ILPB3/423-209/14-2/JG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki Akcyjnej przedstawione we wniosku z 5 maja 2014 r. (data wpływu 9 maja 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych wypłaty dywidendy w formie niepieniężnej - jest prawidłowe.

W dniu 9 maja 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie skutków podatkowych wypłaty dywidendy w formie niepieniężnej.

We wniosku przedstawiono następujący opis zdarzenia przyszłego.

Spółka ("Wnioskodawca") jest polską spółką akcyjną, podlegającą w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu i będącą czynnym podatnikiem podatku VAT. Akcjonariuszem jest firma D. Sp. z o.o. z siedzibą w (...), która posiada 100% akcji Spółki Wnioskodawcy.

W latach 2007-2010 Wnioskodawca nabył na mocy umowy sprzedaży akcje firmy R. S.A. od Skarbu Państwa oraz częściowo zakupił wyżej wymienione akcje z firmy R. S.A. Wartość nominalna zakupionych akcji wynosi 10 zł za sztukę. Natomiast wartość nabycia wszystkich akcji to koszt 4.931.443,01 zł.

Spółce nie przysługiwało, zarówno w całości jak i w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia akcji.

Wnioskodawca dysponuje niepodzielonym zyskiem z lat ubiegłych, zgromadzonym na kapitale zapasowym. W oparciu o uchwałę Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy z dnia 24 kwietnia 2014 r. nastąpiła zmiana przeznaczenia zysków za lata 1994-2012 w łącznej kwocie 4.609.307,17 zł. Mocą uchwały zyski za lata wskazane w zdaniu poprzednim uprzednio przeznaczone na kapitał zapasowy, przeznaczono na dywidendę dla akcjonariuszy. Zwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy postanowiło, że dywidenda dla akcjonariusza zostanie wypłacona w formie rzeczowej, tj. 438.584 sztuk akcji spółki R. S.A. o wartości nominalnej 10 zł każda i rynkowej wartości odpowiadającej kwocie zobowiązania Spółki z tytułu zysku przeznaczonego na dywidendę. Termin wypłaty dywidendy został określony do dnia 31 grudnia 2014 r. Wartość rynkowa akcji oszacowana jest na 10,50 zł za sztukę.

Spółka nie uczestniczy w zarządzaniu spółką krajową, której akcje posiada, a które to akcje mają być przedmiotem dywidendy rzeczowej do spółki-matki. Posiadanie akcji spółki krajowej nie jest bezpośrednim oraz koniecznym elementem działalności gospodarczej Spółki, nie stanowi również rozszerzenia tejże. Spółka nie prowadzi działalności maklerskiej ani brokerskiej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wypłaty przez spółkę kapitałową dywidendy w formie niepieniężnej (rzeczowej) w postaci akcji spółki zależnej, Spółka wypłacająca dywidendę w następstwie takiej czynności może uznać stratę podatkową na tej transakcji.

Zdaniem Wnioskodawcy, podjęcie uchwały przez Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy o wypłacie zysku (dywidendy) w formie niepieniężnej, tj. w postaci akcji, skutkuje powstaniem zobowiązania Spółki do zaspokojenia roszczeń akcjonariusza o wypłatę dywidendy. Wykonanie zobowiązania w formie przeniesienia przez Spółkę, znajdujących się w jej aktywach akcji będzie prowadziło do wygaśnięcia zobowiązania Spółki. W ten sposób Spółka jako dłużnik zwolni się z długu, a ww. akcje będą przysługiwały akcjonariuszowi (zmienią właściciela).

Prowadzić to będzie do powstania po stronie Spółki przychodu na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W ocenie Spółki wypłacającej dywidendę w formie rzeczowej, realizacja zobowiązania Spółki do "wypłaty" dywidendy będzie skutkowało po stronie przenoszącego własność dłużnika - Spółki powstaniem przychodu z odpłatnego zbycia praw majątkowych na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w związku z art. 14 ust. 1 ustawy.

W Spółce powstanie przychód podatkowy z tytułu odpłatnego zbycia akcji w wysokości wartości rynkowej papierów wartościowych odpowiadającej wartości dywidendy przeznaczonej do wypłaty, tj. 4.609.307,17 zł. Przy czym należy wskazać, iż pojęcie "zbycie" nie oznacza tylko umowy sprzedaży w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), w której z jednej strony następuje wydanie rzeczy, a z drugiej zapłata ceny, tj. określonej kwoty pieniężnej. W art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych mowa jest o odpłatnym zbyciu, a termin "zbycie" oznacza każdą formę przeniesienia własności.

