ILPB3/423-323/12-4/JG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej, reprezentowanej przez Pełnomocnika, przedstawione we wniosku z dnia 20 sierpnia 2012 r. (data wpływu 22 sierpnia 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów:

* w części odnoszącej się do pokrycia kosztów pomocy prawnej świadczonej na rzecz osób występujących z roszczeniami wskazanymi w pkt 1 - 5 wniosku - jest nieprawidłowe,

* w pozostałym zakresie - jest prawidłowe.

W dniu 22 sierpnia 2012 r. został złożony ww. wniosek - uzupełniony pismem z dnia 19 listopada 2012 r. - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (zwany dalej także "Spółką" albo "Pracodawcą") prowadzi działalność gospodarczą m.in. w zakresie:

Spółka istnieje i prowadzi działalność produkcyjną od ponad 60-ciu lat. W okresie tym przechodziła różne fazy swej aktywności, co miało bezpośredni wpływ na ilość zatrudnianych pracowników. W szczytowych okresach zatrudnienie to przekraczało nawet 10 tysięcy osób. Podmiot o takiej specyfice i zatrudnieniu, nawet przy zachowaniu wszelkich przewidzianych prawem środków zapobiegawczych, nie był w stanie ustrzec się przed pojedynczymi wypadkami przy pracy swojego personelu. Zdarzenia takie miały miejsce i czasem prowadziły do trwałego uszczerbku na zdrowiu pracownika (uszkodzeń ciała, rozstroju zdrowia itd.).

W sytuacjach, gdy w wyniku wypadku dochodziło do znacznego uszczerbku na zdrowiu pracownika rygorystyczne wymogi, co do stanu zdrowia dla określonych stanowisk często uniemożliwiały poszkodowanemu kontynuację pracy na dotychczasowym stanowisku. W przypadkach takich pracownik mógł być: delegowany do wykonywania innej pracy, a jeśli delegowanie do wykonywania innej pracy nie było możliwe odejść na rentę, a Pracodawca rozwiązywał z nim umowę o pracę.

W części przypadków, pracownicy poszkodowani w wyniku wypadków po otrzymaniu renty z ZUS występowali do Pracodawcy, na podstawie art. 444 i 445 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny, Dz. U.1964.16.93 z późn. zm., zwanej dalej "k.c.", z roszczeniami o:

Część spośród roszczeń wysuwanych przez poszkodowanych pracowników Spółka rozstrzygnęła zawierając ugody sądowe lub pozasądowe.

Zawarcie z pracownikami ww. ugód pozwoliło Spółce na osiągnięcie korzystniejszych warunków wywiązania się z roszczeń wnoszonych przez poszkodowanych pracowników / byłych pracowników (zwanych dalej łącznie "poszkodowanymi").

Część spośród roszczeń wysuwanych przez poszkodowanych została rozstrzygnięta wyrokami sądowymi.

W części przypadków poszkodowani występowali (w niektórych przypadkach kilkukrotnie) przeciwko Wnioskodawcy z roszczeniem o zwiększenie lub waloryzację rent ustalonych ugodą lub orzeczeniem sądowym. W części przypadków ww. osoby dochodziły od Wnioskodawcy także zapłaty odsetek od dotychczas wypłaconych rent.

W związku ze zgłoszonymi przez pracowników roszczeniami i wszczynanymi przez nich postępowaniami sądowymi po stronie Wnioskodawcy powstała konieczność:

Wydatki wskazane w pkt 6, 7 określane są dalej "kosztami pomocy prawnej".

Podstawę prawną odpowiedzialności Wnioskodawcy w stosunku do osób poszkodowanych stanowi art. 435 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym podmiot prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiane w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek (ergo także pracownikowi) przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, jak również zobowiązany jest do wypłacania poszkodowanemu stosownej renty.

W przypadku zaistnienia zdarzenia w wyniku, którego następowało uszkodzenie ciała lub rozstroju zdrowia pracownika, Pracodawca podejmował działania wyjaśniające m.in. sporządzał protokoły wypadkowe.

Zdarzenia w wyniku, których pracownicy doznali uszkodzeń ciała lub rozstroju zdrowia, a które zostały następnie uznane za wypadki przy pracy, nie były spowodowane działaniem siły wyższej albo wyłączną winą poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą Spółka nie ponosiła odpowiedzialności.

Do tej pory Pracodawca nie kwalifikował kosztów wskazanych wyżej w pkt 1 - 5, a także kosztów pomocy prawnej w ww. sprawach (pkt 6 i 7) jako kosztów uzyskania przychodu.

W piśmie uzupełniającym z dnia 19 listopada 2012 r. Wnioskodawca dodatkowo wyjaśnił, że przez "koszty pomocy prawnej świadczonej na rzecz osób występujących z roszczeniami wskazanymi w pkt 1 - 5" (o których mowa na str. 3/6 ORD-IN) rozumie koszty sądowe poniesione przez pracowników / poszkodowanych w celu dochodzenia praw i roszczeń wynikających z wypadku przy pracy lub niezdolności do pracy, do pokrycia których Wnioskodawca został zobligowany w postępowaniu sądowym lub w zawartej z pracownikiem / poszkodowanym ugodzie pozasądowej, w szczególności:

Ponadto, Wnioskodawca wskazał, iż w zakres kosztów sądowych oraz kosztów zastępstwa procesowego związanego z prowadzonymi przeciwko Spółce sprawami pracowniczymi (o których mowa na str. 2/2 ORD-IN/A) należy zaliczyć:

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy, poniesione przez Spółkę wydatki, o których mowa w pytaniach od 1 do 7, stanowią koszty uzyskania przychodu.

