ILPB3/423-35/10-6/JG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością przedstawione we wniosku z dnia 1 grudnia 2009 r. (data wpływu 4 stycznia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia udziałów własnych w celu ich umorzenia - jest prawidłowe.

W dniu 4 stycznia 2010 r. został złożony ww. wniosek - uzupełniony pismami z dnia 5 marca 2010 r. (data wpływu 11 marca 2010 r.) oraz z dnia 26 marca 2010 r. (data wpływu 1 kwietnia 2010 r.) - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych nabycia udziałów własnych w celu ich umorzenia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący opis zdarzenia przyszłego.

Planowane jest podjęcie przez zgromadzenie wspólników Spółki, uchwały w sprawie dobrowolnego umorzenia, w drodze obniżenia kapitału zakładowego, udziałów posiadanych przez wspólnika, będącego osobą fizyczną, nabytych przez niego uprzednio w drodze darowizny.

Pismem uzupełniającym z dnia 5 marca 2010 r. (data wpływu 11 marca 2010 r.) Wnioskodawca uzupełnił złożony wniosek o następujące informacje.

W związku z tym, że pytania dotyczą zdarzenia przyszłego, nie jest możliwe jednoznaczne stwierdzenie, czy wspólnikami pozostającymi w Spółce będą osoby fizyczne czy osoby prawne. Jeżeli okoliczność ta ma wpływ na treść interpretacji, to Spółka prosi o udzielnie jej odnośnie każdej z wymienionych kategorii wspólników pozostających w Spółce.

Dobrowolne umorzenie ma zostać przeprowadzone za wynagrodzeniem.

W części pytania nr 1 dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych, Spółka wyjaśniła, że ta część pytania dotyczy ewentualnych skutków w zakresie podatku dochodowego rozliczanego przez Wnioskodawcę, jako podatnika.

Natomiast, jak wskazała Spółka, zawarty w pytaniu nr 2 fragment o treści: " (...) lub po stronie pozostałych wspólników..." dotyczy stosowania przez Wnioskodawcę przepisów prawa podatkowego odnośnie obowiązków płatnika.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 26 marca 2010 r. (data wpływu 1 kwietnia 2010 r.) Spółka poinformowała, że w związku z tym, iż pytania dotyczą zdarzenia przyszłego, nie jest możliwe sformułowanie jednoznacznej odpowiedzi na pytania formułowane w wezwaniu II, tj. czy forma wynagrodzenia za umorzone udziały będzie pieniężna czy rzeczowa oraz jaka będzie wysokość tego wynagrodzenia w porównaniu z kosztem nabycia (objęcia) udziałów.

Zdaniem Spółki, jeżeli okoliczności powyższe mają wpływ na treść interpretacji, to prosi Ona o:

W związku z powyższym zadano następujące pytania w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, umorzenie udziałów należących do osoby fizycznej nie wywołuje żadnych skutków w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

Wskutek umorzenia udziałów nie dojdzie do powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu ani u Wnioskodawcy, ani u udziałowców Wnioskodawcy. Zdarzenie takie nie prowadzi do powstania przysporzenia, które mogłoby zostać uznane za przychód w rozumieniu przepisów art. 12 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W piśmie uzupełniającym z dnia 26 marca 2010 r. (data wpływu 1 kwietnia 2010 r.) Wnioskodawca przedstawił dodatkowo własne stanowisko w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego. i tak, w ocenie Wnioskodawcy, forma wypłaty wynagrodzenia jest obojętna dla opodatkowania udziałowca i związanych z tym obowiązków Spółki jako płatnika zryczałtowanego podatku - istotna jest wyłącznie wartość tego wynagrodzenia; natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych ciążącego na Spółce, wypłata wynagrodzenia w formie rzeczowej będzie równoznaczna z odpłatnym zbyciem wydawanych wspólnikowi składników majątkowych, a Spółka zobowiązana będzie do odpowiedniego uwzględnienia przychodu z odpłatnego zbycia (wartości wydawanych składników majątkowych) oraz kosztów uzyskania przychodu (poniesionych kosztów nabycia tych składników pomniejszonych o sumę odpisów amortyzacyjnych).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Umorzenie udziałów polega na ich prawnym unicestwieniu, tj. wygaśnięciu wszelkich praw, zarówno o charakterze majątkowym, jak i korporacyjnym wynikających z udziałów. Tryb umarzania udziałów reguluje art. 199 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2000 r. Nr 94, poz. 1037 z późn. zm.).

Umorzenie może być przeprowadzone:

* za zgodą wspólnika w drodze nabycia udziału przez spółkę - tzw. umorzenie dobrowolne;

* bez zgody wspólnika - tzw. umorzenie przymusowe;

* w razie ziszczenia się określonego zdarzenia - tzw. umorzenie warunkowe.

Bezpośrednim skutkiem umorzenia jest zmniejszenie łącznej wartości nominalnej posiadanych przez wspólników udziałów.

Może się ono odbyć bez wynagrodzenia lub za wynagrodzeniem. Umorzenie udziału wymaga uchwały zgromadzenia wspólników, która powinna w szczególności określać podstawę prawną umorzenia i wysokość wynagrodzenia przysługującego wspólnikowi za umorzony udział. Wynagrodzenie to, w przypadku umorzenia przymusowego, nie może być niższe od wartości przypadających na udział aktywów netto, wykazanych w sprawozdaniu finansowym za ostatni rok obrotowy, pomniejszonych o kwotę przeznaczoną do podziału między wspólników. w przypadku umorzenia dobrowolnego, ustawodawca w zakresie wysokości wynagrodzenia za zbywane na rzecz spółki udziały w celu ich umorzenia pozostawia swobodę zgromadzeniu wspólników, nie określając limitu jego wartości.

