ILPB3/423-309/13/14-S/JG - Możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów w ujęciu ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wydatków poniesionych przez spółkę na organizację szkoleń produktowych dla pracowników oraz klientów.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów - uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 13 marca 2014 r. sygn. akt I SA/Wr 37/14 - stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z 27 czerwca 2013 r. (data wpływu 1 lipca 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów:

* wydatków poniesionych na usługę hotelową dla artystów oraz na program artystyczny - jest nieprawidłowe,

* w pozostałym zakresie - jest prawidłowe.

W dniu 1 lipca 2013 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

We wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz opis zdarzenia przyszłego.

Wnioskodawca (dalej: Spółka) jest Ogólnopolskim Centrum Dystrybucji i działa na rynku polskim od 1995 r. Spółka zajmuje się kompleksowym zaopatrywaniem sklepów i hurtowni w artykuły papiernicze, biurowe, szkolne oraz zabawki.

W celu zwiększenia udziału w rynku oraz przychodów ze sprzedawanych produktów, Spółka organizuje nieodpłatne szkolenia produktowe, w których udział biorą zarówno pracownicy Spółki, jak i klienci Spółki.

Celem organizowanych przez Spółkę szkoleń produktowych jest m.in. podniesienie wiedzy na temat produktów oferowanych przez Spółkę, zapoznanie z właściwościami sprzedawanych produktów, ich obsługą oraz zapoznanie z technikami sprzedaży. Szkolenia mają charakter informacyjny oraz instruktażowy.

W ramach organizowanych szkoleń Spółka ponosi wydatki m.in. na wynajem lokalu, wynagrodzenia osób z zewnątrz prowadzących szkolenie, catering wewnętrzny (w ramach posiadanej wewnętrznie kuchni) i zewnętrzny, koszty nagłośnienia, koszty programu artystycznego (w przedstawieniu wykorzystywane są produkty handlowe Spółki jako rekwizyty), koszty usługi hotelowej zarówno dla artystów, jak i klientów Spółki. Powyższe wydatki są dokumentowane odrębnymi fakturami VAT wystawionymi przez poszczególnych dostawców.

Spółka dokumentuje szkolenie poprzez: harmonogram szkolenia produktowego, listę klientów obecnych na szkoleniu produktowym, listę cateringu ze szkolenia. Udział w szkoleniu dla klientów Spółki jest dobrowolny.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy ponoszone przez Spółkę w ramach organizowanych szkoleń produktowych dla pracowników oraz klientów Spółki wydatki na wynajem lokalu, wynagrodzenia osób prowadzących szkolenie, catering wewnętrzny i zewnętrzny, koszty nagłośnienia, koszty programu artystycznego, koszty usługi hotelowej dla artystów oraz klientów stanowią koszty uzyskania przychodów w świetle art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, poniesione w ramach organizowanych szkoleń produktowych dla pracowników oraz klientów Spółki wydatki na wynajem lokalu, wynagrodzenia osób prowadzących szkolenie, catering wewnętrzny i zewnętrzny, koszty nagłośnienia, koszty programu artystycznego, koszty usługi hotelowej dla artystów stanowią koszty uzyskania przychodów w świetle art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

UZASADNIENIE stanowiska Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Z powyższego przepisu wynika, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie koszty, a więc bezpośrednio i pośrednio związane z uzyskiwaniem przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 cyt. ustawy. Kosztami uzyskania przychodu są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.

Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące przesłanki:

Spółka uważa, iż ponoszone przez Nią wydatki (szczegółowo wskazane w stanie faktycznym) w celu zorganizowania szkoleń produktowych, mających charakter informacyjny oraz instruktażowy stanowią koszty uzyskania przychodów w świetle art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Mają one związek z prowadzoną działalnością gospodarczą Spółki, są ponoszone w celu uzyskania przychodów, a ponadto nie znajdują się w negatywnym katalogu kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy. Ponadto są udokumentowane fakturami VAT uzyskanymi od poszczególnych dostawców oraz innymi dodatkowymi dowodami wskazanymi w stanie faktycznym.