Zdaniem Wnioskodawcy, warunkiem uznania wydatku za koszt uzyskania przychodu jest wykazanie przez podatnika, że był on celowy i potrzebny w prowadzonej działalności, tj. że był racjonalny co do zasady i co do wysokości. Istotny jest zamiar podatnika zmierzający do uzyskania lub powiększenia przychodów wskutek powiększenia wydatków. Kosztami uzyskania przychodów będą zatem wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, której celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów (tak np. NSA w wyroku z dnia 13 marca 1998 r. sygn. akt SA/Lu 230/97, WSA w wyroku z dnia 5 września 2006 r. sygn. akt III SA/Wa 1485/06).

W celu zakwalifikowania wydatku ponoszonego przez podatnika, jako kosztu uzyskania przychodu, muszą zatem być spełnione następujące warunki:

W wypadku spełnienia wszystkich powyższych warunków dany wydatek stanowi dla podatnika koszt uzyskania przychodów. Nie ulega wątpliwości, że wydatki ponoszone są przez Wnioskodawcę (to bowiem na Spółce ciąży obowiązek wypłaty świadczeń wskazanych w pkt 1 - 7), jak również, że mają one charakter definitywny (ich wysokość jest bowiem określona w wyrokach, ugodach), a także, że zostały należycie udokumentowane (co wynika z obowiązków nałożonych na Wnioskodawcę na podstawie innych przepisów).

Wydatki te pozostają również w związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością - wynikają bowiem ze zdarzeń mających miejsce przy jej prowadzeniu. Odpowiedzialność Wnioskodawcy za zdarzenia uznane następnie za wypadki przy pracy oparta jest na zasadzie ryzyka ponoszonego przez Przedsiębiorcę prowadzącego działalność - ryzyka immanentnie wpisanego w działalność gospodarczą, w szczególności tak rozległą, jak ta prowadzona przez Wnioskodawcę (art. 435 Kodeksu cywilnego).

Podmiot prowadzący działalność gospodarczą musi bowiem przyjąć na siebie ryzyko wynikające z możliwych negatywnych konsekwencji prowadzonej działalności - również w zakresie wywołania uszczerbku na zdrowiu.

Jak podkreśla się w orzecznictwie i doktrynie prawa cywilnego: "Odpowiedzialność na zasadzie ryzyka z art. 435 k.c. oparta jest na założeniu, że samo funkcjonowanie zakładu wprawianego w ruch za pomocą sił przyrody stwarza niebezpieczeństwo wyrządzenia szkody, niezależnie od działania lub zaniechania podmiotu prowadzącego taki zakład szczególnie w związku z dynamicznym rozwojem nowych technologii wykorzystywanych w jego działalności (...). Dla przypisania odpowiedzialności prowadzącemu zakład lub przedsiębiorstwo, którego odpowiedzialność konstruowana jest na zasadzie ryzyka, zbędne jest rozważenie czy można mu przypisać zawinienie lub bezprawne zaniedbanie, a co za tym idzie odpowiedzialności tej nie wyłącza przeprowadzenie dowodu braku jego winy. (...) Ryzyko związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa lub zakładu, o jakim mowa w art. 435 § 1 i 2 k.c., sprowadza się do konieczności naprawienia szkód, których powstanie było nie tylko niezawinione, ale nawet wtedy kiedy zachowanie prowadzącego nie było bezprawne (...)" (por. E. Gniewek, Kodeks cywilny, Komentarz, CH Beck 2008).

Nawet "ustalenie, że wina może być przypisana jedynie poszkodowanemu nie uchyla odpowiedzialności prowadzącego na własny rachunek przedsiębiorstwo wprawiane w ruch za pomocą sił przyrody (art. 435 § 1 k.c.), jeżeli równocześnie wystąpiły inne, choćby niezawinione przyczyny szkody w rozumieniu adekwatnego związku przyczynowego, leżące po stronie odpowiedzialnego" (por. wyrok SN z dnia 3 sierpnia 2007 r. sygn. akt I UK 367/06).

"Odpowiedzialności odszkodowawczej Pracodawcy na podstawie art. 435 Kodeksu cywilnego, nie można wykluczyć także wówczas, gdy obecny stan zdrowia pracownika jest jedynie pośrednim następstwem wieloletniej pracy w warunkach szkodliwych dla zdrowia, a warunki pracy stanowiły tylko jedną z przyczyn rozstroju zdrowia" (por. wyrok SN z dnia 19 marca 2008 r. sygn. akt I PK 256/07).

Co więcej, jak podkreśla się w doktrynie, prowadzący przedsiębiorstwo może ograniczyć swoją odpowiedzialność tylko "w trzech wypadkach (oczywiście przy założeniu, że wystąpiła szkoda pozostająca w związku przyczynowym z ruchem przedsiębiorstwa) tj. w wypadku, gdy szkoda jest wynikiem działania siły wyższej, lub wyłącznego zawinienia poszkodowanego, bądź osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności" (por. wyrok SA w Katowicach z dnia 14 lipca 1992 r. sygn. akt III APR 41/92).

