ILPB3/423-193/12-4/AO

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Banku, przedstawione we wniosku z dnia 7 maja 2012 r. (data wpływu 14 maja 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na zorganizowanie spotkania jubileuszowego (w tym rozdanych 700 egzemplarzy publikacji książkowych) - jest prawidłowe.

W dniu 14 maja 2012 r. został złożony ww. wniosek - uzupełniony pismem z dnia 8 sierpnia 2012 r. (data wpływu 14 sierpnia 2012 r.) - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

* zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków na zorganizowanie spotkania jubileuszowego (w tym rozdanych 700 egzemplarzy publikacji książkowych) oraz

* zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów pozostałych wydatków na publikacje książkowe.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz opis zdarzenia przyszłego.

Bank wydał publikację książkową " (...)" w ilości 3.700 egzemplarzy w cenie 13,02 zł brutto jeden egzemplarz. Wydawnictwo obejmuje kalendarium najważniejszych wydarzeń z historii X od paleolitu do 2010 r., dzieje bankowości x od 1945 r., a także krótki rozdział dotyczący powstania, rozwoju i działalności Banku.

W książce zamieszczono reklamę produktu szczególnie promowanego przez Bank, tj. " (...)", informacje na temat szerokiej oferty produktowej świadczonych usług, jak również dane teleadresowe wszystkich placówek na terenie działania Banku w X.

W związku z obchodzonym przez Bank (...), zostało zorganizowane spotkanie promujące Bank jako "główną instytucję finansową lokalnego biznesu", a także partnera wspomagającego rozwój działalności społeczno - środowiskowej na terenie Powiatu X. Zaproszono na spotkanie władze lokalne, znaczących klientów oraz osoby, które przyczyniły się do rozwoju Banku. Przedstawiciele Banku uhonorowali gości poprzez wręczenie im egzemplarza ww. publikacji.

Koszty poniesione na zorganizowanie spotkania, tj. wynajem sali, oprawa muzyczna - koncert kwartetu smyczkowego, oprawa fotograficzna, kwiaty, drobny poczęstunek oraz rozdane książki na spotkaniu w ilości 400 szt., jak również 300 dodatkowych egzemplarzy, które zostały przekazane do bibliotek szkolnych i pedagogicznych Powiatu X, Bank zaliczył do kosztów reprezentacji niestanowiących kosztów uzyskania przychodów zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Pozostałe 3000 egzemplarzy wydawnictwa książkowego, Bank chce przeznaczyć jako materiały reklamowe. W związku z występującą ogromną niszą w grupie emerytów i rencistów, którzy nie korzystają z usług bankowych, a tym samym nie posiadają rachunków oszczędnościowo - rozliczeniowych ROR, Bank ma zamiar wystawiać się na wszystkich imprezach organizowanych na terenie Powiatu X i promować swój produkt " (...)", którego reklama wraz ze szczegółowymi warunkami znajduje się w wydanej publikacji. Celem Banku jest pozyskanie dość sporej grupy nowych klientów, a co za tym idzie zwiększenie przychodów. Bank bierze udział w konkursie " (...)", będzie również wystawiał swoje stoisko promujące w szczególności produkt " (...)" podczas zawodów balonowych " (...)", święta X " (...)", wyścigu (...) po Wzgórzach X, na Dożynkach Gminnych i Powiatowych oraz na corocznym " (...)". Podczas tych wszystkich imprez Wnioskodawca będzie promować rachunki dla emerytów i rencistów, zachęcać szeroką grupę tych osób do zakładania kont, korzystania z usług świadczonych przez Bank, a jednym z elementów zachęty będzie upominek w postaci książki " (...)". Koszt przeznaczonych na ten cel książek, tj. 3000 egzemplarzy (wartość 39.060,00 zł brutto) Bank chciałby zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów.

