ILPB3/423-348/08-4/MM

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Syndyka masy upadłości Sp. z o.o. przedstawione we wniosku z dnia 4 czerwca 2008 r. (data wpływu 9 czerwca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia - jest prawidłowe.

W dniu 9 czerwca 2008 r. został złożony ww. wniosek - uzupełniony pismem w dniu 13 sierpnia 2008 r. (data wpływu 18 sierpnia 2008 r.) - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie przychodu z tytułu nieodpłatnego świadczenia.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W toku prowadzonego postępowania upadłościowego, obejmującego majątek Sp. z o.o. z siedzibą w Z (...) (sygn. akt (...)), Syndyk stosownie do przepisów prawa upadłościowego sporządził listy wierzytelności. Listy te zostały zatwierdzone przez właściwy sąd gospodarczy.

W dalszej kolejności podmiot, który nabył wszystkie udziały upadłego, S.A. z siedzibą w S (...), podjął działania w celu zakupu wierzytelności od wierzycieli Spółki. W przypadku natomiast, gdy dany wierzyciel nie godził się na dobrowolną sprzedaż wierzytelności, wspólnik spłacał ją na zasadzie art. 359 § 2 Kodeksu cywilnego poprzez przelew kwoty wierzytelności na jego rachunek bankowy. W konsekwencji dana wierzytelność gasła. Zaznaczyć trzeba, iż dłużnik - Syndyk masy upadłości nie wyrażał zgody na przejęcie długu - a stąd, stosownie do treści art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu cywilnego wspólnik nie wstąpił w prawa zaspokojonego dłużnika.

W konsekwencji spłaty zobowiązań niektórzy z wierzycieli złożyli wniosek o zmianę listy wierzytelności poprzez wykreślenie z niej spłaconych wierzytelności, stosownie do treści art. 262 ustawy z dnia 26 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze. Zmiana taka stała się prawomocna, a wierzytelność skutecznie wygasła.

Pismem uzupełniającym z dnia 13 sierpnia 2008 r. (data wpływu 18 sierpnia 2008 r.) Wnioskodawca wskazał, iż S.A. w wyniku spłaty długów nie stała się wierzycielem Spółki, w szczególności postanowieniem z dnia 14 lutego 2008 r. Sędzia Komisarz odmówił uznania za skuteczne przelewów wierzytelności dokonanych na rzecz S.A., w innych przypadkach natomiast S.A. spłaciła wierzytelności Spółki, nie stając się wierzycielem w rozumieniu art. 518 Kodeksu cywilnego.

Umorzenie nastąpiło z mocy prawa, zgodnie z art. 356 § 2 Kodeksu cywilnego. Tym samym po stronie Spółki dług wygasł. Nie wstępując w prawa zaspokojonego wierzyciela oraz nie stając się skutecznie wierzycielem na mocy umowy cesji S.A. nie stał się wierzycielem i nie może wykonywać praw wierzyciela, tj. np. nie może dokonać umorzenia.

Świadczenia dokonywane przez spółkę S.A. jako udziałowca Spółki nie miały charakteru dopłat dokonywanych przez wspólnika w rozumieniu art. 179 Kodeks spółek handlowych.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zapłata przez wspólnika Spółki jej wymagalnych zobowiązań stanowi nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, a w konsekwencji czy rodzi obowiązek podatkowy po stronie Spółki, a jeśli tak, to w jakiej dacie obowiązek taki powstaje.

Zdaniem Wnioskodawcy - przeciwnej opinii upadłego wyrażonej w piśmie jak w załączniku - wskazana zapłata stanowi nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Pojęcie nieodpłatnego świadczenia w prawie podatkowym ma bowiem (tak wyrok NSA z 10 maja 2006 r. II FSK 313/06) szerszy zakres niż w prawie cywilnym i obejmuje nie tylko świadczenie w znaczeniu cywilistycznym, ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar majątkowy.

Jest zatem jednoznaczne, iż zapłata przez wspólnika zobowiązań Spółki stanowi takie zdarzenie prawne, w wyniku którego Spółka uzyskała kosztem wspólnika przysporzenie majątkowe niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu. W szczególności, ekwiwalentem tym dla wspólnika nie jest prawo do udziału w zysku. Wnioskodawca wskazuje, iż zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 11 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych świadczeniami pochodzącymi od wspólnika, a nie stanowiącymi przychodu spółki są dopłaty, nadwyżki na kapitał zapasowy z tytułu objęcia udziału (akcji) ponad jego wartość nominalną oraz wpłaty na kapitał zakładowy. W przypadku tego rodzaju świadczeń wspólników na rzecz spółki nie można uznać, że spółka uzyskała nieodpłatne świadczenie, nawet jeżeli nie zostało określone z tego tytułu dodatkowe wynagrodzenie wspólników. W takim bowiem przypadku wynagrodzeniem wspólnika jest prawo do udziału w zysku tej osoby prawnej (pismo z dnia 4 kwietnia 2002 r. Ministerstwa Finansów PB4/AK-031-23/02). W omawianym stanie faktycznym, wspólnik nie uzyskał od Spółki jakiejkolwiek formy ekwiwalentu za zwolnienie Spółki z długów, nie wstąpił też w prawa zaspokojonego wierzyciela.

W przypadku sprawy ambiwalentny w ocenie Wnioskodawcy jest fakt, iż świadczenie polegało na zmniejszeniu pasywów Spółki, a nie na zwiększeniu aktywów. Końcowy efekt ekonomiczny takich operacji jest bowiem identyczny.

Ponadto, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż obowiązek podatkowy obciąża Spółkę z chwilą uprawomocnienia się postanowienia o zmianie listy wierzytelności na mocy art. 262 ustawy - Prawo upadłościowe i naprawcze, bowiem dopiero wówczas istnieje możliwość stwierdzenia, czy dana wierzytelność została skutecznie spłacona i czy ma to odzwierciedlenie w majątku Spółki.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.