W ww. przypadkach, uznanych za wypadki przy pracy, których dotyczy niniejszy wniosek, Wnioskodawca nie mógł powołać się skutecznie na żadną z ww. okoliczności egzoneracyjnych. Tym samym, istnieje bezpośredni związek pomiędzy prowadzoną działalnością a zdarzeniem rodzącym obowiązek spełnienia świadczenia z tytułów wskazanych w pkt 1 - 7.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, jedyna możliwa, choć pozorna, wątpliwość, co do kwalifikacji wydatków wskazanych w pkt 1 - 7 jako kosztów uzyskania przychodu pojawia się w zakresie uznania, czy wydatki te zostały poniesione w celu uzyskania przychodu, jego zachowania lub zabezpieczenia jego źródła, względnie czy mogły one mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów.

"Sformułowanie "w celu" osiągnięcia przychodu należy rozumieć jako efekt, do którego podatnik dąży, a nie jako skutek, następstwo określonego zachowania się podmiotu gospodarczego" (por. Wyrok WSA z 12 października 2009 r. sygn. akt I SA/Gd 563/09).

Jednocześnie należy mieć w pamięci, że zgodnie z poglądem wyrażonym w orzecznictwie: "Nie jest konieczne wykazanie bezpośredniego związku między poniesionym kosztem a przychodem, źródłem przychodu. Będą kosztem uzyskania przychodów także takie koszty, których poniesienie miało racjonalne, gospodarcze uzasadnienie w całokształcie działalności prowadzonej przez podatnika, w całokształcie okoliczności towarzyszących prowadzeniu tej działalności. Będą kosztem uzyskania przychodów także takie koszty, których poniesienie było pośrednio związane z przychodem, źródłem przychodu, bo było potrzebne wyłącznie do podjęcia przez podatnika racjonalnej i gospodarczo uzasadnionej decyzji o poniesieniu w przyszłości kosztów już bezpośrednio związanych z przychodem, źródłem przychodu" (por. wyrok WSA z dnia 22 kwietnia 2009 r. sygn. akt I SA/Lu 701/08).

Konieczne jest więc wykazanie istnienia chociażby pośredniego związku przyczynowo - skutkowego pomiędzy wydatkiem, a przychodem. Jak podkreśla się w doktrynie, związek ten sprowadza się "generalnie do stwierdzenia, że poniesienie wydatku powinno zapewnić uzyskanie przychodu w przyszłości" (por. J. Marciniuk, Podatek dochodowy od osób prawnych, CH Beck 2009; wyrok NSA z dnia 29 stycznia 1999 r. sygn. akt I SA/Gd 91/97, wyrok NSA z dnia 16 lipca 2003 r. sygn. akt I SA/Wr 1377/01, wyrok NSA z dnia 8 grudnia 2004 r. sygn. akt FSK 768/04).

Należy zauważyć, że zgodnie z utrwalonym poglądem doktryny: "Przychodem są wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, których rzeczywiste otrzymanie, a w niektórych przypadkach już sam fakt, że są należne, powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego" (por. J. Marciniuk, Podatek dochodowy od osób prawnych, CH Beck 2009).

Za opisane wyżej przysporzenie majątkowe uznać należy również sytuację, w której "doszło do zaoszczędzenia na koniecznych wydatkach" (por. E. Gniewek, Kodeks cywilny, Komentarz, CH Beck 2008).

Jednocześnie "użyta w przepisie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych liczba mnoga "przychodów" wskazuje, że aby jakiś wydatek uznać za koszt w rozumieniu tego przepisu nie trzeba wykazywać zależności między nim, a powstaniem lub powiększeniem konkretnego (mierzalnego) przychodu" (por. wyrok WSA z dnia 14 lipca 2009 r. sygn. akt I SA/Lu 267/09).

Zapłata przez Wnioskodawcę na rzecz osób poszkodowanych należności związanych z wypadkami przy pracy, tj. należności wskazanych w pkt 1 - 5, a także kosztów pomocy prawnej wskazanych w pkt 6, 7 charakteryzuje się - z punktu widzenia interesów przedsiębiorstwa prowadzonego przez Wnioskodawcę - co najmniej dwoma celami:

* zwolnieniem się ze zobowiązania względem poszkodowanego będącego wierzycielem - co jest jednak irrelewantne z punktu widzenia podatkowych rozliczeń Wnioskodawcy i nie będzie przedmiotem dalszych rozważań,

* zabezpieczeniem i zachowaniem przychodów i ich źródła w wykonaniu zobowiązania wynikającego z prowadzonej działalności - co stanowić będzie istotę prezentowanego przez Wnioskodawcę stanowiska.

Podatnik nie dokonuje wypłaty odszkodowania (świadczeń wskazanych w pkt 1 - 7) w celu uzyskania zwrotu równowartości (bądź mniejszej kwoty) ze strony innego podmiotu, lecz dlatego, że ciąży na nim z tego tytułu określony obowiązek, będący następstwem okoliczności, za które ponosi odpowiedzialność. Jak już wskazano, odpowiedzialność ta wpisana jest w ryzyko wykonywania działalności gospodarczej, która jest źródłem przychodów. Należy w tym miejscu zauważyć też, że nie wszystkie wydatki, jakie ponosi podmiot gospodarczy skierowane są bezpośrednio na uzyskanie przychodu. Zgodzić należy się z tezą sformułowaną w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego, że kosztami uzyskania przychodu są także wydatki i nakłady poniesione w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodu (wyrok z dnia 12 maja 1999 r. sygn. akt I SA/Wr 482/97, niepubl.).