W piśmie z dnia 8 sierpnia 2012 r., stanowiącym odpowiedź na wezwanie do uzupełnienia wniosku, Bank wskazał, iż przekazał 300 publikacji książkowej do bibliotek szkolnych i pedagogicznych Powiatu X jako darowiznę rzeczową, nie było to przekazanie obowiązkowe, wynikające z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 7 listopada 1996 r. o obowiązkowych egzemplarzach bibliotecznych.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Treść powyższych zapytań wynika z pisma Banku z dnia 8 sierpnia 2012 r., stanowiącego uzupełnienie wniosku.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź w zakresie pytania nr 1 (stan faktyczny).

Natomiast wniosek Banku w zakresie pytania nr 2 (zdarzenie przyszłe) został rozpatrzony odrębną interpretacją indywidualną w dniu 21 sierpnia 2012 r. nr ILPB3/423-193/12-5/AO.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie stanowią kosztu uzyskania przychodów wydatki na reprezentację, dlatego uzasadnione jest zaliczenie przez Bank tych wydatków do kosztów reprezentacji niestanowiących kosztów uzyskania przychodów.

Treść powyższego stanowiska Wnioskodawcy wynika z Jego pisma z dnia 8 sierpnia 2012 r., stanowiącego odpowiedź na wezwanie do uzupełnienia wniosku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zasady kwalifikowania wydatków do kosztów uzyskania przychodów określają przepisy art. 15 i art. 16 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 (...).

Przytoczona powyżej regulacja wskazuje, iż podatnik ma możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wszelkich wydatków pod warunkiem, iż nie zostały one wymienione w art. 16 ust. 1 powołanej ustawy oraz wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętego przychodu, czy też zachowanie albo zabezpieczenie źródła pozyskiwania przychodu. W związku z powyższym, kosztami tymi będą zarówno koszty pozostające w bezpośrednim związku z uzyskanymi przychodami, jak i pozostające w związku pośrednim, jeżeli zostały w sposób racjonalny poniesione w celu uzyskania przychodów, w tym również w celu zagwarantowania funkcjonowania źródła przychodów (zachowania albo zabezpieczenia), przy czym dany wydatek nie może być wymieniony w art. 16 ust. 1 ww. ustawy, tj. w katalogu wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów.

Innymi słowy, aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:

* został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),

* jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,

* pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,

* poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,

* został właściwie udokumentowany,

* nie znajduje się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.

Kosztami uzyskania przychodów są zatem wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie bądź zachowanie źródła przychodów.

Należy jednocześnie zaznaczyć, iż prawidłowe zaliczenie wydatku do kosztów uzyskania przychodów uwarunkowane jest wykazaniem jego celowości i związku z przychodem, jak i prawidłowym udokumentowaniem. Trzeba pamiętać, że to na podatniku ciąży obowiązek wykazania związku poniesionych wydatków z przychodami, bo to on wywodzi skutki prawne w postaci zmniejszenia zobowiązania podatkowego.

Na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, do katalogu wydatków nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów zaliczają się koszty reprezentacji, w szczególności poniesione na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Wyłączając z kosztów podatkowych koszty reprezentacji, ustawa podatkowa nie definiuje terminu "reprezentacja", ani też nie odsyła do innych przepisów prawa. Brak ustawowej definicji pojęcia "reprezentacja", nie uprawnia jednak do dowolnego określania zakresu znaczeniowego tego terminu.

Występujący w obrocie prawnym termin "reprezentacja" wyrażający się w sposobie jego stosowania i rozumienia przez ustawodawcę, a także przez naukę i praktykę prawa, prowadzi jednak do wniosku, że termin ten w zakresie języka prawnego i prawniczego należy rozumieć jako "przedstawicielstwo, reprezentowanie czyichś interesów, występowanie w czyimś imieniu", a nie "wystawność, okazałość, wytworność". Dlatego też termin "reprezentacja" użyty w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych powinno się definiować jako "przedstawicielstwo podatnika, działanie w jego imieniu, w jego interesie, na jego rzecz".

Powyższe rozumienie pojęcia reprezentacji, zdaniem tut. Organu, należy uzupełnić o stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 6 maja 1998 r., sygn. akt SA/Sz 1412/97, stwierdził, że: "reprezentacja nie musi odnosić się do "okazałości, wystawności", a odnosi się do "dobrego reprezentowania firmy", które może polegać na odpowiednim ubiorze pracowników, wystroju firmy, jej logo, tablicach informacyjnych, sposobie podejmowania interesantów i kontrahentów".

