ILPB3/423-18/08-2/MM - Wydatki spółki z o.o. związane z organizacją konferencji dla klientów jako koszty uzyskania przychodów.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przedstawione we wniosku z dnia 5 grudnia 2007 r. (data wpływu 12 grudnia 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów - jest prawidłowe.

W dniu 12 grudnia 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie kosztów uzyskania przychodów.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Sp. z o.o. zorganizowała w miesiącach wrzesień - październik 2007 r. konferencję dedykowaną dla swoich klientów. Konferencja miała charakter nieodpłatny. Spółka zaprosiła na konferencję obecnych i potencjalnych klientów. W związku z powyższym, Spółka poniosła koszty związane m.in. z wynajęciem sali, przygotowaniem materiałów drukowanych i drobnych przekąsek. Sposób dokumentowania wydatków związanych z wynajęciem sali i drobnych przekąsek był dwojaki:

Materiały drukowane na konferencję zostały przygotowane przez Spółkę we własnym zakresie. Materiały drukowane obejmowały: skrypt szkoleniowy zawierający merytoryczne zagadnienia omawiane podczas konferencji oraz informacje na temat usług świadczonych przez Spółkę. Zorganizowanie konferencji jesiennej dla klientów miało na celu zapoznanie klientów z ofertą Spółki, a także zaprezentowanie najnowszych produktów oferowanych przez Spółkę. Ponadto, klienci uzyskali drobne fachowe porady w zakresie rachunkowości i doradztwa podatkowego, uwzględniające najnowsze zmiany w przepisach prawa, w celu zaprezentowania jakości i poziomu świadczonych przez Spółkę usług. Informacje przekazane w trakcie konferencji miały służyć również nawiązywaniu, rozwijaniu i umacnianiu współpracy pomiędzy Spółką i jej klientami oraz, co najważniejsze, przyczynić się do zwiększenia sprzedaży usług oferowanych przez Spółkę.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych.

Czy wydatki Spółki związane z organizacją konferencji dla klientów będą stanowiły w całości koszt uzyskania przychodu...

Zdaniem Spółki, wydatki na organizację konferencji dla klientów należy odnieść w całości w ciężar kosztów uzyskania przychodów. Zaprezentowane przez Spółkę stanowisko wynika z następujących przepisów. Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Artykuł 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych ustanawia zasadę, od której wyjątki przewidziane są w art. 16 ust. 1 tej ustawy. Ustawodawca taksatywnie wymienia wydatki niebędące kosztem uzyskania przychodu.

Należy w tym miejscu położyć nacisk na sformułowany przez ustawodawcę warunek, iż wydatek musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodów. Związek między poniesionym kosztem a osiąganym przez podatnika przychodem był przedmiotem rozważań Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z dnia 27 stycznia 2003 r. (sygn. akt III SA 1652/2001) wypowiedział się następująco: " (...) Ciężar dowodu działania w określonym celu spoczywa na podatniku. Ustawodawca posługując się zwrotem "wszelkie koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów" nie posługuje się sformułowaniem "skutek". Takie sformułowanie ma istotne znaczenie przy rozpatrywaniu pojęcia kosztów, albowiem czym innym jest "cel" działania, a czym innym "skutek" będący następstwem podjętych działań. Przez sformułowanie "w celu" należy zatem rozumieć dążenie do osiągnięcia jakiegoś stanu rzeczy (przychodu), a dążenie podatnika ma przymiot "celowości", jeżeli na podstawie dostępnej wiedzy o związkach przyczynowo - skutkowych można zasadnie uznać, że poniesiony koszt może przynieść oczekiwane następstwo (przychód). Z tych też powodów brak "skutku", tj. przychodu nie dyskwalifikuje wydatku jako kosztu poniesionego w celu osiągnięcia przychodu. Uznaje się przy tym, że podmioty stosunków gospodarczych mogą dowolnie i na swobodnie określonych warunkach kształtować łączące je stosunki zobowiązaniowe, a ocena ich zgodności z prawem podatkowym należy do organów podatkowych. Ocena ta nie może być jednak dowolna."