Spółka dodatkowo podkreśla, iż wydatki te nie mogą być również kwalifikowane jako koszty reprezentacji, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Zgodnie z powołanym przepisem, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

W związku z tym, że w powyższej ustawie nie zostało zdefiniowane pojęcie "reprezentacji", w ocenie Spółki, należy posłużyć się definicją słownikową. Przez "reprezentację" rozumie się okazałość, wystawność w czyimś sposobie życia, związaną ze stanowiskiem, pozycją społeczną - Uniwersalny Słownik Języka Polskiego pod redakcją prof. S. Dubisza (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007).

Zdaniem Spółki, przepis ten nie znajdzie w przedstawionym stanie faktycznym zastosowania, bowiem wydatki ponoszone podczas szkoleń produktowych, których celem jest m.in. podniesienie wiedzy na temat produktów oferowanych przez Spółkę, zapoznanie z właściwościami sprzedawanych produktów, ich obsługą oraz zapoznanie z technikami sprzedaży nie noszą znamion wydatków o charakterze reprezentacyjnym. Spółka uważa, iż jej działania nie noszą znamion wystawności i okazałości. Wydatki poniesione przez Spółkę były niezbędne do poniesienia w celu zorganizowania przedmiotowych szkoleń produktowych. Powyższe odnosi się zarówno do cateringu, programu artystycznego oraz konieczności zapewnienia noclegów dla części osób. Standard tychże świadczeń stanowi minimum koniecznych świadczeń w ramach przyjętych zwyczajów we współpracy z kontrahentami Spółki. Należy także zwrócić uwagę, iż szkolenia produktowe trwają co najmniej 4-5 godzin i są organizowane poza normalnym czasem pracy (zwykle godziny późno popołudniowe), zatem konieczne jest zapewnienie podstawowego posiłku, a wobec części osób przyjezdnych również hotelu.

Tym samym wszystkie ww. świadczenia, jako służące osiągnięciu przychodów i związane z działalnością gospodarczą Spółki spełniają przesłanki do zaliczenia ich w poczet kosztów podatkowych. Wydatki te nie są ponoszone w celu poprawy wizerunku firmy, lecz w celu zwiększenia udziału w rynku oraz przychodów ze sprzedawanych produktów. Tym samym, w świetle uchwały siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego, wydanej 17 czerwca 2013 r. sygn. II FSK 702/11 mogą być zaliczone w poczet kosztów podatkowych.

Odnosząc się natomiast odrębnie do wydatków poniesionych na program artystyczny, gdzie w przedstawieniu wykorzystywane są produkty handlowe Spółki jako rekwizyty, w ocenie Spółki, również stanowią one koszty uzyskania przychodów, ponieważ wydatki te niewątpliwie służyły celowi organizowanego szkolenia produktowego. Program artystyczny nie ma cech programu wyłącznie rozrywkowego, lecz jego dodatkowym celem jest przedstawienie produktów oferowanych przez Spółkę, ich właściwości i obsługi. Forma przedstawienia w taki sposób oferowanych przez Spółkę produktów, wiąże się w sposób bezpośredni z organizacją całego szkolenia, w tym również z programem artystycznym.

Zdaniem Spółki, poniesione wydatki są kosztami pośrednio związanymi z osiągalnymi przychodami, tym samym stanowią koszty uzyskania przychodu w dacie ich poniesienia.