Natomiast, zgodnie z poglądem doktryny prawa podatkowego za reprezentację uznaje się występowanie w imieniu podatnika (firmy), wiążące się z okazałością i wytwornością, w celu wywołania jak najlepszego wrażenia przy reprezentowaniu firmy. Reprezentacja to przede wszystkim działania polegające na kontaktach oficjalnych i handlowych z innymi podmiotami gospodarczymi, związane w szczególności z utrzymywaniem delegacji lub kontrahentów, uczestnictwem w przyjęciach związanych z pobytem tych podmiotów (B. Brzeziński, M. Kalinowski., Podatek dochodowy od osób prawnych. Komentarz, Warszawa 1997, str. 159).

Przenosząc definicje słownikowe i stanowisko Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz poglądy doktryny prawa podatkowego na grunt ustawy, w odniesieniu do działalności gospodarczej, reprezentacja winna być rozumiana jako działania, które polegają na kontaktach oficjalnych i handlowych z innymi podmiotami gospodarczymi, i które mają na celu kształtowanie oraz utrwalanie korzystnego, pozytywnego wizerunku firmy poprzez, np. sposób podejmowania kontrahentów, poczęstunek, wręczanie upominków.

Z powyższego wynika, że reprezentacja nie musi odnosić się wyłącznie do okazałości, wystawności, a odnosi się do dobrego reprezentowania firmy. W konsekwencji, o reprezentacji należy mówić w odniesieniu do działań mających na celu stworzenie i utrwalenie jak najkorzystniejszego wizerunku firmy na zewnątrz, to jest w relacji z kontrahentami (ich przedstawicielami), gośćmi i potencjalnymi klientami. Obejmuje ona zarówno działania zmierzające do:

* stworzenia oczekiwanego wizerunku, pozycji podatnika jako podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, jak i

* stworzenia korzystnych warunków w celu nawiązania nowych lub też podtrzymania (rozszerzenia) dotychczasowych kontaktów.

Nie ma też podstaw, by twierdzić, że celem poniesienia wydatków musi być wyłącznie kreowanie wizerunku firmy - ustawodawca wyłączył z kosztów wszystkie te wydatki, które dotyczą reprezentacji - niezależnie od stopnia ich wpływu na wizerunek.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że Bank wydał publikację książkową, która obejmuje kalendarium najważniejszych wydarzeń z historii X, dzieje bankowości x od 1945 r., a także krótki rozdział dotyczący powstania, rozwoju i działalności Banku. W książce zamieszczono reklamę produktu szczególnie promowanego przez Bank, tj. " (...)", informacje na temat szerokiej oferty produktowej świadczonych usług, jak również dane teleadresowe wszystkich placówek na terenie działania Wnioskodawcy.

W związku z obchodzonym przez Bank (...), zostało zorganizowane spotkanie promujące Bank jako "główną instytucję finansową lokalnego biznesu", a także partnera wspomagającego rozwój działalności społeczno - środowiskowej na terenie Powiatu X. Na spotkanie zaproszono władze lokalne, znaczących klientów oraz osoby, które przyczyniły się do rozwoju Banku. Przedstawiciele Banku uhonorowali gości poprzez wręczenie im egzemplarza ww. publikacji. Koszty poniesione na zorganizowanie spotkania, tj. wynajem sali, oprawa muzyczna - koncert kwartetu smyczkowego, oprawa fotograficzna, kwiaty, drobny poczęstunek oraz rozdane książki na spotkaniu w ilości 400 sztuk, jak również 300 dodatkowych egzemplarzy, które zostały przekazane do bibliotek szkolnych i pedagogicznych Powiatu X, Bank zaliczył do kosztów reprezentacji niestanowiących kosztów uzyskania przychodów.

W uzupełnieniu wniosku Bank wskazał, iż 300 sztuk publikacji książkowej przekazał do bibliotek szkolnych i pedagogicznych Powiatu X jako darowiznę rzeczową.