Powyższą argumentację wspiera stanowisko zajęte przez Naczelny Sąd Administracyjny w uzasadnieniu do wyroku z dnia 29 listopada 1994 r. (sygn. akt SA/Wr 1242/94), w którym stwierdził on, że "warunkiem uznania wydatku za koszt uzyskania przychodu jest istnienie między nim a osiągnięciem przychodu związku przyczynowo - skutkowego tego typu, że poniesienie wydatku ma wpływ na powstanie lub zwiększenie przychodu. Zdarzają się jednak sytuacje, w których związek nie jest tak wyraźny. Należy je rozwiązywać posługując się zdrowym rozsądkiem." Podobnie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 16 grudnia 1999 r. (sygn. akt SA/Bk 1619/98), w którym stwierdził: "Musi zachodzić, między wydatkiem a przychodem, związek przyczynowo - skutkowy. Istnieją jednak sytuacje, w których ów związek przyczynowo - skutkowy nie jest wyraźny. Należy je rozwiązywać w oparciu o zasadę zdrowego rozsądku, a każda sytuacja wymaga odrębnego potraktowania." Powyższy wyrok słusznie wskazuje, że ustawodawca w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie wymaga od podatnika, by poniesione przez niego wydatki, które mają być kosztem podatkowym, dało się od razu bezwarunkowo powiązać z osiąganym przychodem. Istotne jest założenie podatnika, oparte na racjonalnych przesłankach, że taki wydatek może przynieść spodziewany rezultat, znaleźć przełożenie na spodziewany przychód.

Tak jest - w ocenie Spółki - w analizowanej sytuacji. Z zastrzeżenia art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wynika ponadto, że są wydatki, które nie stanowią kosztów uzyskania przychodów, pomimo ich związku z przychodami i prowadzoną działalnością gospodarczą. Wydatki te wymienione są w art. 16 ust. 1 ustawy. Artykuł ten, w pkt 28, w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2007 r. stanowi, że nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholu. Z powołanego wyżej artykułu wynika, że wydatki poniesione na reprezentację nie stanowią kosztów uzyskania przychodów.

Ustawodawca nie zdefiniował pojęcia reprezentacji w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, bowiem przejawia się ono w bardzo różnych formach. Zatem, konieczne jest odwołanie się do wykładni gramatycznej tego pojęcia. Słownikowa definicja pojęcia "reprezentacja" oznacza, że jest to uzewnętrzniony wysoki standard życia związany ze szczególną pozycją społeczną, zawodową; okazałość, wytworność (Słownik Współczesnego Języka Polskiego - Wilga, Warszawa 1996). Podobny pogląd podziela sądownictwo sądów administracyjnych. Zgodnie z nim, pojęcie reprezentacji odnosi się do dobrego reprezentowania firmy, które może polegać na odpowiednim ubiorze pracowników, wystroju firmy, sposobie podejmowania interesantów, kontrahentów (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 maja 1998 r., sygn. akt SA/Sz 1412/97). Spółka, odnosząc powyższe do stanu faktycznego w niniejszej sprawie zauważa, że charakter poniesionych wydatków na poczęstunek w trakcie konferencji nie ma na celu wywołania najlepszego wrażenia Spółki oraz nie są one związane z przyjmowaniem i utrzymywaniem delegacji kontrahentów, uczestnictwem Spółki w przyjęciach związanych z pobytem tych podmiotów oraz nie mają na względzie okazałości i wytworności. Zatem, zdaniem Spółki, przedmiotowe wydatki poniesione przez Spółkę nie mogą być traktowane jako "reprezentacja", bowiem nie spełniają one charakteru reprezentacji, o którym mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zdaniem Spółki, ponoszone przez nią wydatki, związane z organizacją konferencji dla klientów - nie są wydatkami na reprezentację, ale związane są z reklamą Spółki. Podstawowym warunkiem zaliczenia omawianych wydatków do kosztów jest ich związek z osiąganymi przez Spółkę przychodami. Jest to warunek przewidziany w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, zgodnie z którym kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Warunkiem jest więc poniesienie wydatku w celu osiągnięcia przychodu. Ważne jest tylko to, aby z logicznego punktu widzenia wydawało się na dzień poniesienia wydatku, że wydatek ten powinien zaowocować powstaniem przychodów. Przyczyną jest więc np. koszt reklamy, a skutkiem (zakładanym z logicznego punktu widzenia, że wystąpi), winno być powstanie w jego następstwie przychodu. Jak wspomniano wyżej, od dnia 1 stycznia 2007 r. negatywny katalog kosztów (art. 16 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych) nie wymienia wydatków związanych z reklamą produktów, usług czy też reklamą samej Spółki. Oznacza to, że wydatki na reklamę mogą być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w pełnej wysokości (niezależnie od charakteru reklamy: publicznej, czy też niepublicznej), pod warunkiem jednak, że zostają spełnione przesłanki wymienione w art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Wobec tego, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie zawierają definicji pojęcia reklama, przyjąć należy jego wykładnię językową. I tak, reklama to: rozpowszechnianie informacji o towarach, ich zaletach, miejscach i możliwościach ich nabycia, funkcjach sprzedawanych towarów lub wyrobów, zalecanie czegoś. Reklamą jest więc takie działanie, które ma na celu zachęcanie potencjalnych klientów do zawierania umów, nabywania towarów lub korzystania z usług. Samo podejmowanie działań reklamowych polegać może na rozpowszechnianiu informacji o towarach, miejscach ich nabycia, chwaleniu i zachęcaniu przyszłych i obecnych kontrahentów do nabywania towarów tego konkretnego podmiotu, który prowadzi działania reklamowe. Reklama dotyczyć może nie tylko oferowanych towarów czy usług, ale również samej firmy i jej znaku. Reklamą jest więc działanie mające na celu zachęcenie potencjalnych klientów do zawarcia umowy, nabywania towarów, korzystania z oferowanych usług. Może być prowadzona poprzez rozpowszechnianie informacji o towarach, miejscach nabycia, chwaleniu kogoś i zalecaniu czegoś. Pojęcie "reklama" oznacza więc wszelkie działania podmiotu gospodarczego mające kształtować popyt poprzez poszerzenie wiedzy przyszłych nabywców o towarach, czy usługach w celu zachęcenia ich do nabywania towarów, usług właśnie od tego, a nie innego podmiotu gospodarczego.