Podatnik, który dokonuje wypłaty odszkodowania (świadczeń wskazanych w pkt 1 - 7) zmierza w ten sposób do zapobieżenia jeszcze większym stratom, jakie mógłby ponieść na wypadek przymusowego dochodzenia roszczenia przez poszkodowanego (koszty procesu, egzekucji). Czytelny jest tu także motyw zachowania wiarygodności wobec kontrahentów i pracowników, przejawiający się właśnie w gotowości ponoszenia konsekwencji za swoje działania.

Jest rzeczą oczywistą, że niespełnienie zobowiązania nałożonego na podstawie wyroku sądu lub ugody (sądowej bądź pozasądowej) rodzić będzie dla Wnioskodawcy negatywne konsekwencje finansowe w postaci kosztów przymusowej egzekucji ww. należności. Ponoszenie ww. wydatków ma więc, co najmniej, na celu uniknięcie dalszych wydatków związanych z przymusową egzekucją - wydatków, które w razie zajścia zdarzenia w postaci braku dobrowolnej spłaty świadczenia rentowego, spełniają wymóg "konieczności" opisany powyżej.

Spełnienie świadczenia z renty wyrównawczej oraz spełnienie pozostałych świadczeń wskazanych w pkt 1 - 7 ze względu na opisaną wyżej dwoistość celu w jakim jest podejmowane z punktu widzenia interesu ekonomicznego i racjonalnej analizy, stanowi próbę zabezpieczenia i zachowania przychodów i ich źródła.

Na marginesie należy zauważyć, że wskazany powód spełniania świadczenia jest jednym z wielu, ale zarazem też najbardziej oczywistym przykładem wydatków, które ponoszone są w celu zabezpieczenia i zachowania przychodów i ich źródła.

Wymaga w tym miejscu zaznaczenia, że kwalifikacja wydatku jako kosztu uzyskania przychodu możliwa jest wtedy, gdy: "Określony wydatek powinien okazać się dla uzyskania przychodów niezbędny, a przynajmniej pożyteczny w sensie potencjalnej możliwości (wpływu) na wygenerowanie przychodu" (por. wyrok NSA z dnia 29 stycznia 1999 r. sygn. akt I SA/Gd 91/97, wyrok NSA z dnia 29 listopada 1994 r. sygn. akt SA/Wr 1242/94).

"Nie zawsze warunkiem zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów jest bezpośrednia relacja pomiędzy wydatkiem a przychodem. Kosztami uzyskania przychodów będą bowiem także koszty pozostające w pośrednim związku z przychodami, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów) nawet wówczas, gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty" (por. wyrok WSA z dnia 12 października 2009 r. sygn. akt I SA/Gd 563/09).

"Poniesiony koszt uzyskania przychodów nie musi być kosztem niezbędnym, koniecznym dla uzyskania przychodów. Podatnik ma prawo do subiektywnej oceny racjonalności podejmowanych decyzji w prowadzonej działalności gospodarczej, której organy podatkowe nie powinny kwestionować. Ocena racjonalności poniesionego przez podatnika kosztu powinna być dokonywana na podstawie okoliczności towarzyszących poniesieniu danego kosztu" (por. wyrok WSA z dnia 22 kwietnia 2009 r. sygn. akt I SA/Lu 701/08).

Jak wynika z analizy bieżącego orzecznictwa sądów administracyjnych: "Podatnik prowadząc działalność gospodarczą powinien postępować racjonalnie i zmierzać w sposób najbardziej bezpośredni do osiągnięcia przychodu. Powinien również działać w przekonaniu, jednak ocenianym w sensie obiektywnym, a nie subiektywnym, że poniesienie kosztu po uwzględnieniu związków przyczynowo - skutkowych powinno doprowadzić do osiągnięcia przychodu" (por. wyrok NSA z dnia 12 marca 1999 r. sygn. akt SA/Po 1362/98).

Przedstawione stanowisko jest ponadto w pełni zgodne z poglądem wyrażonym przez Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w prawomocnym orzeczeniu z dnia 20 kwietnia 2006 r. (sygn. I SA/Wr 160/05). W orzeczeniu tym WSA przedstawił ocenę możliwości uznania wydatków o charakterze odszkodowawczym za koszty uzyskania przychodów. Sąd stwierdził m.in.: "Wobec powyższego należy podkreślić, że odliczeniu od przychodu mogą podlegać te koszty, które były poniesione dla osiągnięcia przychodu, w ramach racjonalnego działania podjętego w tym celu. W większości przypadków związek z przychodem nie nasuwa żadnych wątpliwości. Są jednak sytuacje, w których ów związek przyczynowy nie jest tak jednoznaczny. Zdarzają się wreszcie i takie sytuacje, gdy nie można wskazać bezpośredniego związku poszczególnych wydatków z konkretnym przychodem, a mimo to, ponieważ muszą one być ponoszone w ramach prowadzonej działalności, zasadne jest zaliczanie ich do kosztów uzyskania przychodu. Przydatne w tym zakresie może być wypracowane w doktrynie kryterium "szerzej rozumianej celowości", a więc dążenia do uzyskiwania przychodów, a nie rezultatu w postaci konkretnego przychodu (por. W. Nykiel, A. Mariański (red.) Komentarz do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, Gdańsk 2006 s. 383 - 386)".

