ILPB3/423-232/10-2/MC

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 1 marca 2010 r. (data wpływu 11 marca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

W dniu 11 marca 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmuje się handlem hurtowym i detalicznym wyrobów alkoholowych i bezalkoholowych. Posiada magazyny handlowe, na których składowane są towary handlowe oraz opakowania. Zakupione towary nabywane od podmiotów krajowych trafiają bezpośrednio do ww. magazynów oddziałowych. Za przyjęcie towaru do magazynu odpowiadają pracownicy magazynowi, którzy sprawdzają dokumenty przewozowe, weryfikują ilość towaru oraz jego jakość (sprawdzają ewentualne uszkodzenia ładunku w transporcie). Wszelkie stwierdzone niezgodności w dostawie dotyczące ilości lub jakości dostarczonego towaru zgłaszane są do działu handlowego i tam na bieżąco wyjaśniane.

Na podstawie zamówienia wprowadzonego do systemu komputerowego przez pracownika działu sprzedaży, towar przygotowywany jest do wydania. Pracownicy magazynowi zabierają towar z magazynu. Przygotowany do wydania towar podlega wyrywkowym kontrolom w celu sprawdzenia, czy wydawane ilości są zgodne ze złożonymi zamówieniami, po czym towar zostaje wysłany do odbiorcy. Poza pracownikami magazynowymi i kierownikami na teren magazynu nikt nie ma wstępu. Spółka korzysta również z usług firmy ochroniarskiej. Teren magazynu jest ogrodzony. z uwagi na dużą powierzchnię magazynu, szeroki asortyment i ilość towarów handlowych, Spółka dokonuje inwentaryzacji kwartalnych całego stanu magazynowego towarów handlowych i opakowań. Komisja inwentaryzacyjna dokonuje przeliczenia towaru objętego spisem na dany dzień. Następnie dokonuje się porównania stanów faktycznych towarów z zapisami w ewidencji magazynowej. w razie stwierdzenia rozbieżności, przewodniczący komisji spisowej zarządza powtórne liczenie niezgodnych pozycji. Jeżeli powtórne sprawdzenie stanu towaru wykaże różnice, sporządzany jest protokół obejmujący stwierdzone rozbieżności. w przyjętym systemie inwentaryzacyjnym Spółka wykazuje niedobory lub nadwyżki towarów. Takie postępowanie służy nie tylko rozpoznaniu stanu magazynowego, ale również zidentyfikowaniu miejsc magazynu, w których straty lub nadwyżki towarowe występują - co może służyć usprawnieniu obowiązujących w Spółce procedur. Spółka ze swojej strony dokłada wszelkich starań, aby wyeliminować lub ograniczyć do minimum różnice magazynowe, które ze względu na rozmiar prowadzonej działalności są nieuniknione.

W dniu 27 września 2008 r. przeprowadzono inwentaryzację kwartalną, podczas której stwierdzono znaczący niedobór towarów i opakowań. Po przeprowadzeniu dochodzenia wśród pracowników firmy i firm konkurencyjnych otrzymano informację, iż pracownicy odsprzedawali towar i opakowania należące do Spółki. Stwierdzono, iż miało miejsce przestępstwo - kradzież mienia. Pracownicy odpowiedzialni za magazyn odmówili złożenia wyjaśnień. Następnie został sporządzony protokół oraz zostało zgłoszone popełnienie przestępstwa na policję i do prokuratury rejonowej przeciwko dwóm pracownikom Spółki. w dniu 29 czerwca 2009 r. Spółka otrzymała postanowienie o umorzeniu śledztwa z policji oraz w dniu 30 czerwca 2009 r. takie samo postanowienie z prokuratury rejonowej, w którym jako przyczynę umorzenia wskazano: niewykrycie sprawcy przestępstwa oraz brak danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia przestępstwa. w dniu 20 lipca 2009 r. Spółka złożyła zażalenie na postanowienie o umorzeniu. Niestety nie przyniosło to oczekiwanych rezultatów, dlatego Spółka wystąpiła do sądów rejonowych (Wydział Pracy) - właściwych dla miejsca zamieszkania sprawców kradzieży, celem dochodzenia skradzionego mienia na drodze z powództwa cywilnego. Koszty postępowania sądowego okazały się zbyt wysokie, a prawdopodobieństwo udowodnienia czynu zbyt małe, dlatego Spółka odstąpiła od dalszego dochodzenia sprawy.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy ujawnione w trakcie inwentaryzacji kwartalnej w dniu 27 września 2008 r., przeprowadzonej według procedury opisanej w stanie faktycznym, niedobory towarów handlowych i opakowań Spółka będzie mogła zaliczyć na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do kosztów uzyskania przychodów.