Biorąc pod uwagę, że w uroczystości jubileuszowej Wnioskodawcy wzięli udział znaczący klienci, osoby, które przyczyniły się do rozwoju Banku oraz władze lokalne, w opinii tut. Organu, koszty poniesione na zorganizowanie (...) Banku, w tym rozdane na tym spotkaniu książki w ilości 400 egzemplarzy, nie mogą być uznane za koszty uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Charakter tych wydatków ma bowiem na celu utrwalenie jak najkorzystniejszego wizerunku, pozycji podatnika jako podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Noszą one zatem znamiona reprezentacji i tym samym, są wyłączone z kosztów uzyskania przychodów.

Reasumując, wydatki poniesione na zorganizowanie spotkania z okazji (...) Banku, w tym rozdane na tym spotkaniu książki w ilości 400 egzemplarzy, stanowią koszty reprezentacji, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i jako takie nie mogą zostać zakwalifikowane do kosztów uzyskania przychodów Wnioskodawcy.

Natomiast wydatki dotyczące 300 sztuk dodatkowych egzemplarzy książek, które Wnioskodawca przekazał do bibliotek szkolnych i pedagogicznych Powiatu X jako darowiznę, są wyłączone z kosztów uzyskania przychodów na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Stosownie bowiem do treści art. 16 ust. 1 pkt 14 ww. ustawy, nie uważa się za koszty uzyskania przychodów darowizn i ofiar wszelkiego rodzaju, z wyjątkiem dokonywanych między spółkami tworzącymi podatkową grupę kapitałową, a także wpłat na rzecz Polskiej Organizacji Turystycznej, z tym że kosztem uzyskania przychodów są koszty wytworzenia lub cena nabycia produktów spożywczych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 16 ustawy o podatku od towarów i usług, przekazanych na rzecz organizacji pożytku publicznego w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536), z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej prowadzonej przez te organizacje.

Wobec braku definicji "darowizny" w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, rozstrzygnięcie, czy dana czynność stanowi darowiznę w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 14 ww. ustawy, wymaga sięgnięcia - w myśl reguł wykładni systemowej - do przepisów aktu prawnego, w którym ta instytucja jest uregulowana. Tym aktem prawnym jest ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 888 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Jak z powyższego wynika, istotą darowizny jest bezpłatne świadczenie kosztem majątku darczyńcy. Aby uznać daną czynność za darowiznę, konieczne jest zatem wystąpienie dyspozycji majątkowej darczyńcy, prowadzące do zmniejszenia jego majątku.

Z charakteru umowy darowizny wynika, że wydatek ponoszony przez darczyńcę nie może być uznany za koszt uzyskania przychodu, ponieważ darowizna jest umową nieodpłatną, co oznacza, że darczyńca nie oczekuje niczego w zamian. Natomiast kosztami podatkowymi - zgodnie z ogólną zasadą są koszty poniesione w celu uzyskania przychodów (art. 15 ust. 1). Wydatek na darowiznę nie jest ponoszony w celu osiągnięcia przychodów. Wydatek taki może być poniesiony jedynie celem dokonania przysporzenia majątkowego na rzecz obdarowanego.

Reasumując, prawidłowe jest nie zaliczenie przez Wnioskodawcę do kosztów uzyskania przychodów wydatków dotyczących 300 sztuk egzemplarzy publikacji książkowej przekazanych jako darowizna, gdyż zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, darowizny nie stanowią kosztu uzyskania przychody.

Zatem, stanowisko Wnioskodawcy w części dotyczącej przekazania 300 egzemplarzy publikacji książkowych do bibliotek szkolnych i pedagogicznych Powiatu X, uznano za prawidłowe, jednakże z innej przyczyny niż wskazana przez Wnioskodawca. Przedmiotowe wydatki nie stanowią bowiem kosztów uzyskania przychodów jako darowizny na podstawie art. 16 ust. 1 pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, a nie jako wydatki na reprezentację w myśl art. 16 ust. 1 pkt 28 przedmiotowej ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu, ul. Św. Mikołaja 78/79, 50-126 Wrocław po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.