Zgodnie bowiem z art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty uzyskania przychodów, inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie, jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Natomiast w świetle art. 15 ust. 4e ww. ustawy, za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4h, uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie otrzymanej faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Konkludując, Spółka uważa, iż koszty przedmiotowych szkoleń produktowych, obejmujące wydatki na wynajem lokalu, wynagrodzenia osób prowadzących szkolenie, catering wewnętrzny i zewnętrzny, koszty nagłośnienia, koszty programu artystycznego, w którym wykorzystywano produkty handlowe Spółki jako rekwizyty, koszty usługi hotelowej dla artystów i klientów stanowią koszty uzyskania przychodów stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wydatki ponoszone przez Spółkę są racjonalne i wykazują związek przyczynowo-skutkowy z przychodami, nie znajdują się w katalogu kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy. Ponadto nie wykraczają poza główny cel organizowanych szkoleń produktowych - przekazanie uczestnikom wiedzy na temat sprzedawanych przez Spółkę produktów.

Potwierdzeniem powyższego stanowiska są poniższe interpretacje indywidualne:

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działający z upoważnienia Ministra Finansów, wydał w dniu 1 października 2013 r. interpretację indywidualną nr ILPB3/423-309/13-2/JG, w której stanowisko Spółki w zakresie kosztów uzyskania przychodów, uznał za:

* nieprawidłowe - w części dotyczącej wydatków poniesionych na catering wewnętrzny i zewnętrzny dla klientów, usługi hotelowej dla artystów i klientów oraz na program artystyczny,

* prawidłowe - w pozostałym zakresie.

W interpretacji indywidualnej stwierdzono, że wydatki ponoszone w ramach organizowanych szkoleń produktowych na catering dla klientów, koszty usługi hotelowej dla artystów i klientów Spółki oraz koszty programu artystycznego należy uznać za koszty reprezentacji, które zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie mogą zostać zakwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów Wnioskodawcy. Z kolei wydatki związane z wynajmem lokalu, wynagrodzeniem osób z zewnątrz prowadzących szkolenie, kosztami nagłośnienia oraz cateringiem dla pracowników, stanowić będą w pełnej wysokości koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Pismem z 9 października 2013 r. Spółka wezwała Organ podatkowy do usunięcia naruszenia prawa w ww. interpretacji indywidualnej. Jednakże w wyniku ponownej analizy sprawy, tut. Organ stwierdził brak podstaw do zmiany tej interpretacji w części dotyczącej wydatków poniesionych na catering wewnętrzny i zewnętrzny dla klientów, usługi hotelowej dla artystów i klientów oraz na program artystyczny (odpowiedź na ww. wezwanie z 30 października 2013 r. nr ILPB3/423W-67/13-2/BN).

W związku z powyższym, Strona reprezentowana przez pełnomocnika, wystosowała w dniu 3 grudnia 2013 r. skargę skierowaną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu za pośrednictwem tut. Organu. Odpowiedź na skargę została udzielona pismem z 8 stycznia 2014 r. nr ILPB3/4240-88/13-2/BN.

Po rozpoznaniu sprawy, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wydał w dniu 13 marca 2014 r. wyrok o sygn. akt I SA/Wr 37/14 - prawomocny od dnia 13 maja 2014 r. - w którym uchylił zaskarżoną interpretację stwierdzając, że skarga zasługiwała na uwzględnienie, chociaż nie wszystkie zarzuty w niej podniesione okazały się zasadne.

W świetle obowiązującego stanu prawnego - biorąc pod uwagę rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 13 marca 2014 r. sygn. akt I SA/Wr 37/14 - stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za:

* nieprawidłowe - w części dotyczącej wydatków poniesionych na usługę hotelową dla artystów oraz na program artystyczny,

* prawidłowe - w pozostałym zakresie.

O możliwości obciążenia podatkowych kosztów uzyskania przychodów wydatkami ponoszonymi przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych decydują przepisy art. 15 i 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397, z późn. zm.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...).

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (nie wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 ww. ustawy.

Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem a przychodem musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu. Przez koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć te koszty, których poniesienie wpływa bezpośrednio na uzyskanie przychodu z danego źródła. Są to więc wszelkie koszty, których poniesienie jest niezbędne, aby określone źródło przychodów przyniosło konkretne przychody. Aby uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodów nie jest konieczne w każdym przypadku wykazanie między nim a przychodem bezpośredniego związku. Należy zaznaczyć, że kosztami uzyskania przychodów są wszystkie wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym również w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. Wobec powyższego, kosztami będą również koszty pośrednie związane z uzyskiwanymi przychodami, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

* został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

* jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

* pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

* poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

* został właściwie udokumentowany,

* nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania. Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu.

Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, że jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Podatnik zobowiązany jest więc wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność. Przy ustalaniu kosztów uzyskania przychodów, nie można uznać za koszt wydatków, których charakter budzi wątpliwości.

W tym miejscu należy zauważyć, że ustawodawca nie definiuje, co należy rozumieć pod pojęciami: "w celu" osiągnięcia przychodu, jak i "zachowanie" lub "zabezpieczenie" źródła przychodów.

Zgodnie z definicjami zawartymi w Słowniku języka polskiego PWN, pojęcie:

Można więc przyjąć, że koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów to takie koszty, które są poniesione w trakcie dążenia do uzyskania przychodów. Określony cel musi być widoczny w momencie ponoszenia kosztu. Ponadto poniesione koszty winny omawiany cel realizować lub co najmniej zakładać jego realność. Koszty poniesione na zachowanie źródła przychodu to takie koszty, które poniesione zostały, aby przychody z danego źródła przychodów w dalszym ciągu występowały w nienaruszonym stanie oraz aby takie źródło w ogóle dalej istniało. Natomiast jako zabezpieczenie źródła przychodów powinno się przyjmować koszty poniesione na ochronienie istniejącego źródła przychodów, w taki sposób, aby to źródło funkcjonowało w bezpieczny sposób.

Jednocześnie należy zauważyć, że w złożonej rzeczywistości życia gospodarczego istnieje obiektywna i zasadnicza trudność w precyzyjnym wyznaczeniu linii rozgraniczającej poszczególne przejawy aktywności gospodarczej, wykazywanej przez przedsiębiorców. Chodzi tu o ich podstawową działalność (produkcję, handel, usługi) i towarzyszące tej działalności przedsięwzięcia o charakterze marketingowym, promocyjnym, reklamowym, reprezentacyjnym - dotyczące sprzedaży towarów i usług oraz relacji z aktualnymi i potencjalnymi kontrahentami.

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę opisu sprawy wynika, że w celu zwiększenia udziału w rynku oraz przychodów ze sprzedawanych produktów, Spółka organizuje nieodpłatne szkolenia produktowe, w których udział biorą zarówno pracownicy, jak i klienci Spółki. Celem organizowanych przez Spółkę szkoleń produktowych jest m.in. podniesienie wiedzy na temat produktów oferowanych przez Spółkę, zapoznanie z właściwościami sprzedawanych produktów, ich obsługą oraz zapoznanie z technikami sprzedaży. Szkolenia mają charakter informacyjny oraz instruktażowy.

Wnioskodawca wskazał, że w ramach organizowanych szkoleń Spółka ponosi wydatki na wynajem lokalu, wynagrodzenia osób z zewnątrz prowadzących szkolenie, catering wewnętrzny (w ramach posiadanej wewnętrznie kuchni) i zewnętrzny, koszty nagłośnienia, koszty programu artystycznego (w przedstawieniu wykorzystywane są produkty handlowe Spółki jako rekwizyty), koszty usługi hotelowej zarówno dla artystów, jak i klientów Spółki. Powyższe wydatki są dokumentowane odrębnymi fakturami VAT wystawionymi przez poszczególnych dostawców.

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi możliwość zaliczenia do kosztów podatkowych - na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - wymienionych powyżej wydatków poniesionych na organizację szkoleń produktowych.

