ILPB3/423-35/08-2/EK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z o.o., przedstawione we wniosku z dnia 13 grudnia 2007 r. (data wpływu 19 grudnia 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów - jest nieprawidłowe.

W dniu 19 grudnia 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca zamierza zawrzeć z jednym z działających na polskim rynku ubezpieczycieli umowę bezimiennego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, na podstawie której ubezpieczyciel zobowiązuje się do wypłaty odszkodowania w następujących wypadkach i na rzecz następujących podmiotów:

Wnioskodawca podaje, że jako ubezpieczający będzie zawierać umowę zarówno na swój rachunek (pkt 2), jak i na rachunek osób pełniących funkcje w organach Wnioskodawcy lub zajmujących u niego inne stanowiska kierownicze, nie wskazanych imiennie w umowie (pkt 1). Ubezpieczonymi będą każdorazowo wszystkie osoby pełniące funkcje wskazane w umowie lub ogólnych warunkach ubezpieczenia, przez cały okres trwania ich mandatu (stosunku pracy, innego stosunku prawnego łączącego tę osobę ze Spółką). Suma ubezpieczenia dotyczyć będzie wszystkich osób pełniących ww. funkcje w organach Wnioskodawcy lub inne funkcje kierownicze łącznie. Umowa ma zostać zawarta na czas określony jednego roku, a składka opłacona zostanie za cały okres ochrony ubezpieczeniowej z góry lub ewentualnie w ratach półrocznych lub kwartalnych. Wysokość składki ubezpieczeniowej płaconej przez Wnioskodawcę nie będzie zależna od liczby osób wchodzących w danym momencie w skład organów lub osób zajmujących inne stanowiska kierownicze.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy składka ubezpieczeniowa, którą Wnioskodawca będzie płacić na podstawie zawartej umowy ubezpieczenia stanowi koszt uzyskania przychodu.

Zdaniem Wnioskodawcy, składka ubezpieczeniowa, którą będzie płacić na podstawie zawartej umowy ubezpieczenia stanowi koszt uzyskania przychodów. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów.

Wnioskodawca w pierwszej kolejności wskazuje, że umowa ubezpieczenia gwarantować będzie między innymi wypłatę odszkodowania w przypadkach, gdy do naprawienia szkody wyrządzonej członkowi zarządu lub innej osobie wskazanej w umowie ubezpieczenia zobowiązana będzie ubezpieczająca Spółka (Wnioskodawca). Tym samym zawarcie umowy ubezpieczenia poprawi bezpieczeństwo działania Wnioskodawcy oraz ograniczy jego wydatki w przypadku powstania zobowiązania do wypłaty przez niego odszkodowania.

Zdaniem Wnioskodawcy w świetle zajmowanych dotychczas stanowisk przez organy skarbowe oraz sądy administracyjne bezspornym jest, iż składka należna z tytułu zawarcia umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej przedsiębiorcy stanowi koszt uzyskania przychodu przez takiego przedsiębiorcę. Należy przy tym podkreślić, że nie istnieje możliwość wskazania przez zakład ubezpieczeń jaka część składki służy objęciu ochroną ubezpieczeniową odpowiedzialności cywilnej samego Wnioskodawcy, a w jakim członków jego organów i osób piastujących kierownicze stanowiska w Spółce.

W drugiej kolejności Wnioskodawca wskazuje, że w zakresie, w jakim ochroną ubezpieczeniową objęte są roszczenia przeciwko członkom organów Wnioskodawcy oraz osobom zajmującym u niego kierownicze stanowiska, zawarcie umowy ubezpieczenia ma na celu zagwarantowanie bezpieczeństwa funkcjonowania Wnioskodawcy na rynku, podniesienie jego wiarygodności w oczach kontrahentów oraz stworzenie osobom wchodzącym w skład organów lub sprawującym funkcje kierownicze jak najlepszych warunków działania, w tym przede wszystkim uwolnienie ich od stresu związanego z ryzykiem poniesienia odpowiedzialności cywilnej w następstwie wykonywania swoich obowiązków.

Ponadto Wnioskodawca podaje, że zawarcie umowy ubezpieczenia w opisanym kształcie pozwoli zagwarantować Spółce pełne zaspokojenie jej roszczeń w przypadku, gdyby wskutek zachowania członka organu Spółki lub osoby zajmującej u niego kierownicze stanowisko, osobie trzeciej służyły roszczenia przeciwko Spółce i roszczenia te zostały zaspokojone, następnie zaś Wnioskodawca poszukiwałby zaspokojenia przez członka organu lub osobę zajmującą kierownicze stanowisko służących mu w stosunku do takiej osoby roszczeń regresowych (przykładowo: gdyby wskutek błędnej rekomendacji dyrektora działu personalnego zwolniony został pracownik Wnioskodawcy, który następnie uzyskałby od Wnioskodawcy odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę, a następnie Wnioskodawca dochodziłby od dyrektora działu personalnego zwrotu zapłaconego pracownikowi odszkodowania). Należy przy tym mieć na uwadze, że wskutek zawarcia umowy ubezpieczenia, pokrycie roszczeń regresowych Wnioskodawcy do członka organu lub osoby zajmującej kierownicze stanowisko możliwe będzie niezależnie od sytuacji finansowej i wypłacalności takiej osoby. Pozwoli to na zachowanie stabilności finansowej Spółki i racjonalne planowanie finansowe.