W takiej sytuacji jest Wnioskodawca, którego zdaniem, spełniane na rzecz uprawnionych świadczenia wskazane w pkt 1 - 5 oraz wydatki wskazane w pkt 6, 7 stanowią koszt uzyskania przychodów. Z utrwalonego orzecznictwa wynika także, że: " Art. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie upoważnia organów podatkowych do oceny ekonomicznej zasadności działań, które podejmuje podatnik. Brak jest podstaw do tego, żeby eliminować określone koszty z powodu ich nieracjonalności czy nieprzydatności. O przydatności oraz racjonalności wydatków decyduje podatnik, uwzględniając ryzyko gospodarcze w swojej działalności" (por. wyrok WSA z dnia 23 lipca 2004 r. sygn. akt III SA 943/03).

Jednocześnie należy zauważyć, że: "Organ podatkowy, pomijając przy ustaleniu podstawy opodatkowania ewidentnie poniesione wydatki i arbitralnie ustalając, że dany wydatek nie jest kosztem uzyskania przychodu, działa niezgodnie z prawem, jeśli podatnik przedstawia obszerną argumentację wskazującą na potrzebę (a nie niezbędność!) dokonania wydatku. Teza o tym, że wydatek jest tylko wtedy celowy, gdy przynosi określony efekt w postaci przychodu, pomija w ogóle ryzyko w prowadzeniu działalności i wyklucza ponoszenie strat" (por. wyrok NSA z dnia 21 marca 1997 r. sygn. akt SA/Gd 3280/95).

Na marginesie należy zauważyć, że uniknięcie przymusowej egzekucji wierzytelności z tytułu należności wskazanych w pkt 1 - 7 - przez terminowe i dobrowolne ich regulowanie - ma również na celu zachowanie tzw. dobrego imienia przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, którego ochrona również prowadzić może do zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów.

Jest bowiem notoryjną wiedzą, że przedsiębiorca, który nie wywiązuje się ze swoich zobowiązań (również tych wynikających z wyroków sądowych), w szczególności tych w stosunku do pracowników (obecnych i byłych), może utracić część swoich kontrahentów, a także stracić prawdopodobną możliwość działania na niektórych rynkach. Możliwości takie, jakkolwiek trudne do uchwycenia, jeśli chodzi o wyliczenie konkretnych kwot, pozostają jednak w związku przyczynowym z ponoszonym wydatkiem. Ponadto Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 13 lipca 2010 r. (sygn. akt I SA/Wr 538/10) orzekł, co następuje: " (...) Z perspektywy spółki istotny - w kontekście spornych wydatków - jest motyw związany z umacnianiem relacji (więzi) z obecnymi pracownikami, pracującymi w warunkach ciągłego zagrożenia dla zdrowia i życia. Przez fakt, iż spółka wywiązuje się z ciążących na niej obowiązków w sytuacji, gdy pracownicy ulegną wypadkom przy pracy, pozostałe zatrudnione w spółce osoby mają pewność, że w podobnej sytuacji również nie zostaną pozbawione należnych im świadczeń. Tym samym, dokonując powyższych wypłat, spółka ogranicza ryzyko odejść pracowników do innych - bezpieczniejszych - zakładów".

W wyniku podejmowanych działań pracownicy Wnioskodawcy zyskują komfort i poczucie bezpieczeństwa, co przekłada się także na wzrost mobilizacji do pracy i zaangażowania w wykonywane zadania. Z perspektywy Spółki natomiast ograniczane jest ryzyko masowych odejść pracowników do innych "bezpieczniejszych" zakładów pracy. Taka postawa pracowników ma skutek w bardziej efektywnej pracy, co ma bezpośrednie przełożenie na przychody generowane przez Spółkę. Co więcej, jak podkreśla się w doktrynie, art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zawiera "zamknięty katalog wydatków, których podatnik nie może zaliczyć do kosztów pomniejszających przychody nawet wówczas, gdy mają one związek z prowadzoną przez niego działalnością i zostały poniesione w celu uzyskania przychodu" (por. J. Marciniuk, Podatek dochodowy od osób prawnych, CH Beck 2009).

Wydatki zawarte w tym artykule, gdyby nie ingerencja ustawodawcy, byłyby uznawane za koszty uzyskania przychodów. Z katalogu wydatków ponoszonych przez Wnioskodawcę wskazanego w pkt 1 - 7 powyżej w art. 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wymienione są jedynie jednorazowe odszkodowania z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w wysokości określonej przez odpowiednie organy (art. 16 ust. 1 pkt 16 ww. ustawy). Zgodnie więc z wolą ustawodawcy - te konkretne wydatki związane z wypadkami przy pracy i chorobami zawodowymi - ponoszone są w związku z działalnością gospodarczą prowadzoną przez podatnika i mają, co do zasady, na celu uzyskanie przychodu lub co najmniej zabezpieczenie źródła przychodów, ale na mocy celowej decyzji ustawodawcy nie mogą być przez podatników uznane za koszty uzyskania przychodów. Wydatki wskazane w pkt 1 - 7 (z wyjątkiem jednorazowych odszkodowań do wysokości określonej w odrębnych przepisach), stanowią pokrewną kategorię wydatków do tych określonych w art. 16 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych: ponoszone są w podobnym celu, mają związek z prowadzoną działalnością. Jednak z racji tego, że nie zostały ustawowo wyłączone od możliwości zakwalifikowania jako koszty uzyskania przychodów mogą takie koszty stanowić.

