ILPB2/436-77/11-2/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko, przedstawione we wniosku z dnia 4 kwietnia 2011 r. (data wpływu 7 kwietnia 2011 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 7 kwietnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 15 marca 2011 r. matka Wnioskodawczyni udzieliła jej pożyczki pieniężnej w kwocie... zł, w tym celu strony przedmiotowej umowy udały się do Banku, gdzie pożyczkodawca miał ulokowaną ww. sumę. Złożono dyspozycję dokonania przelewu na konto Wnioskodawczyni znajdujące się w tym samym banku. Pracownica banku przyjęła dyspozycję i rozpoczęła procedurę, okazało się jednak, że przelew pieniędzy nie jest możliwy, ponieważ żadne ze stron umowy pożyczki nie posiadała rachunku R., a przelew między kontami O. nie był możliwy. Dokonano więc wypłaty z rachunku pożyczkodawcy oraz wpłaty na rachunek Wnioskodawczyni.

Po powrocie do domu Wnioskodawczyni zobaczyła, że na dowodzie wpłaty widnieje tytuł: wpłata własna. W związku z tym Wnioskodawczyni bezzwłocznie zadzwoniła do banku prosząc o korektę tej omyłki, jednak było już za późno, żeby można było transakcję wystornować i poprawnie załatwić tę sprawę. Bank przyznał się do wyżej opisanego zajścia oraz wystawił Wnioskodawczyni pismo wyjaśniające.

Wnioskodawczyni jest świadoma zapisów ustawy z dnia 9 wrzesień 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych, w szczególności postanowień art. 9 pkt 10 lit. b i starała się spełnić wszystkie warunki tam zapisane, tzn. umowę pożyczki z matką zawarła w formie pisemnej, w wymaganym terminie złożyła deklarację podatkową oraz udokumentowała otrzymane tytułem pożyczki pieniądze na swój rachunek. Jednocześnie, w związku z zaistniałą sytuacją Wnioskodawczyni zapłaciła podatek.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy zapłacenie podatku od czynności cywilnoprawnych jest w tym wypadku zasadne.

Zdaniem Wnioskodawczyni, podatek od czynności cywilnoprawnych nie powinien być wymagany, ponieważ zostały zachowane wszystkie przesłanki zawarte w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 4 pkt 7 ww. ustawy, obowiązek podatkowy w takim przypadku powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej i ciąży na biorącym pożyczkę. Podstawę opodatkowania według art. 6 ust. 1 pkt 7 w zw. art. 7 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy, stanowi kwota lub wartość pożyczki, a stawka podatku wynosi 2%.

Jednakże zgodnie z art. 9 pkt 10 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych zwalnia się od podatku pożyczki udzielane w formie pieniężnej na podstawie umowy zawartej między osobami, o których mowa w art. 4a ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (tekst jedn.: Dz. U. z 2009 r. Nr 93, poz. 768), w wysokości przekraczającej kwotę, określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, pod warunkiem:

* złożenia deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności,

* udokumentowania otrzymania przez biorącego pożyczkę pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.

Zgodnie z art. 4a ust. 1 ww. ustawy o podatku od spadków i darowizn zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę (...). Według art. 9 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwotę wolną w wysokości 9 637 zł, jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej. W myśl art. 14 ust. 2 ww. ustawy, zaliczenie do grupy podatkowej następuje według osobistego stosunku nabywcy do osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 1 ww. ustawy, do I grupy podatkowej zalicza się: małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Mając na uwadze powyższe wskazać należy, iż w powołanym przepisie art. 9 pkt 10 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ustawodawca wprowadził trzy warunki uprawniające do skorzystania z ww. zwolnienia, tj.:

* pożyczka środków pieniężnych musi zostać zawarta pomiędzy osobami wymienionymi w art. 4a ustawy o podatku od spadków i darowizn, tj. np. pomiędzy rodzicem a dzieckiem,

* pożyczkobiorca musi złożyć deklarację podatku od czynności cywilnoprawnych właściwemu organowi podatkowemu w terminie 14 dni od daty dokonania czynności oraz