Wnioskodawca podaje, że zrealizowanie opisanych wyżej zamierzeń co do zagwarantowania zaspokojenia przez zakład ubezpieczeń określonych roszczeń odszkodowawczych wpłynąć ma na zwiększenie jego przychodów i tym samym zysków. Wnioskodawca podkreśla, iż zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 czerwca 2005 r. "działania podatnika muszą zmierzać w celu zyskania przychodu, ale nie oznacza to, by organy podatkowe mogły kontrolować celowość działania podatnika" a dany wydatek, aby mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodu "musi przyczynić się do osiągnięcia przychodu, a przynajmniej podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą powinien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodów" (II FSK 279/05).

Wnioskodawca przewiduje, iż koszt składki ubezpieczeniowej będzie służyć bezpośrednio uzyskiwaniu przychodów, a przewidywanie to zgodne jest ze wskazaniami wypływającymi z wiedzy na temat funkcjonowania rynku i zasad doświadczenia życiowego oraz prawidłowego rozumowania. Powiązanie wydatku jaki stanowi składka ubezpieczeniowa z uzyskiwanymi przychodami spełnia wymóg racjonalności sformułowany w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 25 listopada 2004 r. (FSK 671/04), albowiem biorąc pod uwagę realia prowadzenia działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę zasadne jest oczekiwanie, iż ochrona ubezpieczeniowa udzielona jemu i osobom na stanowiskach kierowniczych przyczyni się do wzrostu zaufania kontrahentów do Wnioskodawcy i do poprawy jakości zarządzania jego interesami. Kosztem uzyskania przychodu jest przy tym każdy wydatek, którego poniesienie "miało lub mogło mieć wpływ na wysokość osiągniętego przychodu" (wyrok NSA z 16 listopada 2004 r. III SA 2280/03). Aby więc zakwalifikować składkę ubezpieczeniową płaconą przez Wnioskodawcę jako koszt uzyskania przychodu wystarcza wykazanie, iż potencjalnie mogła ona przyczynić się do jego zwiększenia. W tym stanie rzeczy stwierdzić należy, iż składka, którą płacić będzie Wnioskodawca stanowi koszt uzyskania przychodu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2007 r., kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...).

Z powołanego przepisu wynika, że podatnik ma możliwość zaliczenia poniesionych wydatków do kosztów uzyskania przychodów, pod tym jednak warunkiem, że mają one związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiąganych przychodów.

Ponadto zaliczenie danego wydatku do kosztów podatkowych uzależnione jest od tego, czy nie mieści się on w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, który zawiera art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Jednocześnie, na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszt uzyskania przychodów składek opłaconych przez pracodawcę z tytułu zawartych lub odnowionych umów ubezpieczenia na rzecz pracowników, z wyjątkiem umów dotyczących ryzyka grup 1, 3 i 5 działu I oraz grup 1 i 2 działu II wymienionych w załączniku do ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151) jeżeli uprawnionym do otrzymania świadczenia nie jest pracodawca i umowa ubezpieczenia w okresie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym ją zawarto lub odnowiono, wyklucza:

Mając na uwadze powyższe, kosztem uzyskania przychodów mogą być opłacone przez pracodawcę składki z tytułu zawartych lub odnowionych na rzecz pracowników umów ubezpieczenia:

Nie stanowią natomiast kosztu uzyskania przychodów, składki płacone z tytułu umów ubezpieczenia innych niż wymienione powyżej. Należy zaznaczyć, iż ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej mieszczą się w innych grupach ryzyka, tj. w dziale II, grupie 10-13, wobec czego nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów Spółki, opłacającej składki na rzecz osób objętych tym ubezpieczeniem.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, iż Spółka zamierza zawrzeć z jednym z działających na polskim rynku ubezpieczycieli umowę bezimiennego ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, zgodnie z którą ubezpieczonymi będą każdorazowo wszystkie osoby pełniące funkcje wskazane w umowie lub ogólnych warunkach ubezpieczenia, przez okres trwania ich mandatu (stosunku pracy, innego stosunku prawnego łączącego tę osobę ze Spółką).

Wobec powyższego, stosownie do regulacji art. 16 ust. 1 pkt 59 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, składka ubezpieczeniowa opłacana przez Wnioskodawcę z tytułu ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej członków organów Spółki lub osób zatrudnionych na stanowiskach kierowniczych, nie stanowi kosztów uzyskania przychodów.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.