O prawidłowości stanowiska Wnioskodawcy świadczyć może również orzecznictwo organów podatkowych. W piśmie Izby Skarbowej w Rzeszowie z dnia 17 stycznia 2005 r. (LS.I/3-423/95/04) stwierdzono, że: "Wypłacone przez Pracodawcę (spółdzielnie) na rzecz byłego pracownika, który uległ wypadkowi przy pracy, miesięczne świadczenia z tytułu renty oraz renta uzupełniająca i zadośćuczynienie, których podstawę stanowią: wyrok sądowy oraz ugoda zawarta przed sądem podlegają zaliczeniu do kosztów uzyskania przychodów".

Podobnie, w piśmie Izby Skarbowej w Gdańsku z dnia 24 października 2005 r. (BL/4218-0019/05) stwierdzono, że: "W ocenie organu pierwszej instancji Wnioskodawca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wypłacane z własnych środków renty wyrównawcze zasądzone przez sąd na rzecz byłego pracownika oraz odsetki ustawowe od rent wyrównawczych i jednorazowego odszkodowania".

Rekapitulując powyższe rozważania, zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ww. ustawy.

Przepis art. 16 cyt. ustawy nie zawiera zaś wyłączenia z kosztów uzyskania przychodów wydatków takich jak: zwrot kosztów leczenia poszkodowanego pracownika, które było niezbędne w związku z wypadkiem przy pracy; zapłatę kwot niezbędnych dla przygotowania poszkodowanego pracownika do wykonywania innego zawodu; przyznanie poszkodowanemu pracownikowi tzw. renty wyrównawczej - stanowiącej różnicę pomiędzy świadczeniem przyznanym przez ZUS z tytułu renty a wynagrodzeniem, które poszkodowani pracownicy mogliby uzyskiwać, gdyby ich dotychczasowe możliwości zarobkowania nie zostały ograniczone (całkowicie lub częściowo) wypadkiem przy pracy; przyznanie poszkodowanemu pracownikowi jednorazowego odszkodowania; zadośćuczynienie poszkodowanemu pracownikowi za doznaną krzywdę spowodowaną wypadkiem przy pracy, kosztów pomocy prawnej, stosowanej przez Spółkę w związku ze zgłoszonymi przez pracowników roszczeniami i wszczynanymi przez nich postępowaniami sądowymi jednocześnie ponoszenie przez Pracodawcę ww. rodzajów wydatków wynika z mocy prawa (Kodeks cywilny) i jest nierozłącznie związane z zakresem i charakterem prowadzonej przez Spółkę działalności, która jest ukierunkowana na osiąganie przychodów. W konsekwencji, wydatki wskazane w pkt 1 - 7 - jako związane z zatrudnieniem pracowników - pośrednio związane są z przychodami generowanymi przez Spółkę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za:

* nieprawidłowe - w części odnoszącej się do pokrycia kosztów pomocy prawnej świadczonej na rzecz osób występujących z roszczeniami wskazanymi w pkt 1 - 5 wniosku,

* prawidłowe - w pozostałym zakresie.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...).

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (nie wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem a przychodem musi istnieć związek przyczynowo - skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu. Przez koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć te koszty, których poniesienie wpływa bezpośrednio na uzyskanie przychodu z danego źródła. Są to więc wszelkie koszty, których poniesienie jest niezbędne, aby określone źródło przychodów przyniosło konkretne przychody. Aby uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodów nie jest konieczne w każdym przypadku wykazanie między nim a przychodem bezpośredniego związku. Należy zaznaczyć, że kosztami uzyskania przychodów są wszystkie wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym również w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. Wobec powyższego, kosztami będą również koszty pośrednie związane z uzyskiwanymi przychodami, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

* został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

* jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

* pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

* poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

* został właściwie udokumentowany,

* nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu.

Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, iż jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Zatem to podatnik zobowiązany jest wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność.

Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.

Jak stanowi treść art. 16 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych w wysokości określonej przez właściwego ministra oraz dodatkowej składki ubezpieczeniowej w przypadku stwierdzenia pogorszenia warunków pracy.

Zauważyć należy jednak, iż przepis ten odnosi się wyłącznie do jednorazowego odszkodowania uregulowanego w ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniach społecznych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 167, poz. 1322 z późn. zm.), w której określono rodzaje i zasady przyznawania jednorazowych świadczeń z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Ustawa powyższa używa pojęcia jednorazowego odszkodowania w dwóch znaczeniach:

* jako jednorazowe odszkodowanie dla pracownika, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu oraz

* jako jednorazowe odszkodowanie dla członków rodziny zmarłego pracownika lub rencisty (art. 6 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy).

Ustawa ta przewiduje ponadto możliwość przyznania tzw. "renty z tytułu niezdolności do pracy" - dla ubezpieczonego, który stał się niezdolny do pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej (art. 6 ust. 1 pkt 6 ustawy).

Zgodnie natomiast z art. 3 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach społecznych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, za wypadek przy pracy uważa się nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą:

Za chorobę zawodową natomiast uważa się chorobę określoną w art. 2351 Kodeksu pracy (art. 4 ww. ustawy).

W myśl przepisu art. 2351 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.), za chorobę zawodową uważa się chorobę, wymienioną w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych "narażeniem zawodowym".

