej wg naliczeń przypadających na poszczególnych właścicieli. Pomimo takiego obowiązku, Gmina od dłuższego już czasu nieterminowo wywiązuje się z płatności, przez co permanentnie i długotrwale zalega z tego tytułu (obowiązek płacenia zaliczek wynika również wprost z zawartych umów o zarządzanie). Pomimo wielokrotnych wezwań do zapłaty Gmina do tej pory nie płaci terminowo należnych zobowiązań i dlatego też, z uwagi na stale rosnące zaległości Gminy, Spółka zarządzająca postanowiła skierować sprawy na drogę postępowania sądowego (przykładowy nakaz zapłaty w załączeniu). Zważyć również należy, że obowiązek dochodzenia sądowego należności w imieniu wspólnot wynika wprost z zakresu obowiązków wynikających z zawartych umów.

Niestety, z uwagi na fakt, iż Gmina jest w zasadzie wciąż monopolistą na lokalnym rynku nieruchomości, Spółka zarządzająca przegrała sprawę w sądzie i już po pierwszych przegranych sprawach wycofała pozostałe pozwy i zwróciła się do Gminy z prośbą o ugodę w celu uniknięcia ponownego ponoszenia kosztów sądowych.

W związku z wniesionymi sprawami, wspólnoty poniosły koszty przegranych spraw (koszty sądowe, zastępstwa procesowego itp.), albowiem wszelkie wezwania do zapłaty kierowane są na wspólnoty i to z ich kont bankowych realizowane są płatności. Wzburzeni przegranymi sprawami, pozostali członkowie wspólnot żądają zadośćuczynienia w postaci zwrotu przez Spółkę zarządzającą wszelkich poniesionych kosztów sądowych. Obowiązek dokonania takiego zwrotu nie wynika ani z przepisów prawa, ani też z zapisów zawartych w umowach.

W piśmie uzupełniającym z dnia 19 sierpnia 2008 r. (data wpływu: 21 sierpnia 2008 r.) Spółka zarządzająca wskazała, iż wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dot. podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodu podlegającego opodatkowaniu dotyczy Wspólnoty Mieszkaniowej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy (ewentualne) dokonanie zwrotów wspólnotom poniesionych przez nie kosztów przegranych procesów sądowych z Gminą będzie stanowiło dla Spółki zarządzającej podatkowy koszt uzyskania przychodów i jednocześnie czy otrzymane z tego tytułu pieniądze będą stanowiły dla Wnioskodawcy przychód podlegający opodatkowaniu.

Niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy odpowiedzi w zakresie przychodu podlegającego opodatkowaniu dla Wspólnoty Mieszkaniowej.

Zdaniem Wnioskodawcy, odnosząc się do drugiej części pytania, a więc zagadnienia czy otrzymane pieniądze będą stanowiły przychód Wnioskodawcy podlegający opodatkowaniu - stwierdzić należy, że nie można ich uznać za kategorię przychodów wolnych od opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 17 ust. 1 pkt 44 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a więc zakwalifikować jako przychody z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na utrzymanie tych zasobów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Podstawowym aktem prawnym regulującym działanie wspólnot mieszkaniowych jest ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 z późn. zm.). Zgodnie z art. 1, ustawa ta określa sposób ustanawiania odrębnej własności samodzielnych lokali mieszkalnych, lokali o innym przeznaczeniu, prawa i obowiązki właścicieli tych lokali oraz zarząd nieruchomością wspólną. W myśl art. 6 ustawy ogół właścicieli, których lokale wchodzą w skład określonej nieruchomości, tworzy wspólnotę mieszkaniową. Poza lokalami, stanowiącymi odrębną własność, w skład nieruchomości wchodzą również części nieruchomości użytkowane wspólnie, tj. grunt oraz części budynku i urządzenia, które nie służą wyłącznie do użytku właścicieli lokali. (art. 3 pkt 2 tej ustawy). Wspólnota mieszkaniowa może nabywać prawa i zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozwana. Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy, właściciel lokalu ma prawo do współkorzystania z nieruchomości wspólnej zgodnie z jej przeznaczeniem. Ust. 2 tegoż artykułu stanowi, iż pożytki i inne przychody z nieruchomości wspólnej służą pokrywaniu wydatków związanych z jej utrzymaniem, a w części przekraczającej te potrzeby przypadają właścicielom lokali w stosunku do ich udziałów. W takim samym stosunku właściciele lokali ponoszą wydatki i ciężary związane z utrzymaniem nieruchomości wspólnej w części nie znajdującej pokrycia w pożytkach i innych przychodach. Natomiast w myśl art. 15 ust. 1 na pokrycie kosztów zarządu właściciele lokali uiszczają zaliczki w formie bieżących opłat. Na podstawie art. 14 ustawy o własności lokali na koszty zarządu nieruchomością wspólną składają się w szczególności:

Z punktu widzenia podatkowego wspólnota mieszkaniowa jako jednostka organizacyjna nie posiadająca osobowości prawnej podlega przepisom ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.).

Stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 oraz art. 13 i 14, są w szczególności otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe. Bez znaczenia jest źródło pochodzenia tych środków, tzn. czy zostały one wypracowane wskutek prowadzenia działalności gospodarczej, uzyskane jako pożytki zrealizowane przez wspólnotę z nieruchomości wspólnej czy też otrzymane w inny przewidziany tą ustawą sposób. Oznacza to, że wszystkie środki pieniężne jakie wpływają do wspólnoty stanowią, w rozumieniu ustawy podatkowej, przychód. Dotyczy to również ewentualnych zwrotów (wypłat) poniesionych przez Wnioskodawcę kosztów przegranych procesów sądowych z Gminą W. dokonanych przez Spółkę zarządzającą nieruchomością wspólną Wnioskodawcy.

Zgodnie natomiast z art. 17 ust. 1 pkt 44 ww. ustawy, wolne od podatku są dochody spółdzielni mieszkaniowych, wspólnot mieszkaniowych, towarzystw budownictwa społecznego oraz samorządowych jednostek organizacyjnych prowadzących działalność w zakresie gospodarki mieszkaniowej uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi - w części przeznaczonej na cele związane z utrzymaniem tych zasobów, z wyłączeniem dochodów uzyskanych z innej działalności gospodarczej niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Jak wynika z treści tego przepisu, aby dochód podmiotów, o których w nim mowa, korzystał ze zwolnienia przedmiotowego muszą być spełnione dwa warunki, a mianowicie:

* dochody muszą być uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi;

* dochody te muszą być przeznaczone na utrzymanie tych zasobów mieszkaniowych.

Podkreślenia wymaga fakt, iż oba te warunki muszą być spełnione łącznie. Powyższe oznacza, iż nie podlegają zwolnieniu dochody inne niż uzyskane z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, niezależnie od ich przeznaczenia oraz dochody z gospodarki zasobami mieszkaniowymi, w części nie przeznaczonej na utrzymanie tych zasobów.

Aby dokonać prawidłowej wykładni powyższego przepisu należy odwołać się do definicji gospodarki zasobami mieszkaniowymi i zasobów mieszkaniowych.

Na gospodarkę zasobami mieszkaniowymi prowadzoną przez podatników, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 44, składają się wpływy z opłat (zaliczek) pobieranych od właścicieli oraz pokrywane z nich koszty. Uwzględniając charakter opłat (zaliczek) oraz pokrywanych z nich kosztów uzasadnione jest rozumienie pojęcia "zasoby mieszkaniowe" nie tylko jako lokale mieszkalne, ale również pozostałe pomieszczenia i urządzenia wchodzące w skład budynku mieszkalnego, lub znajdujące się poza nim, których istnienie jest niezbędne dla prawidłowego korzystania z mieszkań przez mieszkańców, jak również ułatwiające im dostęp do budynku mieszkalnego oraz zapewniające jego sprawne funkcjonowanie oraz administrowanie.

Przez pojęcie "zasoby mieszkaniowe" należy rozumieć:

Wyliczone wyżej obiekty służą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych właścicieli lokali będących członkami wspólnoty mieszkaniowej i utrzymaniu zasobów mieszkaniowych. Zatem, opłaty (zaliczki) związane z tymi budowlami (pomieszczeniami), obiektami i urządzeniami oraz sfinansowane z nich koszty, stanowią przychody i koszty gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Stanowią one jednocześnie przychody i koszty podatkowe w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (art. 12 ust. 1 pkt 1 oraz art. 15 ust. 1, z uwzględnieniem art. 16 ust. 1 ww. ustawy). Dochód powstały z tego tytułu, w myśl art. 17 ust. 1 pkt 44 ww. ustawy, wolny będzie od podatku dochodowego, o ile przeznaczony zostanie na cele związane z utrzymaniem zasobów mieszkaniowych. Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegać będzie jedynie dochód osiągnięty z innej działalności niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi.

Mając na uwadze powyższe uregulowania prawne, wszystkie środki pieniężne jakie wpływają do wspólnoty stanowią, w rozumieniu ustawy podatkowej, przychód. Dotyczy to również ewentualnych zwrotów kwot pieniężnych stanowiących swoistą rekompensatę z tytułu poniesionych przez Wnioskodawcę kosztów przegranych procesów sądowych z Gminą W., które dokonane zostaną przez Spółkę zarządzającą nieruchomością wspólną Wnioskodawcy.

W świetle przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego, zwrot poniesionych wcześniej kosztów sądowych stanowić będzie dla Wspólnoty przychód osiągnięty z innej działalności niż gospodarka zasobami mieszkaniowymi, w konsekwencji czego, dochód nie będzie korzystał ze zwolnienia wynikającego z art. 17 ust. 1 pkt 44 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, bez względu na cel, na jaki zostanie przekazany.

Jednocześnie dodaje się, że przedmiotowa pisemna interpretacja przepisów prawa podatkowego dotycząca stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie ma mocy wiążącej dla pozostałych wspólnot mieszkaniowych administrowanych przez Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością Grupa A.

Ponadto dodaje się, iż w zakresie zdarzenia przyszłego dot. podatku dochodowego od osób prawnych w części dotyczącej kosztów uzyskania przychodów dla Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Grupa A. wniosek został rozpatrzony odrębną interpretacją wydaną w dniu 8 września 2008 r., nr ILPB3/423-351/08-6/MM.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.