Uregulowanie w formie rzeczowej przez Spółkę zobowiązania z tytułu dywidendy zrodzi po jej stronie przychód z tytułu zbycia przekazywanego tytułem dywidendy składnika majątku co da podstawę - zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych - do uwzględnienia kosztu uzyskania tego przychodu. W związku zaś z tym, iż stosownie do treści wskazanego art. 15 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty przez podatnika poniesione, do kosztów tych podlegałaby zaliczeniu wartość przekazanych przez spółkę akcji w cenie ich nabycia, czyli koszt 4.931.443,01 zł. Wydatki na nabycie przekazanego składnika majątku są wyższe niż wartość zobowiązania, a zatem spółka osiągnie stratę podatkową.

W sytuacji dywidendy rzeczowej, składnik majątkowy traktowany jako dywidenda nie został wcześniej opodatkowany. Zatem wyzbycie się go przez Spółkę rodzi obowiązek podatkowy. Spółka jako dłużnik przenosząc na akcjonariusza jako wierzyciela własność swojego składnika majątku zrealizuje swoje zobowiązanie wypłaty dywidendy. Nie można przy tym uznać, że w takim przypadku składniki majątkowe pełnią de facto funkcję pieniądza i dywidenda rzeczowa podobnie jak pieniężna jest neutralna podatkowo. Składniki majątkowe przekazane akcjonariuszowi na własność stanowią element majątku Spółki, który wcześniej nie podlegał opodatkowaniu.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397, z późn. zm.), przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód.

Z art. 7 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika z kolei, że dochodem jest, z zastrzeżeniem art. 10 i 11, nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania, osiągnięta w roku podatkowym; jeżeli koszty uzyskania przychodów przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą.

Taka, a nie inna konstrukcja przepisu art. 7 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych powoduje, że kluczowe znaczenie dla ustalenia zasad opodatkowania podatkiem dochodowym w roku podatkowym mają: po pierwsze - przychód, a po drugie - koszty jego uzyskania.

Przychodami, zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, są przede wszystkim otrzymane pieniądze i wartości pieniężne w tym również różnice kursowe.

Natomiast kosztami uzyskania przychodów stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Powyższe oznacza, że wszystkie poniesione wydatki, po wyłączeniu wydatków enumeratywnie wymienionych w przywołanym art. 16 ust. 1 ustawy, stanowić mogą koszty uzyskania przychodu, o ile pozostają w związku przyczynowo-skutkowym z osiąganymi przychodami, w tym służą zachowaniu albo zabezpieczeniu funkcjonowania źródła przychodów.

Stosownie do art. 16 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, w tym z tytułu wykupu przez emitenta papierów wartościowych, a także z odkupienia albo umorzenia tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, z zastrzeżeniem ust. 7e.

Użycie przez ustawodawcę określenia - wydatki na nabycie - oznacza, że do kosztów - ale dopiero z chwilą zbycia udziałów (akcji) - zalicza się wszelkie koszty bezpośrednio warunkujące nabycie tych udziałów (akcji), bez których poniesienia nie byłoby możliwe skuteczne nabycie udziałów (akcji). Takie wydatki stanowią koszty uzyskania przychodów pod warunkiem, że spełniają ogólne przesłanki zaliczenia ich do kosztów podatkowych wynikające z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Do typowych kosztów warunkujących nabycie udziałów lub akcji zaliczyć należy zapłaconą cenę udziałów lub akcji oraz inne koszty bezpośrednio związane z tym zakupem (opłaty, notarialne, prowizje biura maklerskiego itp.).

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Spółka zamierza wypłacić akcjonariuszom dywidendę w formie niepieniężnej (rzeczowej) w postaci akcji spółki zależnej. Jednocześnie Spółka wskazała, że wydatki na nabycie ww. akcji będą wyższe niż wartość wypłaconej dywidendy i w związku z tym, powzięła wątpliwość czy może uznać powstałą na tej transakcji stratę podatkową.

Biorąc zatem pod uwagę powołane uregulowania prawne, należy stwierdzić, że z uwagi na fakt, iż Spółka wypłacając dywidendę w postaci akcji spółki zależnej rozpozna przychód z tytułu odpłatnego zbycia akcji na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, to w kwestii kosztów uzyskania przychodów zastosowanie znajdzie art. 16 ust. 1 pkt 8 ustawy, który stanowi, że wydatki na nabycie akcji są kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia akcji. Tym samym, wydatki poniesione na zakup akcji stanowiących ich cenę nabycia w wysokości 4.931.443,01 zł. Spółka będzie mogła zaliczyć do kosztów podatkowych.

Jeżeli suma przychodów z tytułu odpłatnego zbycia akcji w związku z wypłatą dywidendy i pozostałych przychodów osiągniętych przez Spółkę w roku podatkowym będzie niższa od kosztów podatkowych poniesionych w roku podatkowym, w tym wydatków na nabycie akcji, to Spółka w tym roku poniesie stratę podatkową.

W konsekwencji, stanowisko w analizowanej sprawie Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.