ILPB3/423-222/12-2/AO

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 11 czerwca 2012 r. (data wpływu 13 czerwca 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

W dniu 13 czerwca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest spółką akcyjną prowadzącą księgi rachunkowe oraz podatnikiem podatku VAT. Głównym przedmiotem działalności Spółki są roboty budowlano - montażowe związane z budową, rozbudową, remontem, modernizacją w zakresie rozdzielczych obiektów sieciowych elektroenergetycznych oraz telekomunikacyjnych, również z realizacją kompleksową danego zlecenia.

Spółka w 2011 r., w celu zwiększenia osiąganych przychodów, rozszerzyła zakres świadczonych przez siebie usług o usługi projektowe związane z budową i rozbudową sieci elektroenergetycznych wysokich napięć. W tym celu, w wyniku przeprowadzonego procesu rekrutacji zatrudniła kilku wykwalifikowanych pracowników pracujących dotąd w firmie działającej na tym samym rynku. Zatrudnieni przez Spółkę pracownicy stanowią wykwalifikowany i doświadczony w branży energetycznej zespół pracowników z fachową wiedzą i dużym doświadczeniem w dziedzinie projektowania sieci elektroenergetycznych.

Spółka po zatrudnieniu ww. pracowników spotkała się ze strony poprzednio zatrudniającej z zarzutem nieuczciwej konkurencji, polegającej na grupowym przejęciu pracowników. Zarzut ten Spółka odrzuciła twierdząc, iż nie może być tu mowy o czynie nieuczciwej konkurencji, ponieważ zatrudnienie tych osób było zgodne z kodeksową zasadą prawa pracy, tj. prawa pracownika do swobodnego wyboru wykonywanej pracy. Ostatecznie dla dobra dalszej współpracy pomiędzy stronami i zachowania poprawnych stosunków i relacji, w bieżącym roku spisano porozumienie kończące spór i wypłacono spółce poprzednio zatrudniającej pracowników kwotę ustaloną obustronnie tytułem odszkodowania za straty wynikłe z rozwiązania umów o pracę przez pracowników wyszkolonych kosztem i staraniem drugiej strony.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy wypłacone odszkodowanie może zostać uznane w Spółce za koszt uzyskania przychodu zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Wnioskodawcy, poniesione koszty odszkodowania są kosztem uzyskania przychodu. Poniesione koszty wiążą się bowiem z uzyskaniem przychodu i mają wpływ na wielkość osiągniętych przychodów i nie znajdują się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Aby dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi istnieć jego związek z prowadzoną działalnością i wydatek ten powinien dać możliwość osiągnięcia przychodu z danego źródła. W powyższej sytuacji, warunek ten został spełniony. Spółka zatrudniając grupę wykwalifikowanych i wyszkolonych pracowników nie musi już ponosić kosztów ich szkolenia i przygotowania do zawodu (co jest kosztowne i długotrwałe w tym przypadku), może swoje usługi świadczyć w sposób kompletny i całościowy, co w przypadku prowadzenia tego typu działalności jest istotnym atutem dla inwestora. Spółka wypłacając odszkodowanie traktuje wydatek ten jako koszt jednorazowy i konieczny. W przypadku zatrudnienia niewykwalifikowanych pracowników, Spółka i tak byłaby zmuszona do poniesienia tego kosztu w przyszłości, natomiast wypłata odszkodowania za wyszkolenie pracowników kosztem i staraniem drugiej strony pozwoli na szybsze osiąganie przychodu z tego źródła.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

O możliwości obciążenia podatkowych kosztów uzyskania przychodów wydatkami ponoszonymi przez podatników podatku dochodowego od osób prawnych decydują przepisy ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...).

Konstrukcja przepisu dotyczącego kosztów uzyskania przychodów daje podatnikowi możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich kosztów (niewymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), pod warunkiem, że wykaże ich bezpośredni bądź pośredni związek z prowadzoną działalnością, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu. Tak więc, kosztami uzyskania przychodów są wszelkie, racjonalnie i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów, z wyjątkiem wymienionych w art. 16 ust. 1 powołanej ustawy.