Zdaniem Wnioskodawcy, ujawnione w czasie inwentaryzacji kwartalnej niedobory magazynowe uznaje za zawinione przez pracowników, niezawinione przez Spółkę. Brak jest prawomocnego wyroku sądu, ale postępowanie dochodzeniowe przez prokuraturę rejonową zostało wszczęte. Pomimo umorzenia śledztwa, Spółka dołożyła wszelkich starań w celu zabezpieczenia mienia oraz wykrycia sprawcy przestępstwa, dlatego też może na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów niedobory towarów i opakowań zakupionych wcześniej w celu osiągnięcia przychodów, po sporządzeniu protokołu najpóźniej do dnia 31 grudnia 2009 r. (do końca roku obrachunkowego, w którym otrzymano informację o umorzeniu śledztwa).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654 z późn. zm.), kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Powyższe oznacza, że wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą po wyłączeniu zastrzeżonych w ustawie, są kosztami uzyskania przychodów, o ile pozostają w związku przyczynowo - skutkowym z osiąganymi przychodami. Kosztami będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskiwanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, nawet wówczas gdy z obiektywnych powodów przychód nie zostanie osiągnięty. Zatem do kosztów uzyskania przychodów podatnik ma prawo zaliczyć wszystkie koszty, zarówno te bezpośrednio, jak i pośrednio związane z przychodami, o ile zostały one prawidłowo udokumentowane, za wyjątkiem kosztów ustawowo uznanych za nie stanowiące kosztów uzyskania przychodów.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 5 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów strat w środkach trwałych oraz wartościach niematerialnych i prawnych w części pokrytej odpisami amortyzacyjnymi.

W przedmiotowej sprawie nie mamy do czynienia ze stratami w majątku trwałym podatnika, tylko stratami w środkach obrotowych, będących skutkiem kradzieży towarów handlowych i opakowań z magazynu przez pracowników Spółki.

Zatem, co do zasady straty te, jako związane z prowadzoną działalnością, mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów.

Zaliczenie strat w środkach obrotowych do kosztów uzyskania przychodów powinno być jednak oceniane z punktu widzenia zasady wynikającej z przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, z uwzględnieniem:

* całokształtu prowadzonej przez podatnika działalności,

* okoliczności, które spowodowały powstanie straty,

* formy udokumentowania straty,

* podjętych przez podatnika działań zabezpieczających.

Podkreślenia wymaga przy tym fakt, iż strata powinna być zdarzeniem losowym, niezależnym od woli podatnika powstałym zarówno w wyniku działań sił przyrody, jak i działań innego człowieka, powodującym ubytek i szkodę pod warunkiem, że podatnik nie przyczynia się w jakiś sposób do powstania tej szkody lub nie ułatwia jej powstania. Jakiekolwiek zawinienie ze strony podatnika poprzez niezachowanie staranności wymaganej w danych warunkach, niedopełnienie obowiązków ciążących na podatniku w celu uniknięcia szkody, uniemożliwia przyjęcie, że powstała szkoda stanowi stratę o charakterze losowym.

Jedynie straty w środkach obrotowych powstałe w trakcie normalnego, racjonalnego działania podatnika, ze szczególnym uwzględnieniem dochowania należytej staranności w trakcie prowadzenia działalności gospodarczej, mogą być uznane za koszt uzyskania przychodu. Każdy przypadek straty w środkach obrotowych, należy rozpatrywać indywidualnie, z uwzględnieniem okoliczności faktycznych towarzyszących sprawie i oceniać pod kątem całokształtu prowadzonej działalności.

Dla celów podatkowych przyjmuje się, iż tylko kradzież powstałą na skutek zdarzeń nieprzewidywalnych, nie do uniknięcia przez racjonalnie działający podmiot można uznać za zdarzenie, które uzasadnia zaliczenie powstałej straty w ciężar kosztów uzyskania przychodów. Należy też podkreślić, iż musi to być strata rzeczywista i prawidłowo udokumentowana.

Właściwym dokumentem na okoliczność straty jest posiadanie protokołu szkód, który powinien określać rodzaj szkody, jej ilość, wartość, przyczynę powstania straty, podpisy osób uprawnionych oraz datę. Zaistnienie szkody powinno być uprawdopodobnione przez właściwe organy np. policję, prokuraturę (umorzenie dochodzenia). Należy podkreślić, że to na podatniku ciąży obowiązek wykazania, że strata rzeczywiście powstała i okoliczności jej powstania.

Odnosząc powyższe wyjaśnienia do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego należy stwierdzić, iż ujawnione w trakcie inwentaryzacji kwartalnej w dniu 27 września 2008 r. niedobory towarów handlowych i opakowań Spółka będzie mogła zaliczyć na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych do kosztów uzyskania przychodów, ale jedynie w tej wysokości, w jakiej niedobory te uznane zostały za niezawionone i są normalnym, chociaż niezamierzonym następstwem działania w tej branży i ich wystąpienie pomimo dołożenia należytej staranności, było nieuniknione. Natomiast nie jest możliwe uznanie niedoborów za koszty uzyskania przychodów, jeżeli istniały przesłanki świadczące o braku odpowiedniego zabezpieczenia środków obrotowych.

Jednoznaczne przesądzenie o charakterze tych kosztów wymagałoby jednak przeprowadzenia postępowania dowodowego. Tutejszy organ nie jest uprawniony do dokonania takich ustaleń w ramach postępowania w przedmiocie wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. z tego względu, niniejsza interpretacja odnosi się do wykładni przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i wskazania elementów faktycznych, które są istotne dla kwalifikacji przedmiotowych kosztów.

Jednocześnie dodaje się, iż tutejszy Organ udzielił pisemnej interpretacji co do sposobu zastosowania prawa podatkowego tylko i wyłącznie w kwestii zadanego pytania, gdyż nie jest uprawniony do wykraczania poza jego zakres.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.