W świetle powyższego, konieczne jest rozstrzygnięcie czy przedmiotowe wydatki spełniają kryteria określone w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz czy nie podlegają wyłączeniu z kosztów podatkowych mocą art. 16 ust. 1 ww. ustawy, w którym to artykule ustawodawca dokonał enumeratywnego wyliczenia wydatków niestanowiących kosztów podatkowych, nawet jeśli są ponoszone w celu uzyskania przychodów (zabezpieczenia lub zachowania źródła przychodów).

Jednocześnie należy zaznaczyć, że charakter omawianych szkoleń produktowych, wskazuje na fakt, że wydatki przeznaczone na ich organizację nie powinny być rozpatrywane łącznie, lecz podlegać podziałowi na poszczególne grupy wydatków, których to kwalifikacja dla celów podatkowych może być różna.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że celem organizowanych przez Spółkę szkoleń produktowych jest m.in. podniesienie wiedzy na temat produktów oferowanych przez Spółkę, zapoznanie z właściwościami sprzedawanych produktów, ich obsługą oraz zapoznanie z technikami sprzedaży. Nie ulega więc wątpliwości, że poprzez ww. szkolenia Spółka jednocześnie szkoli swoich pracowników w zakresie sprzedawanych towarów oraz przedstawia klientom oferowane przez siebie produkty, co przyczynia się do osiągania przez Spółkę przychodów oraz zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.

Mając zatem na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że wydatki na wynajem lokalu, wynagrodzenia osób z zewnątrz prowadzących szkolenie, koszty nagłośnienia, koszty cateringu wewnętrznego i zewnętrznego dla klientów Spółki oraz koszty usługi hotelowej dla klientów - stanowią koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, gdyż wykazują ścisły i wyraźny związek z przeprowadzanym szkoleniem, podczas którego zarówno pracownicy, jak i klienci Spółki zdobywają wiedzę na temat oferowanych przez nią produktów.

Także wydatki poniesione na catering dla uczestniczących w szkoleniu pracowników mogą stanowić koszty uzyskania przychodów, gdyż co do zasady koszty pracownicze zaliczane są do kosztów podatkowych. Należy mieć jedynie na uwadze, by wydatki takie pozostawały w związku z prowadzoną przez pracodawcę działalnością gospodarczą i z uzyskiwanymi przez niego przychodami, co ma miejsce w niniejszej sprawie.

Natomiast w odniesieniu do wydatków ponoszonych przez Wnioskodawcę na usługę hotelową dla artystów należy wskazać, że wydatków tych nie można uznać za element niezbędny dla realizacji celów szkoleniowych, a ich poniesienie nie służy reklamowaniu produktów oferowanych przez Spółkę, lecz ma charakter reprezentacyjny.

Także w stosunku do kosztów związanych z programem artystycznym, w którym jako rekwizyty wykorzystywane są produkty handlowe Spółki, tut. Organ nie podziela stanowiska Wnioskodawcy, że wydatki poniesione na ten cel stanowią koszty uzyskania przychodów.

Aby można było zaliczyć tego rodzaju wydatek do kosztów uzyskania przychodów, zasadniczym celem organizacji występów artystycznych musi być reklama produktów lub firmy podatnika (reklama ma wtedy formę programu artystycznego). Z przedstawionego opisu sprawy wynika natomiast, że mimo iż program artystyczny nie ma cech programu wyłącznie rozrywkowego, to przedstawienie produktów oferowanych przez Spółkę, ich właściwości i obsługi jest jego dodatkowym celem.

Powyższe skutkuje tym, że koszty programu artystycznego (w tym noclegów dla artystów) mają na celu jedynie wykreowanie pozytywnego obrazu Spółki i stworzenie miłej atmosfery podczas szkolenia. Koszty te, poniesione na reprezentację, mają na celu stworzenie pewnego wizerunku podatnika, dobrego obrazu jego firmy i prowadzonej działalności, a także wykreowanie pozytywnych relacji z kontrahentami.