Zatem, aby określony wydatek można było uznać za koszt uzyskania przychodów, między tym kosztem a przychodem musi istnieć związek przyczynowo - skutkowy. Chodzi tu o związek tego typu, że poniesienie kosztu ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu. Przez koszty uzyskania przychodów bezpośrednio związane z przychodami należy rozumieć te koszty, których poniesienie wpływa bezpośrednio na uzyskanie przychodu z danego źródła. Są to więc wszelkie koszty, których poniesienie jest niezbędne, aby określone źródło przychodów przyniosło konkretne przychody. Aby uznać dany wydatek za koszt uzyskania przychodów nie jest konieczne w każdym przypadku wykazanie między nim a przychodem bezpośredniego związku. Należy zaznaczyć, że kosztami uzyskania przychodów są wszystkie wydatki poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym również w celu zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów, tak aby to źródło przynosiło przychody także w przyszłości. Wobec powyższego, kosztami będą również koszty pośrednie związane z uzyskiwanymi przychodami, jeżeli zostanie wykazane, że zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów (w tym dla zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów), nawet wówczas gdyby z obiektywnych powodów przychód nie został osiągnięty.

Kosztem uzyskania przychodów będzie zatem taki koszt, który spełnia łącznie następujące warunki:

* został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika,

* jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

* pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

* poniesiony został w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów,

* został właściwie udokumentowany,

* nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 cyt. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Należy przy tym zauważyć, że definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu, każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach, należy zaś zbadać istnienie związku przyczynowego pomiędzy poniesieniem kosztu a powstaniem przychodu lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.

Podatnik oceniając związek wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą winien zakładać, że dany koszt może obiektywnie przyczynić się do osiągnięcia przychodu. Ponadto, należy mieć na względzie, że podatnik uznając wydatek za koszt uzyskania przychodu odnosi ewidentne korzyści albowiem o ten koszt zmniejsza podstawę opodatkowania. Na nim więc spoczywa ciężar udowodnienia, że określony wydatek jest kosztem uzyskania przychodu.

Uznanie danego wydatku za koszt uzyskania przychodów jest możliwe tylko wtedy, gdy z prawidłowo i rzetelnie udokumentowanych zdarzeń wynika ponad wszelką wątpliwość, iż jest to wydatek celowy i racjonalnie uzasadniony. Zatem to podatnik zobowiązany jest wykazać nie tylko fakt poniesienia danego wydatku, ale także jego celowość i racjonalność.

Innymi słowy oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli pomiędzy jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodu istnieje związek przyczynowy.

W tym miejscu warto zwrócić uwagę na przepis art. 16 ust. 1 pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zgodnie z którym, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad albo zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług;

Wymienione w treści powyższego przepisu kary umowne i odszkodowania wiążą się z nienależytym wykonaniem zobowiązań. Kary są wynikiem niewłaściwego działania lub zaniechania dłużnika. Cytowany artykuł reguluje zatem konsekwencje odszkodowania z tytułu wykonania umowy w sposób wadliwy lub ze zwłoką.

Co do pozostałych kar i odszkodowań, stwierdzić należy, iż niewymienienie ich w negatywnym katalogu zawartym w art. 16 ust. 1 powołanej ustawy, nie oznacza, że automatycznie można takie wydatki uznać za koszt podatkowy. Przede wszystkim, aby uznać odszkodowanie za koszt podatkowy należy zbadać czy zostanie spełniona ogólna przesłanka wynikająca z art. 15 ust. 1 cyt. ustawy, tj. czy istnieje związek przyczynowo - skutkowy poniesionego wydatku z przychodem, czy też wydatek ten służył zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów. Odszkodowanie winno zatem być poniesione w celu osiągnięcia przychodu albo w celu zabezpieczenia bądź zachowania źródła przychodów.

