ILPB2/4511-1-416/16-5/WS - Określenie skutków podatkowych nieodpłatnego działu spadku.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 oraz art. 14r. ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 24 marca 2016 r. (data wpływu 25 marca 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 18 maja 2016 r. (data wpływu 20 maja 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego działu spadku - jest prawidłowe.

W dniu 25 marca 2016 r. został złożony ww. wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych nieodpłatnego działu spadku, darowizny oraz odpłatnego działu spadku.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Siostry B i H uzyskały akty poświadczenia dziedziczenia po zmarłych rodzicach, ojcu zmarłym w 1993 r. i matce, zmarłej w 2015 r. W Izbie Skarbowej zostały złożone druki SD-3 każdej z sióstr, wydane zostały decyzje o naliczeniu podatku spadkowego po ojcu.

W ciągu pół roku od uzyskania aktu poświadczenia dziedziczenia zostaną złożone w Izbie Skarbowej druki SD-Z3 każdej z sióstr, w celu uzyskania zwolnienia z podatku spadkowego po matce.

W skład spadku wchodzi nieruchomość gruntowa zabudowana (geodezyjnie 2 działki z budynkiem mieszkalnym).

Siostry mają zamiar dokonać działu spadku i rozważają różne możliwości, m.in. taką, że w wyniku nieodpłatnego działu spadku jedna z Wnioskodawczyń, siostra B przejmie cały spadek. Nastąpiłoby to w najbliższym terminie, tj. przed upływem 5 lat od daty nabycia spadku.

Siostra B ewentualnie przekaże darowiznę - pieniądze na rzecz drugiej Wnioskodawczyni - siostry H, co oznacza dokonanie przelewu bankowego pieniędzy własnych - bez związku ze spadkiem, w skład spadku nie wchodziły pieniądze. Siostra zgłosi to w Izbie Skarbowej w terminie do pół roku. Wnioskodawczyni uzyskała informację, że nie jest do tego wymagana żadna umowa, może ona być, ale nie musi, jest to bez znaczenia. Wnioskodawczyni rozważa zwyczajne danie siostrze H gotówki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych w odniesieniu do ww. opisu zdarzenia przyszłego.

1. Czy nieodpłatny dział spadku będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych względem siostry B i jednocześnie będzie korzystał ze zwolnienia z tego podatku, a siostry H w tym przypadku podatek ten nie dotyczy.

2. Czy ewentualna darowizna Wnioskodawczyni B na rzecz Wnioskodawczyni H nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych po stronie Wnioskodawczyni B lub H.

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie nr 1, natomiast w odniesieniu do pytania nr 2 - jak również w odniesieniu do odpłatnego działu spadku - wydane zostały odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawczyni, nieodpłatny dział spadku będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych względem siostry B i jednocześnie będzie korzystał ze zwolnienia z tego podatku. Otrzymując nieodpłatnie - w wyniku działu spadku - część przekraczającą udział spadkowy siostra B uzyskuje przysporzenie majątkowe mające konkretny wymiar finansowy. W wyniku działu spadku, nastąpi po stronie Wnioskodawczyni B przysporzenie majątkowe (uzyskane nieodpłatnie, gdyż bez żadnego ekwiwalentu finansowego), które stanowić będzie przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 ww. ustawy, wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej, w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20.

Do powyższego zwolnienia uprawnione są osoby, które otrzymają świadczenia nieodpłatnie od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej, w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn. Wnioskodawczyni - siostra B, w wyniku działu spadku otrzyma od spadkobiercy - osoby zaliczonej do wskazanej I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn jej całe udziały w spadku i bez spłat i dopłat. Tym samym powyższe udziały w przedmiotowej nieruchomości otrzyma nieodpłatnie.

Wnioskodawczyni - siostrze B będzie przysługiwało zwolnienie od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem nabycie przez Wnioskodawczynię siostrę B - w wyniku nieodpłatnego działu spadku - udziałów w nieruchomości od siostry H nie będzie rodziło względem niej obowiązku zapłaty podatku od osób fizycznych.

Opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób fizycznych w tym przypadku drugiej Wnioskodawczyni - siostry H nie dotyczy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, z późn. zm.): opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy: przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Zgodnie z art. 11 ust. 2 ww. ustawy: wartość pieniężną świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2-2c, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca ich uzyskania.

Stosownie do art. 11 ust. 2a ww. ustawy: wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

Z kolei zgodnie z art. 11 ust. 2b ww. ustawy: jeżeli świadczenia są częściowo odpłatne, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika że siostry mają zamiar dokonać nieodpłatny działu spadku. W wyniku nieodpłatnego działu spadku jedna z Wnioskodawczyń, siostra B przejmie cały spadek. Nastąpiłoby to w najbliższym terminie, tj. przed upływem 5 lat od daty nabycia spadku.

W tej sytuacji, z tytułu otrzymania przez Wnioskodawczynię - siostrę B części spadku przekraczającej jej udział spadkowy, osiągnie ona przychód podatkowy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Należy jednak wskazać, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: wolna od podatku dochodowego jest wartość świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczona zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn, z zastrzeżeniem ust. 20.

W myśl art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2016 r. poz. 205 z późn. zm.): do I grupy podatkowej zalicza się małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów, natomiast zgodnie z art. 14 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy: do II grupy podatkowej zalicza się zstępnych rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępnych i małżonków pasierbów, małżonków rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonków rodzeństwa małżonków, małżonków innych zstępnych.

Oznacza to, że przychód uzyskany przez Wnioskodawczynię - siostrę B, w związku z otrzymaniem części spadku przekraczającej jej udział spadkowy, zwolniony będzie od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 ww. ustawy.

Natomiast po stronie siostry H, w ogóle nie powstanie przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ w związku z nieodpłatnym przejęciem całego spadku przez siostrę B, siostra H nie uzyska z tego tytułu żadnego przysporzenia.

Reasumując, należy uznać, że nabycie przez Wnioskodawczynię - siostrę B, na podstawie nieodpłatnego działu spadku, części spadku przekraczającej jej udział spadkowy, skutkować będzie powstaniem po jej stronie przychodu. Jednakże przychód ten zwolniony będzie od opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 125 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Natomiast po stronie siostry H, w ogóle nie powstanie przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ w związku z nieodpłatnym przejęciem całego spadku przez siostrę B, siostra H nie uzyska z tego tytułu żadnego przysporzenia.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Końcowo informuje się, że w zakresie pozostałych podatków wydane zostaną odrębne rozstrzygnięcia przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bielsku-Białej.

Na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego przysługuje prawo do wniesienia skargi z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę na interpretację indywidualną wydaną na podstawie art. 14r. § 1 Ordynacji podatkowej wnosi się do sądu administracyjnego właściwego ze względu na siedzibę organu wydającego interpretację, czyli w niniejszej sprawie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, ul. Ratajczaka 10/12, 61-815 Poznań, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację - w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.