Tym samym, ww. wydatki powinny zostać wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zgodnie bowiem z treścią powołanego przepisu, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Oceniając, czy dane koszty ponoszone przez podatnika mają charakter reprezentacyjny należy patrzeć przez pryzmat ich celu. Jeśli wyłącznym bądź dominującym celem ponoszonych kosztów jest wykreowanie pozytywnego obrazu podatnika, to koszty te mają charakter reprezentacyjny i nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów w myśl art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jednocześnie należy zauważyć, że wyłączając z kosztów podatkowych koszty reprezentacji, ustawa podatkowa nie definiuje terminu "reprezentacja" ani też nie odsyła do innych przepisów prawa. Brak ustawowej definicji pojęcia "reprezentacja" nie uprawnia jednak do dowolnego określania zakresu znaczeniowego tego terminu.

W piśmiennictwie powoływana jest zazwyczaj definicja słownikowa. Wskazać jednakże należy, że w przeciwieństwie do definicji ustawowej, zamieszczonej w danym akcie prawnym, nie ma jednej i powszechnie obowiązującej definicji słownikowej określonego pojęcia, a pomiędzy poszczególnymi z nich mogą zachodzić różnice w sposobie opisu wyjaśnianego terminu oraz niezbędnych cechach i elementach, które składają się na opis wyjaśniający znaczenia danego pojęcia. O ile w przypadku definicji ustawowej brak zaistnienia jakiegokolwiek jej elementu, czy też spełnienia wynikającego z niej warunku, nie jest możliwe przyporządkowanie danego stanu faktycznego do normy prawnej, w której pojęcie to występuje, to skutek ten nie może być automatycznie stosowany w przypadku posłużenia się definicją słownikową.

Dlatego też zasadnym jest odwołanie się do etymologii terminu "reprezentacja", gdzie "repraesentatio" (łac.) oznacza "wizerunek".

W świetle powyższego, "reprezentacja" w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych stanowi działanie w celu wykreowania oraz utrwalenia pozytywnego wizerunku podatnika wobec innych podmiotów. W podanym znaczeniu reprezentacja to przede wszystkim każde działanie skierowane do istniejących lub potencjalnych kontrahentów podatnika lub osoby trzeciej w celu stworzenia oczekiwanego wizerunku podatnika dla potrzeb ułatwienia zawarcia umowy lub stworzenia korzystnych warunków jej zawarcia. W takiej sytuacji wydatki na reprezentację to koszty, jakie ponosi podatnik w celu wykreowania swojego pozytywnego wizerunku, uwypuklenia swojej zasobności, profesjonalizmu (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 16 października 2013 r. sygn. akt II FSK 2442/13). Podobny pogląd prezentuje też Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku siedmioosobowego składu z 16 czerwca 2013 r. sygn. akt II FSK 702/11.

Innymi słowy, reprezentacja w odniesieniu do działalności gospodarczej podatnika, to działania polegające na kontaktach oficjalnych i handlowych z innymi podmiotami gospodarczymi, które mają na celu kształtowanie oraz utrwalanie właściwego wizerunku firmy. Właściwy wizerunek zaś to taki, który może sprawić, że kształtowany dzięki reprezentacji "obraz przedsiębiorcy" przełoży się na zawarcie umowy, nabywanie jego produktów lub usług.

Podsumowując, wydatki ponoszone w ramach organizowanych szkoleń produktowych na usługę hotelową dla artystów oraz koszty programu artystycznego należy uznać za koszty reprezentacji, które zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie mogą zostać zakwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów Wnioskodawcy. Z kolei wydatki związane z wynajmem lokalu, wynagrodzeniem osób z zewnątrz prowadzących szkolenie, kosztami nagłośnienia, usługą hotelową dla klientów Spółki oraz koszty cateringu dla klientów i pracowników, stanowić będą w pełnej wysokości koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jednocześnie należy nadmienić, że ww. wydatki stanowiące koszty uzyskania przychodów w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, uznać należy za koszty pośrednie, co oznacza, że dla celów podatkowych koszty takie powinny być rozpoznane na podstawie uregulowań wynikających z art. 15 ust. 4d i ust. 4e powyższej ustawy.