W ocenie Spółki, do kosztów uzyskania przychodów można również zaliczyć - obok samych kosztów wynajęcia sali czy przygotowania materiałów szkoleniowych - standardowy drobny poczęstunek podczas konferencji, która ma jednoznacznie reklamowy charakter. Tak wynika z interpretacji Izby Skarbowej w Łodzi z 21 grudnia 2004 r. (PB I-1/41508/04/AS), dotyczącej poczęstunków serwowanych podczas tzw. dni otwartych. Izba stwierdziła, że "oferowanie (częstowanie) zwiedzającym w trakcie akcji "otwartych drzwi" napojów, owoców, słodyczy, jak również zorganizowanie gorącego bufetu stanowi jeden z elementów reklamy, której celem jest zachęta do odwiedzenia stoiska organizowanego przez daną firmę, zainteresowanie oferowanymi produktami, a w konsekwencji doprowadzenie do zawarcia stosownych umów kupna - sprzedaży." Podobne stanowisko wyraził Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w decyzji z dnia 12 czerwca 2007 r. znak 1401/BP-II/4210-20/07/JM, w której stwierdził, iż koszty usługi cateringowej związanej z realizacją programu telewizyjnego, mającego charakter imprezy reklamowej, pozostają w ścisłym związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą. Ten sam wskazany wyżej organ podatkowy w decyzji z 15 czerwca 2007 r. znak 1401/BP-II/4210-30/07/JM oraz decyzji z 23 lipca 2007 r. znak 1401/BP-II/4210-43/07/JM, stwierdził: " (...) Biorąc zatem pod uwagę przytoczony stan prawny mający zastosowanie w przedmiotowej sprawie oraz stan faktyczny przedstawiony przez Spółkę, w ocenie organu odwoławczego nie można zgodzić się z organem I instancji, że koszty poczęstunku oferowanego w ramach prowadzonej akcji reklamowej oraz wydatków poniesionych na pokrycie lekarzom kosztów dojazdu, pobytu oraz opłat związanych za uczestnictwo w związku z kongresem, mają charakter wydatków na reprezentację, o których mowa w art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych." Również Naczelny Sąd Administracyjny podzielił zaprezentowany wyżej pogląd, stwierdzając w wyroku z 27 lipca 2007 r. sygn. akt II FSK 1008/05: "Degustacja może nie mieć nic wspólnego z reprezentacją, np. poczęstunek podczas szkolenia. Oprócz podstawowych wydatków takich, jak wynajęcie sali, sprzętu i wynagrodzenie wykładowców, do kosztów organizacji szkolenia zaliczymy także wyżywienie i zakwaterowanie uczestników."

Tak więc podsumowując, koszty zakupu drobnych poczęstunków, poniesione obok wydatków na wynajem sali, a związane z organizacją konferencji jesiennej dla klientów, której charakter jest niewątpliwie reklamowy, jako koszt pomocniczy służący organizacji konferencji, będzie stanowił w całości koszt uzyskania przychodów, bowiem został poniesiony w celu uzyskania przychodu i nie stanowi wydatku na cele reprezentacji. Powyższe stwierdzenie odnosi się zarówno do sytuacji, gdy faktura dokumentująca organizację konferencji została wystawiona na łączną kwotę uwzględniająca koszty wynajęcia sali i cateringu, jak i sytuacji, gdy Spółka dysponuje odrębnymi fakturami za wynajęcie sali i poczęstunek (catering). Kosztami uzyskania przychodu, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych będą ponadto wydatki na samo wynajęcie sali oraz wydatki związane z przygotowaniem materiałów drukowanych na konferencję.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie informuje się, że w zakresie stanu faktycznego dotyczącego podatku od towarów i usług, wydana została interpretacja w dniu 12 marca 2008 r. Nr ILPP2/443-233/07-2/GZ.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.