Podkreślić należy, że wypadek przy pracy może stanowić czyn niedozwolony w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). W Tytule VI Księgi Trzeciej określone zostały zasady odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym oraz świadczenia zmierzające do naprawienia szkody.

Zasady naprawienia szkody regulują przepisy art. 444 i art. 445 Kodeksu cywilnego.

Pracownicy, którzy doznali uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, oprócz świadczeń określonych w ustawie o ubezpieczeniach społecznych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, mogą domagać się przyznania od pracodawcy świadczeń uzupełniających oraz kwoty pieniężnej jako zadośćuczynienia z tytułu doznanej krzywdy.

Na podstawie art. 444 § 1 Kodeksu cywilnego, w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Na żądanie poszkodowanego zobowiązany do naprawienia szkody powinien wyłożyć z góry sumę potrzebną na koszty leczenia, a jeżeli poszkodowany stał się inwalidą, także sumę potrzebną na koszty przygotowania do innego zawodu.

Natomiast w myśl art. 444 § 2 powyższej ustawy, jeżeli poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość, może on żądać od zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedniej renty.

Artykuł 445 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi natomiast, iż w przypadkach przewidzianych w art. 444 tej ustawy sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Reasumując, przedstawione wyżej definicje "jednorazowego odszkodowania", "wypadku przy pracy", "choroby zawodowej" wskazują, że pojęciom tym nadano ścisłe znaczenie. Skoro więc przepis art. 16 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych używa wspomnianych pojęć, oznacza to, iż przepis ten odnosi się jak wspomniano powyżej wyłącznie do jednorazowego odszkodowania uregulowanego w powołanej powyżej ustawie o ubezpieczeniach społecznych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych i nie może się odnosić do innych odszkodowań - nawet jednorazowych - wypłacanych przez pracodawców na podstawie innych przepisów, np. Kodeksu cywilnego.

Zatem, w świetle powyższego, stwierdzić należy, że na gruncie rozpoznawanej sprawy to nie wysokość jednorazowego odszkodowania stanowi o wydatku niestanowiącym kosztu, lecz tytuł prawny tego świadczenia (ustawa o ubezpieczeniach społecznych z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych). W konsekwencji, nie znajdzie zastosowania w przedmiotowej sprawie powołany przez Spółkę art. 16 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, bowiem Wnioskodawca wskazał, że pracownicy poszkodowani w wyniku wypadków po otrzymaniu renty z ZUS występowali do Spółki z roszczeniami o przyznanie jednorazowego odszkodowania na podstawie art. 444 i art. 445 Kodeksu cywilnego. Nie można więc uznać, że jednorazowe odszkodowanie, o którym mowa we wniosku spełnia warunek wyłączenia z kosztów podatkowych mocą ww. przepisu.

Jednocześnie - rozstrzygając kwestię związaną z zaliczeniem przedmiotowych wydatków do kosztów uzyskania przychodów - wskazać należy na uregulowania wynikające z art. 435 § 1 ustawy - Kodeks cywilny, zgodnie z którym prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody (pary, gazu, elektryczności, paliw płynnych itp.) ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności.

Jak wynika z opisu sprawy żadna z ww. okoliczności wyłączających odpowiedzialność przedsiębiorcy nie miała miejsca w niniejszej sprawie.

Odnosząc się natomiast do kolejnych wydatków wskazanych przez Wnioskodawcę w przedmiotowym wniosku, wskazać należy, że koszty z tytułu:

* zwrotu kosztów leczenia, które było niezbędne w związku z wypadkiem przy pracy,

* zapłaty kwot niezbędnych dla przygotowania do wykonywania innego zawodu,

* przyznania tzw. renty wyrównawczej - stanowiącej różnicę pomiędzy świadczeniem przyznanym przez ZUS z tytułu renty a wynagrodzeniem, które poszkodowani pracownicy mogliby uzyskiwać, gdyby ich dotychczasowe możliwości zarobkowania nie zostały ograniczone (całkowicie lub częściowo) wypadkiem przy pracy,

* zadośćuczynienia za doznaną krzywdę spowodowaną wypadkiem przy pracy,

nie zostały wymienione w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W konsekwencji, niniejsze wydatki poniesione przez Wnioskodawcę należy poddać analizie w zakresie postanowień przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, z uwzględnieniem, iż nie każdy wydatek związany z prowadzona działalnością gospodarczą (mimo, że nie został zawarty w art. 16 ust. 1 ww. ustawy) może stanowić koszt podatkowy.

Decydującym czynnikiem pozwalającym zaliczyć dany wydatek do kosztów uzyskania przychodów jest poniesienie go w celu osiągnięcia przychodu, bądź zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów, przy czym każdy wydatek, poza wyraźnie wskazanym w ustawie - wymaga indywidualnej oceny pod kątem adekwatnego związku z przychodami i racjonalności działania podmiotu. Tut. Organ pragnie jednocześnie zauważyć, że do powyższych kosztów odnoszą sie także regulacje Kodeksu cywilnego w art. 444 § 1 i § 2 oraz art. 445 § 1.