I tak, zgodnie z art. 15 ust. 4d ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, koszty uzyskania przychodów inne niż koszty bezpośrednio związane z przychodami, są potrącalne w dacie ich poniesienia. Jeżeli koszty te dotyczą okresu przekraczającego rok podatkowy, a nie jest możliwe określenie jaka ich część dotyczy danego roku podatkowego, w takim przypadku stanowią koszty uzyskania przychodów proporcjonalnie do długości okresu, którego dotyczą.

Z kolei art. 15 ust. 4e ww. ustawy stanowi, że za dzień poniesienia kosztu uzyskania przychodów, z zastrzeżeniem ust. 4a i 4f-4 h uważa się dzień, na który ujęto koszt w księgach rachunkowych (zaksięgowano) na podstawie faktury (rachunku), albo dzień, na który ujęto koszt na podstawie innego dowodu w przypadku braku faktury (rachunku), z wyjątkiem sytuacji gdy dotyczyłoby to ujętych jako koszty rezerw albo biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów.

Końcowo należy dodać, że wykazanie związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiąganych przychodów (zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów), obciąża podatnika.

Ponadto należy zauważyć, że postępowanie w sprawie interpretacji indywidualnych jest postępowaniem szczególnym i w tym sensie ograniczonym np. w stosunku do postępowania podatkowego i kontrolnego, że nie może obejmować postępowania dowodowego. Powyższe wynika wprost z unormowania zawartego w art. 14h ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa, który stanowi, że w sprawach dotyczących interpretacji indywidualnej stosuje się odpowiednio przepisy art. 120, art. 121 § 1, art. 125, art. 129, art. 130, art. 135-137, art. 140, art. 143, art. 165a, art. 168, art. 169 § 1-2, art. 170 i art. 171 oraz przepisy rozdziału 5, 6, 10 i 23 działu IV. W powołanym przepisie ustawodawca nie wymienia postępowania dowodowego, które regulują przepisy rozdziału 11 działu IV Ordynacji podatkowej.

I tak, w świetle powyższego, w procesie wydawania interpretacji indywidualnych właściwy organ nie dokonuje żadnych własnych ustaleń w ramach postępowania dowodowego, ale przedstawia wyłącznie ocenę stanowiska wnioskodawcy na tle przedstawionego przez niego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Innymi słowy, podane przez wnioskodawcę fakty nie podlegają weryfikacji ani konfrontacji z dokumentami źródłowymi, ponieważ w oparciu o wydaną w indywidualnej sprawie interpretację, wnioskodawca uzyskuje jedynie informację o poglądzie organu w konkretnej, przedstawionej we wniosku sprawie. Pełna weryfikacja prawidłowości zaliczenia ponoszonych przez Spółkę wydatków do kosztów uzyskania przychodów może być dokonana jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej. Z tego względu, niniejsza interpretacja ogranicza się do wykładni przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz wyłączeń z kosztów podatkowych - art. 16 ust. 1 ww. ustawy, mogących znaleźć zastosowanie w sprawie i wskazania elementów faktycznych, które są istotne dla kwalifikacji przedmiotowych kosztów.

Natomiast w odniesieniu do powołanych przez Spółkę interpretacji indywidualnych wydanych przez organy podatkowe należy stwierdzić, że są one rozstrzygnięciami stanowiącymi w konkretnych sprawach, osadzonych w określonym stanie faktycznym i tylko do nich się odnoszących, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Interpretacja dotyczy:

* zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz

* zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji z 1 października 2013 r. nr ILPB3/423-309/13-2/JG.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.