* otrzymanie pieniędzy na rachunek bankowy, albo rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym musi być udokumentowane.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż w dniu 15 marca 2011 r. Wnioskodawczyni zawarła z matką - jako pożyczkodawcą - umowę pożyczki (w formie pisemnej) w kwocie... zł. W związku z trudnościami natury technicznej nie udało się dokonać przelewu ww. środków z konta pożyczkodawcy na konto Wnioskodawczyni. W efekcie dokonano wypłaty ww. kwoty z konta pożyczkodawcy, a następnie wpłaty na konto pożyczkobiorcy. Jednakże, w rezultacie przeprowadzonej operacji bankowej dokonana wpłata została zaksięgowana na koncie Wnioskodawczyni jako jej wpłata własna.

Na tle powyższego wskazać należy, iż nie ulega wątpliwości, że w niniejszej sprawie Wnioskodawczyni spełniła dwa warunki z trzech wymienionych w art. 9 pkt 10 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych uprawniających do skorzystania ze zwolnienia podatkowego, tj. umowa została zawarta pomiędzy wskazanymi w tym przepisie osobami oraz fakt jej zawarcia został w odpowiednim terminie zgłoszony właściwemu organowi podatkowemu.

Jednakże kwestią do rozstrzygnięcia pozostaje, czy w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym Wnioskodawczyni spełniła również trzeci z wymienionych w analizowanym przepisie warunków polegający na udokumentowaniu otrzymania przez pożyczkobiorcę pieniędzy na rachunek bankowy, albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym, tj. dyspozycję art. 9 pkt 10 lit. b tiret drugie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W konsekwencji, czy korzysta z określonego w wymienionym przepisie zwolnienia.

Zdaniem, tut. Organu odpowiedź na powyższe pytanie jest pozytywna, bowiem poczynione do tej pory rozważania prowadzą do wniosku, że w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym Wnioskodawczyni spełniła wszystkie warunki objęte dyspozycją art. 9 pkt 10 lit. b ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, w szczególności ten dotyczący udokumentowania otrzymania przez biorącego pożyczkę pieniędzy. Należy bowiem zauważyć, że w analizowanym przepisie ustawodawca wyraźnie określił podmiot oraz ciążące na nim obowiązki. W konsekwencji podkreślić należy, że wśród nałożonych ww. przepisem obowiązków nie wskazano aby wpłata środków pieniężnych tytułem pożyczki została dokonana bezpośrednio przez pożyczkodawcę, czy też z jego rachunku bankowego, tylko aby pożyczkobiorca udokumentował przedmiotową wpłatę na swój rachunek bankowy, co w niniejszej sprawie miało miejsce.

Za słusznością przyjętego stanowiska przemawia również powszechnie reprezentowany w orzecznictwie pogląd, zgodnie z którym wykładni przepisów wprowadzających ulgi lub zwolnienia podatkowe albo wprowadzających inne wyjątki od konstytucyjnych zasad równości i powszechności opodatkowania, należy dokonywać w sposób ścisły i nie można stosować wykładni zwężającej, której skutkiem jest poszerzenie zakresu obowiązku podatkowego (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 lutego 2010 r. sygn. akt VIII SA/Wa 622/09 oraz uchwała Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 listopada 2003 r. sygn. akt FPS 9/03).

Zatem, mając na uwadze całokształt przedstawionej we wniosku sprawy, stwierdzić należy, iż Wnioskodawczyni - z tytułu zawartej z wstępną (matką) w dniu 15 marca 2011 r. umowy pożyczki pieniężnej - przysługuje zwolnienie, o którym mowa w art. 9 pkt 10 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Tym samym stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ponadto, informuje się, że wydając interpretację w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu, działając w imieniu Ministra Finansów, nie przeprowadza postępowania dowodowego, w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony, do oceny dokumentów załączonych do wniosku; jest związany wyłącznie stanem faktycznym przedstawionym przez Zainteresowaną i Jej stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.