Z okoliczności wskazanych we wniosku wynika, że Spółka w celu zwiększenia osiąganych przychodów rozszerzyła zakres świadczonych przez siebie usług. W tym celu, w wyniku przeprowadzonego procesu rekrutacji zatrudniła kilku wykwalifikowanych pracowników pracujących dotąd w firmie działającej na tym samym rynku. Po zatrudnieniu ww. pracowników Spółka spotkała się ze strony poprzednio zatrudniającej z zarzutem nieuczciwej konkurencji, polegającej na grupowym przejęciu pracowników. Zarzut ten Spółka odrzuciła twierdząc, iż nie może być tu mowy o czynie nieuczciwej konkurencji, ponieważ zatrudnienie tych osób było zgodne z kodeksową zasadą prawa pracy, tj. prawa pracownika do swobodnego wyboru wykonywanej pracy. Ostatecznie dla dobra dalszej współpracy pomiędzy stronami i zachowania poprawnych stosunków i relacji, spisano porozumienie kończące spór i wypłacono spółce poprzednio zatrudniającej pracowników kwotę ustaloną obustronnie tytułem odszkodowania za straty wynikłe z rozwiązania umów o pracę przez pracowników wyszkolonych kosztem i staraniem drugiej strony.

Ponadto, jak wskazała Spółka w uzasadnieniu swojego stanowiska, w przypadku zatrudnienia niewykwalifikowanych pracowników i tak byłaby zmuszona do poniesienia tego kosztu w przyszłości, natomiast wypłata odszkodowania za wyszkolenie pracowników kosztem i staraniem drugiej strony pozwoli Jej na szybsze osiąganie przychodu z prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle powyższego, działanie Spółki zmierza do osiągania przychodów jak i zachowania źródła przychodów i jego zabezpieczenia. Zatem, przedmiotowe odszkodowanie wypłacone przez Wnioskodawcę za straty wynikłe z rozwiązania umów o pracę przez pracowników wyszkolonych kosztem i staraniem drugiej strony, stanowi dla Spółki koszt uzyskania przychodu, w myśl art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Reasumując, wypłacone odszkodowanie może zostać uznane w Spółce za koszt uzyskania przychodu zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Jednocześnie należy przy tym zaznaczyć, iż jedynie ważna czynność prawna może stanowić podstawę prawną uznania wydatków za koszt uzyskania przychodu. Co więcej, mocą art. 16 ust. 1 pkt 66 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawodawca wyłączył z kosztów uzyskania przychodów poniesione wydatki oraz wartości przekazanych rzeczy, praw lub wykonanych usług, wynikające z czynności, które nie mogą być przedmiotem prawnie skutecznej umowy, w szczególności w związku z popełnieniem przestępstwa określonego w art. 229 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553 z późn. zm.). A zatem, podejmowane działania muszą mieścić się w granicach prawa i nie mogą zmierzać do jego obejścia.

Należy również wskazać, iż wykazanie związku poniesionych kosztów z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz okoliczności, że ich poniesienie ma wpływ na wysokość osiąganych przychodów (zachowanie lub zabezpieczenie źródła przychodów), obciąża Podatnika.

Jak bowiem stanowi art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, podatnicy są obowiązani do prowadzenia ewidencji rachunkowej zgodnie z odrębnymi przepisami, w sposób zapewniający określenie wysokości dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy. Z tak udokumentowanych wydatków winno też wynikać, że mają one związek z prowadzoną działalnością gospodarczą i bezpośrednio lub pośrednio wpływają na wielkość osiąganych przez podatnika przychodów.

Ponadto, tut. Organ pragnie zauważyć, że pełna weryfikacja prawidłowości zaliczenia wydatków ponoszonych przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów może być dokonana jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749). Dokonując bowiem interpretacji indywidualnej organ podatkowy działający z upoważnienia Ministra Finansów przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.