W świetle powyższego, do kosztów uzyskania przychodów Spółka może zaliczyć wypłacone pracownikom, którzy ulegli wypadkom przy pracy, na podstawie wyroku sądowego lub ugody (w tym ugody sądowej), świadczenia (kwoty) z tytułu:

* zwrotu kosztów niezbędnego leczenia (pkt 1),

* zapłaty kwot niezbędnych dla przygotowania tych pracowników do wykonywania innego zawodu (pkt 2),

* renty wyrównawczej - stanowiącej różnicę pomiędzy świadczeniem przyznanym przez ZUS z tytułu renty a wynagrodzeniem, które poszkodowani pracownicy mogliby uzyskiwać, gdyby ich dotychczasowe możliwości zarobkowania nie zostały ograniczone (całkowicie lub częściowo) wypadkiem przy pracy (pkt 3),

* jednorazowego odszkodowania (pkt 4),

* zadośćuczynienia za doznana krzywdę spowodowana wypadkiem przy pracy (pkt 5).

Dokonując analizy przedmiotowych wydatków uznać należy, że wiążą się one bezpośrednio z prowadzoną przez Podmiot działalnością gospodarczą, jako wydatki będące konsekwencją wypadków przy pracy. Wydatki tego rodzaju są z kolei konsekwencją zatrudnienia pracowników ("wydatki pracownicze"), dotyczą całokształtu działalności gospodarczej, a obowiązek ich poniesienia wynika wprost z przepisów prawa (art. 444-446 Kodeksu cywilnego).

Jednocześnie przez fakt, iż Spółka wywiązuje się z ciążących na Niej obowiązków w sytuacji, gdy pracownicy ulegną wypadkom przy pracy, pozostałe zatrudnione w Spółce osoby mają pewność, że w podobnej sytuacji również nie zostaną pozbawione należnych im świadczeń. Tym samym, tego rodzaju wydatki związane z funkcjonowaniem podatnika pośrednio przyczyniają się do uzyskiwania przychodów.

Zaznaczyć jednak przy tym należy, że koszty pokrycia kosztów pomocy prawnej świadczonej na rzecz osób występujących z roszczeniami wskazanymi w pkt 1 - 5 złożonego wniosku wykluczyć należy z kosztów podatkowych, gdyż dotyczą one dochodzenia praw i roszczeń ze strony pracowników i do tej sytuacji się odnoszą, a nie do działalności prowadzonej przez Spółkę. Fakt, że Spółka pokryje koszty, co do ponoszenia których zobowiązany jest de facto poszkodowany pracownik, który występuje z roszczeniami wobec Spółki nie oznacza jeszcze, że koszty te mogą stanowić automatycznie Jej koszty uzyskania przychodów, gdyż nie zachodzą tutaj przesłanki, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Z kolei, co do kosztów sądowych oraz kosztów zastępstwa procesowego, jakie Spółka ponosi w związku ze sprawami pracowniczymi prowadzonymi przeciwko Niej, uznać należy, że Wnioskodawca ponosi te wydatki na obronę swoich praw i w konsekwencji może zaliczyć je do kosztów podatkowych. Poniesienie kosztów sądowych oraz kosztów zastępstwa procesowego ma bowiem na celu uchronienie źródła przychodu - majątku wykorzystywanego do działalności gospodarczej, a udział w postępowaniu sądowym jest naturalnym ryzykiem związanym z prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawcy.

Zatem, koszty sądowe oraz koszty zastępstwa procesowego związane z prowadzonymi przeciwko Spółce sprawami pracowniczymi uznać można za koszt uzyskania przychodu w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Kosztem podatkowym będzie także - w myśl uregulowań wskazanych powyżej - wypłacone na rzecz byłego pracownika, który uległ wypadkowi przy pracy, świadczenia z tytułu renty wyrównawczej oraz odsetki ustawowe od tego świadczenia.

Reasumując, wydatki przedstawione w pytaniach 1 - 5 mogą stanowić dla Spółki koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jako wydatki związane z funkcjonowaniem Podatnika, które poniesione zostały w celu zachowania (zabezpieczenia) źródła przychodów, z zastrzeżeniem, że koszty pokrycia kosztów pomocy prawnej świadczonej na rzecz osób występujących z roszczeniami wskazanymi w pkt 1 - 5 stanu faktycznego wyłączyć należy z kosztów podatkowych Wnioskodawcy, jako wydatki niestanowiące kosztów uzyskania przychodów.

Kosztami uzyskania przychodów Spółki, będą także wydatki z tytułu renty wyrównawczej oraz odsetek ustawowych od tego świadczenia (pytanie nr 7), jak i koszty sądowe i koszty zastępstwa procesowego ponoszone przez Spółkę, o których traktuje pytanie nr 6.

Jednocześnie należy wskazać, iż powołane w treści wniosku orzeczenia sądów administracyjnych oraz Sądu Najwyższego nie mogą wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Nie negując tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego należy stwierdzić, iż zdaniem organu podatkowego, tezy badanych rozstrzygnięć nie mają zastosowania w przedmiotowym postępowaniu.

Natomiast w odniesieniu do powołanych przez Spółkę pism organów skarbowych, stwierdzić należy, iż są one rozstrzygnięciami wydanymi w konkretnych sprawach, osadzonych w określonym stanie faktycznym i tylko do nich się odnoszących, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Z kolei odnośnie przywołania przez Wnioskodawcę poglądów występujących w doktrynie prawa podatkowego, zaznaczyć należy, że odzwierciedlają one indywidualne stanowisko ich autora na dany temat. Ponadto dodaje się, iż komentarze podatkowe znajdujące się w publikacjach nie posiadają waloru wykładni powszechnej normującej prawo.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim, ul. Dąbrowskiego 13, 66-400 Gorzów Wielkopolski po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.