Jak wynika z okoliczności przedstawionych przez Wnioskodawcę, w Spółce planowane jest umorzenie udziałów należących do wspólnika będącego osobą fizyczną. Dobrowolne umorzenie udziałów nastąpi w drodze obniżenia kapitału zakładowego, a udziałowiec umarzający swoje udziały otrzyma wynagrodzenie w formie pieniężnej lub rzeczowej.

Rozpatrując przedstawiony opis zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, iż przedmiotem opodatkowania osoby prawnej zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) jest dochód stanowiący osiągniętą w roku podatkowym, nadwyżkę przychodów nad kosztami ich uzyskania.

Oceniając skutki będące następstwem nabycia przez Spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia, należy stwierdzić, iż w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wśród zdarzeń powodujących powstanie przychodu, sytuacja taka wprost nie została wskazana. Powyższe oznacza, iż nabycie udziałów własnych w celu ich umorzenia nie rodzi skutków podatkowych po stronie Spółki.

Niezależnie od faktu, iż określony w art. 12 powyższej ustawy, katalog przypadków powodujących powstanie przychodu nie jest wyczerpujący, nabycie przez Spółkę własnych udziałów celem ich umorzenia, nie powoduje powstania przychodu w tej Spółce. Spółka bowiem w sensie ekonomicznym nic nie uzyskuje i nie nastąpi po Jej stronie żadne przysporzenie majątkowe (Spółka otrzymuje udziały by je umorzyć).

Ponadto w analizowanym opisie zdarzenia przyszłego nie została spełniona żadna z przesłanek zawartych w art. 12 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, zgodnie z którym przychodami są w szczególności: wartość otrzymanych nieodpłatnie lub częściowo odpłatnie rzeczy lub praw, a także wartość innych nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń (...). w związku z powyższym, nie można również mówić, że doszło do otrzymania świadczenia.

Reasumując, nabycie przez Spółkę własnych udziałów w celu ich umorzenia, nie powoduje powstania po Jej stronie przychodu podatkowego.

Z kolei sytuacja, w której Spółka wypłaca wspólnikowi wynagrodzenie w formie niepieniężnej z tytułu zbycia udziałów, wymaga ustalenia, czy po Jej stronie powstanie przychód podatkowy. o ile wypłata wynagrodzenia w formie gotówki byłaby dla Spółki neutralna podatkowo, o tyle dokonanie wypłaty wynagrodzenia za umorzone udziały w formie niepieniężnej kosztem swojego majątku, takie nie jest.

Przeniesienie własności składników majątku trwałego należy bowiem traktować na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych na równi ze zbyciem tego majątku. Należy zauważyć, że z punktu widzenia konsekwencji podatkowych sytuacja jest taka sama, jak ta, w której podatnik dokonuje odpłatnego zbycia tego prawa i tym samym osiąga przychód do opodatkowania, a za otrzymane pieniądze wypełnia swoje zobowiązanie względem swoich udziałowców. Uznanie, że przeniesienie majątku rzeczowego tytułem wynagrodzenia za umorzone udziały należy traktować na równi z wypłatą gotówki, spowodowałoby nierówne traktowanie podatników. Podatnik, który najpierw dokonuje sprzedaży składników majątkowych, a następnie reguluje swoje zobowiązania w formie pieniężnej, byłby opodatkowany podatkiem dochodowym, natomiast podatnik, który bezpośrednio przeniósł własność tych składników majątkowych, nie osiągnąłby żadnego przychodu.

Należy zatem uznać, że wypłata wynagrodzenia w formie przeniesienia własności składników majątku trwałego, stanowiących składnik aktywów Spółki, spowoduje po stronie Spółki wypłacającej to wynagrodzenie powstanie przychodu z odpłatnego zbycia majątku, rozpoznanego na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 14 ust. 1 tej ustawy, zgodnie z którym przychodem z odpłatnego zbycia rzeczy jest ich wartość wyrażona w cenie określonej w umowie. Jeżeli jednak cena bez uzasadnionej przyczyny znacznie odbiega od wartości rynkowej tych praw, przychód ten określa organ podatkowy w wysokości wartości rynkowej.

Reasumując, w Spółce powstanie przychód podatkowy z tytułu odpłatnego zbycia składników majątku trwałego w ich wysokości rynkowej, a jednocześnie odpowiadającej wartości wynagrodzenia przeznaczonego do wypłaty.

Natomiast w odniesieniu do zobowiązań Spółki jako płatnika, w przypadku, gdy wspólnikami pozostającymi w Spółce będą osoby prawne, powołać należy art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym dochodem (przychodem) z udziału w zyskach osób prawnych, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 1 pkt 4a i 4b, jest dochód (przychód) faktycznie uzyskany z tego udziału (akcji), w tym także:

Biorąc pod uwagę powyższe oraz przedstawiony opis zdarzenia przyszłego, należy stwierdzić, że w przypadku wspólnika (osoby prawnej) pozostającego w Spółce nie powstaje żadna z sytuacji wymienionych w powyższym przepisie. w szczególności zaś nie można mówić o dochodzie faktycznie uzyskanym.

W konsekwencji, w związku z planowanym umorzeniem udziałów, Spółka nie będzie zobowiązana, jako płatnik, do pobrania podatku dochodowego od żadnego ze swoich udziałowców pozostających w Spółce.

Jednocześnie dodaje się, że wniosek Spółki w zakresie opisu zdarzenia przyszłego dotyczącego podatku dochodowego od osób fizycznych został rozpatrzony odrębną interpretacją wydaną w dniu 16 kwietnia 2010 r. nr ILPB1/415-29/10-6/AMN.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.