ILPB2/436-41/10-2/MK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 2 i § 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 1 lutego 2010 r. (data wpływu 11 lutego 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 11 lutego 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie opodatkowania umowy pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca - Osoba fizyczna (w dalszej części - pożyczkobiorca) będący zarejestrowanym podatnikiem VAT (czynnym), otrzymuje oprocentowaną pożyczkę od spółki z o.o. (w której posiada udziały i pełni funkcję prezesa zarządu) również czynnego podatnika VAT. Spółka klasyfikuje powyższą czynność jako "usługi udzielania pożyczek, świadczone poza systemem bankowym" - (PKWiU 65.22.10-00.90).

Otrzymana pożyczka przeznaczona będzie przez pożyczkobiorcę na cele prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy otrzymanie ww. pożyczki, rodzi u Wnioskodawcy obowiązek jej opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych (zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych), czy też korzysta ze zwolnienia z tego podatku na podstawie art. 2 pkt 4 tejże ustawy.

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymanie przedmiotowej oprocentowanej pożyczki pieniężnej od pożyczkodawcy będącego czynnym podatnikiem VAT nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (p.c.c.), ponieważ z tytułu tej transakcji pożyczkodawca świadczy usługę pośrednictwa finansowego podlegającą podatkowi od towarów i usług (zwolnioną od tego podatku).

Za słusznością takiego stanowiska,zdaniem Wnioskodawcy, przemawiają przepisy prawa oraz potwierdza je praktyka stosowana przez organy podatkowe.

Opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne wymienione w art. 1 ust. 1 ustawy o p.c.c., w tym umowy pożyczek, przy czym, zgodnie z art. 4 pkt 7 wymienionej ustawy przy umowie pożyczki obowiązek podatkowy obciąża pożyczkobiorcę. Na podstawie jednak art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c. wyłączone są z opodatkowania czynności cywilnoprawne, w których przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z niego zwolniona.

W ocenie Wnioskodawcy, udzielenie przez spółkę - podatnika podatku od towarów i usług oprocentowanej pożyczki pieniężnej innemu podmiotowi jest świadczeniem usługi przez pożyczkodawcę na rzecz tego podmiotu, czyli pożyczkobiorcy, oznaczonej w PKWiU w sekcji j "Usługi pośrednictwa finansowego" symbolem 65.22.10-00.90 jako "Usługi udzielania pożyczek, świadczone poza systemem bankowym".

Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie natomiast do art. 8 ust. 1 powołanej ustawy świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki nieposiadającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Cechą odpłatności jest istnienie bezpośredniego związku o charakterze przyczynowym pomiędzy otrzymaną zapłatą (wynagrodzeniem) a wykonanym świadczeniem - w tym przypadku usługą. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie, tego świadczenia. Udzielanie przez pożyczkodawcę oprocentowanej pożyczki pieniężnej z obowiązkiem jej zwrotu przez pożyczkobiorcę w ustalonym umową terminie wraz z wynagrodzeniem należnym pożyczkodawcy w postaci otrzymanych przez niego odsetek za korzystanie z udostępnionego kapitału - spełnia kryterium do uznania tej czynności za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Potwierdzeniem przyjętego stanowiska Wnioskodawcy są:

* decyzja Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 31 grudnia 2007 r. (sygn. lBPP2/443 -165/07/RZs),

* postanowienie Drugiego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Kaliszu z dnia 26 czerwca 2007 r. (sygn. DWUS DP-436-4/07),

* postanowienie Naczelnika Urzędu Skarbowego Kraków-Śródmieście z dnia 26 czerwca 2007 r. (sygn. PM/436-3/07/MS),

* decyzja Izby Skarbowej w Rzeszowie z dnia 31 października 2006 r. (sygn. L.IS.II/2 -443/181/06).

W oparciu o wyżej przytoczone przepisy prawa i argumenty oraz mając na uwadze praktykę stosowaną przez organy podatkowe w sytuacjach analogicznych do stanu prawnego będącego przedmiotem niniejszego wystąpienia Wnioskodawca uważa, że czynność zaciągnięcia oprocentowanej pożyczki pieniężnej od podmiotu będącego podatnikiem VAT podlega opodatkowaniu podatkiem VAT po stronie pożyczkodawcy i w konsekwencji na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o p.c.c. pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych po stronie pożyczkobiorcy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2007 r. Nr 68, poz. 450 z późn. zm.) podatkowi temu podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Artykuł 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.

Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. w zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.

Zauważyć jednak należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się zakresie przedmiotowym ustawy, np. umowa pożyczki jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Artykuł 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych stanowi bowiem, że nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:

Z kolei według definicji zawartej w art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych przez "podatek od towarów i usług" rozumie się podatek nakładany ustawą z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) lub podatek od wartości dodanej pobierany na podstawie przepisów obowiązujących w państwach członkowskich. z kolei stosownie do art. 1a pkt 5 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych "państwo członkowskie" to państwo członkowskie Unii Europejskiej lub państwo członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strona umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym.

Innymi słowy, przepis art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych ustanawia zasadę, że podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają wyłącznie czynności cywilnoprawne podejmowane w ramach obrotu nieprofesjonalnego, natomiast obrót zawodowy (profesjonalny) objęty został podatkiem od towarów i usług. Zatem, nie podlegają podatkowi od czynności cywilnoprawnych te czynności cywilnoprawne, których dokonanie rodzi obowiązek podatkowy w podatku od towarów i usług.

Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony (lub strona) tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług, lecz wyłącznie fakt, że jedna ze stron (pożyczkodawca) z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.

W związku z tym podkreślić należy, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych umowy pożyczki, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższe transakcje podlegają regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tych czynności podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca będący osobą fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą (zarejestrowany podatnik VAT, czynny) otrzymuje oprocentowaną pożyczkę od spółki z o.o. - również czynnego podatnika VAT.

Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzić należy, że tutejszy Organ podatkowy - zgodnie ze złożonym wnioskiem - nie rozstrzyga w niniejszej interpretacji, czy ww. umowa pożyczki będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Jeżeli zatem (jak twierdzi Wnioskodawca) wskazana czynność będzie objęta zakresem przedmiotowym ustawy o podatku od towarów i usług, w niniejszej sprawie znajdzie zastosowanie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. w konsekwencji opisana we wniosku pożyczka nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W odniesieniu do powołanych przez Wnioskodawcę rozstrzygnięć organów podatkowych, Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu informuje, że nie mają zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.